Несеп сүзілуінің көбеюі.
Мына
жағдайларда:
• қан
сүйығында коллоидтық-осмостық қысым
төмендегенде; мәселен:
— қатты
ашығудан;
— несеппен
көп нәруыздар сыртқа шығарылуынан;
— бауыр
қызметі жеткіліксіздігі кезінде қан
нөруыздары аз түзілуінен;
— организмнің
гипергидратациясы кезінде қан сүйылуынан
бүл қысымның төмеңдеуі байқалады.
• шумақтардан
шығатын артериолалар катехоламиндердің,
ангиотензиннің, вазопрессиннің
әсерлерінен, тарылып, оларға енетін
артериолалар киниңцердің, А-,
Е-простагландиндердің әсерлерінен
бо-саңсып кеңігенде;
• шумақтардың
тіректік мембранасы мен подоциттерінің
өткізгіштігі көтерілгеңде — несеп көп
сүзіледі.
Несеп сүзілуінің азаюы.
Мына
жағдайларда несеп сүзілуі азаюы мүмкін:
• шумақ
қылтамырларында қан қысымы (ҚҚ)
төмеңдегенде; ол өз алдына мына себептерден
дамиды:
— сілейме,
коллапс, қан айналымы жеткіліксіздігі
кездерінде жүйелік артериялық қан
қысымы тым қатты төмендегенде;
— бүйрек
шумақтарына қанның ағып келуі (бүйрек
артерия-ларының артериосклероздық
тарылуы, тромбозы кездерінде) азайғ-анда;
• қаңда
коллоидтық-осмостық қысым көтерілгенде;
ол өз алдына:
— организмнің
сусыздануы кезінде қанның қоюлануынан;
— көп
мелшерде организмге нәруыздық сүйықтар
енгізгенде;
— гиперпротеинемиямен
қабаттасатын аурулар кездерінде
байқ-алады;
559
