1.Алғашқы ақпараттардың жиынтық кестесін жасау. Алғашқы ақпараттардың жиынтық кестесі машиналардың сынағы мен оларды бақылау көрсеткіштері негізінде жасалады.

Кесте 2 кестесі, мото-сағат

Қозғ №	tдр(ti)	Қозғ №	tдр(ti)	Қозғ №	tдр(ti)	Қозғ №	tдр(ti)	Қозғ №	tдр(ti)
1	7400	15	16800	29	23600	43	28700	57	38600
2	8500	16	17200	30	24200	44	29100	58	55800
3	9200	17	17800	31	24200	45	29300	59
4	9900	18	18100	32	24600	46	30200	60
5	10400	19	18200	33	25300	47	30600	61
6	11300	20	19100	34	25600	48	31100	62
7	12200	21	19900	35	26100	49	31800	63
8	12700	22	20100	36	26200	50	32600	64
9	13200	23	21400	37	26700	51	32800	65
10	13600	24	21700	38	26800	52	33700	66
11	14400	25	22500	39	27200	53	34900	67
12	14800	26	22900	40	27900	54	35200	68
13	15700	27	23100	41	28200	55	36500	69
14	16100	28	23300	42	28400	56	37200	70

Сенімділік көрсеткіштерінің берілген ақпараттарының жиынтық кестесін құрғаннан кейін оларды есептеу мен өңдеуді мына тәртіп бойынша орындайды:

1.Берілген ақпараттардың статистикалық қатарын құрып, шашырау басының жылжу мөлшерін(С) немесе координата басынан кездейсоқ шаманың шашырау басына дейінгі қашықтығын анықтау.

2.Сенімділік көрсеткішінің орташа мәнін t_ср , орташа арифметикалық ауытқуын ρ, дисперсияны D және орташа квадраттық ауытқуын σ анықтау.

3.Ақпараттық көрсеткіштерді түсіп қалу нүктелеріне тексеру.

4.Сенімділік көрсеткішінің гистограммасын, полигонын және жиынтықты тәжірибелік ықтималдығының графиктерін тұрғызу.

5.Вариация коэффициентін v анықтау.

6.Үлестірудің теориялық заңын таңдау(ҮТЗ), оның параметрлерін анықтау, дифференциалдық f(t) және интегралдық F(t) функциялардың графиктерін тұрғызу.

7.Сенімділік көрсеткіштерінің тәжірибелік және теориялық заңдарының үйлесуін келістіру критериімен тексеру.

8.Ауысудың ең үлкен мүмкін қателігін және сенімділік көрсеткішінің бірлікті және орташа мәндерінің үлестірілуінің сенімділік шекарасын анықтау.

Сенімділік көрсеткіштерінің берілген ақпараттарының жиынтық кестесін олардың статистикалық қатарын жасау үшін қолданады.

2.Сенімділік көрсеткіштерінің статистикалық қатарын құрастыру

Сынаққа түскен қозғалтқыштардың саны немесе алғашқы ақпараттар саны N-таңбасымен белгіленеді..

Егер, N<25 болса, онда ақпараттың статистикалық қатары кестесін құрмайды. Қарастырып отырған мысалда бақылаудағы қозғалтқыштар саны N=70>25(кесте 1) болғандықтан, ақпараттардың статистикалық қатарының кестесі құрылады.

Ақпараттардың статистикалық қатары кестесін құру үшін берілген ақпараттық көрсеткіштерді(N) біркелкі «n» интервалға бөледі. Келесі интервалдың мәні оның алдындағы интервалдың мәнімен жалғасып жатуы тиіс. Интервалдың жалпы саны көбейген сайын есептеудің дәлдігі де арта береді.

Статистикалық қатардағы интервалдар санын мына формуламен анықтайды

n = √N+1

Мұндағы алғашқы берілген ақпараттар саны N=68.

Интервалдар санын анықтаймыз

n =√58 + 1=8,64= 9

Есептеулер нәтижесін тұтас санға дейін келтіріп қабылдаймыз.Сондықтан n = 9.

Интервал қашықтығы А-деп белгіленеді.

Оның мәнін мына формуламен анықтаймыз

А = (t_max – t_min)/n

мұнда t_max , t_min – сенімділік көрсеткіштерінің немесе қозғалтқыш ресурсының максимальды және минимальді мәндері.

А = (55800 - 7400)/9 = 5377,777

Көрсеткіштің аталуы	Интервал бойынша көрсеткіштердің мәні
	1	2	3	4	5	6	7	8	9
Интервал, tі,мың.мото-с	7400 – 12777	12777- 18666	18666- 23933	23933- 29311	29311- 34688	34688 40066	40066- 45444	45444- 50822	50822- 56199
Интервал ортасы, tci	10088,8	15666,3	21244,4	26622,1	31999,9	37377,7	42755,4	48133,2	53510,7
Тәжірибелік жиілік, mi	8	11	9	17	8	4	0	0	1
Тәжірибелік ықтималдылық, рі	0,14	0,19	0,15	0,29	0,14	0,07	0	0	0,02
Тәжірибелік ықтималдылық жиынтығы,	0,14	0,33	0,48	0,77	0,91	0,98	0,98	0,98	1

Кестенің «Интервал» жолында сенімділік көрсеткішінің өлшем бірлігіндегі әрбір интервалдың шекарасын, одан кейінгі жолдарда тәжірибелік жиілікті -m_i немесе әрбір интервалдағы қарсылықтар санын, тәжірибелік ықтималдылықты т.с.с. көрсетеді.

Егер ақпарат нүктесі тура шекараға түсетін болса, онда ол нүктенің мәні шекаралас интервалдарға 0,5- тен беріледі.

Тәжірибелік ықтималдылық мына формуламен анықталады р_і = m_i / N

мұнда m_i – статистикалық қатардың і-интервалындағы тәжірибелік жиілік немесе интервалдағы қарсылық саны;

N – сынауға жіберілген жалпы қозғалтқыштар(машиналар,объектілер) саны.

Формула бойынша бірінші интервалдағы тәжірибелік ықтималдылық р_і=9/68=0,13 мәніне тең, екінші интервалдағы тәжірибелік ықтималдылық р_і=0,13 тең. Интервалдардағы тәжірибелік ықтималдылықтар мәні кестеде келтірілген.

Тәжірибелік ықтималдылықтар жиынтығы статистикалық қатардағы интервалдардың тәжірибелік ықтималдылықтарының қосындысымен анықталады. Бірінші интервалдағы жиынтық тәжірибелік ықтималдылық сол интервалдың тәжірибелік ықтималдылығына тең болады. Екінші интервалдағы жиынтық тәжірибелік ықтималдылық бірінші және екінші интервалдардың тәжірибелік ықтималдылықтарының қосындысына тең:

. = 0,13 + 0,13 = 0,26

Үшінші интервалдағы жиынтық тәжірибелік ықтималдылық бірінші, екінші және үшінші интервалдардың тәжірибелік ықтималдылықтарының қосындысына тең.

Статистикалық қатардың жиынтық тәжірибелік ықтималдылықтары 3-кестеде келтірілген.

Сонымен қатар, статистикалық қатардың жиынтық тәжірибелік ықтималдылықтарының қосындысы бірге тең болады.