4. Қысқа тұйықталу кезіндегі аппараттар мен өткізгіштердің қызуы.

5. Энергожүйе электр станциясының орныққан қуаты.

Энергожүйе электр станцияларының барлық генераторларының номинал активті қуаттарының жалпы қосындысы(суммарная номинальная активная мощность всех генераторов электростанций энергосистемы)

6. Атом электр станциялары. Аэс-тың технологиялық схемалары.

АЭС та алынатын энергия уран ядросының бөлінуі нәтижесінде пайда болатын ядролық энергиядан бөлінеді. Сосын ол турбинаны айналдыруға арналған будың немесе газдың жылу энергиясына толығымен түрленеді, механикалық энергия кейін электрлік энергияға түрленеді. Яғни, ЖЭС пен АЭС жұмысы бір біріне ұқсас. АЭС гі бірінші энергия –ішкі ядролық энергия болып табылады. Ол ядроның бөлінуінде жойқын кинетикалық энергия түрінде, ал ол жылу энергиясына ауысады. Ядролық энергияның жылулық энергияға айналуы жүргізілетін қондырғы реактор деп аталады. Реакторда бөлінудің тізбектік реакциясы жүреді.

7. Жоғары вольтты айнымалы ток ажыратқыштары. Ажыратқыштарға қойылатын талаптар.

Ажыратқыштар электр тізбегін асқын жүктеме жағдайларда, қысқа тұйықталуда, қорек кернеулердің шұғыл азаюында, қуат бағыттардың өзгеруінде автоматты ажырату үшін қызмет істейді. Оларға келесідей талаптар қойылады:

• Жұмыстағы сенімділік және қоршаған ортаға қауіпсіздік

• Салыстырмалы түрде сөну уақыты аз болу қажет,

• Мүмкіндігінше массасы мен габариті аз болу қажет

• Монтаждау жұмыстары күрделі болу керек

• Бағасы арзан болу керек

Олардын турлери : майлы, электромагнитти, ауалы.

Ауа ажыратқыштары

Бұларда пайда болған доға қосылған ауаның көмегімен сөндіріледі.Бұлар кең

тараған ,осы қасиеттерге байланысты майлы ажыратқыштарды алмастыруда.(Кернеуі бойынша 6-1150 кВ-қа дейін,ток бойынша 4000 А дейін,ажырату

тогы бойынша 160 кА-ге дейін).Қазір кернеуі 1500-2000 кВ номиналь тогы 10-15 кА,ажырату тогы 300 кА дейінгі тораптық ажыратқыштар дайындалуда.Конструкциясы бойынша үш негізгі реледен тұрады:

1. бөлектеуші (разьеденитель) бар немесе жоқ доға сөндіргіш құрылғы

2. қысылған ауамен қамтамасыз ету жүйесімен

3. басқару жүйесінен

Элегазды ажыратқыштар

Бұлардың конструкциясы негізінен автокомпрессорлық үрлеумен және магниттік үрлеумен орындалады.Бірінші әдіс бойынша пайда болған доға элегаздың көмегімен салқындатылады.Мұнда элегаз жоғары қысым резервуарынан (1 МПа дейін)төменгі қысымды резервуарға жіберіледі (0,3 МПа дейін).

Элегаздың қолданылуы келесідей:

Ауа ажыратқыштығы кемшіліктерге байланысты .Аса жоғары электрлік беріктікпен және ажырату қабілеттілігімен ерекшелінетін газды ауаның орнына қолдануға болады.Бұл SF₆-элегазы.Ал,екінші әдісінде екі түйіспенің ортасында пайда болатын доғаға тұрақты магнит тудыратын радиалды магнит өріс әсер етіп,нәтижесінде доға сөндіріледі.

Электромагниттік ажыратқыштар.

Бұлардың артықшылықтары:өзінің жұысы майды да,қысылған ауаны да қажет етпейді.Бірақ олардың ажырату қабілеттілігі кернеу бойынша шектеледі. Доғаның сөнуі доға бойынша әсер ету арқылы жүргізіледі,олар КРУ үшін 6-20 кВ кернеуде,3200 А дейінгі токта жиі коммутациялау үшін қолданылады.

Вакуумдық ажыратқыштар(ауа өткізгіш)

Мұндай ажыратқыштарда доғаның сөндірілуі жоғары вакуумда жүргізіледі.Осы қасиеттер бойынша олар 6-10 кВ кернеулікте басқа ажыратқыштарды ығыстыруда(35 кВ дейінгі құрылғы).

Кемшіліктері: аса жоғары вакуумға берік материалдарды және арнайы түйіспелік материалдарды жасауға байланысты қиындықтар туы, капиталдық енгізулердің жоғары болуы.