Рихтер шкаласын сипаттаңыз. Магнитуда дегеніміз не?

.Магнитуда дегеніміз – бұл объективтік шара, әр жер сілкіну үшін ол біреу ғана болады. Қарқындылығы субъективтік өлшем, ол әр елді мекенде бөлек болады. Рихтер шкаласы – жер сілкінісінің энергиясын сипаттайды, өлшем бірлігі – магнитуда, max- 9 магнитуда.

MSK- 64 халықаралық шкаласына сипаттама беріңіз.

MSK-64 – Медведьев, Карник, Шпонхойер, 1964ж.Халықаралық шкала жер сілкінісінің қарқындылығын, яғни, келген зиян мөлшерін анықтайды – өлшем бірлігі – бал, max- 12 бал.

Жер сілкінісінің пайда болу табиғаты және Жер асты дүмпулерінің жіктелуі.Жер сілкіну–бұл жер асты күштері әсерімен жер бетінің (эндогендік немесе тектоникалық үрдістер).Тектоникалық жер сілкінуі. Жер – бұл орасан зор организм, ол да біз сияқты үздіксіз қозғалыссыз тіршілік жасай алмайды. Іштен ол қуатты күштердің әсеріне әрдайым ұшырайды. Техногендік жер сілкіну.Кейінгі жылдары адамның инженерлік ісінің кейбір жағдайларында жер сілкінудің пайда болуына әкелетін оқиғалар саны едәуір өсті.

Рихтер және MSK- 64 халықаралық шкаларына салыстырмалық сипаттама беріңіз.MSK-64 халықаралық шкаласы және Рихтер шкаласы:MSK-64 – Медведьев, Карник, Шпонхойер, 1964ж.Халықаралық шкала жер сілкінісінің қарқындылығын, яғни, келген зиян мөлшерін анықтайды – өлшем бірлігі – бал, max- 12 бал.Рихтер шкаласы – жер сілкінісінің энергиясын сипаттайды, өлшем бірлігі – магнитуда, max- 9 магнитуда.

Қауіпті жүктердің қауіптілік кластары бойынша жіктелуі.КЛАСС 1 – жарылыстық және өрттік-жарылыстық қасиеттерімен, сонымен қатар, құрамында жарылғыш заттары бар қондырғылар және пиротехникалық эффект өндірістеріне арналған жарылғыш заттар.

КЛАСС 2 – сығылған, салқындатылып сұйылтылған және жоғары қысымда ерітілген газдар.

КЛАСС 3 – тез тұтанатын сұйықтар, сұйық қоспалары, сондай-ақ, тез тұтанатын булар бөліп шығаратын, құрамында қатты заттары бар ерітінділер және суспензиялар.

КЛАСС 4 – тасымалдау кезінде үйкелу, ылғалдану, қызуы және өздік химиялық өзгерістер нәтижесінде, сыртқы көздер әсерінен тез тұтанатын заттар мен материалдар.

КЛАСС 5 – оттегі оңай бөлініп, жануды қолдай алатын тотықтырғыш заттар және органикалық қышқылдар, сонымен қатар, қолайлы жағдайда немесе басқа заттектермен қосылғанда өздігінен тұтану қасиеттеріне ие болатын заттар.

КЛАСС 6 – ағза ішіне түскенде, теріге немесе сілекейлі қабықшаларға тигенде сырқатқа, улануға және қазаға ұшырата алатын улы және инфекциялық заттар.

КЛАСС 7 – радиобелсендізаттар.

КЛАСС 8 – жегішжәнетоттандырғышзаттар. Олартерібетін, сілекейліқабықтар мен тынысалужолдарынзақымдайды.

Үйлер мен ғимараттардың жер сілкінісіне беріктік типтеріне қарай сипаттама беріңіз.

Күшті әсерлі улы заттектің және уландырғыштар заттектердің айырмашылығы және ұқсастығы.

күшті әсер ететін улы заттар деп- хлор, аммиак, күкіртті ангедрит, күкіртті көміртек, көміртек тотығы, синилді қышқыл, сынап және басқалар жатады. Ауадағы концентрациясы шекті рауалы мөлшерден асып кеткен жағдайларда олар ағзаны қатты улайды, тіпті қазаға да ұшыратады.Сынап – жоғары токсинді зат, өмірге өте қауіпті.Хлор (CL2) – Сарғыш-жасыл түсті, өзіне тән өткір тұншықтырғыш иісті газ. Суда жақсы ериді (судың бір көлемінде оның екі көлем мөлшері ериді).Күкіртті газ – ерекше сезілетін иісті және түссіз..

Радияциялық және химиялық барлау құралдары.Радияциялық барлау құралдарына ДП-5B.ИМД-21 және т.б.жатады.Химиялық барлау құралдарына ВПХР,ХУЗ мөлшерін анықтау мүмкіншілігі бар индикаторлық түтікшелер,аспалы газталдағыш,дозиметрлік бақылау құралдар ИД-1,ИД- 11,ДП- 22В,ДП- 24 және т.б. жатады.

Төтенше жағдайлардың жіктелу ерекшеліктері.Табиғи апаттар – қауіпті табиғи құбылыстар немесе үрдістер.Техногендік апаттар деп машиналардың, механизмдердің және агрегаттардың пайдалануы кезінде кенеттен істен шығып қалуын айтады.Ортаның антропогендік

факторлары адамның іс-әрекеті арқылы табиғатқа, әсіресе тірі органикалық дүниеге әсерін тигізеді.

Қоршаған табиғи орта компоненттерінің өзінің бастапқы құрамының антропогендік өнімдер есебінен өзгерістерге ұшырауы нәтижесінде белгіленген шекті рауалы концентрация мөлшерінен асып кетуі белгілі бір нысан, аудан немесе аймақ көлемінде экологиялық сипаттағы төтенше жағдайдың туындауына әкелуі мүмкін.

Саяси-әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлар – соғыс, саяси дау, заманауи зақымдаушы құралдар көмегімен мемлекет аралық қайшылықтарды шешудің қатты шиеленіскен түрі.

Биологиялық (грек тілінен био bios – тіршілік) қауіп деп – тіршілік әлемі иелері тарапынан туындайтын қауіптерді атайды.