Қоршаған ортамен танысу

Мақсаты: коммуникативті-танымдық қызметін дамыту, қоршаған ортадағы заттар мен құбылыстарға қызығушылығын арттыру.

Міндеттері:

1. Балалардың қоршаған заттар, олардың сапасы мен қасиеті, қолданылуы туралы түсініктерін жүйелеу және қорытындылау.

2. Адамдардың қоғамдық өмірі мен қоршаған әлемнің тұтастығы туралы түсінігін, заттардың, оқиғалар мен құбылыстардың бір-бірімен байланысы туралы тәуелділігін анықтай білу іскерлігін, эксперимент жасау дағдыларын қалыптастыру.

3. Балалардың танымдық белсенділігін, ақыл-ой қабілеттері мен білуге құштарлықтарын, тәжірибе жасау дағдыларын арттыру.

4. Өмірдегі қауіпсіздік ережелерінің негіздерімен таныстыру.

Мазмұны:

Заттар әлемін меңгеру, кеңістікті бағдарлау

Заттар, олардың белгілері мен ерекшеліктері туралы ұғымдарын қалыптастыру. Балаға таныс әртүрлі заттардың атауларын қайталау және қорытындылау, таныс емес заттар мен олардың атқаратын қызметін түсіндіру.

Заттардың түрлі сипаттағы қасиеттерімен (жұмсақ, тығыз, майысқақ, майыспайтын, сынғыш, мөлдір, айналмалы) таныстыру.

Заттардың қандай материалдан жасалғандығын (қағаз, шыны, металл, тері, ағаш) анықтап, сипаттама беріп (мөлдір, қатты, жұмсақ, тегіс), оның сапасы мен ерекшелігін дұрыс анықтай білуге үйрету.

Айналадағы заттар, құрылыс материалдары арасындағы міндет пен байланысты, оның неден жасалғандығы туралы түсінік беру.

Заттарды түсіне, көлеміне, пішініне, міндетіне қарай салыстырып, топтастыра білуге үйрету.

Тұрмыстық техника, оның қызметі, қолдану ережесі туралы түсінік беру.

Бөлменің сәнді, әрі қолайлы жабдықталғандығын көріп-сезіне білуге, заттар мен олардың безендірілуіне талғаммен қарауға үйрету.

Кез-келген зат адамдардың еңбегімен келетіндігі туралы түсіндіріп, оларға ұқыптылықпен қарауға үйрету (ойыншықтар, жиһаздар және т.б.).

Балабақша жақын орналасқан шағын ауданда, балабақша ауласында (балабақша, дүкен, емхана, пошта, мектептің қайда орналасқанын) еркін бағыт-бағдар ұстай білу іскерліктерін жетілдіру.

Көлік, байланыс құрал

Көлік құралдарының көп түрлілігі жайлы түсінік беру (суару көлігі, жедел жәрдем, өрт сөндіретін көлік, қар тазалайтын көлік).

Көлік түрлерін ерекшеліктеріне қарай топтастырып (жерде, суда, ауада), атқаратын қызмет аясына қарай (арнайы, жүк таситын, адам таситын) салыстыра білуге үйрету.

Үйден балабақшаға, кинотеатрға, дүкенге қандай көлікпен баруға болатынын, ата-аналары қандай көлік түрін жүргізетіні туралы білімдерін бекіту.

Көлік құралдары, олардың қызметінің маңыздылығы, негізгі бөлшектерінің атқаратын қызметі туралы ұғымдарын кеңейту.

Телефон, ұялы телефон, компьютер, теледидар, радионың қызметтерімен, оларды қолданудың бірнеше қарапайым ережесі туралы білімдерін бекіту. Поштаның байланыс мекемесі екендігі, оның маңыздылығы (хат, телеграмма, сәлемдеме жіберу, оларды қабылдау, жеткізу), пошта қызметкерлерінің еңбегі, хабарларды жылдам жеткізуге арналған көлік туралы ұғымдарын қалыптастыру.

Адам өмірінде байланыс құралдарының қажеттілігін түсіндіру.

Ересектердің еңбегі

Әр түрлі мамандық иелері мен олардың еңбегінің ерекшеліктері, маңызы туралы түсініктерін кеңейту.

Балабақша қызметкерлерінің еңбегі туралы (меңгеруші, шаруашылық меңгерушісі, тәрбиеші, бала күтуші, аспаз, аула сыпырушы, медбике, жүргізуші) ұғымдарын қалыптастыру. Адамдардың еңбектеріндегі өзара байланыстарды (жүргізуші азық-түлікті балабақшаға әкелді, шаруашылық меңгерушісі оны қабылдап алып, асханаға берді, аспаз түскі асты дайындады, көмекші тамақты топқа әкеліп балаларды тамақтандырды) байқауға үйрету. Балабақша қызметкерлеріне құрметпен қарауға тәрбиелеу.

Айнала қоршаған заттар, ойыншықтар адамдардың еңбегімен жасалғандығы туралы, оған ұқыпты қарау керек екендігін түсіндіру.

Балаларды мектеппен және балалар кітапханасымен, олардың сыртқы келбетімен, сынып бөлмелерімен, мұғалім мен кітапханашының жұмыстарымен таныстыру.

Республикамыздағы және аймақтағы өнеркәсіп орындарының жұмысы мен жұмысшылырының атқаратын жұмысы жайлы түсініктерін қалыптастыру (мысалы: шахтер, металлург, тігінші, сән үлгісін жасаушы т.б.). Олардың еңбегін құрметтеуге үйрету.

Құрылыс және түрлі құрылыс мамандықтары (суретші-әрлеуші, ағаш шебері, кранда жұмыс істеуші, балташы) және құрылыс көліктерінің міндеттері туралы ұғымдарын қалыптастыру.

Ауылшаруашылық саласы мамандары (диқан, егінші, тракторшы, комбайншы, бағбан, қойшы, малшы, сауыншы және т.б.) еңбегімен таныстыру. Ауылшаруашылығына арналған көліктердің маңызы туралы түсінік беру.

Нан пісіру кезеңдерімен таныстыру. Азық-түлік тағамдарын, нанды қадірлеуге, қастерлеуге тәрбиелеу.

Қала тұрғындары үшін ауылшаруашылық мамандары еңбегінің маңызды екендігін жеткізу (қала мен ауыл арасындағы байланыс).

Еңбек процесі мен нәтижесіне жалпылау негізінде түрлі мамандықтар (мұғалім, ұшқыш, эстрада әншісі, жаттықтырушы, дирижер, құтқарушы, сынықшы-дәрігер, ит жаттықтырушы, сән үлгісін жасаушы және т.б.) туралы түсініктерін қалыптастыру

Менің Отаным – Қазақстан. Еліміздің рәміздері

Отан туралы, мемлекеттік және халықтық мерекелер туралы білімдерін кеңейту. Елбасы мен оның қызметі туралы түсінігін қалыптастыру.

Мемлекеттік рәміздер (Елтаңба, Ту, Әнұран) туралы білімдерін кеңейту. Оларды танып, құрметтеуге тәрбиелеу. Маңыздылығын түсіндіру. Әнұранды орындау барысында ережені (Әнұранды орындарынан тұрып, сол қолды жүректің тұсына қойып, ер кісілер бас киімін шешіп) сақтауға үйрету.

Өз елінің рәміздерін қадірлеуге тәрбелеу.

Мемлекеттік және қоғамдық мерекелерге (Қазақстан Республикасы күні, Тәуелсіздік күні, 8 Наурыз, Наурыз мейрамы, Отан қорғаушылар күні, Балаларды қорғау күні) ертеңгіліктер мен ойын-сауықтарда өлең-тақпақтар жаттату, би билеу арқылы белсенді араластыру.

Қазақстан халықтарының салт-дәстүрлерімен, әдет-ғұрыптарымен таныстыру. Туған елінің, қазақ (орыс, татар т.б.) халқының тарихы, мәдениеті, тұрмысы туралы алған білімдерін байыту, тереңдету. Қазақтан Республикасында тұратын басқа ұлт өкілдеріне құрметпен қарауға тәрбиелеу.

Елордамыз Астана қаласы, Бәйтерек, Ақорда, Бейбітшілік пен келісім сарайы, Океанариум т.б. сияқты негізгі мәдени орындары туралы ұғымдарын қалыптастыру. Қазақстанның ірі қалаларының бірі Алматымен таныстыру.

Өзі тұратын қала, елді мекен, аймақтарындағы мәдени орындар мен ескерткіштерді таныстыра отырып, туған жеріне деген мақтаныш сезімін ояту.

Қазақстанмен шекаралас жатқан мемлекеттермен, халқымен, олардың мәдениеті, әдет-ғұрпы, дәстүрімен таныстыру.

Республикамыздың табиғат байлықтары мен жеткен жетістіктері (тыңайған жерлерді игеру, табиғи тас көмір мен мұнай, темір кенінің көздері, Байқоңыр ғарыш аймағы және т.б.) туралы ұғымдарын қалыптастыру.

Өз еліне деген мақтаныш сезімін қалыптастыру.

Қазақстан Республикасының әскері

Ел қорғаудың қиын да, ардақты міндет екендігін түсіндіру арқылы Қазақстан Республикасы әскері туралы түсініктерін кеңейту. Әскер өмірінен, қызметінен түсінік беретін суреттер, альбомдар, басқа да материалдар көрсету.

Әскер сарбаздарының ержүрек, тапқыр, күшті, ақылды болатындығы туралы ұғым беру.

Сарбаздың, басқа да әскери адамдардың сырт бейнесі, киім үлгілері мен әскери техника туралы түсінік беру.

Ұлы Отан соғысы жылдарында ел қорғаған қазақстандық қаhарман батырларымыз – Б. Момышұлы, Ә. Молдағұлова, М. Мәметованың жасаған ерліктері жайлы түсінік беру.

Ұлттық әскердің маңызын (Отан қорғау) түсіндіру.

Әскерлерге айбынды ерлігіне құрметпен қарау қызығушылықтарын дамыту.

Жолда жүру ережелері мен өмірлік қауіпсіздік негіздері

Жолда жүру ережелері туралы алған білімдерін бекіту.

Қиылыс жол мен «Жолаушылар өтетін жол», «Қиылыс жол», «Тамақтану пункті», «Телефон», «Автомобиль тоқтайтын орын», «Медициналық көмек орны» көрсетілген жол белгілерімен таныстыру.

Жолаушылар өтетін жол белгілерімен, көлікте өзін-өзі ұстау ережелерімен таныстыру:

- жолаушыларға арналған жолмен жүруге рұқсат етіледі; жолаушыларға арналған жолдың оң жағымен жүру, жолаушылар көшеден тек ала жолақ бар жерден немесе белгі қойылған жерден ғана өтуі тиіс; екі жақты жолдан өтетін кезде алдымен солға, жолдың ортасына жеткенде солға қарау керек, жолаушылар көлікті арнайы аялдамаларда күтеді;

- балалы жолаушылар көлікке алдыңғы алаңнан кіруіне болады, көлікте әркім өзін сабырлы ұстап, басқа жолаушыларға кедергі жасамау керек.

Тұрмыста, табиғатта қауіпсіздік ережелердің маңыздылығын түсінуін қалыптастыру.

Жыл соңында экология негіздері қоршаған ортамен танысу бойынша бағдарламалық материалдарды меңгеру нәтижесінде балалар:

- заттарды атау және ажырату, олардың мөлшеріне, түсіне, пішініне, материалы неден жасалғандығы туралы (шыны, металл, ағаш, қағаз және т.б.) міндеті, түрлері бойынша классификация жасауды;

- көлік құралдарын атау және ажырату, түрлері бойынша классификация жасауды;

- байланыс құралдарын;

- кейбір өндірістік және ауылшаруашылық кәсіптерінің атауын, мазмұнын, мәнін;

- кез-келген зат адамдардың еңбегімен келетіндігі туралы;

- өз елінің, оның басты қаласының, туған қаласының (ауылы) атауын;

- өз елінің мемлекеттік рәміздерін атау және ажырата білу, ҚР мемлекеттік әнұранын орындау ережесін;

- жолда жүру ережелері, кейбір жол белгілерін, бақшада, үйде, көшеде, суда, орманда қарапайым қауіпсіздік ережелерін;

- тәжірибелік эксперимент жасауға қызығушылық және білуге құштарлықтарын көрсетуді;

- байқап көру әрекетінің көмегімен түрлі мәселелерді шешудің тәсілдерін таба білуі, қарапайым себеп-салдар байланысын орната білуі тиіс.