9. Бақылау:

Сұрақтар:

1.Бауырлық энцефалопатияның морфологиялық сипаттамасы

2. Бүйрек энцефалопатиясының морфологиялық сипаттамасы.

3. Диабеттік энцефалопатияның морфологиялық сипаттамасы.

Мамандық: Жалпы медицина

КАФЕДРА: Патологиялық анатомия сот медицина курсмен

«ЗӘР ШЫҒАРУ ЖҮЙЕСІ, ЖЫНЫС АҒЗАЛАРЫ» МОДУЛІ БОЙЫНША

ЛЕКЦИЯЛЫҚ КЕШЕН

КУРС: 3

ПӘН: ПАТОЛОГИЯЛЫҚ АНАТОМИЯ

ҚАЙТА ӨҢДЕГЕН: МҒД., ПРОФЕССОР АХМЕТОВ Ж.Б.

2012г.

Кафедра мәжілісінде талқыланды

хатама № 1 « 29 » ТАМЫЗ 2012 ж.

кафедра меңгерушісімен бекітілді

Профессор __________________________________________ИСМАИЛОВА Ю.С.

Тема №1. Бүйрек аурулары. Классификация. Гломерулонефрит. Интерстициальный нефрит. Нәтижесі, асқынуы, өлім себебі. Балалардағы бүйрек ауруларының ерекшелігі.

Мақсат: Студент гломерулонефритиің, интерстициальды нефриттің анықтамасын, жіктелуі, морфологиялық сипаттамасы, нәтижесі, асқынуы, өлім себебі.

Дәріс жоспары:

1. Бүйрек аурулары, анықтамасы, жіктелуі

2. Гломерулонефрит, жіктелуі, морфологиялық сипаттамасы, асқынуы, өлім себебі.

3. Интерстициальды нефрит, морфологиялық сипаттамасы, асқынуы, өлім себебі.

Дәріс тезисы

Интракапиллярлы гломерулонефрит.

• Экссудативты.

• Пролиферативты.

• Аралас

Экстракапиллярлы гломерулонефрит

1. Экссудативты.

• Пролиферативті.

Гломерулонефрит

• тубулярлы конпонентпен.

• тубуло-интерстициальды компонентпен.

• тубуло-интерстициальды-қан-тамырлы компонентпен.

Созылмалы гломерулонефрит

• Мезангиальды.

• Мезангиопролиферативты.

• Мезангиокапиллярлы.

Интерстициальный нефрит – бүйректің аралық тіні қабынып кейін бүкіл нефрон үрдіске ұшырайды. Интерстициальды нефрит ауруларының тобында тубуло-интерстициальды нефрит және пиелонефрит ерекше орын алады.

Тубуло-интерстициальды нефрит – бүйректің аралық тіні мен бүйрек өзекшелерінің қабынуымен сипатталатын аурулар тобы. Біріншілік, екіншілік, жедел созылмалы тубуло-интерстициальды нефрит деп ажыратады. Жедел тубуло-интерстициальды нефритте – ісіну және интерстициде лимфоциттермен және макрофагатармен инфильтрация болса– лимфогистиоцитарлы вариант, плазмоцитпен және плазмобласт болса – плазмоцитарлы вариант, эозинофилдар болса – эозинофильды вариант. Гранулематозды вариант – эпителиоидты-жасушалы гранулема. Жасушалық инфильтрат периваскулярлы орналасып өзекаралық кеңістікке еніп нефроциттердің некрозына әкеледі. Нефроциттер некрозы дистрофиямен қатар жүреді.

Созылмалы тубуло-интерстициальды нефритте стромадағы лимфогистиоцитарлы инфильтрация склерозобен қатар жүреді, әсіресе периваскулярлы және перидуктальды склерозбен, нефроциттер дистрофиясы олардың регенерациясымен жүреді, нәтиже – нефросклероз.

Пиелонефрит – басым бөлігі бүйректің аралық тіні бүйректің түбекшелерімен, табақшаларының қабынуымен сипатталатын ауру. Үрдіс бір жақты немесе екі жақты болады. Ағымы бойынша жедел және созылмалы болады. Созылмалы пиелонефрит рецидивиті түрде, жедел пиелонефриттің шабуылы ретінде өтеді.

Жедел пиелонефритте толақандылық көрінісінде түбекшемен, табақшаның лейкоцитарлы инфильтрациясы, некроза және фибринозды пиелит ошағы байқалады. Бүйректің барлық қабаттары ісінген, лейкоциттармен инфильтрацияланған. Жиі милиарлы абсцесс, қанқұйылу. Өзекшелерде дистрофия, үрдіс ошақты және диффузды болады. Созылмалы пиелонефритте склероздық үрдіс экссудативті-некроздықпен қатар жүреді . Асқынулар: жедел пиелонефрит – бүйрек карбункулы, пионефроз, перинефрит, паранефрит, папиллонекроз; созылмалы пиелонефрит – нефрогеннды артериальды гипертензия, артериолосклероз, созылмалы бүйрек жетіспеушілігімен аяқталатын екіжақты пиелонефриттік бүйректік бүрісу. Балалардағы бүйрек патологиясының ерекшелігі тұқым қуалайтын нефропатиямен сипатталады- тұқымқуалайтын нефрит және туа пайда болған нефроздық синдром. Тұқым қуалайтын нефрит симптомадарымен қоса кереңдік пен көру нашарлайды. Тұқым қуалайтын нефротикалық синдром жетілмеген шумақтармен, фокальды пролиферативті және склероздық өзгерістермен, өзекше микрокисталарымен, интерстицидың лимфоцитарлы инфильтрациясымен сиптталады.

Көрнекті материал: мультимедиялық дәрістердің электронды нұсқасы (студент кафедрадан алады)

Әдебиет:

1. Патология под ред. Пальцева М.А., Паукова В.С., «Медицина», 2008г., том 1 – 512 с., том 2 – 480 с.

2. Маянский Д.Н. Лекции по клинической патологии. Учебное пособие., «Медицина», 2007г., 463с.

3. Повзун С.А. «Патологическая анатомия в вопросах и ответах». Учебное пособие. «Медицина», 2007г., 176 с.

4. Патологическая анатомия. О.В.Зайратьянц. Национальное руководство под ред. М.А.Пальцева, Л.В.Коктурского, «Медицина». 2008г., 1400с.

5. Патологическая анатомия. Курс лекций. Учебное пособие (Под ред. В.В.Серова, М.А.Пальцева). М.Медицина, 1998 – 640 с

6. Руководство к практическим занятиям по патологической анатомии: Учебное пособие (В.В.Серов, М.А.Пальцев, Т.Н.Ганзен) – М., Медицина, 1998г – 544 с.

7. Струков А.И. Патологическая анатомия. Учебник М.Медицина, 1995г. – 688 с.

8. Пальцев М.А., Аничков Н.Н. Патологическая анатомия: Учебник. Том 1,2. М.: Медицина, 2001.

9. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналықжоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық.. Орысшадан аударған доцент М.Т.Айткулов // Алматы: «Орталық Қазақстан» БПК, «Қазақстан». – 1993 – 170 б.

10. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналық жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық.. Орысшадан аударған доцент М.Т.Айткулов // Алматы, Қарағанды: «Ғылым», «Қазақстан». – 1996 –2 бөлім, 1 кітап 175-274 б.

11. Струков А.И., Серов В.В. Патологиялық анатомия: медициналықжоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық.. Орысшадан аударған доцент М.Т.Айткулов // Алматы, Қарағанды: «Ғылым», «Қазақстан». – 1996 – 2 бөлім, 1 кітап 275-535 б.

12. Ахметов Ж.Б. Патологиялық анатомия. // Алматы -2003, 393 б.

13.Ахметов Ж.Б. Патологиялық анатомия. // Алматы -2008, 2 том, 1 том–311 б, 2 том-335 б.

Бақылау сұрақтары (кері байланыс)

1. Гломерулопатиялар, анықтамасы, жіктелуі

2. Гломерулонефрит, жіктелуі, морфологиялық сипаттамасы

3. Біріншілік нефротиздық синдром, түрлері, морфологиялық сипаттамасы

4. Интерстициальды нефриттің морфологиялық сипаттамасы.

5. Балалардағы бүйрек ауруларының ерекшелігі.

Тақырыб №2. Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі, нәтижесі, асқынуы, өлім себебі. Балалардағы ерекшелігі.

Мақсаты: Студент СБЖ (ХПН) анықтамасын, жіктелуін, морфологиялық сипатын, нәтижесін, мәнін білуі керек.

Дәріс жоспары:

1.Созылмалы бүйрек жетіспеушілігінің морфологиялық сипатын білу

2.Нәтижесі, асқынуы, өлім себебі.

3. Балардағы созылмалы тұқымқуалайтын тубулопатиялар