Білімін өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар

1. Сіз, ЭМР-дің қандай формаларын білесіз?

2. Тікелей экономикалық реттеуіштер жанама реттеуіштерден несімен өзгешеленеді?

3. Болжамдардың негізгі түрлерін атаңдар.

4. Индикативті жоспарлардың нұсқаулық (директивалық) жоспарлардан айырмашылығы неде?

5. Мемлекеттік реттеудің негізгі формалары қандай?

6. Нарықтық экономикада ЭМР-дің әкімшілік әдістері қажет пе және олардың мәні неде?

7. Аралас экономикадағы баланстық әдіс функцияларының өзгеруін сіз, неден көресіз?

8. Нарықтық шаруашылық жүргізу жағдайында ұдайы өндірістің жекелеген аспектілерінің теңгерілімді еместігі неден көрінеді?

Тестілік сұрақтар

1. Төменде айтылған тәсілдердің қайсысы формалды-логикалық әдісті тану тәсілдеріне жатпайды:

А) талдау және синтез;

В) индукция және дедукция;

С) ғылыми болжам (гипотеза);

D) дәлелдеу;

Е) аллегориялық және логикалық бірлік.

2. Экономикаға тікелей мемлекеттік ықпал ету әдістеріне жатпайды:

А) экономиканың даму стратегиялық мақсаттарын айқындау және индикативті және өзге жоспарларда, мақсатты бағдарламаларда олардың көрінуі;

В) өнімдерге және технологияларды сертификаттауға, сапаға қойылатын нормативтік талаптар;

С) тауарлар экспорты мен импорты бойынша операцияларды, яғни сыртқы сауда операцияларын лицензиялау;

D) бағдарламаларды, тапсырыстарды және жобаларды мемлекеттік қолдау;

Е) экспорт пен импортты кедендік реттеу, валюта бағамдары және валюта айырбастау талабы.

3. Экономикалық процестерді жанама мемлекеттік реттеу әдістеріне жатпайды:

А) ресурстар үшін төлемдер, несие үшін пайыз мөлшерлемелері (ставкалары) және несие жеңілдіктері;

В) бағаларды, олардың деңгейлерін және арақатынасын реттеу;

С) салық салу, салық салу деңгейі және салық жеңілдіктері жүйесі;

D) экспорт пен импортты кедендік реттеу, валюта бағамдары және валюта айырбастау талабы;

Е) белгілі бір өнімдердің түрлерін шығару бойынша құқықтық және әкімшілік шектеулер мен тыйым салулар.

4. Экономикалық шаралар – бұл:

А) құқықтық инфрақұрылымдарды қамтамасыз етумен байланысты іс-қимылды қамтитын, әкімшілік тұтқалардың жиынтығы;

В) тыйым салу, рұқсат ету, мәжбүрлеу шаралары;

С) ұйымдық-ресімделген іс-қимылдар жүйесі;

D) нормативтік-заңнамалық актілердің жиынтығы;

Е) соның көмегімен, нарықтық процестердің дамуын мемлекетке қажетті сүрлеуге бағыттайтын белгілі бір жағдай жасайтын, мемлекеттік ықпал ету шаралары.

5. Экстрополяция әдісі басты түрде ... Әзірлеу кезінде қолдануға ыңғайлы:

А) дәл экономикалық-математикалық бағдарламаларды;

В) нормативтік-заңнамалық актілерді;

С) ұзақ мерзімді кезеңге арналған болжамдарды;

D) тар шеңберде мамандандырылған бағдарламалар жобаларын;

Е) негізгі бағыттардың, бағдарламалардың бастапқы болжамдарын, жобаларын.

3-ТАҚЫРЫП. ЭКОНОМИКАНЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУДІҢ ҰЙЫМДЫҚ НЕГІЗДЕРІ ЖӘНЕ

Оның шетелдік тәжірибесі

3.1 Мемлекеттік сектор – экономикалық қатынастар жүйесі ретінде. Экономиканы мемлекеттік реттеу жүйесіндегі жекешелендіру

3.2 Қазақстанда мемлекеттік меншікті басқарудың тиімділігі

3.3 Нарықтық экономикасы дамыған елдердегі мемлекеттік реттеудің ерекшеліктері

3.4 Дүниежүзілік экономиканы жаһандандырудың ұлттық экономиканы мемлекеттік реттеуге тигізетін әсері

Студент тақырыпты зерделегеннен кейін:

• экономикалық қатынастар жүйесі ретіндегі мемлекеттік сектордың мәнін;

• нарықтық экономикасы дамыған елдердегі мемлекеттік реттеудің ерекшеліктерін;

• жаһандандыру процестерінің ұлттық экономиканы мемлекеттік реттеуге тигізетін әсерін білуі тиіс.

Әдебиеттер: 2, 6, 6, 9, 12-15, 25