- •1.Биологиялық мембрананың қызметтері және негізгі қасиеттері
- •2.Биологиялық мембрана арқылы заттардың тасымалы.
- •3. Биологиялық мембрананы зерттеу әдістері: оптикалық микроскопия, электрондық микроскопия.
- •4.Биологиялық мембрананы зерттеу әдістері: рентген сәулесінің дифракциясы, люминесцентті әдіс, ямр және эпр әдістері.
- •5. Тыныштық поетнциалы
- •6. Әрекет потенциалы
- •7. Сұйықтардың қасиеттері
- •8.Беттік керілу. Тамшының үзілу әдісі.
- •9.Медика-биологиялық ақпаратты алу, тіркеу және жеткізудің құрылымдық сызбасы. Электродтар.
- •10.Датчиктер. Датчиктер түрлері.
- •11. Датчиктердің қолданылуы.
- •12. Рентген сәулесі, табиғаты, электромагниттік толқындар шкаласындағы орыны.
- •13.Рентген түтікшесінің құрылысы
- •14.Рентген сәулелерінің түрі
- •15. Рентген сәулелерінің заттармен әсерлесуі кезінде жүретін үрдістер
- •16. Рентген сәулелерінің әлсіреу заңы. Рентген сәулелерін медицинада қолданудың физикалық негіздері
- •17. Рентген сәулелерін медицинада қолдану әдістері
- •18. Aтом мен атомдық ядро құрылысы. Ядролық күштер. Атом ядросының байланыс энергиясы
- •19. Радиоактивтілік құбылысы. Радиоактивті ыдырау түрі.
- •20. Радиоактивті ыдырау заңы. Жартылай ыдырау периоды
- •21. Иондаушы радиоактивті сәулелену мен оның биологиялық әсері.
- •22. Жұту дозасы және экспозициялы доза. Доза қуаты. Өлшем бірліктері. Салыстырмалы биологиялық тиімділік.
- •23. Жүрек. Жүректің биофизикалық қасиеттері (өткізгіштік, қозғыштық және т.Б.)
- •24. Жүрек ырғағы. Жүрек қызметінің көрсеткіштері. Жүрек тондары
- •25. Миокард жасушасының электрлік белсенділігі.
- •26.Электрокардиограмма. Негізгі тармақтары
- •27. Электрокардиограмманың негізгі тісшелері
- •28. Эгк кезінде электродтарды орналастыру. Негізгі тармақтары
- •29. Электроэнцефалография.
- •30. Ээг негізгі ырғақтары
- •31.Электроэнцефалограмманы жазудың әдістемесі
- •33. Люминесценция және оның түрлері
- •34. Еріксіз (индукцияланған) сәулелену. Лазер
- •35. Лазер сәулесінің биологиялық ұлпаларға әсер ету механизмі.
- •36. Лазер сәулесінің қолданылуы (жилс, тилс)
- •37.Спектрофотометрия.
- •38.Жарықтың шашырауы
- •39. Жарықтың жұтылуы. Бугер заңы
- •40.Бугер-Ламберт- Бер заңы. Оптикалық тығыздық және заттың өткізгіштік коэффициенті.
- •41. Ерітінділердің концентрациясын анықтау әдістері. Графикті калибрлеу әдісі және салыстыру әдісі.
- •1. Графикті калибрлеу әдісі.
- •42.Жарықтың поляризациясы. Табиғи және поляризацияланған жарық.
- •43. Сәуленің қосарланып сыну құбылысы. Дихроизм
- •44.Поляризациялық жарықта микроқұрылымдарды зерттеу
- •46.Жарық микроскопиясының арнайы әдістері (жарық және қараңғы өріс әдістері)
- •48.Интерференциялық контраст әдісі. Люминесцентті жарықта зерттеу әдісі
- •49.Микроскоп құрылысы. Микроскоптың сипаттамалары
- •50.Бұлшық ет ұлпасының түрлері және қасиеттері
- •51.Бұлшық еттің жиырылғыштық аппараты
- •52.Жылжымалы жіпшелер үлгісінің негізгі қағидалары
- •54.Бұлшықеттердегі электромеханикалық түйіндесу
- •57.Сыртқы тыныс алудың биомеханикасы
- •58. Өкпелердің вентиляциясы. Дем тарту және дем шығару сәттері
- •59.Өкпелердің созылғыштық күші
- •60.Өкпе резистанты. Созылғыштық
- •61.Бернулли теңдеуі. Статикалық
- •62.Сұйықтың тұтқырлығы. Ламинарлық және турбуленттік ағыстар.
- •63.Горизонталь құбыр арқылы сұйықтың ағысы. Пуазейль заңы
- •64.Қан ағысының жылдамдығын анықтау
- •65.Реографияның физикалық негіздері
- •66.Гемодинамика. Қан ағысының көлемдік және сызықтық жылдамдықтары
- •67.Қан тамырлар жүйесінің физикалық үлгісі. Қан ағысының үзіліссіздігі
- •68.Қанның қысымын анықтаудың клиникалық әдісінің физикалық негіздері
- •69.Систолалық және диастолалық қысымдар, қанның пульсті қысымы. Пульсті толқын
- •70.Жүректің жұмысы
- •71.Қан ағысының систолалық және минуттық көлемі
- •72.Аортаның биофизикалық ерекшеліктері. Пульсті қысымның артерия қабырғасымен таралуы. Көк тамыр пульсі
- •73.Интроскопия. Оның түрлері
- •74.Компьютерлік томография
- •75. Магниттік- резонансты томография
- •76.Ультрадыбыстық диагностика
- •77.Электромагниттік өрістердің әсері
- •78.Жоғары жиілікті тербелістердің жылулық әсері. Диатермия, дарсонвализация, ужж-терапия, индуктотермия
- •79.Физиотерапия. Ултрадыбыстық терапия. Микротолқынды терапия
- •80.Амплипульс терапия. Микротокты терапия. Магнитотерапия. Лазерлі терапия.
- •81.Иондардың қозғалғыштығы. Электрофорез. Электрофорез түрлері
- •82.Дәрілік электрофорез
- •83.Гальванизация
- •84.Электрлік қауіпсіздік
- •85.Фотобиологиялық үрдістердің алғашқы кезеңдері
- •86.Фотохимиялық реакциялар
- •87.Хемилюминесценция және оның диагностикалық мәні
- •88.Ультракүлгін сәуленің адам ағзасына әсері (ақуыздар мен нуклеин қышқылдарына
- •89.Модельдеу (үлгілеу). Модельдеудің негізгі кезеңдері
- •90.Модельдеу (үлгілеу). Модель түрлері
3. Биологиялық мембрананы зерттеу әдістері: оптикалық микроскопия, электрондық микроскопия.
1.Оптикалық микроскопия.
Жасушаның құрылымын зерттеу оптикалық микроскопты қолданылумен басталды.
Кәдімгі жарық микроскопиясымен қатар қараңғы өрісті, интерференциялы, фазалы- контрасты, поляризациялық, ультракүлгін, электрондық микроскопия және т.б. кең түрде қолданылады.
Жарық микроскопымен жұмыс істеу принципі жарықтың сыну құбылысына және линзалардың оптикалық жүйесінің көмегімен кескіннің қалыптасуына негізделген. Мембрананың құрылысын кәдімгі оптикалық микроскоппен көру мүмкін емес. Оны түсіну үшін микроскоптың ажырату шегін Z еске түсірейік. Ажырату шегі дегеніміз кескіндерін жеке көре алатындай екі нүктенің ең кіші арақашықтығы. Шынында Z тым кіші болса, соғұрлым құрал сапалы болады да, ол өте ұсақ құрылымдарды көруге мүмкіндік береді. Оптикалық микроскоптың ажырату шегін өрескел бағалау үшін мына қатынасты пайдаланамыз.
Бұл шама мембрананың қалыңдығынан 20 есе артық, сондықтан оптикалық микроскоппен мембрананы бақылау мүмкін емес.
2. Электрондық микроскопия.
Электрондық микроскопия (ЭМ) - электрондар ағынының көмегімен объектілердің құрылымын микроскопиялық зерттеу әдісі болып табылады. ЭМ морфологияда, микробиологияда, вирусологияда, биохимияда, онкологияда, медициналық генетикада, иммунологияда кең түрде қолданыс тапқан.
Мембраналардың құрылысын зерттеу үшін электрондық микроскоп қолданылады
Электрондық микроскоптарда жарық шоғырының орнына электрондар ағыны қолданылады, ал линзалардың ролін- электростатикалық және электромагниттік өріс атқарады.
Жасушаның нақты электронограммасын алу үшін оның мембраналарға электрондарды жақсы жұтатын және жақсы шашырататын вольфрамды, осмиийді және басқа да химиялық элементтерді тұндырып, оны контрастайды.
Мембраналарды зерттеу үшін тоңазыту- кесу және тоңазыту- қышқылмен өңдеу әдістері қолданылады. Препараттарды (ұлпа тілімін) зақымдаушы әсерге шалдықтырмай, жылдам қатырады. Препараттарды дайындау бірнеше бөліктен тұрады.
Терең вакуумде жасушаның суспензиясы болып табылатын үлгіні пышақтың көмегімен төменгі температурада (-100 0С) кеседі. Кескен кезде үлгі арқылы өтетін кесік пайда болады. Кесіктің жазықтығы мембрана арқылы өткенде, мембрана орта бөлігінен екі бөлікке бөлінгендігі байқалған. Кесіктің пайда болған жазықтықтарында мембрананың ішкі бөлігі көрінген. Қажет болған жағдайда мембрананы қышқылмен өңдеп, вакуумдегі суды тез буландырады. Бұл жасуша мембранасының беттік құрылымдарын жақсы көруге мүмкіндік береді. Осыдан кейін жалаңаштанған беттен реплика (тілім, үзінді, бөлік) алынады. Осы алынған тілімді электрондық микроскопия әдісімен зерттейді. Репликаны алу үшін алдымен препараттың топологиялық сипаттамаларын анықтау керек, ол үшін шамамен 450 бұрышпен үлгіге платинаны себеді. Одан соң платиналы репликаның механикалық беріктігі үшін, оған көміртегі қабатын жағады. Репликаны органикалық қалдықтардан тазартып, суда жуады. Содан кейін препаратты ерітеді, ал реплика бетіне қалқып шығып, оны арнайы сүзгімен сүзіпалып, электрондық микроскоппен зерттейді.