Және логикалық элементі: жұмыс кестесі, принципиалды сұлбалы, уақыт диаграммасы, жұмыс істеу принципі
Логикалық элементтер — логика алгебрасы ережелеріне сәйкес кіріс сигналдарымен қарапайым логикалық операцияларды
(функцияларды) жүзеге асыратын электрондық құрылғылар. Осындай операцияларға логикалық қосу — '''дизъюнкция''' (“немесе”), көбейту — '''конъюнкция''' (“және”), терістеу — '''инвертирлеу''' (“емес”) жатады. Қарапайым Логикалық элементтердің шартты белгілері суретте көрсетілген. Ақпараттық сигналдар ретінде электр кернеуі немесе тогының дискреттік мәндері (деңгейлері) қолданылады.
Мысалы:
0 — төмен деңгейге, 1 — жоғары деңгейге сәйкес келеді.
Және логикалық элементі – бірнеше кірістен және бір ғана шығыстан тұратын логикалық көбейту операциясын орындайтын логикалық элемент.
1-сурет. Және логикалық эелементі
|
|
|
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
2-сурет. Және логикалық эелементінің ақиқат кестесі
3-сурет. Конъюнкцияның электрлік схемасы
Конъюнкцияның ақиқат екенін екі кіріс ақиқат болғанда дәлелденеді. Электрлі схемада ол үшін екі кілтті бірден қосқанда шам жану керек. Жүйе тұйықталған.
Немесе логикалық элементі: жұмыс кестесі, принципиалды сұлбалы, уақыт диаграммасы, жұмыс істеу принципі
Логикалық элементтер-логика алгебрасы ережелеріне сәйкес кіріс сигналдарымен қарапайым логикалық операцияларды (функцияларды) жүзеге асыратын электрондық құрылғылар.Осындай операцияларға логикалық қосу-'''дизъюнкция''' (“немесе”),көбейту- '''конъюнкция'''(“және”),терістеу -'''инвертирлеу''' (“емес”) жатады. Қарапайым Логикалық элементтердің шартты белгілері суретте көрсетілген. Ақпараттық сигналдар ретінде электр кернеуі немесе тогының дискреттік мәндері (деңгейлері) қолданылады. Мысалы:
0 — төмен деңгейге, 1 — жоғары деңгейге сәйкес келеді.
Логикалық элементтер функционалдық белгіленуі, ақпарат беру әдісі, сұлбатех. шешімі және пайдаланылатын электрондық құралдары бойынша ажыратылады. Күрделі Логикалық элементтер қарапайым операциялар орындайтын элементтерді біріктіру арқылы жасалады. Мысалы:
“немесе” — “емес”, “және — емес”, “немесе — және — емес”, т.б.
Құрылымдық түрде Логикалық элементтер жекеленген (дискретті) құраушылардан немесе интегралдық сұлба (ИС) түріндешала өткізгіш, гибридті, үлдірлі(пленкалы), т.б. орындалуы мүмкін. Қазіргі дербес компьютерлерде жоғары дәрежелі интеграциясы бар ИС-дағы Логикалық элементтер жүйелері қолданылады. Логикалық элементтер компьютерлердің, цифрлық автоматтардың элементтік негізін қалайды.
Логикалық элементтердің шартты белгілері - орындалатын операция таңбасы қойылған тіктөртбұрыш, (терістеу операциясының белгісі дөңгелек түрінде болады).
Шығысында логикалық деңгей пайда болуы үшін, НЕМЕСЕ кез келген кірісінде логикалық бірлік болуы қажет. НЕМЕСЕ логикалық элементі ЛЛ сериясының микросұлбасы, мысалы К155ЛЛ1.
А) НЕМЕСЕ; б) ЖӘНЕ; в) ЕМЕС элементтерінің шартты белгілері, шындық кестесі, уақыт диаграммасы.