14.3.5. Псевдомонадалар (Рзеийотопаз туыстастығы)

Таксономнясы.

Түцымдастыгы: Рзеисіотопасіасеае

Туыстастыгы: Рзеисіотопаз

Түрі:. Р.аеги§іпоза, Р.риіісіа, Р.Яиогезсепз, Р.серасіа, Р. таііеі.

Псевдомонадалардың қазіргі кездегі жіктелуі молекулалық гибридизация әдісіне жә микроорганизмдердің дақылдық ерекшелігіне негізделген. Рзеисіотопаз туыстастығының кей" бактериялары қазіргі кезде жаңа атқа ие болды - ВигкһоЫегіа.

Кейбір түрлері топырақ пен судың табиғи өкілдері, сондықтан табиғаттағы заттар айналымь маңызды рөл атқарады. Басқа түрлері адамдарда (сап, мелиодиоз қоздырғыштары), жануарлар м өсімдіктерде ауру тудырады

Рзеисіошопаз аеги§іпоза (көкіріңді таяқшасы). 1862 жылы А.Люкке алғаш рет іріңдеген жара маталық таңбасы көк-жасыл түске ерекше бойялуы жағдайын байқаған. Псевдомонаданың таза дақыл" С.Жессар 1882 жылы бөліп алған.

Морфологиясы және тинкториялық қасиеттері. Рзеисіотопаз аеги§іпоза белгілері: грам тер^? тік немесе сәл иілген таяқша, шеттері жүмырланған, анилин бояуларымен жақсы боялады. Жағынд бір-біреуден, жүптасып немесе қысқа тізбек түрінде орналасады. Қозғалады (монотрих немеселофотр" Пили немесе фимбриялары бар. Спорасы мен капсуласы жоқ, бірақ микроб жасушасын қаптайтын кап" тәрізді кілегей түзеді (31 -сурет).

Олардың арасында жоғары деңгейде кілегей түзетін мукоидты штамдары кездеседі.

Дақылды өсіру. Барлық псевдомонадалар - облигатгы аэробтар, тыныс алуға қатысатын фермен бар (цитохром, дегидраза, цитохромоксидаза). Хемоорганотроф, өсу температура диапазоны 6°-45° (қолайлысы 37°С). Қоректік ортаға талғамды емес, ет-пептонды агарда және ет-пептонды сорпада жақ" өседі. Бір тәуліктен кейін сүйық қоректік орта лайланады түбінде түңба және бетінде сүр түсті қабык пайда болады. Ет-пептонды агарда сүр түсті және жылтырайтын үлкен (3-5 мм), жартылай мөл колониялар түзеді. Колонияның ортасы қоныр, шеттері бір тегіс. Қиғаш агарда көкірің таяқшасы нәз^: жылтыр қыбықша тәрізді өседі. Дақылдың өзіне тән хош ақгүл (жасмин) иісі бар. Бактерияның ең маңь ерекшелігі - бір тәулікте қоректік ортаны көгілдір-жасыл түске өзгертетін пиоцианин пигментін бөле. Олар бактерицидтік қасиетке ие протеиндер. Эпидемиологиялық таңбалау және түрішілік иден фикацияны жүргізу үшін аурудан, қоршаған ортадан бөлінген бактерия штамдарын пиоцианиндік тип қолданады.

Көкірің таяқшасының қантты ыдырататын белсенділігі әлсіз: глюкозаны ыд,ыратад,ъі. протеолитикалық белсенділігі басым: желатинді және үйыған қан сары суын ыдыратады, казеин гидролиздейді. Лакмустық суттіірітеді, нитратты нитритке айналдырады. Индол, күкіртті сутектүзбейді, Фогес-Проскауэр реакциясы - теріс. Оксидазаны бөледі.

Антигендік қүрылымы. Кокірің таяқшасында соматикалық О-антигені және талшықгы Н-антигеиі бар. Кілегей және капсула тәрізді қабықша синтездейтін штамдарда М-антиген анықталған.ПТР әдісі клиникалық материалдарда легтонеллаларды анықтау үшін қолданады. Диагноз қою ү кәдімгі шір-генпраймер фрагменттері немесе 16 8 гРНҚ қолданады. Реакция һ. рпеиторһііа үшін арн болып келеді, сонымен қатар Рзеисіотопаз туыстастығымен қиылыспалы реакция беруі мүмкін, осы байланысты бүл әдіс қосымша болып саналады.

Емдеуі. Антибиотиктер қолданылады: ауыр емес жағдайларда -эритромицинді ауыз немесе тамыр арқылы 500 мг 6 сағат аралықта, ауыр жағдайда эритромицин мен рифампицины (600 мг 12 с сайын) бірге қолданады. Антибиотиктермен емдеу үзақтығы - 2-3 апта.

Алдын алуы. Санитарлық-гигиеналық іс-шаралар жүргізіледі (су қүбырларын ыстық сумен ш кондиционерлердің жүмысын бақылау, қоздырғыштың судағы көзін тапқаннан кейін оны залалсызданды Арнайы алдын-алу шаралары жоқ.