7. Мұнай кен орындарын игеру процесінде бақылау не үшін жүргізіледі? Ұңғыны гидродинамикалық зерттеу

Игеру процесін бақылау

Жобаны енгізу кезінде, кенорынды игерудің барлық мерзімінде геологилық және техникалық қызметтердің маңызды функцияларының бірі – бақылау. Мұнай кенорындарын игерудің ережелеріне сәйкес мұнай кеніштерін бақылау келесі мақсаттарда жүргізілуі тиіс:

1. кенішті игеру жүйесінің және жекелеген технологиялық шаралардың және олардың іске асуы мен реттелуі бойынша нақты технологиялық тиімділігін бағалау;

2. игеру процесін оңтайландыру және оны жүзеге асыру және реттеу бойынша шараларды жобалауға қажетті ақпарат алу;

Сонымен қатар, кез келген игеру әдістерінде барлық объектілерге бақылау жүргізу:

1. мұнайдың, судың және газдың ағымдық және жинақталған қорының өзгеру динамикасы, сондай-ақ айдалатын жұмыс агенттерінің мөлшері – толық кеніш бойынша, жеке қабаттар, учаскелер бойынша, жеке ұңғымалар бойынша;

2. кеніш бойынша, жеке қабаттар және учаскелер бойынша ығыстырушы агентті енгізу шектері;

3. қабаттардың ағымдағы мұнайға қанықтылығының ығыстырушы агент енгізу учаскелерінде таралуы.

4. кеніш, учаскелер және қабаттар бойынша қабаттық қысымның таралуы және түптік, буферлік және құбыраралық қысымдардың ұңғымалар бойынша таралуы;

5. ашылған қима және оның жекелеген интервалдары үшін ұңғымалардың гидродинамикалық жетілу дәрежесін сипаттайтын параметрлер және өнімділіктің ағымдық коэффициенті;

6. қабаттардың ағымдық гидроөткізгіштігінің таралуы;

7. нұсқа сырты облысына және басқа қабаттарға айдалатын жұмыс агентінің ағуы;

8. пайдаланылатын өнімді горизонттың қима бойынша көршілес горизонттармен әсерлесуі, игерілетін объектінің қабаттары арасындағы сұйық пен газдың ағысын табу және олардың интенсивтілігі;

9. қабаттық және беттік жағдайларда өндірілетін сұйық пен газдың физикалық – химиялық қасиеттерінің өзгеруі;

10. жекелеген ұңғымалардың тиімділіктері (берілген ұңғыманы пайдалану нәтижесінде объект бойынша мұнай мен су өндірісінің артуын анықтау);

11. ұңғымалардың өнімділігі мен қабаттардың мұнайбергіштігін арттыру бойынша шаралардың нақты технологиялық тиімділіктері.

Кеніштерді игеру процесін бақылау үшін гидродинамикалық, геофизикалық және лабораториялық зерттеулер кешенін және параметрлерді жүйелі өлшеулерді жүргізеді.

Шешімі иегрудің берілген жүйесін іске асыру және қолдау үшін қажетті бақылау қызметтері тапсырмаларының кешені жобалық құжатта, игеруді геологиялық – кәсіпшілік талдау және авторлық қадағалау бойынша есептерде беріледі. Зерттеулердің толық жоспарларын мұнайгаз өндіру басқармаларының геологиялық бөлімшелері мен ЦНИПР – лерге авторлық қадағалау жүргізетін НИПИ құрады.

Ұңғымалар мен қабаттарды гидродинамикалық зерттеудің негізгі әдістері

Кәсіпшілік тәжірибеде қолданылатын гидродинамикалық зерттеулердің (МГДИ) барлық әдістері екі негізгі топқа бөлінеді:

-қабаттардағы сұйықтар мен газдардың қалыптасқан фильтрациясы прцестерінде дебиттер мен қысымдарды кәсіпшілік өлшеуге негізделген әдістер;

-қалыптасқан процестер кезінде қысымдар мен дебиттердің өзгеруін бақылауға негізделген әдістер;

Әртүрлі себептерге (ұңғымаларды жіберу мен тоқтату, қабаттың түрлі фазаларға қанығуыынң өзгеруімен фазалық өткізгіштіктердің өзгеруі) байланысты қабаттың түрлі нүктесінде қысымдар уақытқа байланысты өзгереді, нәтижесінде фильтрациялық ағындардың интенсивтілігі мен бағыттары, ұңғымалар дебиті өзгереді. Алайда бұл өзгерістер қарқыны көптеген жағдайларда аз ғана болады, ұңғымаларды зерттеудің кейбір міндеттерінде оны елемеуге болады және қабаттың сол немесе басқа учаскесінде фильтрация процесін қалыптасқан деп санауға болады. Бұл қабаттар мен ұңғымалар параметрлері үшін қалыптасқан процестерді сипаттайтын жерасты гидромеханикасының салыстырмалы қарапайым формулаларын пайдалануға мүмкіндік береді. Қарастырылып отырған топқа қалыптасқан жинақтар әдісі мен изобаралар картасы әдісі жатады.

Сұйықтар мен газдардың қалыптаспаған фильтрациясын меңгеруге негізделген зерттеудің гидромеханикалық әдістеріне қысымды қалпына келтіру әдісі мен гидротыңдау әдісі жатады.