5 Модуль. Жабық құрылымды композиция.

10. Монокомпозиция.

Композиция егер раппортты композициядағыдай сурет қайталанылмаса, онда тұйық деп аталады. Тұйық композицияға картиналар, мүсіндер, декоративтік бұйымдар, костюм және т.с.с. ие бола алады. Бейнелі бет өзіне әдетте берілген өлшемдермен шектелетін,нақтылы тұйықталған жазықтық әсерін береді. Композициялық тапсырмаға байланысты болашақ шығарманың форматы мен өлшемі анықтылынады. Композицияның тұйықтылығы,элнменттердің өзара шарттандырылған белгілі қатарының тұйық әсерін беретін жазықтықтың ұйымын болжайды.

Монокомпозицияның негізгі шартты шешімі жазықтықтағы барлық параметрлердің жалпы құрылмдағы тұрақты көрініс тепе-теңдігін қамтамасыз етеді (формалары, өлшемдері, арақашықтықтары, қозғалысы, түстері). Тепе-теңдік композицияның негізгі бір зңдылықтары болғандықтан монокомпозицияда аса маңызды. Тұйық композицияда екі түрлі тепе-теңдік айқындалады: статикалы және динамикалы. Статикалық тепе-теңдік жазықтықта элементтердің композицияның симметриялы ұйымдастыру негізінде жетіледі. Динамикалық тепе-теңдік әр түрлі фигуралардың жазықтықта асимметриялы орналасуын, түрлі бағыттылған күштердің әрекеттесуін, суреттің жазықтықтағы көріністік тепе-теңдігімен суреттеледі. Динамикалық тепе-теңдікке жету үшін келесі тапсырмаларды шешу қажет: берілген жазықтықтағы бейнеленген құрылымды құрастыру, жазықтықтағы элементтердің ырғақты ұйымы, композициялық доминантты белгілеу, жазықтық ұйымын бөлімдерге әдіспен мүшелеу. Монокомпозицияда элементтердің құрылымдық ұйымының сұрағын коплексте бейнені тұтас жүйеге және жақсы образда ой беріп ұйымдастыру мақсатында шешіледі. Ырғақ, құрастыру, тепе-теңдік, доминант проблемасы шешілген композициялық құрылым көремдік форма болып табылады. Және оның қаншалықты сәтті ұйымдастырылғаны композицияның айқындыған білдіреді.

10. Бейне және фон.

Жазықтықты бөлшектерге бөлу тәсілі ұйымы. Бейнелі жазықтықты бейтарап және ұсқынсыз жазық ретінде қабылдауға болмайды. Бұл сурет оналастырылатын фон. Фон суретке қарағанда пассивті немесе жалпы композиция процессінің белсенді қатысушысы болуы мүмкін. Декоративті жазықтықта композициялы түс, фонның фактурасы және құрылымы жалпы колористік шешімде сызықтық немесе дақтық бейне трактовкасына тон береді. Жазықтық оны бөлшектерге мүшелеу әдісімен айқын құрылымда дербес ұйымдастырылуы мүмкін. Әдіс мәні жазықтықты түзу немесе қисық сызықтармен бөлуден және құрылған бөліктердің арасына пропорциональды қатынас орнатудан тұрады. Жазықтықыты бірдей бөліктерге бөлу статикалық құрылымды, ал бірдей емес бөліктер – динамикалық құрылымды жасайды. Негізгі композициялық тапсырма берілген методта бірдей бағыттылған қозғалыстың үйлесіміне және көріністік тепе-теңдігін құруға алып барады. Сызықтардың жазықтықтың бөлінуіне қатысуы кейде жазықтық бөлшегінен сызықты суретке дейін акценттің қайта құрылуына алып келеді. Жазықтықтардың бөшектеріне бірнеше түстерді құярда тапсырма күрделене түседі. Осы кезде түсті дақ тепе-теңдігінің проблемасын шешу қажеттілігі туындайды. Әдісті суреттеу абстрактты композицияны құру үшін, бейненің декоративті сапасын күшйту үшін, фонның және ірі формалардың еркін кеңістігін өңдеу үшін қолданады.

1. монокомпозиция?

2. бейне және фон?

3. жабық композиция?