Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Лекционный комплексЕндибаева.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
1.8 Mб
Скачать

3.9. Мунай ецщру кез1ндеп туз шегшдшер1мен курес

Бейорганикальщ туздардыц цаттыц забой мацы аймагындагы, уцгыма жабдыцтарындагы, кесштш коммуникациялар мен аппаратуралардагы шегшд1лер1 мунай ендару, дайындау және тасымалдау удерктерш айтарлыцтай курделендоредо. Herieri циыншылыцтар: батырылган электрлш орталыцтан тепюш соргылардыц, газлифттш клапандардыц, жылу алмастыргыш жабдыцтардыц, айдагыш соргылардыц мезйлшен бурын ктен шыгуы; Kecinш ш к коммуникацнялардыц тығындалуы және уз1лу1, ендоретш уцгымалардыц ешмдолЫ мен айдама уцгымалардыц цабылдагыпггыгыныц курт төмен деу1, т.б. Туздардыц nieryi - непзшен, аз еритш Са, Ва, Sr, т.б. бейорганикалыц туздардыц тунбага тусу yflepici, бул удерк осы туздардыц ертщц лерш щ аса цатты цаныццан ертнд1лер1 тузДлген кезде болады. Практикада Herkri шыгындар кальций карбонатыныц шегшд1лерЬ мен куресуге кетедь Туздар шепндшерше есер ететш факторлар. Мунай енд1ру удерктершде туздардыц шегу1не мынадай факторлар есер етедД:

1-цатта айдалатын және цат суларыныц араласып кетуД;

2-цатта және уцгымада ер турлД цурамдагы жоталыц, контурдан тыс және табан суларыныц араласуы;

3-ендаретш уцгымаларда ер турлД цаттар мен цатпарлардыц суларыныц араласуы;

4-цатта сузшетш судыц (цаттыц және айдама) жыныспен жанасуы;

5-суга мунайдан активй суда еритш компоненттердщ д иффузиял ануы;

6-суга синтезделген химиялык косылыстардыц Tycyi;

7-кем1ртек (IV ) оксидшщ судан газ фазасына eTyi;

8-судыц булануы;

9-термодинамикальщ жагдайлардыц езгерук

Алгапщы уш фактордыц ecepi ер турл1 типи. Сулардыц с ейкесйздтне, ягни олардыц курамыныц ер турлЬпг1мен аныцталынады. Мысалы, сульфат иондары көп судыц кальций иондары көп сумен араласцанда, гипстщ концентрациясы тепе-тендш концентрациясынан жогары коспалар тузуге екөп согуы мумшн.

T e p T iH U ii факторды шогырды казуды бастаганнан кеМнп кеуек ортада судыц активт1 суз1лу нетижей ретшде карастыруга болады. Коллектормен козгалу удерЬ сшде су еритш компоненттердщ ертцгцленушен ез Курамын езгертедк Бул НС03 артык мелшер1 бар ыгыстыратын судыц козгалу кезшде болады, 6ipaK оларда бастапкыда кальций иондарыныц жепспеушен карбонатты туздармен цаныкпаган түрде болады. Мундай судыц тау жынысыныц карбонаттык курамды белштерш epiTy каб1лет1 болады.

Нысандардыц б1ршде айдама уцгымаларына кальций ионыныц мелшер11 мг-экв/л-ден аспайтын тущы су бергешне карамастан, цаттыц жота суларында осы иондардыц концентрациясы 6-дан 20 мг-экв/л-ге дешн езгередк жолай суында ещцретш уцгымаларды суландыру кезшде Са2+ ионыныц мелшер1 90 мг-экв/л-ге дейш жетть Шаймалау удер1стер1, сонымен, туздардыц тунбаларыныц TycyiHe жагдай тугызады екен.

Судыц туз тузупп иондармен каныгу yflepici тау жынысыныц бетшдеп мунай кабыршагы алынганнан кешн гана болады, ендеше, беттш куштер мен сузу каркынына теуелд1 болады.

BeciHmi фактор - туз тузигу удерктершдеп кат мунайындагы кейб1р органикалык компоненттершщ рель Ондай компоненттерге суда еритш беттш активтшт жогары болатын мунай кышцылдары және олардыц туздары жатады.

Табиги БАЗ мунайдан су фазасына диффузияланып, epiTiHfli туз1летш туздар кристалдары белшу бетше адсорбцияланып, осы белшу шекарасына есер етедь 0згеpicTep цатты фазаныц есуше және белшектердщ дат, жабдыдтар және цубырлар беттерше жабысуына жагдай жасайды.

Мунай ендорудо дардынды химияландыруга байланысты туз туз1лу удеркшщ - алтыншы факторыныд да рел1 кушейе туседД. Деэмульгаторлардыд, коррозия ингибиторларыныд, бактерицидтердщ, дышдылдардыц, cbiTiлердщ кейб1р турлерД, сондай-ад басда датда айдалатын химиялыд реагенттер датта және кесштш жабдыдтарда туз тузДлуше жагдай тугызуы мумкш. Мысалы, бурын кең долданылатын НЧК деэмульгаторы кейбДр нысандар ymiH гипс тузудщ непзп кез1 болды, ейткеш 100% -дыд НЧК реагентшде шамамен 48% -дай S042' иондары болады. НЧК-ны пайдаланганда гипс мунай жинайтын парктерде, соргы станцияларында, айдама және ендору уцгымаларында және датта шегеди Жетшпп фактор - судан С02 белшуД, непзшен кальций карбонатыныц шегуше алып келедД; ce6e6i суда С02 азаюы CaC03 epirimTiriH азайтады. Судыц газсыздануы және С02 газ фазасына етуше мыналар себеп болады: дысымныц төмендеу1, температураныц артуы және агынныц турбулизациялануы. Кальцийдщ meryi, едетте батырылган электрлш орталыдтан тешйш соргы аймагында және соргы-компрессорлыд дубырларыныц жогаргы б е л т н д е байдалады.

Судыц булануы - ceri3iHini фактор - тшелей туздардыц концентрацияларыныц артуына, ягни е р т н дш щ аса даныгу дережесшщ артуына екеледь Бул фактор батырылган электр дозгалтдыш, KecinTiK ешм дайындау дондыргыларыныц жылу алмастыргыш аппараттары, т.б. сиядты жогары температуралыд KecinTiK нысандарда ете көп болады. Цат ешмшщ дардынды булануы мунайды ендДрудщ газлифттш тесШнде төменп температураларда да болуы мумкш, ейткеш беттен берЛлетш жогары дысымды газ газлифттш дубырлармен кетерДлу барысында ылгалмен даныдпаган болады.

Тогызыншы фактор - дысым мен температураныц ecepi.

Куресудщ барлык; белгШ eflicTepi не туздардын, nieryiH болдырмауга, не шеккен тунбаны жоюга нейзделген.

Туздардыц umryiH болдырмау ед!стер1. Профилактикалыц едктер уш Herieri топка белшеда: технологиялыц, физикалык; және химияльщ. Технологияльщ едктерге:

1-Кат кысымын сактап туру уппн сумен жабдьщтау кездерш дурыс тацдау;

2-ещцру уцгымасындагы суланган каттар мен катшаларды тацдамалы окшауландыру;

3-уцгымадагы су-мунайлы коспа агынын турбулизациялау;

4-кубырлардагы су-мунайлы агынныц жылдамдыгын арттыру;

5-iniKi беттер1 коргагыштармен жабылган кубырларды, жабдыктарды және агрегаттарды пайдалану;

6-батырылатын электрлш орталыктан тепшш соргыныц

Tycipy терецдШн арттыру жатады.

B ip iH in i едос кат жагдайларында сыйыспайтын су туз1лу1н болдырмауга багытталган.

Таццамалы окшауландыру (eK iH n ii едас) ендару уцгыма шегшде араластырганда каркынды туз шегуше екелетш судыц куйылымын шектеуге жагдай тугызады.

Су-мунайлы агынды турбулизациялау (уппнпп ед1с) жуйеш гомогендейд1 де, су фазасыныц кубырлар мен жабдыктардыц беттер1мен тшелей жанасуын болдырмайды, ягни туздардыц шегуш де азайтады. Бул ед1с тек мунайдагы су типтес eKi фазалык коспа тузиггенде тшмд1 болады, сулану меш 50-60% -га дейш болуы мумкш. Турбулизация арнайы салмалар, жалгастьщтардыц кемепмен болады. Эдостщ кемпплш - С02 бел1ну1мен суйыктыктыц газсыздануы және оган сейкесп судыц карбонаттык турацтылыгыныц төмен деуь Тертшпй ед1с, агынныц жогаргы жылдамдыгында туздардыц, мысалы, гипстщ nieryi аса каныккан ертнданщ технологиялык нысанда болу мерз1машц азаюы салдарынан және микрокристалдардан жабдыктардыц imKi беттерше жабысу каркындылыгы төмендеу нeтижeciндe баяуланады.

Бул едас жеке нысандарды, мысалы уцгымаларды, коргау унпн ыцгайлы, ал айда технологиялыц йзбектщ алдыщы және кешнй учаскелер1нде туз ineryi болуы мумшн. Вдостщ кемпплш - гидравликалыц шыгынныц ecyi.

Адгезиялыц цабхлей төмен цоргауыш цаптамаларды пайдалану (6eciHnii ед1с) - туздардыц туз1лген жерлерш тек ауыстыратын ж ер й лш й шара. Соган царамастан, батыру соргылары сияцты жауапты тораптарды цабыршыктармен цаптау практикада айтарлыцтай есер бередЬ Царнацты немесе батырмалы электрлш орталыцтан тепкДш соргыларды максималды мумкшдтнше терецдшке (алтыншы ед1с) Tycipy көп жагдайларда оларда туздардыц шегу ыцтималдыгыныц курт төмендеуше мумкшдш бередх. Бул кезде батыру терецдтнщ артуына байланысты соргы аймагында цысымныц ecyi судыц булануы мен С02 белшу удерктерш, TinTi жогары температуралыц жагдайларда да, мысалы, батыру электр цозгалтцыштарында болдырмауы мумкш.

Туз тузДлудщ профилактикасыныц физикалыц цуралдары уцгымалардыц суланган ешмдерш магнитик, электрлш және акустикалыц ер1стермен немесе олардыц комбинациясымен, мысалы, алдымен магнитик содан соц акустикалыц толцындармен ецдеуге непзделген.

Батые Ci6ip жагдайында магнитик және электрлш есерлерд1 сынаган. Муныц соцгысы судан кальций катионын аластату ушш усынылады. Ультрадыбыстыц жишктердД уцгымада генерациялау ертндД келемшде микрокристалдардыц царцынды шегуше мумкшдш береда, олар агынмен 6ipre бетке шыгарылады.

Мундай физикалыц едДстер жерйлшй ecepfli цамтамасыз етедД.

Профилактиканыц химиялыц eflierepi ер турл1 химиялыц реагентттерд1, непзшен ингибиторларды, пайдалануга нейзделген.

Туздарды жоюдыц эдктерь EKi турлД эд1стерд! Белш керсетуге болады: механикалыц және химиялыц.

Туздарды жоюдыц механикалыц ед1стер1 бургылау цуралындагы (уцгымадагы) цатты шейндолердо бузу ушш арнайы цурылгылар мен гидромониторларды пайдалануга нейзделген. Бургылауды туздардан цоргау мен жоюдыц басда едастер1 нетиже бермеген кезде колданады. Бул едк ете дымбат.

Механикалыц цуралдар рейнде гипс жинагыштарды айтуга болады, оларда агынныц курт төмендеуше байланысты кальций сульфатымен аса цаньщцан цат ешмшен гипс белшектершщ ineryi болады. Уцгымага ете жацын дондырылган гипс жинагыштар, профилактикальщ iniKi уцгымалык; едктермен (физикальщ және технологиялыц) 6ipirin, KecinTiK жабдьщтар мен коммуникацияларды зиянды шейщцлерден айтарльщтай сешмд1 ейп цоргайды. Ец тшмд1 және ыцгайлылары диаметр! Шамамен 300 мм және узындыгы 10 м-ге дейш болатын горизонталды гипс жинагыштар.

Туздарды жоюдыц химиялык; ед1стер1 гипсйк тығындарга немесе гипскем1рсутекйк шейнд1лерге арналган.

Гипстщ борпылдац тунбалары y m iH й л й лш металдардыц карбонаттарыныц және бикарбонаттарыныц 10-50%-дык; epiTmflbiepi цолданылады.

Цатты гипсйк шейнд1лер кешещц ер:тнд1лермен 60-70С температураларында бузылады. Туз цыпщылы мен натрий хлорщц ертндалершщ цоспалары пайдаланылады.

Осындай гипсйк тығындарды термохимия л ьщ бузудыц ец улкен тшмдалш 27%-дык; НС1 мен 15% -дьщ NaCl келемдш арацатынастары шамамен 15:12 болатын цоспаны пайдаланганда болады. EpiTyre пайдаланатын ас тузын араластырмас бурын суды 70С-ца дешн цыздырады. НС1 мен NaCl ертндалершщ концентрацияларын нацты жагдайларга байланысты езгертед1.

Туз цыпщылы гипспен ерекеттеседк

CaS04 -2Н гО + 2HCl = СаС12 + H 2SOA + 2Н р .

Бул кезде тузЬгейн кальций хлорид1 суда жацсы еридь Кущйрйш натрий ертнд1лер1 жацсы ер й йш й к цасиет керсетедь Мысалы, Пермь облысыныц кейб1р Кен орындарында 20% -дьщ сулы ертщцсш кец пайдаланады.

Натрий гидроксидшщ гипске ecepi мына реакция бойынша журедк

CaSO4- 2Н2O + 2NaOH = Са(ОН)2 + Na2SO4 + 2Н2O.

Натрий сульфаты суда жацсы ерид1, ал кальций гидроксиді - тыгыз емес борпылдац масса, аздаган гидродинамикалыц есерден суйыцтыцта усац дисперсй оңай шыгарылатын суспензия тузедь

Есеп бойынша, 1 г гипсп epiTy ymiH 2,3 мл 20%-дьщ NaOH epiTiHflici кажет. Алайда, ic жузшде жанасудыц цажетй уацытын цамтамасыз ету ymiH ертндД дозасын есептелген келемнен 10-20 есе арттыруга тура келедь Гипстш тыгыз тығындарды бузу ymiH 15% HCl және 4% NH4CI цоспасын 60-70ーС-та және ы лй лш металдардыц гидроксидтерш, мысалы каустикальщ соданы пайдалануга болады. Сондай-ац, 18%-дьщ этилендиаминтетра cipne цышцылын және оныц туздарыныц е р т н д1лер1 де ттмдо.

МунайкесшшШк жабдьщтарда, ecipece уцгымаларда жинацталатын цатты тунбалардыц курамында, едете парафин, асфальтшайырлы заттар, мунайдыц ауыр компоненттер!, с.с. туршде кем1рсутект1к цосылыстар (25% -га дешн) болады. Бул цосылыстар цолданылатын реагент пен бейорганикалыц туздардыц арасындагы реакцияныц тшмд1 журуше, ендеше, цатты тунбаныц жылдам epyiHe кедерп. жасайды. Сондыцтан курделД химиялыц реагенттщ цурамына шепндалердщ кемДрсутектДк дурам белштерше есер ететш, ер1тудщ стимуляторлары деп аталатын компонент цосады. Мысалы, гипскем1рсутектш шегшдолерш epiTy стимуляторлары - Т-66 және ЗМ реагенттер1.

Т-66 peazenmi - изопрен ецщркпшц цосымша eHiMi, 1,3-диоксициклоалкандардыц цосылыстарынан турады.

Ол - сары туей, тыгыздыгы 1,03 г/см3, оцай цозгалатын майлы суйыцтыц. Судагы реагенттщ e p i r inm r i - 90%, цату температурасы 25ーС-тан жогары емес. Оны сазды ертщ ц л ердщ кебш ceHfliprirni, цатты ашу удеркшде кушртсутек коррозиясынан коргау ymiH коррозияныц ингибиторы ретшде де пайдаланады.

ЗМ peazenmi ("жасыл май") - 4,4-диметил-1,3-диоксанныц косылысы (осы енд1р1стщ кубтык калдыгы).

Цасиеттер1 бойынша Т-66 реагентше уксастыгы көп. Туздардын, тунбаларымен куресу куралдарыныц ер турл1л1гше карамастан, шегшд1лерд1 болдырмайтын Herieri eflic - арнайы химиялык реагенттерд1 - ингибиторларды колдану.

Ингибиторлар - бейорганикалык туздардыц е р т н д1сше косканда тунба туз!лу удеркш курт төмендететш, тунба мелшерш азайтатын заттар.

Ингибиторлардыц туздар шепщцлерше есер ету механизмі ертндодей диффузия удерйдмен және одан epi бетте туздардыц микробелшектершщ адсорбциясымен байланысты болады. Ингибитор молекулаларыныц белшектерш бетте сорбциялану yaepici айтарлыктай туракты ассоциациялар тузе журедь Табигаты органикалык және бейорганикалык болып келетш химиялык заттардыц 6ipa3 кластеры туздар шегшд1лершщ ингибиторлары бола алады.

Ингибиторлар майда еритш, мунайда және суда еритшдер, 6ip компоненттш және көп компоненттш болады.

Химиялык табигаты бойынша 6ip компоненттш ингибиторлар анионды және катионды болып бвлшедь Практикада суда еритш ингибиторлар кец колданылады.

Аниондык ингибиторлардыц ец көп тараган класына карбон кыпщылдарыныц туындылары, сульфоцышкыл туындылары және фосфор туындылары шредд.. Катиондьщ ингибиторлар класына юретшдер - алкиленаминдар, моноаминдер, тертшшЬпк аммоний непздерк Аниондык және катиондык реагенттердщ керсет1л-ген класшаларыныц iiniHfle химиялык курылымы бойынша бвлшед1. Фосфорлы туындылар реагенттершщ imiHeH бейорганикалык полифосфаттар және фосфорорганикалык косылыстар, олар - фосфор кышкылыныц эфирлерк фосфаттар, аминофосфаттар.

Композициялык реагенттер немесе ингибиторлардыц, сондай-ак ингибиторлар мен басца химиялык заттардыц коспалары болып табылады. Ингибиторларга Lnecne компоненттер! рейнде, едетте ионогенд1 емес БАЗ алынады, олар композицияныц ингибирлш ecepiH кушейтед1 немесе непзп компонент ecepiH елсхретпей, баска максатта колданылады.

Туз шегшделершщ көптеген ингибиторлары усынылган. Практикада тек шектелген гана ингибиторларды кец колданады, мысалы, натрий гексаметафосфаты, аммофос, поликомплексондар, натрий триполифосфаты, ОЭДФ, ПАФ-1, НТФ, SP класс импортты реагенттерД және т.б.

Натрий гексаметафосфаты (N a P 0 3)6 суда жаксы еридД (50 г/л). Оны туз шегшд1лер1мен, мысалы гипспен куресу yn iiH колданады. Натрий гексаметафосфаты (Н ГМ Ф ) уцгымадагы, жерусй коммуникацияларындагы, сондай-ак технологиялык кондыргылардагы катты шегшд1лерд1 болдырмау yn iiH пайдаланады.

Кесшшйпк жагдайларда НГМФ концентрациясын, едетте ецдейтш судыц келемшщ 0,001% децгешнде шамамен 10 г/м3 етш устап турады.

Баска аммофос фосфаттык peareHTi - ауылшаруашылык тыцайткыш ретшде белгШ монофосфат және диаммонийфосфат коспасыныц тш мдо лт төмен. БелгШ 6ip жагдайларда, мысалы, шамамен 20ーС температурада кубырлык коммуникациялар yuiiH аммофос гипстщ шегшд1лер1мен куресу ymiH колданылады.

ОЭДФ, ПАФ-1, Н ТФ peazenmmepi. Фосфорорганикалык косылыстар непзшдеп осы химиялыц заттар – ец ти1мд1 ингибиторлар. Олардыц беттш активтхлт жогары болады, диспергилеу цасиеттер1 және аса каныккан ертндДлерде туздарды турацтандыру каб1летт1лт болады. 1-оксиэтилидендифосфон кышкылы мен оныц туздары (ОЭДФ), полиэтиленполиамин-М-метилфосфон кышкылы мен оныц туздары (ПАФ-1); нитрилометилфосфон кышцылы (НТФ) реагенттершщ ингибирлеупп кабДлет

TepiH туздардын, ингибиторлары ретшде ер турл1 жагдайларда сыналган. Батые C i6 ip кен орындары y n iiH ОЭДФ жогары ти1мд1 ингибитор болып табылады, оныц оцтайлы концентрациясы 10 г/м3-ден аспайды. Осы концентрацияда ОЭДФ реагента 6 ip уацытта айтарлыцтай жогары коррозияга царсы цасиеттер керсетед1 цоргау e c ep i 50% жуыц болады.

Осы керсеталген айтарлыцтай тшмдД (оцтайлы цолдану жагдайларында) ингибиторлардан басца да фосфорорганикалыц цосылыстарды керсетуге болады. Олар:

- ОП-Ю (ТЭА А Ф ОП-Ю) және ОП-4 (ТЭА А Ф ОП-4)

HerieiHfleri алкилфосфаттардыц триэтаноламиндш туздары;

- жета этоксильдш топтармен (ТЭА АЭ-Ф) алкилэтоксифосфаттардыц триэтаноламинд1к туздары;

- цышцылдыц алкиларилэтоксифосфаттар (КААЭ7Ф).

Бул БАЗ реагенттершщ есер ету механизм! белй л ! 6ip дережеде мицелла туз1лумен байланысты, ейткеш мицелла тузДлудщ кризистак концентрациясы (МТКК) бейорганикалыц туздарда (және цышцылдарда) ете аз шама мысалы, КААЭ7Ф реагента ушш 100 мг/л цурайДЫ.

Гидролизденген полиакриламид (П А А ) және гидролизденген полиакрилонитрил (гипан) белгЬй 6ip ингибирлш цасиет керсетед1, кесшпплш жагдайларда, едете П А А - мунай 6eprinrriKTi арттыру мацеатында, ал гипанды оцшаулау жумыстары упин пайдаланады.

ПАА-ныц квдомп температуралардагы цоргау ecepi натрий гексаметафосфатынан кем емес. ПАА-ныц ингибирлш цаб1леттерш кейб1р мамандар полимер цурамында кристалдыц цабыцшаларына реагенттщ беттак

активталтн тудыратын карбоксилдш буындардыц болуымен TyciHflipefli.

Гипанный, оц ecepi жогары диспергирлеупй цаб1летамен тусшдДршеда, сондыцтан оны туз шегушщ ингибиторы деп атауга болмайды, егер ол термищц ерМндвдета туздыц концентрациясын азайтуды баяулататын заттар

деп есептейтан болсац.

Гипанды акрил кышкылыныц нитрилш сулы конденсат ортасында статикалык; полимерлеу ед1а.мен, тузигген полиакрилнитршда ep i карай куйд1рг1ш натрмен гидролиздеп алады. Ол сырттай Караганда Tyci сарыдан кара-коцырга дешн болатын туткыр суйыктык- Салыстырмалы тыгыздыгы 1,0-1,07 курайды. 100ーС-тан артык температураларда судын, кайнауы және аммиактыц белшу1 журедк ал минус 5-10ーС-тан төмен температураларда алдын-ала ycin, катып калады.

SP тшгп реагенттер. Бейорганикалык туздардыц шегшдалершщ SP типй (SP-181, SP-191K, SP-203) импортты ингибиторлары суда еритш, табигаты органикалык болып келетш, температуралык турактылыгы жогары болгандыктан, оларды кез келген катка айдау ушш усынуга болады. SP т ш т реагенттердщ ездерше тен ерекшелЫ - олардыц көптеген каттык сулармен уйлес1мд1лт.

Бакылау сурақтары

1. Мунай, газ және газ-конденсаттьщ кен орындарын казудыц ерекшелжтерь

2. Цаттардыц мунай беруш арттырудыц кандай eflicTepi бар?

3. Мунай уцгымаларын пайдаланудыц цандай тес1лдер1 бар?

4. Уцгымалардыц забой мацы б е л т н щ еймдйпгш арттырудыц кандай едктер1 бар?

5. Мунай мен газды кесшшшдж жинау және дайындаудыц сулбасын баяндап берйцз.

4-ТАРАУ

МУНАЙ МЕН ГАЗДЫ ТАСЫМАЛДАУ

Мунай мен газды алые цашыцтьщца тасымалдаудыц Yin Heri3ri Typi бар: сумен, тем1ржолмен және цубырлар арцылы тасымалдау. Газ кушндеп газды тек цубырлар арцылы гана тасымалдайды.

Су транспорттары танкерлер мен баржалар (лихтерлер) арцылы мунайды, мунай ешмдерДн және суйытылган газдарды кез келген мелшерде тасымалдайды. Су жолы, едетте темДржол және цубырлардыц узындыгына цараганда, узын болады. Сондыцтан б1рцатар жагдайларда тасымалдауга кететш шыгындар да көп болуы мумкш.

Оган цоса, солтусйк кецдштердеп сумен тасымалдаудыц тек мезплдак сипаты болады.

ТемДржол к е л тм е н цистерналар, бункерлер және ыдыстармен барлыц мунай ешмдер1, мунай және суйытылган газдар тасымалданады. Алайда, жаппай тасымалдау ушш тем1ржол к е л т н пайдалану көп жагдайларда тшмйз. Салыстырмалы түрде аз енд1р1летш мунай ешмдер1 - ер турлД сортты май л ар, мазуттар, ecipece битум мен парафиндер унпн тем1ржол алые цашыцтыцтарга тасымалдаудыц непзп турлершщ 6ipi болып табылады.

Мунай мен газдыц көп мелшерш кез келген цашыцтыцца тасымалдаудыц экономикалыц тургыдан ец тшмflici - цубырлыц тасымалдау.

Тасымалдаудыц осы уш туршен басца, автокелшпен тасымалдаудыц да мацызы зор. Автокелшпен тасымалдаудыц непзй мацеаты - автоцистерналар немесе усац ыдыстармен дайын мунай ешмдерш ipi мунай базаларынан усац мунай базаларына және одан epi тутынушыларга дешн жетшзу болып табылады.