1.Қр акушерлік- гинекологиялық көмекті ұйымдастыру жүйесі.

Ана мен бала денсаулығын қорғаудағы ҚРда үш деңгейлі жүйе қалыптасқан. Әрбір аймақ өзінің территориальді, материалды техникалық және кадр мәселелеріне байл. Көмекті ұйымдастырады. Бұл жағдайда физиологиялық ағымдағы жүктілікпен келген әйелдер кез келген деңгейдегі ана мен баланы қорғау ұйымдарында босана алады. Жаңа туған нәрестелер арасындағы хирургиялық көмекті қажет ететін даму ақаулары бар нәрестелер облыстық мамандандырылған хирургиялық бөлімшелерге транспортты « өзіне шақыру» арқылы жеткізіледі.

Перинатальді көмектің бірінші деңгейі 37 аптадан асқан жүктілік пен асқынысы жоқ жүкті әйелдерге мамандандырылған медициналық көмекті ұйымдастырады. Бұл деңгейдегі босану үйлері негізгі құрал жабдықтармен қатар (минималды құрал жабдықтар),нәрестенің реанимациялауға арналған құрылғылар, интенсивті терапия палаталары (3төсек орыннан кем емес), өкпедегі оң қысым тудырушы құрылғылар мен клиникалық және бактериологиялық лабораториялары болуы шарт. Егер жоғары деңгейлі көмекті қажет ететін босанушы немесе жүкті әйелдер келіп түссе, онда олардың жағдайы мен перинатальді қиындықтарды тұрақтандыра отырып, қауіп төну деңгейін анықтап, мамандандырылған транспортты « өзіне шақыру» арқылы жоғары деңгейге босанушы мен нәрестені жеткізеді.

Перинатальді көмектің екінші деңгейі квалифицирленген және мамандандырылған көмекті асқынысы жоқ жүктілік пен босануды ұйымдастыру, орташа қауіпі бар жүктілік пен босануды, сонымен қатар мерзімінен бұрын босану кезінде гестация мерзімі 32 апта мерзімінен жоғары болса. Бұл деңгейде негізгі құралдармен қатар жаңа туған нәрестелер үшін реанимация және интенсивті терапия бөлімшелері (3төсек орыннан кем емес), реанимация үшін толық жабдықталған, 3-4 өкпедегі оң қысым тудырушы құрылғылар жүйесі, клиникалық және бактериологиялық лабораториялар. Бөлімше кезекшілігінде тәуліктік неонатолог бекеті болуы тиіс. Егер жоғары деңгейлі көмекті қажет ететін босанушы немесе жүкті әйелдер келіп түссе, онда олардың жағдайы мен перинатальді қиындықтарды тұрақтандыра отырып, қауіп төну деңгейін анықтап, мамандандырылған транспортты « өзіне шақыру» арқылы жоғары деңгейге босанушы мен нәрестені жеткізеді. Екінші деңгейге көшіруге көрсеткіштер:

1) 32аптадан жоғары гестацияда мерзімінен бұрын босану ;

2) асқынған акушерліканамнез (жүктілікті көтере алмаушылық, цервикальді жеткіліксіздік, ұрықсыздық, көп сулық, жатырдағы тыртық);

3)перинатальді көмектің І-ші деңгейінде эффективті емес ем болғанда жүктіліктің үзілу қаупі туғанда;

4) жеңіл дәрежедегі преэклампсия ;

5) басқа асқыныстарсыз көп ұрықтық;

6) жеңіл дәрежелі анемия; артериальная гипертензия 1 дәрежелі;

7) анамнезіндегі жатырға жасалған акушерлікнемесе гинекологиялық операциялар;

8) 35 жасында және жоғары жаста алғаш босанушылар асқынбаған акушерлік анамнезбен;

9) ішімдік,алкоголь,наркотикалық заттарды қолдану, басқа дәрілік заттарды;

10) спецификалықзәр шығару және жыныс ағзаларының инфекциялары (хламидиоз, микоплазмоз, цитомегаловирусная и герпесвирусная инфекции и т.д.);

11) ұрықтың жамбаспен келуі.

Жаңа туған нәрестелерді үшінші деңгейге көшіру көрсеткіштері:

1) ауыр тыныс алу жеткіліксіздігі бар нәрестелердің мерзімінен бұрын туылуымен,жасанды өкпе желдетілуі қажет нәрестеоер үшін;

2) инфекционды аурулары бар нәрестелер,арнайы және интенсивті қарауды қажет ететін босану кезіндегі жарақаттар.

Перинатальді көмектің үшінші деңгейі асқынысы жоғары дәрежелі және перинатальді патология қаупі бар жүктілер мен босанушылар қатары кіреді,асқынысы бар босану,гестация мерзімі 32аптадан аз,арнайы мамандандырылған көмекті өажет ететін нәрестелер үшін ұйымдастырылады. ІІІ деңгейге әйелдердің ауыстырылуы жоғары қауіп тобындағы жүктілер жатқызылатын корсеткіш:

1) гестациялық мерзімі 32 аптадан аз мерзімінен бұрын босану;

2) ауыр дәрежелі преэклампсия, эклампсия;

3) плацентаның мерзімінен бұрын сыдырылуы;

4) акушерлік қан кетулер;

5) көп сулық;

6) 32 аптадан аз мерзімде босануға дейінгі су кетуі;

7) ауыр дәрежелі экстрагенитальді аурулар;

8) ұрықтың дамуының тежелуі;

9) 35 жасында және жоғары жаста алғаш босанушылар асқынбаған акушерлік анамнезбен;

10)алдыңғы асқынған кесарь тілігімен,немесе анамнезінде 2 не көп кесарь тілігі жасалғанболса;

11) изоиммунизацияланған резус;

12) ұрықтың тума аномалияларымен;

13) индуцирленгенбосану (32 аптадан аз мерзімде);

14) ұрықтың өлімі, антенатальді и неонатальді ұрық өлімі.

15) ұрықтың көлденең орналасуы.

Ана мен баланы қорғау мақсатында үшінші деңгейлі көмектің ұсынылуы барлық қымбат жаңа заманғы құралдармен жабдықталуы тиіс,сонымен қатар дәрі дәрмектер мен штатты нормативтерге негізделген мамадармен ұсынылу керек. Бұл деңгейде реанимация бөлімшесі (6 төсек орыннан кем емес),интенсивті терапия бөлімшесі мен жаңа туған нәрестелер үшін қарау(мерзімі жеткен және жетпеген балалар үшін бөлек),тәулік бойына неонатальді бекет, сонымен қатар экспресс – және бактериологиялық лаборатория.