12 Сынып оқушыларын қорытынды аттестациялауға арналған жоғары деңгей (есептер шығару) тапсырмалары

В1: Есеп

Мысықта қара түс ақ түске қарағанда доминатты, сондай-ақ қысқа жүн, ұзын жүнге қарағанда доминатты. Осы екі белгі бойынша қара, қысқа жүнді ата-енелері дигетерозиготалы даралар ұрпағының қандай үлесін құрайды

Берілгені:

А-қара а-ақ В-қысқа жүнді в-ұзын жүнді ♀-АаВв ♂ -АаВв ------------------------------------------------------------

Табу керек: F1-?

Шешуі:

Р ♀ х ♂

Ф: Қ.Қ. Қ.Қ.

Г: АаВвАаВв

G: АВ; Ав; аВ; ав

F1 (Пеннет торы)

	АВ	Ав	аВ	ав
АВ	ААВВ Қ.Қ.	ААВв Қ.Қ.	АаВВ Қ.Қ.	АаВв Қ.Қ.
Ав	ААВв Қ.Қ.	ААвв Қ.Ұ.	АаВв Қ.Қ.	Аавв Қ.Ұ.
аВ	АаВВ Қ.Қ.	АаВв Қ.Қ.	ааВВ А.Қ.	ааВв А.Қ.
ав	АаВв Қ.Қ.	Аавв Қ.Ұ.	ааВв А.Қ.	Аавв А.Ұ.

Жауап: фенотип бойынша:

• 9 қара, қысқа жүнді (56%)

• 3 қара, ұзын жүнді

• 3 ақ, қысқа жүнді

• 1 ақ, ұзын жүнді

Генотиптегі аллелдердің сәйкес келу ықтималдылығы, осындай:

• қара, қысқа жүнді – 9/16;

• қара, ұзын жүнді – 3/16;

• ақ, қысқа жүнді – 3/16;

• ақ, ұзын жүнді – 1/16;

• Әртүрлі фенотиптердің екінші ұрпақтағы қатынасы шамамен 9 : 3 : 3 : 1құрайды.

• Белгілердің әрбір жұбы үшін жуық шамамен 3 : 1 қатынаста орындалды.

В 2: ДНК молекуласында тимидил нуклеотиді жалпы нуклеотидтердің 16% құрайды. Нуклеотидтердің қалған түрінің әрқайсының мөлшерін (пайыз) бойынша анықтаңдар.

Шешуі:

1. Чаргафф ережесі бойынша Т мөлшері ДНК = А тең, демек А мөлшері 16% тең.

2.Қосындыда А + Т = 32%, ендеше Г + Ц = 100% - 32% = 68%.

3. Чаргафф ережесі бойынша мөлшері Г = Ц, ендеше Г = Ц = 68 : 2 = 34%.

Жауап: ДНК-дағы аденил нуклеотидінің мөлшері 16% теңеседі, гуанил - 34%, цитидил - 34%.

В 3. Диссимилияциялану процесі кезінде 12 моль глюкоза айрылуға ұшырады, оның ішінде толық айрылуға 4 моль ғана қатысты.

Анықтаңыз:

а) оттексіз кезеңде қанша моль сүт қышқылы түзілді?

б) оттексіз этапта қанша моль АТФ синтезделді?

в) алмасудың соңғы кезеңде қанша молекула АТФ түзілді?

г) 4 моль глюкозаның толық тотығуы үшін қанша моль оттек жұмсалды?

д) алмасудың соңғы этапында қанша мөлшерде көмір қышқыл газы түзілді?

Берілгені:  (С6Н12О6) – 12 моль 1 (С6Н12О6)– 4 моль

Шешуі: 4 мольа z х С6Н12О6 + 6О2 + 38H3PO4 + 38АДФ = 6СО2+ 44 Н2О + 38АТФ 1 моль 6 моль6 моль 38 моль х=4*38=152 моль (АТФ) 2=-1=12-4=8 моль 8 мольy х1 C6H12O6 + 2H3PO4 + 2АДФ = 2C3H6O3 + 2АТФ + 2H2O 1 моль 2 моль 2 моль х1 = 8*2=16 моль (АТФ) (АТФ) х+х1=152+16=168 моль у=8*2=16 моль(C3H6O3) z=4*6=24 моль (СО2) а=4*6=24 моль (О2) Жауап:  (C3H6O3) – 16 моль 2 (АТФ) – 152 моль (АТФ) – 168 моль (О2) – 24 моль  (СО2) – 24 моль

Практикалық жұмыс (үлгі)

Микрозерттеу №

«Ферменттердің катализдік маңызы»

Болжам: Ферменттер реакцияның катализаторлары болып табылады

Зерттеу нәтижелері: ………………………………………………………………………………

Зерттеу нәтижелері бойынша қорытынды ………………………………….......................................