Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі

Ш. Есенов атындағы каспий мемлекеттік технологиялар және инжиниринг университеті

Педагогикалық технологиялар факультеті

«Қазақстан тарихы және әлеуметтік гуманитарлық пәндер» кафедрасы

«БЕКІТЕМІН»

Жаратылыстану-гуманитарлық

факультет деканы

________________________

Кулимановаова М.Р.

«____»____________ 2013 ж.

Пән: Әлеуметтану

Мамандық аты мен шифры : 5В071200 – Машина жасау, 5В073200 – Стандарттау, метрология және сертификаттау,5В070800-Мұнай-газ ісі, 5В072000-Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы, 5В072400-Технологиялық машиналар және жабдықтар.

Оқу түрі: күндізгі

Бет саны: 26

Тест тапсырмаларының саны: 300

Құрастырған: аға оқытушы Өтесова Г.Е.

Ақтау – 2013 ж.

$$$ 1. «Әлеуметтану» терминін алғаш енгізген қай ғалым?

A) М.Вебер;

B) О.Конт;

C) К.Маркс;

D) Р.Мертон;

E) Д.Мид;

$$$2. Әлеуметтену ғылым ретінде қай ғасырда пайда болды?

A) ХХ ғасыр;

B) ХІХ ғасыр;

C) ХҮІІІ ғасыр;

D) ХҮІІ ғасыр;

E) ХХІ ғасыр;

$$$ 3.Әлеуметтану қандай ғылымдармен байланысады?

А) Экономикамен;

В) Саясаттанумен;

С) Философиямен;

D) Тарихпен;

Е) Аталғанның бәрі;

$$$4.Әлеуметтанудың зерттеу объектісі...

А) саясат;

В) экономика;

С) қоғам;

D) сана формалары;

Е) дін;

$$$5.Микроәлеуметтанудың зерттеу объектісі

А) ірі көлемдегі әлеуметтік жүйелер;

В) әлеуметтік ұйымдар,мекемелер;

С) зерттеу әдістері;

D) мәдениет теориялары;

Е) тұлға, ұсақ әлеуметтік топтар;

$$$6. Макроәлеуметтану нені зерттейді?

A) ірі көлемдегі әлеуметтік жүйені;

B) адамдардың тұлға аралық іс әрекетін;

C) тұлға құрылымын;

D) жеке іс әрекет механизмін;

E) әлеуметтік жүйені;

$$$7.Қоғамды, қоғамдық қатынастарды ғылыми зерттеулер кезiнде социологтар қандай қолайлы әдiстер қолданылады?

А) Демографиялық;

В) Психологиялық;

С) Ұжымдық;

D) Интеракционистiк;

Е) Аталғанның бәрi;.

$$$8.Әлеуметтану адамдардың арасындағы қарым –қатынастарды,байланыстарды одан әрі жетілдіріп,олардың сана-сезімдерін ,мінез-құлықтарын,тәртібін жақсартады.Бұл әлеуметтану ғылымының атқаратын қай қызметі?

А) Танымдық қызмет ;

В) Гуманистік қызмет ;

С) Идеологиялық қызмет;

D) Болжамдық қызмет;

Е) Бақылау қызметі;.

$$$9.Әлеуметтанудағы алғашқы бағыт?

А) материализм;

В) идеализм;

С) позитивизм;

D) интернационализм;

Е) марксизм

$$$10.Позитивизм деген термин қандай мағына береді?

А) Құрылым;

В) Оң, жағымды,ғылыми;

С) Тәжірибе;

D) Теңдік;

Е) Қарама-қарсы;

$$$ 11. «Позитивті философия курсы» , «Позитивті саясат жүйесі » , «Позитивті катехизис» , «Субьективті синтез » атты еңбектерді жазған әлеуметтанушы :

А) О.Конт;

В) Т.Гоббс;

С) Г.Спенсер ;

D) П.Сорокин;

Е) Ю.Хабермас;

$$$12.Қай ғалым әлеуметтануды әлеуметтік статика мен динамикаға бөлді?

А) Г.Спенсер;

В) Ю.Хабермас;

С) Р.Милле;

D) М.Вебер;

Е) О.Конт.,

$$$13. Позитивтік әлеуметтанудың негізін салушы?

А) К.Маркс;

В) М.Вебер;

С) Л.Козер;

D) О.Конт;

Е) Дж.Хоманс;

$$$14.О.Конттың қай заңы әлеуметтiк даму теориясы болды?

А) үш деңгей заңы;

В) қоғам құрылымы заңы;

С) инстинкт заңы;

D) елiктеу заңы;

Е) ойлау заңы;

$$$15. «Әлеуметтану негіздемелері», «Психология негіздемелері» , «Биологияның негiздемелер» атты еңбектер жазған әлеуметтанушы?

А) Э. Дюркгейм;

В) О.Конт;

С) Г. Спенсер;

D) М. Вебер;

Е) Л.Козер;

$$$16.Әлеуметтануда биологиялық (органикалық) бағыттың негізін салушы?

A) О.Конт;

B) Г.Спенсер;

C) Э.Дюркгейм;

D) К.Маркс;

E) Т.Парсонс;

$$$17. Әскери және өндірістік қоғамның полярлық қарама –қайшылық үлгісін жасай отырып,қазіргі қоғамға дәстүрлі қоғамды қарама-қарсы қойған ағылшын әлеуметтанушысын көрсетіңіз?

A) О.Конт;

B) Т.Парсонс;

C) Э.Дюркгейм;

D) К.Маркс;

E) Г.Спенсер

$$$18. Көзі тірісінде «Ағылшын аристотелі» деген атқа ие болған ағылшын әлеуметтанушысын көрсетіңіз?

A) Г. Спенсер;

B) Т.Парсонс;

C) Э.Дюркгейм;

D) К.Маркс;

E) Р.Робертсон

$$$19.Социологиядағы психологиялық бағыттың негiзiн салушы кiм?

А) Г. Тард;

В) Г. Спенсер;

С) О. Конт;

D) Э. Дюркгейм;

Е) П. Сорокин;

$$$ 20. «Өзін-өзі өлтіру» , «Қоғамдық еңбек бөлінісі туралы» , «Әлеуметтану әдістері» , «Діни өмірдің қарапайым нысандары» еңбектерін жазған әлеуметтанушы ғалым ?

А) В.И.Ленин;

В) Л.Козер;

С) Дж.Александр;

D) Э.Дюркгейм;

Е) Г.Спенсер;

$$$21.Социология әлеуметтік фактілер туралы ғылым деп пікір айтқан әлеуметтанушы?

А) В.И.Ленин;

В) Э.Дюркгейм;

С) К.Маркс;

D) Г.Тард;

Е) Г.В.Плеханов;

$$$22.Әлеуметтану құрылымы әлеуметтік морфология,әлеуметтік физиология,жалпы әлеуметтану сияқты үш негізгі саладан тұруы тиіс деп есептеген әлеуметтанушы ғалым?

А) Э.Дюркгейм;

В) М.Вебер;

С) К.Маркс;

D) Г.Спенсер;

Е) Г.В.Плеханов;

$$$23.1864-1920 жылдар аралығында өмір сүрген батыстың ірі әлеуметтанушысы:

A) Г. Спенсер;

B) Т.Парсонс;

C) Э.Дюркгейм;

D) К.Маркс;

E) М.Вебер

$$$24. Маркстік әлеуметтану теориясы көп елдерге тарап дамыды,әсіре бұл теория осы елде күшті дамыды?

А) АҚШ;

В) Германияда;

С) Жапонияда;

D) Монғолияда;

Е) КСРО-да;

$$$25. Ш.Уәлиханов қазақ қоғамын саяси басқару туралы не айтты?

А) хандар басқарады;

В) патша әкімшіліктерінің чиновниктері басқарады;

С) халық өзін-өзі басқарады;

D) Батыс елдері билеп-төстейді;

Е) қазақ батырлары басқарады;

$$$26. Ш.Уәлиханов халықтың әлеуметтік жағдайы туралы:

А) байлар мен белгілі адамдардың мүдделері бұқараның, халық көпшілігінің мүддесіне қарсы;

В) таптар күресі қоғамды ыдыратады;

С) мал басуының өсуі халықтың әл-ауқатын арттырады;

D) сословиенің сақталуы халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартуға ықпал етеді;

Е) қарапайым халықты қанау – тарихи қажеттілік;

$$$27. Ы.Алтынсарин қазақ қоғамының алдыңғы қатарлы өркениетті елдерден артта қалу себебептерін неден көрді?

А) мал шаруашылығындағы ескішіліктен;

В) қазақтар арасындағы оқу-ағарту ісінің болмауынан;

С) дамыған өнеркәсіптің болмауынан;

D) патриархалдық-феодалдық қоғамның сақталуынан;

Е) шетелдік инвестицияның болмауынан;

$$$28.М. Вебер пiкiрiнше қай дiн капитализм дамуына ықпал еттi?

А) Ислам;.

В) Буддизм;.

С) Православие;

D) Протестантизм.;

Е) Даосизм.;

$$$29. Ы.Алтынсариннің көшпелі қазақ қауымының әлеуметтік дамуының басты бағыттары туралы:

А) өндірістік кәсіпорындарды дамыту;

В) жұмысшы табын қалыптастыру;

С) елге оқу-ағартуды тарату, қолөнерді дамыту, отырықшылдыққа көшу,жер шаруашылығына өту жолдарымен қоғамды эволюциялық дамыту;

D) капиталистік рыноктың дамуы;

Е) темір және автомобиль жол тораптарының қалыптасуы;

$$$30. Абай қоғамдағы әділетсіздіктердің себептерін неден көрді?

А) жұт, барымтадан;

В) ру-тайпа аралық тартыстардан;

С) қоғамның байлар мен кедейлерге бөлінуі және олардың мүдделерінің қарама-қайшы болуынан;

D) қабылданған заңдардың, салт-дәстүрлердің жұмыс істемеуінен;

Е) ғылымның-білімнің, мәдениеттің болмауынан;

$$$ 31.Өзара байланыста болып белгілі бір тәртіпке келтірілген элементтерден тұратын,өздігінен дамитын және өзін-өзі реттеп отыратын күрделі тұтастық қалай аталады:

A) Ұйым;

B) Әлеуметтік байланыс;

C) Әлеуметтік институт;

D) Жүйе;

E) Қоғам;

$$$ 32.Көрнекті неміс ғалымы М.Вебер бойынша қоғам бұл:

A) Адамдардың бір-біріне ықпал ,әсер етуінен туындайтын әлеуметтік байланыстардың жиынтығы.

B) Адамдар арасындағы қарым –қатынастардың жүйесі, ал,ол қарым-қатынастардың негізгі –ережелер мен құндылықтар болып табылады.

C)Адамдардың бірлесіп қызмет етулерінің нәтижесінде пайда болып,тарихи дамып отыратын қатынастардың жиынтығы.

D) Коллективтік санаға негізделген,жеке индивидке қарағанда жоғары ,бастапқылық сипаты бар рухани нақтылық.

E) Белгілі бір қызмет атқаратын ,ынтымақтастық пен қоғамдық еңбек бөлінісіне негізделген жүйе.

$$$ 33.Көрнекті неміс ғалымы,экономисі К.Маркс бойынша қоғам бұл:

A) Адамдардың бір-біріне ықпал ,әсер етуінен туындайтын әлеуметтік байланыстардың жиынтығы.

B) Адамдар арасындағы қарым –қатынастардың жүйесі, ал,ол қарым-қатынастардың негізгі –ережелер мен құндылықтар болып табылады.

C)Адамдардың бірлесіп қызмет етулерінің нәтижесінде пайда болып,тарихи дамып отыратын қатынастардың жиынтығы.

D) Коллективтік санаға негізделген,жеке индивидке қарағанда жоғары ,бастапқылық сипаты бар рухани нақтылық.

E) Белгілі бір қызмет атқаратын ,ынтымақтастық пен қоғамдық еңбек бөлінісіне негізделген жүйе.

$$$ 34.Көрнекті неміс ғалымы,экономисі К.Маркс қоғамның қандай жіктелу түрін ұсынды :

A) Қоғамның өркениетті талдуын ұсынды.,

B) Үш сатылы даму заңын ұсынды.

C) Қоғамның формациялық даму заңын ұсынды.,

D) Ашық және жабық қоғам түрлерін.,

E) Дәстүрлі,индустриялды қоғам түрлерін ұсынды.,

$$$ 35.Көрнекті американдық әлеуметтанушы Т.Парсонс бойынша қоғам бұл:

A) Адамдардың бір-біріне ықпал ,әсер етуінен туындайтын әлеуметтік байланыстардың жиынтығы.

B) Адамдар арасындағы қарым –қатынастардың жүйесі, ал,ол қарым-қатынастардың негізгі –ережелер мен құндылықтар болып табылады.

C)Адамдардың бірлесіп қызмет етулерінің нәтижесінде пайда болып,тарихи дамып отыратын қатынастардың жиынтығы.

D) Коллективтік санаға негізделген,жеке индивидке қарағанда жоғары ,бастапқылық сипаты бар рухани нақтылық.

E) Белгілі бір қызмет атқаратын ,ынтымақтастық пен қоғамдық еңбек бөлінісіне негізделген жүйе.

$$$ 36. Бұл қоғам түрі жоғары қарқынмен дамыған нарықтық экономика ғылым мен техникаға,жаңа ақпараттық-компьютерлік технологияларға сүйенеді. Осы қоғам түрін көрсетіңіз.

А) Индустриалды;

В) Дәстүрлі;

С) Постиндустриалды;

D) Діни;

Е) Қарапайым;

$$$ 37. Әлеуметтік-экономикалық,әлеуметтік-этникалық,әлеуметтік-демографиялық,әлеуметтік-кәсіби,әлеуметтік-территориялық деп мазмұнына қарай жіктелетін қоғамның әлеуметтік элементі.

А) Әлеуметтік институттар;

В) Жеке кәсіпорындар;

С) Постиндустриалды;

D) Әлеуметтік іс-әрекет;

Е) Әлеуметтік қоғамдастықтар;

$$$ 38.Жалпы мәдени-тарихи саяси жүйелерді әр түрлі қоғамдардың дамуының түрлі кезеңдеріне тән суреттеу үшін К.Поппер 1942 жылы мынадай қоғамдар түсініктерін енгізді.

А) Индустриалды;

В) Дәстүрлі;

С) Постиндустриалды;

D) Діни;

Е) Ашық және жабық ;

$$$ 39. «Қазіргі қоғамдардың жүйесі», «Қоғамдар: эволюциялық және салыстырмалы келешек», «Әлеуметтік жүйе» еңбектерінің авторы,.

А) Т.Парсонс;

В) Р.Мертон;

С) П.Сорокин;

D) Э.Дюркгейм;

Е) К.Поппер ;

$$$ 40.Құрылымдық функционалдық мектептің өкілі,.

А) Т.Парсонс;

В) Р.Мертон;

С) П.Сорокин;

D) Э.Дюркгейм;

Е) К.Поппер ;

$$$41. Бұл қоғам негізінен қол еңбегі мен қарапайым техникаға сүйенген мардымсыз ауыл шаруашылығы басым қоғам.Қоғам өмірінде дәстүр мен діннің ықпалы күшті болады,мемлекеттік билік-атадан балаға мұра ретінде беріліп отыратын монархиялық билік түрінде жүзеге асырылып отырылады.Осы қоғам түрін көрсетіңіз.

А) Индустриалды;

В) Дәстүрлі;

С) Постиндустриалды;

D) Діни;

Е) Қарапайым

$$$42. Институт термині латын тілінен аударғанда қандай мағына береді?.

А) саясат;

В) қызмет;

С) орнату,жайластыру, құрылым;

D) дін;

Е) экономика;

$$$43.Бүкіл әлемдік тарихты мынадай үш сатыға индустрияға дейінгі,индустриалды және постиндустриалды деп бөлген американдық әлеуметтанушы?.

А) Р.Мертон;

В) Д.Белл;

С) Сен-Симон;

D) Т.Парсонс;

Е) П.Сорокин;

$$$44.Әлеуметтік институттардың басты мақсаты.

А) Қоғамның қажеттіліктерін қанағаттандыру және қоғамды тұрақты ету ;

В) Қоғамды түбегейлі өзгерту;

С)Түлектерге диплом беру және жұмысқа орналастыру;

D) Халықаралық маңызды мәселерді шешу;

Е) Қоғамды дағдарысқа ұрындыру;

$$$45. Әлеуметтік институт,әлеуметтік бақылау ,әлеуметтік жүйе ұғымдарын әлеуметтанушылардың ішінде бірінші болып ғылымға енгізген ғалымды көрсетіңіз.

А) Г. Тард;

В) Г. Спенсер;

С) О. Конт;

D) Э. Дюркгейм;

Е) П. Сорокин;

$$$46.Ең алғашқы әлеуметтік институт?

А) Саясат;

В) Экономика;

С) Отбасы және неке;

D) Мемлекет;

Е) Дін;

$$$47. Қоғамдық байлық өндірісін және бөлінісін қамтамсыз етеді,экономикалық өмірді басқа әлеуметтік салалармен байланыстыратын әлеуметтік институт түрі?.

А) Саяси институт;

В) Отбасы және неке институты;

С) Экономикалық институт

D) Әлеуметтік мәдени және тәрбие институт

Е) Діни институт

$$$48.Дисфункция ұғымын алғаш енгізген американдық әлеуметтанушы.

А) Р.Мертон;

В) М.Вебер;

С) К.Маркс;

D) Э.Дюркгейм;

Е) Г.В.Плеханов;

$$$49.Әлеуметтік стратификация-бұл...

А) Әлеуметтік теңсіздік формаларын анықтайтын түсінік;

В) Индивидтің бір қауымнан екіншісіне өтуі;

С) Әйелдің жағдайын сипаттайтын процесс;

D) Жіксіздену мен кедейлену процесі;

Е) Қоныстану процесі;

$$$ 50.«Страт» түсiнiгi ненi бiлдiредi?

А) Диспозиция;

В) Жiк;

С) Топ;

D) Тап;

Е) Тұрақтану

$$$51. Стратификация деген термин алғаш қайда қолданылған?

A) Медицинада

B) Геологияда;

C) Демографияда;

D) Психологияда;

E) Философияда;

$$$52.Әлеуметтiк стратификацияның тарихи формалары – бұл:

А) Жiк;

В) құлдық;

С) каста;

D) таптар;

Е) аталғанның бәрi;

$$$53. Каста дегеніміз не?

A) Адамның жеке қызметі;

B) Мемлекеттік билік;

C) Кедейлік;

D) Жабық қоғам түрі;

E) Ру-тайпа;

$$$54. 1927 жылы әлеуметтік мобильдік терминін енгізген кім?

А) Р.Дарендорф;

В) Н.Бердяев;

С) П.Сорокин;

D) Э.Шилз;

Е) Р.Парк;

$$$55. Сорокин келесi концепцияның авторы болып табылады?