- •Әдістемелік жетілдіру
- •Жалпы жағдай.
- •1. Берілген мағлұматтар.
- •1.1. Жалпы жағдайы.
- •1.2. Бөлшек ақауларын техникалық талаптары.
- •1.3 Жөндеу сызбасы.
- •2. Арнайы бөлім.
- •2.2.Технологиялық қорды таңдау.
- •. Механикалық өндірудің процесін есептеу.
- •. Өлшеуіш кескіш саймандарды және жабдықтарды тандау.
- •2.7. Жұмыс сыйымдылығын бөлімше бойынша есептеу және жабдық білігінің саны.
- •2,8 Жұмысшылардың есебінің құралы.
1.3 Жөндеу сызбасы.
Жөндеу сызбасы құрастыру құжатын біркелкі жүйесінің талаптарына сай орындалады. Бөлшек беті қалпына келетін, сызбада біркелкі негізгі сызықпен орындалады, қалған бейнелер - біркелкі жіңішке сызықпен сызылады. Жөндеу сызбасын шекті ауытқу өлшемдері санды мән түрінде қойылады. Мысалы: ЗИЛ көлігінің дифферинциалының подшипнигінің диаметрі 75,040- 75,020 құрайды.
Басқа жағдайларда ауытқу айырмашылығы шартты белгі түрінде қойылады. 14Д5 және 16 квалитеттегі бос өлшемдер рұқсаты сызбада ондық милиметрге дейін дөңгелетумен қойылады.
Жөндеу сызбасының өлшем түрі және қиылысу саны тек процеттердің талаптарына есептеу керек. Сызбада барлық калпына келетін беттер пісіру немесе балқыту пайдаланылса онда сызбада оның атауын, маркасын, материал өлшемің, және осы материалға стандарт шартын көрсету керек.
Жөндеу сызбасының жөндеу және айдамалы(пригоночные) өлшемдері әріппесі белгіленеді. Ал олардың сандық мәні және басқоюшы мәліметтер шығарылған сызықта немесе сызбаның үстінгі оң жақ бұрышта орналасқан кестеде көрсетіледі.
Жөдеу сызбасында өңдеуге арналған техникалық шартардың талабын орнату керек.
Мысалы: беттердің өзара орналасу мінезі « А бетінің соққысы 0,60мм аспауы керек.» немесе « В бетінің жандық соққысы 0,020мм аспауы керек.». жинақтау бірлігінің немесе бөлшектің бөлшек элементінің қатысты талаптар сол элементтің қасында немесе бөлшек учаскісінде орналасады.
1.4. Жөнделетін бөлшек партияларының өлшем негізі. Өндірістегі жөндеудің сериялық шартында.
Мысалы: (Техникалық парақ талдағанда берілген мағллұматтар) Газ 66 қозғалтқышының шатунды жөндегенде тек парақ талдағанда берілген мағлұматтар көрсетілген N=25000 -ші құрайды ол жөндеу коэффиценті Кр=0,8. Айлық бағдарламаға сүйене отырып жөнделетін бөлшектер өлшем партиясын анықтаймыз.
X=Nr*Kr*m/12=25000*0.8*8/12=13333 бөлшектер. Мұндағы ш=8 қозғалтқыштағы біртекті бөлшектер саны. Келесі есептеуге жөнделетін бөлшектердің партиясының өлшем бірлігінің азаюы. Жүздік дөңгелектеуге дейін Х=13300 дана.
2. Арнайы бөлім.
2.1.Бөлшекті жөндеудің онай әдістемесің тандау.
Жөндеу кәсіпорындарында ақауды жөндейтің түрлі әдістер бар.
Жөндеу өлшемдерінің әдісі қосымша бөлшектер пластикалық пішінің өзгерту
гольваникалық пісіру, балқыту жэне т.б.
Бір қатар бұл көрсетілген әдістердің барлығы жоғары жұмыс мүмкіндігі қайтамассыз есептелуі.
Бөлшекті жөндеудің ең жеңіл түрін таңдау үшін сол қабындыны бағалау керек және белгілі бір бөлшекті жөндеу қолдану мүмкіндігі. Жөндеу әдісін бағалағанда үш критериямен жүргізіледі - қолдануы экономикадағы және қолдану ұзақтығы.
Қолдану критериясы белгілі бір бөлшекке бағыттталған әртүрлі қалпына келтіру әдістерін анықтайды.
Мысалы: бөлгіш біліктің тірек шеткаларын хромдауымен болаттаумен немесе балқытумен жөндеуге болады. Бірақта тірек шейкаларының диаметрі 50мм шамасында болатынын біле отырып, біз флюстпен балқытуды ұсына алмаймыз, өйткені флюстпен балқыту кезіңде үлкен көлемде жылу жағады. Соның әсерінен білік деформацияланады.
Қолдану критериясы - бастапқы болып табылады. Одан нақты бір санмен белгіленбейді. Одан көрі (белгілі бір маркалы автомобильдердің ) жөндеудіћ оңай әдісін таңдағанда белгілі бір маркалы автомобильдердің бөлшегін жөндеу техникалық шартына немесе басқа бір әдебиетке жүгінген жөн. Қолдану ұзақтыығының критериясын бағалағанда қалпына келтірілген бөллшектің жұмысы жарамдығын және басқа сынық қолдану ұзақтығының қалпына келтіргеннің қолдану ұзақтығының коэффиценті сипатталады. Таратқыш білігінің шакараларын жөндеудің мысалға ала отырып, жөндеу әдісінің қолдану ұзақтығын бағалауға болады.
а) Дірілді доғалы балқыту Кд=0,62
б) Қажалуға төзімді хромдау Кд=1,72
в) Қажалуға төзімді хромдау Кд=0,38.
Қалпына келтірудің әдсінің қорытынды шешімін колдану ұзақтығының коэффицентін есептей отырып жөндеудің өз бағасын анықтағаннан кейін қабылдауға болады.
Тартқыш білігінің тірек мойыншаларының қалпына келтіру мысалы жоғарыда ұсынылған жөндеудің үш әдісін үшін бір шаршы метр бетінің жөндеу жұмысының бағалық мәні мынаны құрайды.
а) Дірілді доғалы балқыту С\=52 теңге/м2
б) Қажалуға төзімді хромдау Сі=52 теңге/м2
в) Болаттау С\=52 теңге/м
бөлшекті қалпына келтірудің онай әдісің тандаудағы соңғы жұмыс элементі болып келтірілген кесте болып табылады.
Кесте № 2
Ақаулар |
Критерия бойынша жөндеу әдісінің түрі |
Төзімділік бірліктерінің кетіру бөлігі |
Қабылданғ ан жөндеу әдісі |
||
Таратқыш білігінің тірек мойыншаларының желінуі |
1. Дірілді доғалы балқыту |
0,65 |
52 |
52/0,62=83,9 |
Қажетті хромдау |
|
2. Қажалуға төзімді хромдау әдісі |
1,72 |
88,5 |
88,5/1,72=51,5 |
|
|
3. Болаттау. |
0,58 |
30,2 |
30,2/0,58=52,1 |
|
