9. Вирусный гепатит с. Характеристика возбудителя. Варианты течения. Принципы диагностики, лечения, профилактики.

Гепатит С – парентеральды жұғатын антропонозды вирусты инфекциялық ауру. Көбінесе сарғаюсыз және жеңіл формада, созылмалы түрге айналуға бейім пострансфузиялық гепатит түрінде өтеді. Қоздырғышы- Flaviviridae тұқымдасына жататын суперкапсиді бар біржіпшелі РНК-лы вирус. Вирион өлшемдері 80 нм жуық. ГС вирус геномы үш құрылымдық ақуыздардың пайда болуын кодтайды- екі беткейлік (Е және М) және бір нуклеокапсидті (С немесе core) ақуызды, бұдан басқа төрт структуралық емес протеиндерді (NS1, NS2А и NS2B, NS3, HS4А и NS4B, NS5). Вирус спонтанды мутацияға бейім. 76 штамм, 6 негізгі генотип және 100-ге жуық субтип анықталған. Гепатит С клиникалық көрінісінде бауыр қабынуы және бауырдан тыс көріністер қатар жүруі мүмкін.

Өту барысы:

--Инкубация кезеңі 2-26 апта (жарты жыл).

--Продрома кезеңі 2-3 апта (сарғаю алды кезеңі- грипп тәрізді, диспепсиялық, астеновегетативтік, артралгиялық, аралас синдромдар көрінуі)

--Аурудың қызған шағы сарғаюмен немесе сарғаюсыз бірнеше күннен- 3-4 апта (период разгара)

Ауруға толқынды ағым тән- ремиссия мен өршудің алмасуымен бірнеше ай бойы жүреді, кейін сауығу кезеңі (реконвалесценция) немесе процесстің созылмалыға ауысуы болады. 80% созылмалыға айналады.

Жедел фаза:

Тип: Типті және Атипті

Ауырлық

дәрежесі: - Жеңіл - Сарғаюсыз

- Орташа - Субклиникалық - Ауыр

- Фульминантты

Көбінесе бұл ауру атипті түрде өтеді.

Созылмалы фаза:

- латентті (персистирленген) және реактивация (активті)

- диагнозды қойғанда репликация сатысының болу болмауына қарайды (РНК-оң немес РНК-теріс)

- фиброздың болуы немесе болмауы дәрежесі анықталады

Болжамы: Сауығу немесе созылмалы процесс, емделмеген жағдайда цирроз немес карцинома.

Асқыну: Бауырлық энцефалопатия, бауыр жеткіліксіздігі, өлім.

Диагностика: - Серологиялық (ИФА арқылы антиденелерді анықтау: анти-HCV IgM+IgG)

--Молекулярлы-генетикалық (ПЦР арқылы РНК табу және оның мөлшері мен генотипін табу)

--Қанның биохимиялық зерттеуі (печеночные пробы): АлаТ, АсаТ, билирубин, ПТИ, сілтілі фосфотаза, фибриноген, липопротеид, ақуыздардың мөлшерін т.б. анықтау.

--ОАМ, ОАК

Емі: Базистік терапия: Режим- 1(төсектік-интоксикация айқын кезде), 2(жартылайтөсектік). Емдәм- №5, суды көп мөлшерде және поливитаминдер комплексін қабылдау. Уақытылы дефекация болуын қадағалау.

Патогенетикалық терапия: Дезинтоксикациялық терапия (инфузия раствор Рингера, изотонические растворы глюкозы, альбумин и др.), метаболизмдік, микроциркуляциялық бұзылысты (реополиглюкин, витамины группы В, аскорбиновую кислоту, кокарбоксилазу, эссенциальные фосфолипиды, калия оротат, метилурацил, токоферол ) қалпына келтіру. Ауыр жағдай кезінде глюкокортикостероидтарды қолданады, кейін оларды алып тастайды, бұдан басқа ингибиторы протеиназ (контрикал и т.п.), антиоксидант, диуретики, антибиотики

широкого спектра действия бактериялық инфекцияны алдын алу үшін қолданады, холестазды емдеу. Энцефалопатия немесе жеткіліксіздік белгілері байқалса реанимацияда интенсивті терапия жүргізіледі.

Этиотропты терапия: Интерферон (қысқа уақытылы және пролонгирленген интерферондар) + вирусқа қарсы химиопрепараттар (рибавирин, ацикловир, фоскарнет), бұдан басқа интерферон индукторлары, иммуномодуляторлар қолданылады. Ұзақтығы 3-12 ай. Ұзақтығы және эффективтілігі генотип (2,3 генотип- тез емделеді, 1,4 генотип- ұзақ уақыт емделеді) пен науқас жасына байланысты.

Профилактика: Спецификалық профилактика жоқ.