43.Көлік салығын төлеушілер және салық салу объектілерін көрсетіңіз.

Көлік құралдары салығы ҚР-дағы салықтардың бірі болып табылады. Жеке және заңды тұлғалар меншігіндегі көлік құралдарынан салық төлейді.

Бүгінгі таңда көлік салығы салық ретінде кең түрде қолданылып келеді. Ертеректе көлік салығы аттың күшімен есептелініп келген. Бұл есеп түрі мемлекетке тиімсіз болып келді. Себебі, көлік құралдарынан түскен салық сомалары аз ғана болды. Қазіргі кезде көлік салығын есептеуде бірнеше тәсілдер қолданылады. Жеңіл автокөліктерді двигатель көлеміне қарай есептейді. Сол кезде соңғы жетістіктегі және қуатты көліктердің салық сомасы жоғары болады. Жүк машиналары жүк көтергіштігіне қарай, жолаушы таситын көліктер орындық санына қарай көлік салығы есептелінеді.

Көлік құралдары салығы негізінен мақсатты салық болып келеді, яғни түскен салық сомалары жолды жөндеуге жұмсалады. Және бюджетке түсуіне орай мүлікті салық болып саналады.

Көлік салығын төлеушілер:

1. Меншік құқығында салық салу объектілері бар жеке тұлғалар;

2. Меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығында салық салу объектілері бар заңды тұлғалар;

3. Заңды тұлғалардың құрылымдық бөлімшелері;

4. Лизинг алушы қаржы лизингі шарты бойынша берілген салық салу объектілері бойынша салық төлейді.

ҚР-да мемлекеттік тіркеуге жататын және есепте тұрған, тіркемелерді қоспағанда, көлік құралдары салық салу объектілері болып табылады.

Мыналар:

1. Жүккөтергіштігі 40 тонна және одан асатын карьерлік автосамосвалдар;

2. Мамандандырылған медециналық көлік құралдары салық салу объектілері болып табылмайды.

44.Мүлік салығын төлеушілер және салық салу объектілерін көрсетіңіз.

Мүлік салығы - ҚР аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығында салық салу объектісі бар заңды тұлғалар, жеке кәсіпкерлер және жеке тұлғалар төлейтін салық түрі. Мүлік салығы жергілікті салық болып табылады. Мүлік жылжитын және жылжымайтын болып бөлінеді. Мүлік салығын төлеушілер:

1. ҚР аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығында салық салу объектісі бар заңды тұлғалар;

2. ҚР аумағында меншік құқығында салық салу объектісі бар жеке кәсіпкерлер;

3. Заңды тұлғаның шешімі бойынша оның құрылымдық бөлімшелері;

4. ҚР-ның резиденті емес заңды тұлғалар ҚР аумағында орналасқан салық салу объектілері бойынша салық төлеушілер болып табылады.

Мыналар мүлік салығын төлеушілер болып табылмайды:

1. Өз ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау және қайта өңдеу процесінде тікелей пайдаланатын, меншік құқығында бар салық салу объектілері бойынша біріңғай жер салығын төлеушілер;

2. Мемлекеттік мекемелер;

3. Уәкілетті мемлекеттік органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің мемлекеттік кәсіпорындары;

4. Діни бірлестіктер;

Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер үшін негізгі құрал – жабдықтар немесе жылжымайтын мүлікке инвестициялар болып табылатын, ҚР аумағындағы ғимараттар, құрылыстар, тұрғын үй құрылысы, үй жайлар, сондай – ақ жермен берік байланыстағы өзге де құрылыстар салық салу объектісі болып табылады.

Егер салық кодексінде өзгеше белгіленбесе бугхалтерлік есептің деректері бойынша айқындалатын салық салу объектілерінің орташа жылдық баланыстық құны заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлердің салық салу объектілері бойынша салық базасы болып табылады.