3.7 Әртүрлі берілістердегі автомобильдің үдеулері
Автомобиль үдеуі мына формула арқылы табылуы мүмкін
(3.29)
мұнда
((3.3) формуласын қара) алдында анықталғандай,
.
Мынаны ескеру қажет, яғни жол кедергісінің
коэффициенті
жылдамдық 50 км/сағ артқанда қарқынды
өсетіндігі байқалады. Сондықтан бірінші,
екінші, үшінші және төртінші берілістердегі
жылдамдықтарда жол кедергісінің
коэффициенті тұрақты деп есептейміз
және оның шамасы домалауға кедергі
коэффициентіне тең деп санаймыз.
Асфальбетон жол үшін домалауға
кедергі коэффициент
құрайды (қанағаттанарлық күйде).
деп қабылдаймыз;
автомобильдің
айналмалы массаларын ескеретін
коэффициент; g- еркін түсу үдеуі.
g=9,81м/с2.
Автомобильді жобалау бойынша мәліметтер тапшы болғанда айналмалы массаларды ескеретін коэффициент мына формула көмегімен анықталуы мүмкін
(3.30)
мұнда
-қозғалтқыштың
айналмалы массаларын ескеретін
коэффициент.
деп қабылдаймыз;
-доңғалақтардың айналмалы массаларын ескеретін коэффициент, 2 = 0,03...0,05. 2=0,04 деп қабылдаймыз;
Бірінші беріліс үшін
,
,
(2,92 км/сағ жылдамдықта) болғанда
табатынымыз
Динамикалық фактордың қалған мәндері үшін ізделінетін шаманың мәндерін кестеге жинақтаймыз (13-кесте).
13-кесте - Бірінші берілістегі автомобиль үдеулері
v1, км/сағ |
2,92 |
4,38 |
5,84 |
7,3 |
8,76 |
10,2 |
11,69 |
D |
0,3 |
0,33 |
0,346 |
0,349 |
0,34 |
0,32 |
0,3 |
j, м/с2 |
0,7 |
0,77 |
0,81 |
0,82 |
0,8 |
0,8 |
0,7 |
Екінші беріліс үшін
,
,
(4,89 км/сағ жылдамдықта) болғанда
табатынымыз
Динамикалық фактордың қалған мәндері үшін ізделінетін шаманың мәндерін кестеге жинақтаймыз (14-кесте).
14-кесте - Екінші берілістегі автомобиль үдеулері
v2, км/сағ |
4,89 |
7,3 |
9,74 |
12,17 |
14,6 |
17,04 |
19,48 |
D |
0,18 |
0,199 |
0,208 |
0,21 |
0,2 |
0,191 |
0,181 |
j, м/с2 |
0,77 |
0,86 |
0,9 |
0,91 |
0,86 |
0,82 |
0,78 |
Үшінші беріліс үшін
,
,
(8,12 км/сағ жылдамдықта) болғанда
табатынымыз
Динамикалық фактордың қалған мәндері үшін ізделінетін шаманың мәндерін кестеге жинақтаймыз (15-кесте).
15-кесте - Үшінші берілістегі автомобиль үдеулері
v3, км/сағ |
8,12 |
12,18 |
16,24 |
20,3 |
24,36 |
28,42 |
32,48 |
D |
0,109 |
0,119 |
0,124 |
0,125 |
0,121 |
0,113 |
0,106 |
j, м/с2 |
0,65 |
0,72 |
0,75 |
0,76 |
0,73 |
0,68 |
0,63 |
Төртінші беріліс үшін
,
,
(13,55 км/сағ жылдамдықта) болғанда
табатынымыз
Динамикалық фактордың қалған мәндері үшін ізделінетін шаманың мәндерін кестеге жинақтаймыз (16-кесте).
16-кесте - Төртінші берілістегі автомобиль үдеулері
v4, км/сағ |
13,55 |
20,33 |
27,1 |
33,88 |
40,65 |
47,43 |
54,2 |
D |
0,065 |
0,07 |
0,072 |
0,073 |
0,07 |
0,064 |
0,059 |
j, м/с2 |
0,42 |
0,46 |
0,47 |
0,48 |
0,46 |
0,41 |
0,37 |
Бесінші беріліс үшін
,
,
(22,49 км/сағ жылдамдықта) болғанда
табатынымыз
Динамикалық фактордың қалған мәндері үшін ізделінетін шаманың мәндерін кестеге жинақтаймыз (17-кесте).
17-кесте - Бесінші берілістегі автомобиль үдеулері
v5, км/сағ |
22,49 |
33,74 |
44,99 |
56,23 |
67,48 |
78,73 |
90 |
D |
0,038 |
0,04 |
0,041 |
0,042 |
0,034 |
0,027 |
0,019 |
j, м/с2 |
0,17 |
0,19 |
0,2 |
0,21 |
0,14 |
0,07 |
0 |
13,14,15,16 және 17-кестелерінің нәтижелері бойынша автомобиль үдеуінің оның жылдамдығымен байланысының графигін құрастырамыз (4-сурет).
4 – сурет – Автомобильдің үдеуінің оның жылдамдығымен байланысының графигі