Пелликула
Кутикула
тіс қағы
цемент
тіс тоғасы
№182тапсырма
Төменде көрсетілген жасушалардың қайсысы тіс қағының қалыптасуында негізгі рөлді алады ?
фибробластар
гистиоциттер
месс жасушалар
+эпителиальді жасушалар
плазмоциттер
№ 183 тапсырма
Төменде көрсетілген бейорганикалық компоненттердің қайсысы, тіс қағының биохимиясына НЕҒҰРЛЫМ белсенді әсер етеді?
кальций
фосфор
калий
цинк
+фтор
№184 тапсырма
Төменде аталған стрептококктар штаммының қайсысы, айқын кариесогенді әсерге НЕҒҰРЛЫМ ие ?
Str. intermedius
Str. sanguis
Str. mitis
+Str. mutans
Str. salivarius
№185 тапсырма
Аталған микроорганизмдердің қайсысы біріншілік түзілген тіс қағында көп болады?
+стрептококктар
фузобактериялар
энтерококктар
лактобактериялар
бактероидытар
№ 186 тапсырма
Аталған микроорганизмдердің қайсысы тіс тоғасында басым болады ?
+Кокктар
Спирохеттер
Вибриондар
Актиномицеттер
Қарапайымдылар
№ 187тапсырма
Тіс қағының құрамына төменде аталған компоненттердің, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы кіреді:
Микроорганизмдер
Муцин
Түлеген эпителии жасушалары
Лейкоциттер
+Гистиоциттер
№188тапсырма
Пелликуланың функциясы қандай?
сенсорлы
+қорғаныстық
пластикалық
трофикалық
амортизациялаушы
№189тапсырма
Тіс қағының түзілу қарқындылығы төменде берілген факторлардың, ТЕК біреуінен басқасының, барлығына тәуелді :
сілекейдің мөлшеріне
сілекейдің тұтқырлығына
тағамның сипатына
Ауызқуысының гигиеналық күтіміне
+Адамның жынысына
№190 тапсырма
Аталған ферменттердің қайсысы бактериялардан синтезделінеді және дәнекер тіннің құрылымдық компоненттерін бұзады?
Лидаза
ДНК-аза
Трипсин
Химотрипсин
+Гиалуронидаза
№191тапсырма
Коллаген талшықтарының бұзылу үрдісіне бактериальді фермент қатысады:
Лидаза
ДНК-аза
Трипсин
Химотрипсин
+Коллагеназа
№192тапсырма
Қызылиек үсті тіс тасы НЕҒҰРЛЫМ жиі орналасады :
+Тістің мойын бөлігінде
Тістің жанасу беттерінде
Тістің экватор аймағында
Тістің шайнау бетінде
Пародон қалтасында
№193тапсырма
Қызылиек үсті тіс тасы жайында төменде айтылған мақұлдаулардың, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы дұрыс:
Тістің мойын аймағында орналасады
Салыстырмалы түрде борпылдақ консистенциялы
Ақшыл түсті
Қарап тексергенде оңай байқалады
+Қан сары суынан пайда болған
№194тапсырма
Қызылиек асты тіс тасы жайында төменде айтылған мақұлдаулардың, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы дұрыс:
Тіс мойнынантөмен орналасады
Түбір цементімен тығыз байланысқан
+Ақшыл түсті
Қан пигментерімен боялған
Қан сары суынан пайда болған
№195тапсырма
Тіс тасындағы минералды заттардың орташа құрамы:
40 - 45%
+20 - 25%
30 - 35%
50 - 55%
65 - 70%
№196тапсырма
Тіс тасындағы органикалық заттың құрамы:
40 - 45%
20 - 25%
30 - 35%
50 - 55%
+65 - 70%
№197тапсырма
Тіс тасының органикалық негізіне төменде аталған компоненттердің, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы кіреді:
Түлеген эпителий
Лейкоциттер
Муцин
Микроорганизмдер
+Гистиоциттер
№ 198тапсырма
Төменде аталған неорганикалық компоненттердің ішінен тіс тасының құрамында ең көп кездесетіні:
+Кальций фосфаты
Кальций карбонаты
магний
темір
мыс
№199тапсырма
Қызылиек үсті тіс тасының түзілуіне төменде аталған факторлдардың ,ТЕК біреуінен басқасының, барлығы әсер етеді:
рационда жұмсақ тағамның көп болуы
қызылиектің созылмалы қабынуы
сілекейдің рН сілтіге қарай ығысуы
сілекейдің тұтқырлығының жоғарылауы
+ауыз қуысына адекватты гигиеналық күтім
№200тапсырма
Науқаста Федоров-Володкина бойынша гигиеналық индексті анықтағанда, дәрігер-стоматолог- 1,3 деп бағалды. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
+жақсы
қанағаттанарлық
қанағаттанарлықсыз
нашар
өте нашар
№201тапсырма
Науқаста Федоров-Володкина бойынша гигиеналық индексті анықтағанда, дәрігер-стоматолог- 1,7 деп бағалды. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
жақсы
+қанағаттанарлық
қанағаттанарлықсыз
нашар
өте нашар
№202тапсырма
Науқаста Федоров-Володкина бойынша гигиеналық индексті анықтағанда, дәрігер-стоматолог- 2,3 деп бағалды. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
жақсы
қанағаттанарлық
+қанағаттанарлықсыз
нашар
өте нашар
№203тапсырма
Науқаста Федоров-Володкина бойынша гигиеналық индексті – 3,2 дегеп бағаланды. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
жақсы
қанағаттанарлық
қанағаттанарлықсыз
+нашар
өте нашар
№204тапсырма
Науқаста Федоров-Володкина бойынша гигиеналық индексті –4,5дегеп бағаланды. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
жақсы
қанағаттанарлық
қанағаттанарлықсыз
нашар
+өте нашар
№205тапсырма
Науқаста Грин-Вермильон бойынша индексті анықтағанда дәрігер-стоматолог-0,2 деп бағалады. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
+жақсы
қанағаттанарлық
орташа
нашар
өте нашар
№206тапсырма
Дәрігер-стоматолог науқаста Грин-Вермильон индексін анықтап -0,8 деп бағалады. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
жақсы
қанағаттанарлық
+орташа
нашар
өте нашар
№207тапсырма
Науқаста Грин-Вермильон индексті -2,1деп бағалады. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
жақсы
қанағаттанарлық
орташа
+нашар
өте нашар
№ 208тапсырма
Науқаста Грин-Вермильон индексі -2,6деп бағаланды. Гигиеналық деңгейін қалай бағалаймыз …
жақсы
қанағаттанарлық
орташа
нашар
+өте нашар
№209тапсырма
Пелликуланың маңызы:
кіреукенің деминерализациясы
+кіреукені қорғау
витаминдерді синтездеу
иммуномодулдаушы
амортизациялаушы
№210тапсырма
Тіс тоғасының негізгі массасын құрайды:
Деградацияланған эпителий клеткалары
+Бактериялар
Лейкоциттер
Моноциттер
эритроциттер
№211тапсырма
Пелликула химиялық құрамы бойынша:
гликолипидті комплекс
+гликопротеинді комплекс
төменгі молекулалы белоктар комплексі
липидтер комплексі
көмірсулар комплексі
№212 тапсырма
Пелликуланың қалыптасу уақыты:
Бірнеше секундта
Бірнеше секундтан бірнеше минутқа дейін
+Бірнеше минуттан бірнеше сағатқа дейін
Бірнеше сағаттан бірнеше тәулікке дейін
Бірнеше тәулік
№213 тапсырма
Сілекейдің гликопротеиндері және пелликуланың гликопротеиндері негізінен бір-бірінен құрамы бойынша ерекшеленеді :
+Нейрамин қышқылы және фукоздар
Гиалурон қышықылы және Са
Нуклеин қышқылы
липидтер
гликолипидтер
№ 214тапсырма
Тіс тоғасының түзілуі кезінде микроорганизмдердің агглютинациясын күшейтетін зат:
Сілекейдің гликопротеиндері
Са иондары
нейраминидазалар
+декстрандар
ферменттер
№ 215тапсырма
Тісіп-жетілген тіс қағының құрамында төменде аталған компоненттердің, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы бар:
Жүре пайда болған пелликула
+Ішкі қабаты коринебактериялар
Жіпше тәрізді микроорганизмдердің
Жіпше тірізді микроорганизмдер торына микроорганизмдер адсорбцияланған
Коккті микроорганизмнің беткі қабаты
№ 216 тапсырма
Тісжегісіз тіс тоғасында протеолиттік бактериялардың ішінен қайсысы көп болады:
+ Вейллонелдер және нейссериялар
Спирохеттер
Пептострептококктар
Ристеллалар
Физобактериялар және рамибактериялар
№217тапсырма
Тісжегі қуысы бар кезіндегі тіс тоғасында протеолиттік бактериялардың ішінен қайсысы көп болады:
Вейллонелдер
Нейссериялар
+ Ристеллалар
Пептострептококктар
Фузобактериялар
№ 218тапсырма
Алғашқы тәулікте пайда болған тіс қақтарында … (не) басым:
+Гр (+) аэробар және факультативті анаэробтар
Гр (+) анаэробтар
Жіпше тәрізді бактериялар
Гр(-) анаэробтар
Гр(-) және Гр(-) анаэробтар
№219 тапсырма
Бактероидтар қалай тіс тоғасының матриксінің пайда болуын тежейді:
Сүт қышқылын жою арқылы
+ Декстрандарды және левандарды бұзу арқылы
Гиалуроиндазаны өндіру арқылы
Декстранның түзілуін
Левандарды синтездеу
№220 тапсырма
Сау адамның тіс тоғасындағы актиномицеттің үлесі:
1-5%
+15-30%
40-50%
60-70%
80-90%
№221тапсырма
Тісжегі қуысы бар кезінде тіс тоғасындағы актиномицеттің үлесі:
1-5%
15-30%
+40-50%
60-70%
80-90%
№222тапсырма
Актиномицеттердің тісжегі тудырушылық қасиетіне төменде аталғандардың, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы жатадығы:
1) Тіс бетіндегі адсорбциялану қабілеті
2) Органикалық қышқылдарды синтездеу
3) Левандар мен декстрандарды синтездеу
4) Микроорганизмдерді агрегациялау қабілетіі
5) +сүт қышқылын жою қабілеттілігі
№223 тапсырма
Тісжегінің пайда болуына жеке даралық қауіп көрсеткішіне төменде аталғандардың, ТЕК біреуінен басқасының барлығы жатады:
S. mutans саны
+S. pyogenes саны
Лактобациллалар саны
Сілекейдің буферлік сйымдылығы
Глюкозилтрансферазаның саны
№224тапсырма
Тісті тазалағаннан кейін тіс қақтары қанша уақытта пайда болады:
1-2 сек
1-2 мин
+1-2 часа
1-2 суток
1-2 недели
№ 225тапсырма
Пелликуланың пайда болу механизмі:
Тіс кіреукесіне эпителиальді клеткалардың белсенді жабысуы
Тіс кіреукесіне микроорганизмдердің белсенді жабысуы
Ас қалдықтарының көптеп тұнуы
Ауыз сұйықтығында бактериялардың көптеп тұнуы
+ Сілекей протеиндерінің көптеп тұнуы
№226тапсырма
Тіс кіреукесіне сілекей гликопротеиндерінің жабысуына ықпал ететін модификацияланған механизмді атаңыз:
нейраминді қышқылдың және фукозаның қосылуы
+ нейраминді қышқылдың және фукозаның бөлінуі
гиалуронды қышқылының және Са ++ қосылуы
гиалуронды қышқылының және Са++ бөлінуі
нуклеин қышқылыңын бөлінуі
№227тапсырма
Тіс кіреукесіне шөгу алдында сілекей гликопротеиндерінің модификациялануы негізінен мына өзгерістерге байланысты:
рН
Температура
+ Еруі және тұтқырлығы
Түсі және исі
структурасы
№228тапсырма
Тіс тоғасы матриксінің негізгі клеткасыз компоненттері:
Сілекей липидтері
+ Сілекейдің химиялық модификацияланған гликопротеиндері және декстрандары
Деградацияланған эпителий клеткалар
Сахароза
Сілекей белоктары
№229тапсырма
Ауыз қуысында декстрандар мен левандар синтезделінеді:
+стрептококктармен
менингококктармен
стафилококктармен
моракселлдармен
вейллонеллалармен
№ 230 тапсырма
Тісіп-жетілген тіс тоғасының қалыңдығы:
0,1-0,2 мкм
0,2-10 мкм
+5-200 мкм
0,2-2 мм
1-3 мм
№231 тапсырма
Тіс қағының түзілуінің соңғы кезеңінде қандай микробтардың ара салмағы
көбейеді:
+ Анаэробтар және факультативті анаэробтар
Аэробтар және капнофилдер
Қалыптасқан аэробтар
Микроаэрофилдер
Жоғарғы айтылғандардың барлығы
№ 232тапсырма
Тіс тоғасы микрофлорасы әсерінен пайда болған сүт қышқылы... туғызады:
Кіреукенің қайта минералдануын
+ Кіреукенің деминерализациясын
Сілекейдің буферлік сыйымдылығын арттырады.
Бактерияның агглютинациясын
парадаонт тіндерінің қабынуын
№233 тапсырма
Тісжегінің дамуына кедергі келтіретін микроорганизмдер:
Стрептококктар
+ Вейллонелла
Актиномицеттер
Лактобактериялар
стафилококки
№234 тапсырма
Стрептококктардың негізгі кариесогенді түріне жататыны :
S.mitis
+S.mutans
S.sanguis
S.salivarius
S.milleri
№235 тапсырма
Тісжегінің пайда болуындағы декстрандардың маңызы:
Сүт қышқылын бейтараптайды
+микроорганизмдердің агрегациясына жағдай тудырады.
Тіс кіреукесін бұзады
қайта минералдаушы әсер етеді
Бактериоцидтік әсер етеді.
№236тапсырма
Тісжегінің этиологиясында лактобацилалардың ең маңыздылығы;
1) Тіс тоғасының түзілуінде
2) тісжегінің пайда болу үрдісінің басында
3) ақ дақтың пайда болуы кезеңінде
4) кіреукенің бұзылу үрдісінде
5)+ кіреуке бұзылғаннан кейін.
«Сілекей,ауыз сұйықтығы, қызылиек сұйықтығы» бөлімі
№ 220тапсырма
Үлкен сілекей бездеріне жатады:
Таңдай
Ерін
Ұрт
Тілдік
+ Құлақ маңында
№221тапсырма
Кіші сілекей бездеріне төмендегі берілгеннің барлығы жатады, ТЕК мынадан басқасы:
ерін
ұрт
тілдік
таңдай
+ жақ асты
№222тапсырма
Кіші сілекей бездеріне төмендегі берілгеннің барлығы жатады, ТЕК мынадан басқасы:
ерін
ұрт
тілдік
таңдайлық
+ тіл асты
№223тапсырма
Сілекей дегеніміз-
Транссудат
+ Сұйықтық(секрет)
Жалқық
Сарысу
Тіндік сұйықтық
№224тапсырма
Қалыпты жағдайда бір тәулікте бөлінетін сілекейдің максимальді мөлшері:
0,5 – 1 литр
+1,5-2 литр
2,5 -3 литр
3 – 3,5 литр
3,5-4 литр
№ 225 тапсырма
Ауыз сұйығындағы төмендегі берілген компонентердің барлығы болады, ТЕК мынадан басқасы:
Лейкоциттер
+ Гистиоциттер
Микроорганизмдер
Ас қалдықтары
Түлеген этителий
№226тапсырма
Сілекейдің бөліну жылдамдығына төмендегі берілген факторлардың, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы әсер етеді:
+ Тістесу түрі
Жасы
Тамақ консистенциясы
Жалпы соматикалық аурулар
Психо – эмоциональдық жағдай
№227тапсырма
Сілекейдің қызметіне төменде берілгеннің, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы жатады,:
Минералдаушы
Буферлік
Қорғаныс
Ас қорыту
+ Пластикалық
№228тапсырма
Сілекейдің спецификалық емес резистенттік факторына төменде берілгеннің, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы жатады:
Лизоцим
Амилаза
Табиғи киллер клеткалары
+ Секреторлық иммуноглобулин А
Нейтрофилдер
№229тапсырма
Сілекейдің спецификалық резистенттік факторына төменде берілгеннің, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы жатады:
+Лизоцим
иммуноглобулин А
иммуноглобулин М
4.иммуноглобулин G
5.Секреторлық иммуноглобулин А
№230 тапсырма
Ауыз сұйықтығының тісжегіге беріктілік статусында ең маңызды орын алады :
1.+ фтор
2. алюминий
3. магний
4. хлор
5. фосфор
№231тапсырма
Сілекей тұтқырлығының жоғарлауы көп жағдайда... ауруының дамуына әсер етеді:
Пародонт ауруы
Сына тәрізді ақау
Кіреуке эрозиясы
+ Тісжегі
Кіреуке гипоплазиясы
№232тапсырма
Ауыз сұйықтығының гидрооксиапатит кристалдарымен толық қанығуы алып келеді:
Сілекейдің минералдануына
Кіреукенің деминерализациясына
+ Кіреукенің қайта минералдануына
Сілекейдің бейтараптануына
Тіс тоғасының пайда болуына
№233 тапсырма
Ауыз сұйықтығының гидрооксиапатит кристалдарымен қанықпауы алып келеді:
Сілекейдің минералдануына
+ Кіреукенің деминерализациясына
Кіреукенің қайта минералдануына
Сілекейдің бейтараптануына
Тіс тастарының пайда болуына
№234тапсырма
Ауыз сұйықтығында фосфаттың шамадан тыс көп болуы әсер етеді:
Сілекейдің минералдануына
Кіреукенің деминерализациясына
Кіреукенің қайта минералдануына
Сілекейдің бейтараптануына
+Тіс тастарының пайда болуына
№235тапсырма
Тіс кіреукесіне ауыз сұйықтығының рН-тың деңгейінің қандай болуы өте қауіпті?
1.+ 4,3-5,5
2. 6,2 – 6,4
3. 6,5-7,0
4. 6,0-6,2
5. 7,0-7,3
№236тапсырма
Интактілі пародонт кезінде қызылиек сұйықтығының орташа мөлшері құрайды:
0,01 мг
0,02 мг
0,03 мг
0,05 мг
+0,06 мг
№237тапсырма
Төмендегі берілген сілекей бездерінің қайсысы жұп сілекей бездеріне жатады:
Таңдай
Ерін
Ұрт
Тіл
+ Құлақ маңы
№238тапсырма
Төмендегі берілген сілекей бездердің қайсысы үлкен жұп сілекей бездеріне жатады:
Ерін
Ұрт
Тіл
Таңдай
+ Тіл асты
№239тапсырма
Қызылиек сұйығы – бұл организмнің физиологиялық ортасы, қалыпты жағдайда қайда орналасады:
+ Қызыл иек сайында
Қызыл иек эпителиінде
қызылиектің өзіндік эпителиінде
Пародонтальді қалтада
Шырышты қабат астында
№240тапсырма
Қалыпты жағдайда, бір тәулікте ауыз қуысына түседі:
0,1- 0,4 мл қызыл иек сұйықтығы
+ 0,5-2,4 мл қызыл иек сұйықтығы
2,5 – 3 мл қызыл иек сұйықтығы
3,1 -3,5 мл қызыл иек сұйықтығы
3,6 -4 мл қызыл иек сұйықтығы
№241тапсырма
Қызыл иек сұйығының сандық көрсеткіштерін мына аймақтарда анықтайды:
+ Күрек, кіші азу тіс, үлкен азу тіс
Күрек, сүйір, кіші азу тіс
Күрек, сүйір, үлкен азу тіс
Сүйір, кіші азу тіс, үлкен азу тіс
Кіші азу тіс, сүйір.
№ 242тапсырма
Ересек адамдарда қалыпты жағдайда қызыл иек сұйықтығындағы нейтрофилдер қанша болады:
+95 - 97%
85 – 87%
75 - 77%
65 – 67%
55 – 57%
№ 243тапсырма
Қызыл иек сұйығының көбейуі байқалады:
Тісжегі
Ұлпа қабынуы
+ Қызыл иек қабынуы
Пародонтоз
Стоматит
№ 244тапсырма
Ауыз сұйығы құрамына төмендегі берілгендердің барлығы кіреді, ТЕК мынадан басқасы:
Сілекей
Ауыз сұйығы
Микроорганизмдер
Түлеген эпителиальді клеткалар
+ Гистиоциттер
№245тапсырма
Сілекейдің қорғаныс қызметі төмендегі барлық берілген механизмдердің, ТЕК біреуінен басқасының, барлығымен қамтамасыз етіледі:
Микробқа қарсы
Иммунологиялық
Пелликула құрушы
Механикалық
+ Қышқыл туындатушы
№246 тапсырма
Көптеген тісжегі кезінде көп жағдайда байқалады:
Асаливация
+ Гипосаливация
Сілекейдің қалыпты деңгейі
Гиперсаливация
Диссаливация
№ 247тапсырма
Ауыз қуысының өздігінен тазалануының бұзылу себептеріне төмендегі берілген факторлардың, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы жатады:
ксеростомия
патологиялық тістесу
Тіс-жақ аномалиясы
Ортопедиялық құрылымдар
+ Сілекейдің өте көп бөлінуі деңгейі
№248тапсырма
Ауыз қуысының өздігінен тазалауында негізгі рольді төмендегі берілген барлық факторлардың, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы алады:
Сілекей бөлінудің үйлесімді көлемі
Астыңғы жақтың типтік қозғалысы
Тілдің қозғалу дәрежесі
Тіс – жақ жүйесінің құрылымы
+Адамның жасы.
№249тапсырма
Сілекейдің антибактериальді факторларына төменде берілгендердің, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы жатады:
лизоцим
+паротин
мелопероксидаза
лактопероксидаза
лактоферрин
№ 250тапсырма
Қызылиек сұйықтығының құрамына төменде берілген құрастырушылардың, ТЕК біреуінен басқасының, барлығы кіреді :
1. ферменттер
лейкоциттер
микроорганизмдер
түлеген эпителий клеткалары
+плазмоциттер
