8.Тулаан

Эjэ-сыйын байрамы

Jылу кӱнгэ мээрэтип,

Мээстэр кӱнӱҥ ачылат;

Jолдо суучак шоркырап,

Мыйрыҥ-тэйриҥ биjэлэйт.

Таштыҥ тана чэчэги

Тулаан айда jаайылар,

Эjэ-сыйын байрамы

Элди-jонды сӱӱндирэр.

Jараш jаскы чэчэктий,

Кӱлӱӱмjилэр jаайылгай;

Jастыҥ эркэ кӱниндий,

Кӱӱн-санаалар чаалыгай.

Тэҥис болгон сӱӱмjидэ

Таарыныштар каайылгай,

Энээзиштэ, jаажышта

Эркэ сӧстӧр айдылгай.

Энэм сӱӱнтэн байрамда

Уткуулдарым ӱлээрим,

Эjэ-сыйын jыргалда

Уучы jоктоҥ сӱӱнэрим.

Jараш jаскы чэчэктий

Чэчэктэгэр, эjэлэр!

Jажын-jажыл мӧштӧрдий

Чинээркэгер, сыйындар!

Эjэ-сыйын байрамга

Уучы jоктоҥ сӱӱнэдим,

Эркэ-каару улуска

Уткуулдарым сыйлайдым!

8-1

Сэгис марттыҥ байрамыла!

Jастыҥ тана чэчэги

Тулаан айда jаайылат,

Jэҥкэйэктэр байрамы

Тэкши-jараш башталат.

Энэлэрлик jыргалда

Уучы jоктоҥ сӱӱнэдим,

Энэм сӱӱнтэн байрамда

Уткуулдарым ӱлэйдим!

Jараш jаскы чэчэктий,

Чэчэктээзин jӱрӱмээр!

Jажын-jажыл мӧштӧрдий,

Чӱмээркэзин саалымар!

Кэлиндэрлик jыргалла

Акту кӱӱннэҥ уткууйдым!

Кӧксим кээҥит алала,

Ак-јаарыкты алкаайдым!

Тэлээкэйдэ бу байрам

Энэликке учурлу,

Тын-кӧгӱстэ бу кӧӧрӧм

Ээлэбэйтэн таамырлу!

8-2

Кызычактар байрамыла!

Таштыҥ тана чэчэги

Тулаан айда jайылар,

Кызычактар байрамы

Кӱлӱӱмjилэ башталар.

Тэҥис болгон сӱӱмjидэ

Таарыныштар каайылар,

Туш та jуук та ӱӱрэлэ

Туштажуулар ӧҥжӱӱгэр.

Эjэ-сыйын jыргалга

Учы jоктоҥ сӱӱнэдим!

Эркэ-каару улуска

Уткууклдарым ийэдим!

8 Мартла!

Jаскы тана чэчэктий,

Чэчектэгэр, эjэлэр!

Jараш-оошкы маралдый,

Чӱмээркэгэр, сыйындар!

Тэҥис болгон сӱӱмjидэ

Таарыныжуу каайылгай,

Энээзиштэ, jаажышта

Эркэ сӧстӧр айдылгай!

Койонок дэп чэчэктий,

Кӱлӱӱмjилэр jаайылгай;

Кӧк-тамандый, кандыктый,

Кӱӱн-санаалар чаалыгай!

8-3

9.Jэҥӱӱ-Кӱнниҥ байрамы

Тӧрӧл учун Улуу Jууныҥ

Бӱгӱн сызы сэзиилэт,

Тӧрӧл учун Jэҥӱӱниҥ

Баатырлыгы эзээлэт.

Кызыл Мааны бу кӱндэ

Рейхстаг ӱстӱн кээркэткэн,

Ый-сыгытта, сӱӱништэ

Албатылар jыргаган.

Фашисттерге баштааткан,

Германия jэҥдирткэн;

Тэлээкэйди баазынтан,

Умзаныш та jайраган.

Jэҥӱӱлэнтэн ийдээни

Тӧрӧл сӱӱжӱ чаагылткан,

Мӧҥкӱӱлэнгэн Jэҥӱӱни

Бирлик санаа экэлгэн.

***

Кайран Jэҥӱӱ байрамын

Тэкши jоныс jууктаткан,

Карам jоктоҥ каадыгын

Тӧрӧлискэ сыйлаган.

Карган-тижэҥ ижинэҥ

Jуучылдарыс тынданган,

Фронтко эткен боолуштаҥ

Jэҥӱӱ кӱни jууктаган.

Кыйаа баспас бу jолдоҥ

Канча ӱйээ тайкылбас,

Кӧкайастык тымыыктыҥ

Кэм дэ тыыжын чочытпас !

***

Кэзик jээрлэш айлына

Кӧӧкӱп-кӧӧрӧп jанбаган,

Кызыл тынын Jайымга

Кысканарын тообогон.

Айланбаган jуучылдар

Ат-нэрээзи— ӱргӱӱлjик,

Туул артлаган кэлиндэр

Тӧккӧн jажы эзээндик...

Амыр-энчӱ коорыйлык,

Эзэн- амыр кӱӱнзэйлик,

Алтай- Кудай— мактаайлык,

Ада- Тӧрӧл алкаайлык!

11.Jажыл-Бӱр байрам

Jажыл бӱрдиҥ байрамы

Jайла кожо jэткэлди,

Кӱӱктэр ӱнгӱр эдижи

Куш кожоҥын башкаарды.

Айландыра, кӧӧдӱрэ,

Jээрлэштэрис сӱӱнгилэйт;

Аш-курзактаҥ jаҥдайла,

Jалаамалар jаайылтлайт.

Jаайканышкан чэчэктэр

Бислэ кожо кӧӧкӱлэйт,

Jээдинишкэн ӱӱрэлэр

Буурзанышта чӧҥгӱӱлэйт.

Чарас сууныҥ аагыны

Кожоҥысты jӧмӧӧжӧт,

Чала эркэ шымыртты

Куулгазынду угулат:

«Аар- бӱткэнниҥ кӱнилэ,

Jаан байрамла уткууйдым;

Алтайысты алкаайла,

Jайаанысты мактаайдым!»

12

Быjыл ойто Эл-Оойын

Айлан кэлэр, jыргаалар.

Байрамдаган улузын

Алтайыбыс оойлодор.

Jэрлэштэрис jуулыжып,

Кӧӧрӱмjигин кӧргӱзэр.

Jээдимилэ омооркоп,

Калыгыбыс jиидиркэр.

Тӱни-тӱжи амырап,

Кӱӱнзэшкилэп аларыс;

Jэҥгэндэрди мактаалап,

Колчабыжып сӱӱнэрис.

Jаанды-jашты оойноткон,

Эл-Ойынныҥ сӱрлӱӱзин;

Jээрлэтэрди jыргааткан,

Энэ-Алтай jааражын !