Ankieta



Dane surowe



Dane czyste

(weryfikacja, odpowiednie dane przekładamy na liczby)



Analiza

7. Analiza danych i interpretacja wyników

8. Przygotowanie raportu końcowego.

Źródła informacji

Źródła informacji
źródła wtórne są tanie i szybkie		źródła pierwotne pozyskiwanie informacji trwa dłużej i jest droższe, mają przewagę, że są aktualniejsze od wtórnych i odpowiadają wprost na takie pytania, które nas interesują
zewnętrzne	wewnętrzne najtańsze, najszybsze	zewnętrzne zlecamy wyspecjalizowanym agencjom	wewnętrzne te, które gromadzi dana firma we własnym zakresie

• Źródła wtórne (wewnętrzne)

• statystyka obrotów – dział księgowości, sprzedaży

• statystyka zleceń – dział sprzedaży (kto zamawia, ile)

• rachunek kosztów i wyników

• kartoteka (baza danych) klientów

• korespondencja klientów

• sprawozdania agentów firmy, zaopatrzenia i obsługi klienta

• Źródła wtórne (zewnętrzne)

• rocznik statystyczne (ogólny, branżowy)

• rocznik statystyczny województw

• informacje statystyczne miesięczne, kwartalne

• opracowania statystyczne (handel zagraniczny)

• publikacje specjalistyczne GUS (np. Wyniki Spisu Powszechnego)

• publikacje organizacji, zrzeszeń, związków

• budżety gospodarstw domowych

• badania rachunkowości rolnej

• publikacje instytutów naukowych (PAN)

• publikacje w masmediach

• katalogi (MTP, POLAGRA)

• CBOS

• agencje badań marketingowych (PENTOR , PRESTO)

• REGON – mówi o firmach

• PESEL – mówi o osobach

• książka telefoniczna

• panorama firm

Czynniki decydujące o wiarygodności źródeł wtórnych:

1. Dostępność

2. Dokładność zależy od: pochodzenia, metod, instrumentów, celu, badacza)

3. Aktualność

4. Odpowiedniość (zgodność zakresu dostępnych danych z zakresem potrzeby informacyjnej decydentów)

5. Porównywalność

• Źródła pierwotne:

• opracowania sporządzone na podstawie wyników badań ankietowych, wywiadów osobistych, pocztowych, telefonicznych

• wyniki obserwacji

• wyniki eksperymentów

Badania pierwotne pośrednie:

nie ma bezpośredniego kontaktu osoby badanej z badającą

• ankieta – samodzielne wypełnianie przez respondenta, może być pocztowa, prasowa, telefoniczna, radiowa, telewizyjna, komputerowa, opakowaniowa, audytoryjna, ogólna

• wywiad – jeżeli jesteśmy odpytywani przez ankietera

• inne:

• wywiad telefoniczny

• metoda delficka

• panel (pocztowy, telefoniczny, bezpośredni), robimy badania systemowe, wybieramy pewną stałą grupę osób i przeprowadzamy ankietę co pewien okres czasu właśnie na tej grupie, z grupy mogą się wykruszać poprzez wyrażenie braku chęci dalszego uczestnictwa lub w sposób naturalny (przeprowadzka, śmierć)

Badania pierwotne bezpośrednie:

• wywiad (standaryzowany – ankietę ma ankieter, prezentuje ją i nie możemy w niej nic zmienić i niestandaryzowany – ankieter ma wypisane pewne problemy ogólne i sam decyduje o formie jej przeprowadzenia, o zadawanych pytaniach)

• osobisty

• grupowy np. fokusy

• metody projekcyjne ( nie pytamy bezpośrednio konsumenta o jego zdanie, pokazujemy mu np. rysunek, przedstawiający pewną scenkę, zadaniem konsumenta jest uzupełnienie napisów w chmurkach), badanie wykorzystuje psychologię

• inne:

• pomiar fizjologiczny

• obserwacja

• rejestracja i spis

• degustacje i oceny próbek

• eksperymenty

• laboratoryjny – wszystko dzieje się w otoczeniu zamkniętym, tworzymy w pomieszczeniu namiastkę rzeczywistości np. sklep, zapraszamy respondentów i przeprowadzamy badanie

• test audytoryjny

• metoda stm

• test tachiskopowy

• terenowy: odbywa się w warunkach naturalnych

• test rynkowy standardowy

• test rynkowy kontrolowany

• symulacja

• komputerowa

Dobór próby

Korzyści z doboru próby:

1. Oszczędza czas.

2. Oszczędza pieniądze.

3. Zwiększa dokładność oraz wiarygodność wyników.

4. Ułatwia prowadzenie badań związanych z koniecznością wypróbowania produktu.

Proces doboru próby:

1. Określenie populacji generalnej np. obywatele Polski i badanej np. ci, którzy regularnie jedzą czekoladę;

populacja generalna – skończona zbiorowość, z której badacz będzie wybierał

populacja badana – to zbiorowość, której wszystkie elementy mają wspólne cechy i o której badacz chce uzyskać określone informacje, w celu rozwiązania problemu badawczego

2. Określenie jednostki próby: czy badamy gospodarstwa domowe, czy osoby indywidualne;

jednostka próby może być jednocześnie elementem populacji badanej;

element populacji – jest zwykle jednostką naturalną, np. respondent, produkt

jednostka próby – może być prosta 1 osoba respondent, i złożona grupa, gospodarstwo domowe, firma.

3. Określenie wykazu (operat badań) populacji badanej (lista wszystkich badanych osób);

wykaz (operat) badanej populacji – lista, z której dobiera się próbę odwzorowującą badaną populację

Zapamiętaj !

Zasady, które powinien spełniać wykaz:

• odpowiedniość – wierne odzwierciedlenie, aktualność

• kompletność – wszystkie jednostki

• dokładność – nie może zawierać jednostek nie istniejących lub nie należących do populacji

• dogodność – powinien być ponumerowany i dostępny

4. Określenie liczebności próby (policzyć według wzoru),

liczebność próby należy określić jeszcze przed zastosowaniem metody jej doboru, ponieważ bez znanej wielkości próby minimalnej nie można jej pobrać z określonego wykazu;

5. Wybór metody doboru próby (czy będzie losowo, czy celowo),

metoda doboru próby jest to sposób, w jaki elementy populacji badanej są dobierane z tej populacji;

6. Zaplanowanie i pobranie próby,

zaplanowanie procesu doboru próby polega na pisemnym sformułowaniu planu wprowadzenia w życie podjętych dotychczas decyzji związanych z doborem próby; plan opisuje takie problemy, jak operacyjne zdefiniowanie jednostki próby, obliczenie wielkości próby minimalnej, instrukcje dla osób prowadzących pomiary, instrukcje postępowania, gdy dobrana jednostka jest niedostępna itd.

Metody doboru próby.

1. Metody losowe – znamy błąd, zakładamy go na wstępie

1. prosty dobór losowy stosujemy tylko wówczas gdy mamy operat

dobór losowy – przypadek losowy decyduje o tym, które jednostki zostają dobrane, każdy ma szansę

prosty dobór losowy – mała jednostka ma jedną szansę.....................................

losowanie – zastępuje się poszczególne jednostki losami, które miesza się w naczyniu, następnie losuje się odpowiednią liczbę losów niezbędną do badań

liczby losowe – ponumerowanie wszystkich jednostek danej zbiorowości i odczytanie w ustalonej kolejności, poczynając od jakiegokolwiek miejsca, tyle liczb z tablic liczb losowych ile jednostek ma liczyć dana próba losowa

dobór systematyczny –polega na wykazaniu z uporządkowanego zbioru odpowiedniej liczby jednostkowej w równych odstępach, metodę tę stosuje się do doboru dużych prób z dużych wykazów

N – liczebność ogólna zbiorowości

n – liczebność częściowa zbiorowości, którą chcemy badać

k – interwał

k = N/n

np.

N = 50 n = 10 k = N/n = 50/10 = 5

odp. co 5 osobę będziemy wybierać do próby

2. warstwowy (warstwy jednorodne)

polega na tym, że za nim będziemy losować dzielimy grupę na jednorodne warstwy np. gospodarstwa domowe według zamożności, czy ilości osób w rodzinie, a następnie dokonuje się wyboru w każdej warstwie proporcjonalnie do liczebności

3. zespołowy polega na losowaniu całych zespołów jednostek (np. zespołu ulic danego miasta, zespołu mieszkańców danego bloku, zespołu klatki) a nie pojedynczych jednostek

4. wielostopniowy - losowanie badanych jednostek etapowo, stopniowo np. w pierwszej kolejności województwa, w ramach wylosowanych województw miasta, potem dzielnice, następnie w ramach dzielnic ulice, potem numery domów a na końcu konkretne mieszkanie

5. wielofazowy – losowanie większej próby losowej, następnie wybrać z niej jedną lub kilka prób do badań

6. kombinowany – połączenie wszystkich metod

2. Metody doboru nielosowego – nie znamy błędu

dobór nielosowy – wybór konkretnych jednostek o ustalonych z góry charakterystycznych cechach

1. kwotowy (proporcjonalny) – najbardziej rozpowszechniony, najpierw określamy jaka jest struktura populacji badanej, jakie cechy różnicują je w dany sposób, a następnie dobieramy naszą populację tak, aby miała podobną strukturę, tak więc metoda opiera się na założeniu, że próba jest reprezentatywna dla wszystkich elementów badanej populacji; struktura próby ze względu na istotne cechy jest taka sama, jak struktura badanej zbiorowości;

wybór określonych segmentów próbki w proporcji odpowiadającej strukturze zbiorowości generalnej; przyjmuje się założenie, że próba jest reprezentatywna jeśli jej struktura (oparta na kilku podstawowych cechach populacji np. wieku, płci) odpowiada strukturze zbiorowości

2. jednostek typowych, przykładem są przeciętne gospodarstwa domowe o przeciętnych dochodach i wielkości rodziny, uliczni przechodnie w powszedni dzień, grupy przyjaciół i zrzeszenia, testowanie nowego produktu żywnościowego przez dodanie go do innych sprzedawanych produktów; metoda ta jest często stosowana we wstępnych etapach badań, gdzie wymagana jest szybkość i małe koszty, np. do pomiaru pilotowego, sprawdzenia kwestionariusza;

jednostka typowa – dobór jednostek uważanych za przeciętne

3. eliminacji w oparciu o wskaźniki koncentracji badanego zjawiska, uwzględnia się jednostki, w których skupia się znacząca część populacji, skrajne się odrzuca

4. kule śniegowe