
- •18 Аналогты-сандық түрлендіргіштер.
- •33 Арж өтпелі үрдісінің көрсету сапасы.
- •21 Басқару көлемін сандық бағалау қажет. «Ақпарат» түсінігі жайлы айтып беріңіз.
- •26 Басқару үрдісінің нақты уақыты. Мысалы, басқару үрдісінде компьютерді қолдану.(пластик үрдісі үшін)
- •32 Бір кірісті және бір шығысты сызықты реттегіш теңдеуін сипаттаңыз.
- •6 Датчиктердің динамикалық сипаттамасы.
- •34 Деңгейі бойынша және уақыт бойынша квантау сигналы.
- •9 «Жүйе күйіне» түсініктеме. Теңдеу күйі.
- •20 Жүйені моделдеу. Моделдеуге жалпы түсініктеме беріңіз.
- •38 Заттың саны және шығынды өлшеу. Шығын өлшеу әдісі.
- •27 Кинетикалық гомогенді химиялық реакцияның математикалық жазылуы.
- •13 Қазіргі технологиялық объектіні басқарудың құрылымы және классификациясы.
- •11 Қисық таралуы бойынша объекттiң динамикалық параметрлерiн анықтаңыз.
- •Объектінің динамикалық сипаттамасы бойынша әдістемелік жобамен реттегіш түрін таңдау.
- •Қисық таралуы бойынша объекттiң динамикалық параметрлерiн анықтаңыз.
- •16 Математикалық модельдің құрылымдық және параметрлік идентификациясы.
- •7 Объектінің динамикалық сипаттамасы бойынша әдістемелік жобамен реттегіш түрін таңдау.
- •15 Объектінің және басқару жүйесінің математикалық моделін айтып беріңіз. Модельді қалай тағайындаймыз.
- •12 Өлшеу қателіктерінің түрлері. Өлшеу құралының дәлдік класы дегеніміз не?
- •Өлшеу қателіктерінің түрлері. Өлшеу құралының дәлдік класы дегеніміз не?
- •39 Реттеудің типтік өтпелі үрдісі.
- •22 Санды-аналогты түрлендіргіш.
- •37 Статикалық және динамикалық жүйенің теңдігі. Басқаруды сызықтандыру.
- •28 Сызықты жүйенің артықшылықтары қандай? Суперпозициялы принциптері және аддитивті қасиеті.
- •29 Техникалық үрдіс және басқару жүйесі арасындағы интерфейс.
- •24 Технологиялық ақпараттарды түрлендіру. Сигналдардың түрлері және формасы.
- •36 Технологиялық үрдісті басқару.
- •30 Технологиялық үрдісті талдау әдістемесі басқару объектісі сияқты.
- •10 Түабж құрамы.
- •3 Түабж функциялары. Түабж функцияларына мысал келтіріңіз.
- •8 Түабж-де қолданылатын сигналдар түрі және формасы.
- •17 Түабж-дегі сигналдардың ұсынылған классификациясы.
- •25 Түабж-нің әртүрлілігінің біреуі сияқты супервизорлы басқару.
- •14 Түабж-нің техникалық қамтамасыздандыру құрамы.
- •2 Тізбектелген оқиғаны басқару. Температураны реттеудегі химиялық реактор, мысалы: бинарлы басқару сияқты.
- •31 Экспериментті-статисктикалық әдістің математикалық жазылуы.
17 Түабж-дегі сигналдардың ұсынылған классификациясы.
ТҮАБЖ- дегі сигналдардың жіктелуі.
25 Түабж-нің әртүрлілігінің біреуі сияқты супервизорлы басқару.
ТҮАБЖ әртүрлігінің бірі ретінде супервизорлы басқару. Сызықтық жүйенің артықшылықтары көп. Ең маңыздысы-суперпозиция принципі. Бұл өзгертуде кіріс сигнал ∆U амплитудалары шығатын сигнал мөлшерге өзгеріп, онда шығатын сигнал екі еселенген өзгертуі жанында 2*∆U, 2*∆U шығатын сигнал мөлшерге өзгереді.Сызықтық сигналдар кіріс сигналдардың аддитив қасиеттеріне ие болады, яғни, егер U1 кіріс сигналы У1шығыс сигналына, ал U2 сигналы У2- өзгереді, U1+U2 жалпы кіріс сигналы У1+У2 шығыс сигналына алып келеді. Бұдан басқару сигналдарының ықпалын және бөгеуілдерді идеалды деп талдауға болады.Сызықты сигналдардың қасиеттерінің сипатталуына қарамастан, оны үлкен сақтықпен қолдану керек, өйткені процестердің көпшілігі сызықсыз болып келеді. Егер сызықсыздық “тегіс”болса, яғни секірістері жоқ болса, онда айқын жағдайларда сызықсыз жүйені сызықты деп қарауға болады. Сызықты жүйені тепе-теңдік нүктесінен аз ауытқыған деп әділ сипатауға болады. Өндірістік процестердің көптеген параметрлері тұрақты (тіреулерге) мәндерге жақын болуы керек, ал басқару жүйелерінің мақсаты олардың тіреу мәндеріне процесс параметрлерінің келтіруін қамтамасыз ету. Сондықтан, тіреу мәндерінің ауытқуы аз болған кезде сызықты жүйенін сипатталуы адекватты болып келеді.
14 Түабж-нің техникалық қамтамасыздандыру құрамы.
ТҮАБЖ-ның техникалық қамтамасыздандыру құрамына не кіреді. Техникалық қамтамасыздандыру басқаруы бүкіл ТҮАБЖ-ң функциялардың орындалуына жеткілікті техникалық құралдардың комплексінен құралады.Техникалық қамтамасыз ету құрамына қабылдау құралдары (датчиктер), түрлендірулер (түрлендіргіштер), ақпараттың жіберілу бейнелеулері (УСО, дисплей), басқарушы, есептеуіш және атқарушы құрылғылар кіреді.Математикалық қамтамасыз ету - ол математикалық әдістердің, өңдеу кезінде және жүйенің жұмыс жасауында қолданылатын модельдер және алгоритмдер (математикалық үлгілер туралы, әдістер, адаптация, тиімділік жайында, басқару критериі және т.б ., алгоритмдерді басқару, тегістеу, сүзгілеу және т.б .) жиынтығы.Бағдарламалық және ақпараттық қамтамасыз ету ЭЕМ-сы бар әрбір ТҮБЖА-ның құрамына енеді.Егер математикалық қамтамасыз ету басқару ұйымының идеялық аспектілерін бекітсе, онда бағдарламалық және ақпараттық қамтамасыз ету жүйенің жұмыс жасауының машиналы алгоритмер кешенінің нақтылы орындауын ұсынады.Бағдарламалық қамтамасыз ету ЭЕМ бағдарламалырының пайдалануымен және құралуымен байланысты шешімдердің шеңберін қамтиды, ал ақпараттық қамтамасыз ету басқару объектінің күйінің ақпараттық бейнеленуінің тәсілдерін анықтайды, ол ЭЕМ берілгендері ретінде де, құжаттар, графиктер, олардың ұсынуына арналған сигналдар түрінде де процестің басқаруына қатысады.
ТҮАБЖ-ң түрлері. ТҮАБЖ-ң түрлері.Қазіргі ТҮАБЖ-рі сан алуан түрлі және бір-бірінен функционалдық құрылым бойынша, технологиялық құралдарға және тағы басқаларын қолданылатын басқару объектісінің автоматизация дәрежесі бойынша ажыратылады.ТҮАБЖ:1.Функционалдайтын есептеу комплексі жоқ (УКТМК-дағы МАРС жүйесі, ДГМБК және БГМК-дағы диспетчерлеу).2.Ақпараттық функцияны орындайтын ЕК-тағы ТҮАБЖ-сі. 3.“Көмекші” режимінде (оператор арқылы басқару) басқару функциясын орындайтын ЕК-тағы ТҮАБЖ-сі.4. Орталық басқару құрылғысының фунциясын орындайтын (супервизорлық басқару) ЕК-тағы ТҮАБЖ-сі. (Басқару ЭЕМ арқылы басқару объектісіне реттегіштер арқылы жүзеге асады. Оператор тек қана шикізаттың өзгерілмелі сипаттамалары кезінде пернетақтай арқылы коэффициенттерді бір реттік өзгертулер жасай алады).5.Тура сандық басқаруды қамтамасыз ететін функцияларды орындайтын ЕК-тағы ТҮАБЖ-сі (ЭЕМ тікелей орындау механизмдеріне әсерін тигізеді, ал реттегіш жүйеден мүлдем алынып тасталады).