Тақырып 15. Хіх ғ. Қазақтардың соғыс өнерінің ерекшеліктері

1837 ж. Кенесары қолы Ақмола бекінісіне шабуыл жасап, орыс-казак әскерлерін талқандады, қамалды өртеп жіберді. 1839 – 40 ж. көтерілісшілер Есіл өз. бойындағы бекіністерге жиі шабуыл жасап, Жарғалаң өз. бойында бекініс тұрғызу жөнінде шешімнің қабылдануына түрткі болды. Кенесары келесі жорығын Торғай өңірі арқылы Кіші жүз жеріне жасады. 1841 ж. қыркүйекте үш жүз өкілдерінің мақұлдауымен Кенесары қазақ халқының ханы болып сайланды. Осы жылдың жазында Қоқан хандығына қарсы соғыста оны ойсырата жеңіп, оның иелігіндегі Созақ, Жаңақорған, Ақмешіт қамалдарын алды (қ. Созақ шайқасы).

1843 – 44 ж. Ресей әскерінің қолбасшылары Лебедев, Жантөрин, Дуниковский әскерлерімен шайқаста Кенесары жасағы әр түрлі айла-тәсілді мол пайдаланып, үнемі үстем түсіп отырды. 1844 ж. шілдеде Ресей жағында соғысушы Кіші жүз сұлтандарының біріккен күшін Кенесары әскері бірнеше рет ойсырата жеңді. Осы жылдың тамыз айында Наурызбай, Ағыбай батырлар бастаған қол Екатерина қамалын тас-талқан етті.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-33; қосымша – 34-57]

2.3 Семинар сабақтарының жоспары

Тақырып 1. Кіріспе. Пәннің мақсаты мен міндеттері

1. Әскери тарихқа терминдер мен анықтамалар

2. Әскери тарихты зерттеудің негізгі бағыттары

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 2. Көшпелілердің әскери ұйымдасуының қалыптасуы мен дамуы

1. Көшпелілердің әскери ұйымдасуының қалыптасуы

2. Көшпелілердің әскери ұйымдасуының дамуы

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 3. Көшпелілердің соғыс өнерінің ерекшеліктері

1. Көшпелі жауынгердің дайындығы

2. Көшпелі тайпалардың соғыстары

3. Жаулап алу жорықтары және шапқыншылықтар

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 4. Соғыс қаруларының пайда болуы мен таралуы: алыс қашықтыққа арналған қарулар

1. Садақ пен жебе, қылшан

2. Мылтық

Тапсырма: тақырыптың бірінші сұрағы бойынша реферат жазу (п.2.6.1. - №8).

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 5. Соғыс қаруларының пайда болуы мен таралуы: жақын ұрыстағы қару түрлері

1. Қылыш, семсер, алдаспан, қанжар

2. Найза, сүңгі, айбалта

3. Шоқпар, күрзі, сойыл

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 6. Соғыс қаруларының пайда болуы мен таралуы: қорғаныс жарақтары

1. Сауыт-саймандар

2. Қалқан

3. Аттың қорғаныс жарақтары

Тапсырма: берілген сұрақтарға кітапханада арнайы әдебиеттерді оқу арқылы дайындалу. Сұрақтар бойынша конспект әзірлеу.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 7. Сақтардың соғыс тактикасы, әскери ұйымдасуы

1. Сақтардың қару-жарақтары

2. Сақтардың соғыс тактикасы

3. Сақтардың ежелгі дүние соғыстарына қатысуы

Тапсырма: тақырып бойынша конспект жасау. Ежелгі мемлекеттер саяси жағдайының кестесін дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 8. Ғұндардың соғыс өнерінің ерекшеліктері

1. Ғұндардың қару-жарақтары

2. Ғұндардың Қытаймен соғысы

3. Ғұндардың әскери жорықтары мен шайқастары

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 9. Түріктердің әскери ұйымдасуы, соғыс өнері

1. Түріктердің қару-жарақтары

2. Түрік жауынгерлерінің ерекшеліктері

3. Түріктердің әскери тарихы

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 10. Қыпшақтардың соғыс өнері

1. Қыпшақтардың қару-жарақтары

2. Қыпшақтардың соғыстары

3. Қыпшақ жауынгерлері шетелдерде

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 11. Алтын Орда дәуіріндегі әсери тактиканың ерекшеліктері

1. Моңғол жауынгерлерің қару-жарағы және әскери өнері

2. Алтын Орда мемлекетінің әскери тарихы

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 12. Қазақтардың дәстүрлі әскери ұйымдасуы

1. Қазақтардың қару-жарағы

2. Қазақтардың әскери өнері

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 13. Қазақ қоғамындағы батырлар институты

1. «Батыр» ұғымының қалыптасуы

2. Қазақ батырларының қару-жарағы

3. Қазақ батырларының соғыстарға қатысуы

Тапсырма: семинар сабақтарының сұрақтары бойынша конспект дайындау.

Әдебиеттер: [негізгі – 1-3; қосымша – 4-23]

Тақырып 14. Қазақ-жоңғар соғыстары және оның нәтижелері