- •Мұнай кен орындарын игеруді талдаудың мақсаты не? Мұнай кен орындарын игеруді реттеу дегеніміз не? Мұнай кен орындарын игеруді реттеу әдістері
- •Игеру графигінен қандай көрсеткіштерді байқаймыз ?
- •Изобар картасын тұрғызу. Изобара картасында не анықталады?
- •Қысымның қалпына келу қисығын (ққкқ) өңдеу кезінде не анықталады?
- •Қабаттың гидроөткізгіштік коэффициенті
- •4 Сур. Қатпарлы қабаттың сулану схемасы
- •Қалыптасқан режим кезінде ұңғыны зерттеу технологиясы
- •Мұнай кен орындарын игеру процесінде бақылау не үшін жүргізіледі? Ұңғыны гидродинамикалық зерттеу
- •Ұңғымалар мен қабаттарды гидродинамикалық зерттеудің негізгі әдістері
- •Өнімнің өзіндік құны. Келтірілген шығындар. Еңбек өнімділігі.
- •Келтірілген шығындар;
- •Мкои-дің әр жылына салынатын меншікті күрделі қаржылар
- •Келтірілген шығындар;
- •Экономикалық есептерде ескерілетін көрсеткіштер
- •Игеру нысаны мен жүйесі
- •Бу циклімен әсер етудің қолданылу критериі. Бу циклімен әсер етудің тиімділігі неге байланысты? Бу циклімен әсер ету кезінде жүретін фазалар
- •Қабатқа бу жылуымен әсер етудің қолданылу критерийі
- •Қабатқа бу жылуымен әсер етудің тиімділігі неге байланысты ?
- •Қабатты іштен жандырудың қолданылу критериі. Қабатты іштен ылғалды жағу.
- •Мұнай қабаттарына жылумен әсер ету әдістері қандай жағдайда қолданылады?
- •Қабатты іштен тура жандыру.
- •Көміртегінің қос тотығымен мұнайды ығыстырудың механизмі.
- •Полимерлі ерітіндімен мұнайды ығыстырудың механизмі.
- •Полимерлі су айдаудың қолданылу критерийі
- •Мұнайды көмірқышқыл газымен ығыстыру әдісінің қолданылу критериі.
- •Мұнай бергіштік коэффициенті. Мұнай бергіштікті арттыру әдістері.
- •Мұнайды сумен ығыстыру коэффициенті.
- •4 Сур. Қатпарлы қабаттың сулану схемасы
- •Қандай жағдайда аудандап су айдау қолданылады
- •Айдау ұңғыларының санын анықтау.
- •Айдау ұңғыларының қабылдағыштығы.
- •Айдау қысымын анықтау.
- •Ққұ кезінде айдау көлемін анықтау.
- •Шеңберлі пайдалану қатарының шығымы
- •Түзу сызықты пайдалану қатарының шығымы.
- •Мұнай–газ кеніштерін игеру кезіндегі шекті газсыз шығым.
- •Газ арынды режим кезіндегі мкои әдістері.
- •Еріген газ режимі кезіндегі мұнай шығымы. Еріген газ режимі кезіндегі ұңғылардың орналасуы
- •Еріген газ режимі кезінде қабат мұнайының нақты қасиеттерін анықтау.
- •Еріген газ режимі кезіндегі мұнай шығымы. Еріген газ режимі кезіндегі ұңғылардың орналасуы.
- •Қанығу қысымы. Газды фактор.
- •Серпімді режим жағдайындағы шектелген қабат шекарасындағы қысымды анықтау.
- •1. Ұңғыманы пайдалану режимінің өзгеруі кезінде немесе тоқтап қалған жағдайда, сондай ақ оны түсіру нәтижесіндегі ұңғыманың түп аймағындағы қысымды анықтау.
- •4. Игеру жүйесі элементінде уақытты анықтаған кезде, қабатқа су айдау арқылы әсер еткенде тұрақталған режим болады.
- •Серпімді режим жағдайындағы өлшемі шектелген нүктедегі қысым.
- •1. Ұңғыманы пайдалану режимінің өзгеруі кезінде немесе тоқтап қалған жағдайда, сондай ақ оны түсіру нәтижесіндегі ұңғыманың түп аймағындағы қысымды анықтау.
- •4. Игеру жүйесі элементінде уақытты анықтаған кезде, қабатқа су айдау арқылы әсер еткенде тұрақталған режим болады.
- •Серпімді режим жағдайындағы өлшемдері шектелген мұнай қабаттарын игеру фазалары.
- •1. Ұңғыманы пайдалану режимінің өзгеруі кезінде немесе тоқтап қалған жағдайда, сондай ақ оны түсіру нәтижесіндегі ұңғыманың түп аймағындағы қысымды анықтау.
- •4. Игеру жүйесі элементінде уақытты анықтаған кезде, қабатқа су айдау арқылы әсер еткенде тұрақталған режим болады.
- •Серпімділік режим жағдайында жұмыс істеп тұрған ұңғының қабырғасындағы қысымды анықтау.
- •1. Ұңғыманы пайдалану режимінің өзгеруі кезінде немесе тоқтап қалған жағдайда, сондай ақ оны түсіру нәтижесіндегі ұңғыманың түп аймағындағы қысымды анықтау.
- •4. Игеру жүйесі элементінде уақытты анықтаған кезде, қабатқа су айдау арқылы әсер еткенде тұрақталған режим болады.
- •Құрғақ тура жану дегеніміз не?
- •Серпімділік коэффициенті. Сұйықтың серпімділік қоры.
- •Мұнайдың алынатын қорларын анықтау.
- •4 Сур. Қатпарлы қабаттың сулану схемасы
- •Гидродинамикалық тұрғыдан жетілмеген ұңғы.
- •Кеніштер пішінін схемалау.
- •Мұнайлылықтың шартты нұсқасы не үшін енгізіледі?
- •Ұңғылар торы тығыздығының параметрі. А.П. Крыловтың параметрі.
- •Игеру объектісі туралы түсінік.
- •Мкои-дің негізгі көрсеткіштері.
- •Мұнай кен орындарын игеру сатылары. Игеру жүйесі туралы түсінік. Игерудің классикалық жүйесі.
- •Қабат режимдері. Қабаттың су арынды режимі. Қабаттың серпімділік режимі. Қабаттың газ арынды режимі.
Қабатты іштен жандырудың қолданылу критериі. Қабатты іштен ылғалды жағу.
Көмірсутектер оттекпен экзотермиялық реакцияларға түсуге қабілетті, ол мұнайлы қабатта жылу алу үшін қолданылуы мүмкін.
Қабатішілік жану әдісінің негізінде жанбаған фракциялардың қозғалысын арттыру үшін кеуекті ортадағы мұнайдың бір бөлігінің жану процесі жатыр. Жану әдетте түптік зонада қажетті температуралық деңгейді қамтамасыз ететін арнайы жабдықтың көмегімен іске асырылады; әрі қарай процесс бір немесе бірнеше ұңғымаларға тұрақты ауа жіберу кезінде автономды режимде жүреді. Жану фронтының температурасы сулы будың қанығу температурасынан артық болады және 400 - 6000С аралығында болады.
Қабатішілік жану 20 ғасырдың 50 жылдарынан бастап негізінен ауыр мұнайлы кенорындарда қолданылады. Көбінесе мұнай бір ұңғымадан келесі ұңғыманың түптік зонасына ысырылады, алайда көптеген жағдайларда бұл моментті ұңғыма маңы облысына жылулық әсер ету әдісі ретінде қолданады, сондай-ақ мұнай өндіру кезеңдері жану кезеңімен (ауа айдау арқылы жүзеге асырылатын) кезектесіп отырады.
Қабат ішінде жылулық энергияның бөлінуі ұңғымалардағы жылулық жоғалтуды төмендетуге мүмкіндік береді. Жану жылуы мұнайдың ғана емес сондай-ақ коллектордың температурасын арттыруға қолданылады, энергияның бір бөлігі қоршаған ортаға таралып кетеді. Қабатішілік жану және ыстық су айдау әдістерін бірге қолдану барлық процестің ПӘК арттырады.
Біртекті орталарда, яғни бүйірлік беттер арқылы жылу алмасуды елемегенде жүретін бір уақыттағы процестер үшін түрлі әдістемелер негіздерін қарастырайық.
Қалыпты режим кезінде мұнайлы кеніште ауаның таралуы, жану фронтының орын ауыстыру бағыты оның пайда болу орнына тәуелді екені түсінікті. Егер айдау ұңғымаларының айналасындағы түптік зона температурасы қажетті деңгейге дейін көтерілсе, жану дәл осы облыста жүреді және оның фронты пайдалану ұңғымаларына қарай, яғни мұнайды ығыстыру бағытында орын ауыстырады, бұл жағдайда процесті бірағысты жану деп атайды. Егер пайдалану ұңғымасының түптік зонасының температурасын арттырса және тұтану оның шеттерінде жүрсе, онда жану фронты айдау ұңғымаларына қарай, яғни мұнайды ығыстыру бағытына қарама-қарсы бағытта таралады, мұндай процесті қарама – қарсы ағысты жану деп атайды. Қарама – қарсы ағысты жанудың қолданылу облысы бірағыстыға қарағанда біршама шектелген.
Мұнай қабаттарына жылумен әсер ету әдістері қандай жағдайда қолданылады?
Әлемдегі белгілі мұнай қорларының салыстырмалы үлкен үлесі тұтқырлығы жоғары мұнай, ол мұнайдың кеуекті ортада баяу қозғалғыштығы мен алынуының қанағаттанарлықсыз тиімділігін анықтайтын негізгі факторлардың бірі болып табылады. Мұнайдың тұтқырлығы қабатта табиғи жағдайларда жоғары болмайтын температураға қатты тәуелді. Зерттеулер мен игеру тәжірибесі көрсеткендей, тұтқырлығы 25-50 мПа*с артық мұнайды тиімді алу үшін осы тұтқырлықты төмендету мақсатында қабатқа жылулық әсер ету талап етіледі.
Мұнайды 200-2500С дейін қыздырған кезде оның тұтқырлығы 500-1000 – нан 5-20мПа*с дейін төмендеуі мүмкін.
Тәжірибеде тұтқырлығы жоғары мұнайы бар қабаттарға жасанды жылулық әсер етудің түрлі тәсілдері қолданылады – қабатішілік жану (құрғақ және ылғал), мұнайды бумен, ыстық сумен ығыстыру және ұңғымаларды бумен пароциклді өңдеу.