1. Шеткері паралич.

2. Полиомиелит кезінде ең алдымен жұлынның алдынғы мүйізшесінде орналасқан нертік жасушалар зақымданады. Осыған байланысты, балада дамыған паралич, жұлынның алдынғы мүйізшесінің қозғалтқыш нейрондарының зақымдануына негізделген.

   Есеп № 34

37 жасар А. деген науқас нервтік аурулар ауруханасына қайталап ем алу үшін жатқызылған. 22 жасында алғаш рет аяқтарында, әсіресе табанында әлсіздік байқалып, жүрген кезде салбырап, сүйретілетін болған. Содан бері аяқтарының әлсіздігі өрши түскен, балтыр бұлшық еттерінде ауырсыну байқалып, аяғын қозғалтуға қиындық туындатқан. Бірнеше қайталап ем қабылдаған. 2 жылға дейін созылған ремиссиялар байқалған.

Ауруханаға түскен кезде аяқтарында белсенді қозғалыстар мүлдем жойылған. Бұлшық ет тонусы жоғарлаған. Сіңірлік-сүйекқаптық рефлекстері жоғары, рефлексогендік аймақтары кеңейген. Екі жағынан да Бабинский және Россолимо тәрізді патологиялық рефлекстер туындайды.

1. Науқаста қандай паралич дамыған?

2. Науқастың қозғалғыштық қызметінің бұзылуына қандай және қай жерде дамыған патологиялық үрдіс негіз болып отыр?

1. Орталықтық паралич.

2. Жұлынның бел аймағындағы бүйір бағанларындағы демиелинизациялану үрдісі. Есеп № 36

16 жасар Н. деген науқас тексерілу үшін дәрігерлік-еңбектік сараптау комиссиясына жіберілген.

Ешқандай қимыл-қозғалыссыз тұра алмайды. Басы бір жағына, иығына қарай еңкейген, әрдайым басын артқа қарай шалқайтады, иығын көтереді. Бет-әлпеті әрдайым өзгеріп отырады. Жүрген кезде аяғымен, басымен, денесімен артық қимылдар жасайды, аздап секеңдеп, қолын сербеңдетіп, екі жағына кезек-кезек қисалаңдап жүреді. Бұлшық еттер тонусы төмен. Аяғын бір қалыпта ұзақ ұстап тұра алмайды.

Бұл жағдай экстрапирамидалық жүйенің қандай патологиясына тән?

Стриарлық жүйенің зақымдануына тән.

Есеп № 38

Иттің ұйқы безін алып тастағаннан кейін қантты диабет ауруы дамиды.

Егерде иттің ұйқы безін алмай, бірақ оның шығатын түтігін байлап, кесіп тастаса қантты диабет ауруы дамиды ма?

Жоқ, дамымайды, өйткені қантты диабет ауруы ұйқы безінің инкрециялық – инсулинді қанға секрециялау қызметінің бұзылуы кезінде дамиды. Ұйқы безінің шығатын түтігін байлау бездің сыртқы секрециялық қызметінің бұзылуына және тек экзокриндік тіндердің атрофиясына әкеледі, ал инсулинді өндіретін Лангерганс аралшығы зақымданбайды, сондықтан да гормонның қанға түсуі жалғаса береді.

Есеп № 39

Біріншісі тәулік бойына аш болған, ал екіншісі артық тамақтандырылған екі егеуқұйрықтың қанындағы инсулин деңгейін анықтаған.

Қай егеуқұйрықтың қанында инсулин деңгейі жоғары болады? Неге?

Инсулиннің үлкен концентрациясы тоқ қоянда байқалады, өйткені қандағы глюкозаның жоғарғы деңгейі (тамақтанған соң) инсулиннің синтезі мен оның қанға босап шығуын ынталандырады, ал глюкозаның төменгі деңгейде болуы (ашығу кезінде) гормон секрециясын тежейді.

Есеп № 40

Тәжірибелік иттің ұйқы безінің үлкен көлемін алып тастағаннан кейін 3 күн өткенде глюкозуриямен қосарланған, тұрақты гипергликемия дамыған. Панкреаэктомия жасаған соң 2 апта өткенде осы итте қалқанша безінің оң жақ жартысы алынған.

Эксперименталдық диабеттің ағымына қалқанша безі бөлігінің алынып тасталуы қандай ықпал тигізеді?

Қалқанша безі гормондары инсулиннің антагонистері болып табылатындықтан, бездің бір бөлігін алып тастау кезіндегі олардың қандағы мөлшерінің төмендеуі қантты диабеттің көріністерінің азаюына, әсіресе гипергликемия деңгейінің төмендеуіне әкеледі.