- •2. Ұлттық спорт түрлеріндегі қозғалыстарының биомеханикалық негіздері «қазақ күрес спорты т.Б. Атаңыз»
- •5. Тоғызқұмалақ ойынының әдіс-айласына анықтама.
- •7. Жүріс жасау ережелері
- •8. Тұздықты тастауды түсіндір
- •9, Атсырау ережесін түсіндірОйын.
- •10, Жарыс жасау ережесі
- •14. Ат спорт жарыс ережесін түсіндіріңіз.
- •17. Шамаң келсе тартып ал ойынын түсіндір.
- •1.Тай жарысын түсіндіріңіз
- •2. Бәйге өткізү мен тәртібі мен шарттарын түсіндір
- •3. Спортшының әдіс-тәсілді меңгеру дайындығын басқаруды түсіндіріңіз
- •4. Спорттық жетілдіруді жоспарлауды түсіндір
- •5. Қазақ күресінің әдіс-айла тәсілдеріне енгізілген өзгерістерді түсіндір
- •6. Тоғызқұмалақ ойынының әдіс-айла тәсілдеріне енгізілген өзгерістерді түсіндір
- •7. Жарыс ережелерінің пайда болу ерекшеліктерін түсіндір
- •8. Төрешенің міндетін түсіндір
- •9. Ойын-сауық турмыс-салт ойындарын көрсет
- •10. Ұлттық спорт ойындарының түрлерін түсіндір
- •11. Ұлттық спорт түрлерінің даму тарихы
- •12. Ұлттық спорт түрлерінен мерекені ұйымдастыру және өткізү түрлерін түсіндір
- •13. Ұлтық спорт түрлеріне қажетті құрал-жабдықтарын түсіндір
- •14. Тоғызқұмалақ қазақтың ұлттық ойындарын түсіндір
- •15. Қамшыгерлік көне спорт түрін түсіндір
- •16. Төрешілер қолданылатын белгілерді түсіндір
- •17. Ұлттық спорт түрлерінің қазіргі кездегі дамуын көрсет
- •18. Спорттық федерацияларды түсіндір
- •19. Ұлттық спорт түрлетінің ,қр-ніңдене тәрбиесінен алатын орнын түсіндір қазіргі таңда ұлттық спорт
- •20. Ұлттық спорт түрлерінің жастарды тәрбиелеүдегіалатын орнын түсіндір
- •21. Студенттерге қойылатын талаптарын міндеттерін құқықтарын түсіндір
- •22. Қазақ күресінен әлем барысы қай қалада қай жылы өткенін айтыңыз
- •23. 2014 Жылдың қазақ барысы жайла айтыңыз
- •25. Қазақ күресінің шығу тарихы
- •1. Жас ерекшелігіне қарай оқу жаттығу жұмыстарын өткізү әдістемесі ерекшеліктері жоспарыларын түсіндір
- •2. Жаттығушы дайындығына әсер ететін дәрігерлік-биологиялық және психологиялық факторын түсіндір
- •3. Ұлттық спортты үйретүдегі жаттықтырушы-ұстаз орнын түсіндір
- •4. Спорттық дайындықты анықтау талдау түсіндір
- •5. Спортшының әдіс-тәсілді меңгеру дайындығын басқаруды түсіндір
- •6. Жаттықтырушының дене күш қабылетінің жетілуін қадағалау бағалауды түсіндір
- •7. Спортшының жеке басының ерекшелігін ескеріп оқу жаттығу жұмыстарын жүргізүін түсіндір
- •8. Спорттық жаттығулардаға қатысуды жоспарлау талдауды түсіндір
- •9. Спорттық жарыстарды өткізү ұймдастыруды түсіндір
- •10. Спорт мектептерінің спорт коледжілерініңспорттық сексияларын жұмыс жоспарлау ерекшеліктерін түсіндір
- •11. Бұқаралық спорт жұмыстарын ұйымдастыруьжәне өткізүді түсіндір
9, Атсырау ережесін түсіндірОйын.
Егер “атсырау” жағдайында қосымша жүріс жүрілген кезде, құмалақтар амалсыздан қарсыластың отауларының біріне түсіп, жүріс беретін болса, ойын әрі қарай жалғаса береді.
Сонымен қатар ойыншы ойын барысында 82 құмалақ жинаса да, нәтиженің дәлдігі үшін ойынды соңына дейін ойнауы тиісҚазіргі таңда республикада оның жеке қауымдастығы бар, облыс орталықтарында тоғыз-құмалақты үйренемін деушілерге қауымдастықтың бөлімшелері мен үйірмелері ашылған. Бүгінде Қазақстанда осы жұмыстардың ұйытқысы болып отырған танымал бірнеше азаматтар бар. Солардың ішінде тоғыз-құмалақ федерациясының президенті Әлихан Байменов, вице-президенті Сардар Шәріпов пен «Таңғажайып тоғыз-құмалақ» кітабының авторы, тоғызқұмалақтан мемлекеттік жаттықтырушы Мақсат Шотаев деген азаматтардың есімін атау тұрарлық.
Қазақстан тәуелсіздік алған жылдан бері тоғыз-құмалақ жылдан-жылға дамып келеді. Бұл жерде жаңа құрылған тоғыз-құмалақ федерациясының ықпалы зор болып отыр. Бүгінгі таңда осы қауымдастықтың арқасында елдің түкпір-түкпірінде үйірмелер ашылып, тоғыз-құмалақтан жарыстар жиі өткізіліп келеді
10, Жарыс жасау ережесі
Жүріс ойыншылар тарапынан кезектесіп жүріледі. Жүрісті кімнің жасайтыны жеребемен немесе қарсыластардың келісімімен анықталады.
Жүріс жасау үшін өз жағыңыздағы отаулардың бірінен біреуін орнына қалдырып,
қалған құмалақтарды қолға алып, солдан оңға қарай бір-бірлеп таратамыз. Тарату сәтінде құмалақтар өз отауларымыздан асып кететін болса, қарсыластың отауына таратамыз. Егер соңғы құмалақ қарсыластың тақ санды құмалағы бар отауына түсіп, ондағы құмалақтарды жұп қылса (2, 4, 6, 10, 12), сол отаудағы құмалақтар ұтып алынып, өз қазанымызға салынады.
Қазіргі таңда республикада оның жеке қауымдастығы бар, облыс орталықтарында тоғыз-құмалақты үйренемін деушілерге қауымдастықтың бөлімшелері мен үйірмелері ашылған. Бүгінде Қазақстанда осы жұмыстардың ұйытқысы болып отырған танымал бірнеше азаматтар бар. Солардың ішінде тоғыз-құмалақ федерациясының президенті Әлихан Байменов, вице-президенті Сардар Шәріпов пен «Таңғажайып тоғыз-құмалақ» кітабының авторы, тоғызқұмалақтан мемлекеттік жаттықтырушы Мақсат Шотаев деген азаматтардың есімін атау тұрарлық.Қазақстан тәуелсіздік алған жылдан бері тоғыз-құмалақ жылдан-жылға дамып келеді. Бұл жерде жаңа құрылған тоғыз-құмалақ федерациясының ықпалы зор болып отыр. Бүгінгі таңда осы қауымдастықтың арқасында елдің түкпір-түкпірінде үйірмелер ашылып, тоғыз-құмалақтан жарыстар жиі өткізіліп келеді. Егер соңғы құмалақ қарсыластың жұп санды құмалағы бар отауына түсіп (3 құмалақтан басқа), тақ қылса немесе өз отауымызға түссе, құмалақ ұтып алынбайды.Мәселен, жоғарыдағы тақтадағы алғашқы жағдайда бастаушы №3 отаудағы 9 құмалағын таратса, соңғысы қарсыласының №6 отауына барып түседі және ондағы 9 құмалақ соңғы құмалақпен 10 болып, ұтып алынады және қазанға салынады.
Сол кезде тақтада төмендегідей жағдай қалыптасады..Отаудағы жалғыз құмалақ көрші отауға жүргенде орны бос қалады.Жүріс жасаған кезде отауларға құмалақ салмай немесе 2-3 құмалақ бөліп алып жүруге болмайды.
11,
12
13