- •Газды жер астында сақтаудағы негізгі мақсат неде?
- •Активті және буферлі газ дегеніміз не?
- •1) Белсенді
- •Мұнай сепараторының газ сепораторлардың ерекшелігі қандай?
- •Газды кептіру үшін ең көп қолданатын абсорбентті атаңыз?
- •Газды кептірудің неше әдісі бар?
- •Газды қалай тасымалдаймыз?
- •Қазақстан республикасында неше жерде газ сақтау қоймасы бар?
- •Қабатта құрғақ газды айдау үшін ұңғымаларды қалай орналастыру керек?
- •«Газды және газконденсатты кен орнын игеру» деп нені түсінесіз?
- •Абсорбция әдісімен газды қалай кептіреміз?
- •Газды не үшін жер астында сақтайды?
- •Газконденсатты зерттеулер кезінде қандай параметрлерді анықтайды?
- •Газды ұңғыманың «еркін шығыны» деп нені түсінесіз?
- •Жер асты жөндеу жұмыстарына қандай жұмыстар жатады
- •Газ ұңғыларын игерудің технологиялық режимін атаңыз.
- •Газды ұңғымада сұйықтың жиналуын болдырмайтын әдістер қандай?
- •Газ және газконденсатты игеру қандай тәсілмен жүзеге асады?
- •Газ ұңғымасындағы фонтандық құбырлардың диаметірін таңдап алуға қандай жағдайлар әсер етеді?
- •Газ ұңғысының түп және қабат қысымы қалай анықталады?
- •Газ ұңғымасында үш жақты фонтанды арматураны қай кезде қолдану керек?
- •Тоқтатылған және жұмыс істеп тұрған газ ұңғысының температурасын анықтау
- •Газ ұңғымаларында парафин жиналу мен тұз жиналуынан, коррозиядан қорғану үшін қандай жабдық қызмет етеді?
- •Мұнайдікіне қарағанда газды ұңғымасының конструкциясына қандай талаптар қойылады?
- •Газ ұңғымасын меңгеру кезінде қандай әдісті қабылдауға болмайды?
- •Қандай жағдайларда гидрат түзіледі?
- •Табиғи газдың гидраты дегеніміз не?
- •Газдардың химиялық құрамы мен классификациясы
- •Газ ұңғымаларының жабдықтарына нелер жатады?
- •Газ ұңғымалары мен мұнай ұңғымаларының арасындағы айырмашылық қандай?
- •Газ кенорындарында құм тығынымен күресу.
- •Джоул Томпсон коэффиценті нені анықтайды?
- •Дроссоль арқылы өткен кезде газдың параметірлері қалай өзгереді?
- •Газ және газоконденсатты кен орындардың игеру жобалау негіздері қандай:
- •Газ кен орындарының компрессорлы және компрессорсыз игеру қалай жүзеге асады?
- •Газ кен орындарының игеру этаптарын атап шығыңыз?
- •Сыйымдылық z коэффиценті нені сипаттайды?
- •Газдық қабаттың игеру режимі.
- •Берілген қысым мен температурадағы табиғи газдың тығыздығын қай формуламен табамыз.
- •Табиғи газдардың салыстырмалы тығыздығы дегеніміз не?
- •Жасанды газ деп қайсысын атаймыз?
- •ҚРдағы газ және газоконденсатты кен орындары.
- •Қандай көмірсутектер атмосфералық жағдайда сұйық болып келеді?
- •Құрғақ газ деп нені айтамыз?
- •Табиғи газ кен орынның классификациясы.
- •Тұрақты конденсат дегеніміз не?
- •Табиғи газдың құрамы және топталуы дегеніміз не?
- •Газ кен орындарының игеру этаптарын атап шығыңыз?
Газды жер астында сақтаудағы негізгі мақсат неде?
Қазіргі кездегі алыс газбен қамтамасыз ету жүйесі күрделі және қымбат өндірістік жабдықтар жинағынан тұрады:
1) Газ көздері
2) Газды тазартқыш
Алысқа газбен қамтамасыз ету құрылыстары үлкен бастапқы материалдық шығымдарымен сипатталады.Барлық алысқа газбен қамтамасыз ету жүйелері пайдалану кезінде үзілместей бір бөлік болады.
Жерасты газ қоймасындағы буферлі газ.Жерасты қоймасындағы газдың жалпы мөлшері екіге бөлінеді:
1) Белсенді
2) Буферлі
Белсенді газ жыл сайын жерасты газ қоймасына айдалатын және одан алынатын газ көлемі.
Буферлі газ жерастын газ қоймасын пайдалану кезінде онын ішінде әр уақытта болатын газ көлемі.
Активті және буферлі газ дегеніміз не?
Жерасты газ қоймасындағы буферлі газ.Жерасты қоймасындағы газдың жалпы мөлшері екіге бөлінеді:
1) Белсенді
2) Буферлі
Белсенді газ жыл сайын жерасты газ қоймасына айдалатын және одан алынатын газ көлемі.
Буферлі газ жерастын газ қоймасын пайдалану кезінде онын ішінде әр уақытта болатын газ көлемі.Буферлі газ қоймадан газды іріктеудің сонында керекті қысымды ұстау үшін қажет.Жерасты қоймасындағы буферлі газдың көлемі ұстағыштың жату тереңдігі, қабаттың физиқалық және химиялық параметрілеріне тәуелді.Егер жерасты қоймасы берік цементтірілген қуатты ққабатта орналасқан ұстағышта болса, онда табан су кезінде газды іріктегенде төменгі қысымда болады.Бұл кезде кен орынның газға қаныққан көлемі өзгереді.Бұл режимде жерасты газ қоймасын пайдалану серпімді су арынды деп аталады. Өнімсіз газ кенорнында жер асты газ қоймасын салуды жобалағанда келесіні анықтаймыз:
жоғарға мүмкін болатын қысым
белсенді және буферлі газдың көлемі
айдаушы және пайдаланушы ұңғылардың саны
компрессорлық станция үшін компрессор түрі
компрессорлық станцияның қуаты
қосымша салымдардың көлемі, газды сақтаудың балансы
Бұдан кейін ұңғыманың технологиялық күйін, сағалық жабдықтарды айырғыштар мен компрессорларды тексеруден өткізеді және жөндеудің түрлерін анықтайды. Жер асты қоймасына айдауға болатын жоғарғы газдың көлемін уақыт бойынша қоймадағы қысымның өзгерісін және газды айдауға қажетті компрессор санын анықтап алады. Газоконденсаттарды өңдеу үшін қажетті қысым тудыратын бірнеше компрессорлар орнатады.
Бу және сұйық фазалардың термодинамикалық тепе-теңдіктің жағдайларында сұйықтардың бір рет немесе бірнеше рет сығудың әр сатысында жүреді. Сұйықтың айыру коэффициенті 0,98-ге тең болады. Фазаларды бөлушінің механикалық әдісі бар айырғыштар қолданатын күштердің сипаты бойынша а) гравитациялық; б)ортадан тепкіш; в) инерциялық. Газ өндіру кәсіпшілігінде кеңінен таралған жұмыс айырғыштары тік көлденең гравитациялық, тік көлденең жатқыш, тік ортадан тепкіш.
Айыру коэффициенті көптеген факторларға тәуелді:
кіретін ағыстағы қатты немесе сұйық фазалардың мөлшеріне
айырылып жатқан фазалардың физикалық қасиетіне
конденсаттың қозғалу жылдамдылығына
құрылымның ерекшеліктері мен әрекет ететін аспабына байланысты
Алысқа газбен қамтамасыз ету үлкен бастапқы материалдық шығындармен, күрделі қондырғылармен және материалдармен шығындармен сипатталады. Барлық тасымалданатын газдар пайдалану кезінде үзілместей бір бөлік болады. Жүйенің бір элементін пайдаланудың технологиялық режимін бұзу барлық жүйенің технологиялық режимнің бұзылуына алып келеді.