7.3 Сыналы белбеулі берілістерге арналған шкивтер

Сыналы белбеулі беріліс шкивтiң сына тәрiздi науаларына кіреді және керiлу есебiнен бүйiр жұмыс беттерiмен жұмыс iстейдi (2-сурет). Белбеу мен шкив арасында пайда болатын үйкеліс күші, қуатты бір біліктен екінші білікке беруге мүмкіншілік туғызады. Бұрғылау қондырғыларында бір берілістегі сыналы белбеулі беріліс белбеулердің саны 12 – ге дейін жетеді.

Сыналы белбеулі беріліс кезінде шкивтер СЧ 15 немесе СЧ 20 МЕСТ 1412-85 бойынша 30 м/с белбеулік жылдамдық кезінде және 30 м/с белбеулік жылдамдықта МЕСТ 380-80 бойынша жұқа дәнекерленген конструкциялық болаттардан құйылған шойыннан жасалынады. Көпқатарлы шкивтердің өлшем белгілері ментармақ өлшемдері сәйкесінше 7.2-суретте және 7.5-кестеде көрсетілген.

7.5-кесте-Сыналы белбеулі беріліс шкивтерінің орама арқанының өлшемдері

Геометриялық өлшемдері	Қима белбеулерінің өлшемдері, мм
	қалыпты			жіңішке
	Д	Е	УБ		УВ
LЕ	27	32	14		19
b	32	38	16,3		24
H	30	36	18		24
e	9,5	12	3,5		4,8
t	38	44	19		25,5
s	23	26	12,5		17
R	барлық өлшемдер үшін 1,5
α	360 үшін d1≤355.	360 үшін d1≤500.	340 үшін d1≤190.		340 үшін d1≤315.
	380 үшін d1>355.	380 үшін d1>500.	380 үшін d1>190.		380 үшін d1>315.

7.4 Белбеуді тартуға бақылау

Белбеуді тарту оңтайлы болу қажет. Жұмыс кезінде сыналы белбеулі берілістің босауы олардың шкив тармақтарымен жылжуына әкеледі, бұл олардың тез тозуына, үзілуіне, қызып кетуіне және жылдам тозуына алып келеді.

Белдiктi тарту белгiлi күштi Q, шкивтердiң арасындағы қосымша тiркелген тармақ ортасына әсер ету арқылы бақыланады (3-сурет). Күш жүкті іліп қою арқылы немесе динамометр көмегімен жүзеге асады. Иілістің тілшесі белбеуге тіркелген, белдеме шкивке, және салбыраған бөлігіне қарағанда белбеудің жоғарғы жағына тартылған ішекпен немесе сызғыш арасындағы қашықтық бойымен штангенциркул көмегімен анықталады.

Керекті иілгіш тілшесінің шамасын, мм мына формула бойынша анықтауға болады:

(7.2)

мұндағы Q – жүкті іліп қойғанда пайда болатын күш, Н;

L –сызғыштың (ішектер) түйісу нүктелері мен шкив белбеулерінің арасындағы қашықтық, мм, егер шкивтер бірдей болса онда L мөлшері ось аралық L_o қашықтыққа тең (7.3-сурет);

F_p–белбеудің қимасының ауданы, мм², (7.1-кесте);

-ұсынылып отырған белбеу кернеуі: қалыпты қимадағы жаңа белебулер үшін = 2,5 – 3,0 МПа, пайдаланып жатқандары үшін =2,0 – 2,2 МПа.

Керіліп кигізілетін роликтер көмегімен, үнемі рамаға орнатылған бұрғылау сорғыларының жетектік күш агрегаты, бұрғылау қондырғыларында сыналы белбеулі берілістің керілісі арнайы жиыстырмалар көмегімен реттеліп отырады.