41. Қалыпты орналасқан плацентаның мерзімінен бұрын ажырауы.Себептері, дифференциалды диагноз. Клиникасы. Кідіріссіз көмек көрсету.

Туу периодының 1 немесе 2 периодында және жүктіліктің соңында ажырауы мүмкін.

Этиологиясы:

• Іш жарақаты

• Жатыр көлемінің үлкею(ұрық маңы суы коп болуы,егіз ұрық,үлкен ұрық)

• Кіндікбаудың қысқа болуы

• Ұрық көпііршігінің кеш жыртылуы

• Эндометрийдің дистрофиялық өзгерісі

• Гипертония ауруы

• Кеш гестоздар

• Бүйрек аурулары

Клиникасы. Негізгі симптомы:қан кету,ауырсыну. Қан кету – іштей,сырттай және аралас болады. Қан кету түрі гематоманың орналасқан жеріне байланысты. Егер гематома – плацента ортасында орналасса – сыртқа қан кету болмайды немесе кеш байқалады. Гематома шығар жол іздеп, плацента алаңын кеңейтіп- жатыр, плаценталық апоплексия дамиды. (Кувелер жатыры) Жатыр қабырғасы қанға толып кейде жатыр жыртылады, қан іш қуысына түседі. Жатырдан көп қан кеткен сон жатыр «мрамор» түстес болады, жиырылу қабілеті төмендейді. Осы фонда жиі ДВС- синдромы дамиды.Егер ажырау перифериядан болса- гематома ұрық қабықшасын тез ажыратып, қан кету сыртқы сипатта болады.

Ауырсыну синдромы- жатырдың сірлі қабықшасының жыртылуынан болады.

Плацентаның мерзімінен бұрын ажырауының ауыр және жеңіл түрлері болады. Ол қан кету дәрежесімен және ажырау жылдамдығымен байланысты. Жеңіл дәреже- әйелдің жалпы жағдайы қалыпты, гемодинамика көрсеткіштеррі өзгермеген, ұрықтың жүрек қағысы қалыпты. Ауыр дәрежесі – жағдайы өте төмен, шок симптомдары байқалады: бозару, тахикардия, АҚ төмен, ұрық гипоксиясынан ұрықтың өлуі тез болады.

Диф. Диагностикасы.

• Плацентаның алда орналасуы – қан кету жиі ауырсыну симптомысыз жүреді. Геморрагиялық шок тән емес. Жатыр- пальпацияда ауырсынусыз, қалыпты көлемде, формада.Ұрықтың орналасуы- жамбаспен, қиғаш,көлденең. Ұрықтың келу бөлігі кіші жамбасқа кіреберісте орналасады. Ұрыққа зияны аз.

• Жүктілік кезіндегі жатырдың жыртылуы- жатыр жыртылған сон көлемі кішірейеді, ұрық өлген, іш пальпациялағанда білінеді. Әйел шок жағдайында: тері жамылғасы бозарған, пульс – жіп тәрізді ,АҚ – төмендеген. Жедел құрсақты ашу, жатырды алып тастайды.

Емі. Жедел госпитализациялау. Жеңіл дәреже- қатаң төсектік режим. Токолитикалық, спазмолитик препараттарын, антианемиялық заттарды , гемотрансфузия, УДЗ жасаймыз.Орташа дәреже- туудың 1ші периодында, ана мен ұрықтың жағдайы қанағаттанарлық болса, қан кету аз болса амниотомия жасаймыз, тууды тез-тез аяқтаймыз. Ауыр дәреже- Операция кесар тілігі. Кувелер жатыры немесе қан кету 1 литрден жоғары болса жатырды алып тастайды.

43.Эклампсия. Клиникасы. Диагностикасы. Эклампсиялық ұстама кезіндегі кідіріссіз көмек.

Эклампсия – гестоздың ауыр формасы. Негізгі триада симптомдармен жүреді: АҚ 170 /110 нан жоғары, пройтенурия, тырыспа. АҚ өте жоғары болады да, анамен ұрық өмірі үшін қауіп төндіреді. Эклампсияның негізгі көрінісі ретінде естін тануымен болатын тырыспа. Талманың 4 этапы:

1 этап – қысқа уақыттық, 20-30 сек. Мимикалық бұлшық еттің фибриллярлы жыбырлауы

2 этап- 30 сек дейін, тоникалық тырыспа – бұлшық еттің опистатонусы, тыныс алудың тоқтауы, тілін тістейді.

3 этап – 2 минутқа дейін созылады, клоникалық тырыспа, тынысы бұзылады, цианоз дамиды, ауыздан көбіктік ақ сілекей ағады.

4 этап – терең үзілісті тыныс, тыныс алу орнына келе бастайды, есі толық қалпына келмейді, кома жағдайында. Эклампсия көптеген мүшелердің қызметінің бұзылуына әкеледі. Ананың жиі кездесетін өлім себебі- миға қан құйылу, бауыр-бүйрек, тыныс алу, жүрек жеткіліксіздігі болады. Ұрық жатыр- плаценталық қан айналымының бұзылуынан гипоксия болып, өледі, мерзімінен бұрын плацентаның ажырауы байқалады.

ЕМІ

1. Тырысу синдромын алдын алуға-MgSO4 25% 20мл тамырішіне,жайлап,10-15 мин ішішде енгіземіз. Стартовая доза.

2. Ұстап тұрушы доза-5г сульфата магния + 1 мл 2% новокаина или 1 мл 1%лидокаин 1-2г в час (предпочтительно при помощи инфузомата),

при отсутствии инфузомата:

на 320 мл физиологического раствора – 80 мл 25% раствора сульфата магния, вводить с учетом скорости введения

11 кап/мин – 1г сухого вещества/час

22 кап/мин – 2 г сухого вещества/час

Продолжительность непрерывного внутривенного введения сульфата магния в течение 12 - 24 часов (1-2г в час)

или (приотсутствии возможности внутривенного введения)

10 г сухого вещества, по 5 г в каждую ягодицу внутримышечно с 1 мл 2% новокаина или 1мл 1%лидокаин в одном шприце.