
- •Газды жер астында сақтаудағы негізгі мақсат неде?
- •Активті және буферлі газ дегеніміз не?
- •1) Белсенді
- •Мұнай сепараторының газ сепораторлардың ерекшелігі қандай?
- •Газды кептіру үшін ең көп қолданатын абсорбентті атаңыз?
- •Газды кептірудің неше әдісі бар?
- •Газды қалай тасымалдаймыз?
- •Қазақстан республикасында неше жерде газ сақтау қоймасы бар?
- •Қабатта құрғақ газды айдау үшін ұңғымаларды қалай орналастыру керек?
- •«Газды және газконденсатты кен орнын игеру» деп нені түсінесіз?
- •Абсорбция әдісімен газды қалай кептіреміз?
- •Газды не үшін жер астында сақтайды?
- •Газконденсатты зерттеулер кезінде қандай параметрлерді анықтайды?
- •Газды ұңғыманың «еркін шығыны» деп нені түсінесіз?
- •Жер асты жөндеу жұмыстарына қандай жұмыстар жатады
- •Газ ұңғыларын игерудің технологиялық режимін атаңыз.
- •Газды ұңғымада сұйықтың жиналуын болдырмайтын әдістер қандай?
- •Газ және газконденсатты игеру қандай тәсілмен жүзеге асады?
- •Газ ұңғымасындағы фонтандық құбырлардың диаметірін таңдап алуға қандай жағдайлар әсер етеді?
- •Газ ұңғысының түп және қабат қысымы қалай анықталады?
- •Газ ұңғымасында үш жақты фонтанды арматураны қай кезде қолдану керек?
- •Тоқтатылған және жұмыс істеп тұрған газ ұңғысының температурасын анықтау
- •Газ ұңғымаларында парафин жиналу мен тұз жиналуынан, коррозиядан қорғану үшін қандай жабдық қызмет етеді?
- •Мұнайдікіне қарағанда газды ұңғымасының конструкциясына қандай талаптар қойылады?
- •Газ ұңғымасын меңгеру кезінде қандай әдісті қабылдауға болмайды?
- •Қандай жағдайларда гидрат түзіледі?
- •Табиғи газдың гидраты дегеніміз не?
- •Газдардың химиялық құрамы мен классификациясы
- •Газ ұңғымаларының жабдықтарына нелер жатады?
- •Газ ұңғымалары мен мұнай ұңғымаларының арасындағы айырмашылық қандай?
- •Газ кенорындарында құм тығынымен күресу.
- •Джоул Томпсон коэффиценті нені анықтайды?
- •Дроссоль арқылы өткен кезде газдың параметірлері қалай өзгереді?
- •Газ және газоконденсатты кен орындардың игеру жобалау негіздері қандай:
- •Газ кен орындарының компрессорлы және компрессорсыз игеру қалай жүзеге асады?
- •Газ кен орындарының игеру этаптарын атап шығыңыз?
- •Сыйымдылық z коэффиценті нені сипаттайды?
- •Газдық қабаттың игеру режимі.
- •Берілген қысым мен температурадағы табиғи газдың тығыздығын қай формуламен табамыз.
- •Табиғи газдардың салыстырмалы тығыздығы дегеніміз не?
- •Жасанды газ деп қайсысын атаймыз?
- •ҚРдағы газ және газоконденсатты кен орындары.
- •Қандай көмірсутектер атмосфералық жағдайда сұйық болып келеді?
- •Құрғақ газ деп нені айтамыз?
- •Табиғи газ кен орынның классификациясы.
- •Тұрақты конденсат дегеніміз не?
- •Табиғи газдың құрамы және топталуы дегеніміз не?
- •Газ кен орындарының игеру этаптарын атап шығыңыз?
Газ ұңғыларын игерудің технологиялық режимін атаңыз.
Газ ұңғымаларының технологиялық режимдерi
Өндiрiстiк керекті шығымға (дебитке) байланысты анықталатын газ ұңғымаларының пайдалану режимi, берiлген зерттеулер негiзiнде орнатылады. Зерттеу нәтижелерiнiң негiзiнде барлық пайдалану газ ұңғымаларының шығымы (дебитi) реттеледi.
Зерттеу кезiнде қысым, температура және газ шығымы (дебитi) өлшенiп, әр режимдегi ұңғыманың жұмыс істеу параметрлерi бекiтiледi.
Газ ұңғымасының режимін өзгертуi, жұмысын реттеуі, қажетті анықталған қарсықысым түзелуiмен жүзеге асады, яғни штецердің көмегімен.
Газ ұңғымасының өндiрiстiк шығымын (дебитiн) шектеу керек, себебi сондай кезде келесi қиындықтар туады:
- түп аймағының бұзылуы, қоймаға жыныс бөлшектерiнiң шығуы, құм тығындарының түзiлiп пайда болуы;
- ұңғыманың шеткi және қоныш суымен сулануы;
- тұз кристалдарының түп аймақтарына шөгіндеп шығуы, ластанып түп аймағын тығындап тастауы;
- газдың шексіз салқындауы, құрылғының қатуы;
- гидраттүзiлу;
- ұңғыма iшiнде қысым төмендеуi және сыртқы қысым әсерiнен колоннаның майысу қауiптiлiгi;
- ұңғыманың қанағаттандырмайтын күйi (сапасыз цементтеу, герметивсiздiк, жанындағы сумен сулануы);
Газ ұңғымаларын пайдаланудың оптималды режимiн таңдау – газ алудың негiзгi проблемаларының бiрi. Газдың өзiнiң құнына кіреті барлық шығынның жартысы осы ұңғыма құрламана сәйкес келедi. Сондықтан, ұңғымалардан өнімді шексіз ұлғайту өндірістің техника-экономикалық көрсеткіштерінің өсүіне әкеп тірейді. Алайда мұндай биологиялық, технологиялық, техникалық және экономикалық сипатты шектеулердi ескередi.
Газды ұңғымада сұйықтың жиналуын болдырмайтын әдістер қандай?
Өндiрiстiк керекті шығымға (дебитке) байланысты анықталатын газ ұңғымаларының пайдалану режимi, берiлген зерттеулер негiзiнде орнатылады. Зерттеу нәтижелерiнiң негiзiнде барлық пайдалану газ ұңғымаларының шығымы (дебитi) реттеледi.
Зерттеу кезiнде қысым, температура және газ шығымы (дебитi) өлшенiп, әр режимдегi ұңғыманың жұмыс істеу параметрлерi бекiтiледi.
Газ ұңғымасының режимін өзгертуi, жұмысын реттеуі, қажетті анықталған қарсықысым түзелуiмен жүзеге асады, яғни штецердің көмегімен.
Газ ұңғымасының өндiрiстiк шығымын (дебитiн) шектеу керек, себебi сондай кезде келесi қиындықтар туады:
- түп аймағының бұзылуы, қоймаға жыныс бөлшектерiнiң шығуы, құм тығындарының түзiлiп пайда болуы;
- ұңғыманың шеткi және қоныш суымен сулануы;
- тұз кристалдарының түп аймақтарына шөгіндеп шығуы, ластанып түп аймағын тығындап тастауы;
- газдың шексіз салқындауы, құрылғының қатуы;
- гидраттүзiлу;
- ұңғыма iшiнде қысым төмендеуi және сыртқы қысым әсерiнен колоннаның майысу қауiптiлiгi;
- ұңғыманың қанағаттандырмайтын күйi (сапасыз цементтеу, герметивсiздiк, жанындағы сумен сулануы);
Газ ұңғымаларын пайдаланудың оптималды режимiн таңдау – газ алудың негiзгi проблемаларының бiрi. Газдың өзiнiң құнына кіретін барлық шығынның жартысы осы ұңғыма құрламана сәйкес келедi. Сондықтан, ұңғымалардан өнімді шексіз ұлғайту өндірістің техника-экономикалық көрсеткіштерінің өсүіне әкеп тірейді. Алайда мұндай биологиялық, технологиялық, техникалық және экономикалық сипатты шектеулердi ескередi.
Геологиялық себептер:
1) жеткiлiктi берiк емес тау жыныстарының бұзылуы (құм, әлсiзцементтелген құмдар)
3) түп маңындағы қабат аймақтарындағы жыныстың кейбiр бөлiгiн жою нәтижесiнде
3) ұңғымалардың қоныш суымен сулануы (конустүзiлу). Бұл жағдайда ұңғыма өнiмдiлiгi нашарлайды, құрылғы жұмысы қиындайды, коллектор өткiзгiштiгi нашарлайды.
Ұңғыма маңайында жыныстың бұзылу үрдісі (процесi) қиын және жеткiлiктi терең зерттелмеген.
Нақты ұңғымалар бойынша қабаттың бұзылу бастамасы, ұңғымаларды жынысаулағыш аспап көмегiмен зерттеуде табылады.