- •1. Қр Мемлекеттік басқарудың түсінігі мен ерекшеліктері.
- •2. Мемлекеттік басқару қағидаларының мәні мен жіктелуі
- •3. Мемлекеттік басқарудың функциялары мен қағидалары.
- •4. Мемлекеттік басқарудың негізгі белгілері
- •6. Мемлекеттік басқару механизмі.
- •7. Мемлекеттік басқару саясаты және мақсаттары.
- •8. Басқарушылық процесс және оның кезеңдері.
- •9. Басқарушылық қатынастар және олардың жіктелуі.
- •10. Мемлекеттік органдардың штаты мен жеке құрамы.
- •11. Басқарушылық қатынастардың құқықтық реттелуі.
- •12. Әкімшілік рәсімдер туралы іс жүргізу және оның түрлері.
- •13. Әкiмшiлiк рәсiмдердi белгілеу қағидаттары.
- •14. Мемлекеттік басқаруды заңдылық пен тәртіптілікпен қамтамасыз ету.
- •15. Мемлекеттік басқарудың ұйымдастырушылық құрылымының түзілуі.
- •17. Мемлекеттік басқару объектісінің және субъектісінің өзара байланыстары.
- •18. Нормативтік құқықтық актілердің түсінігі мен жіктелуі.
- •19. Нормативтiк құқықтық актiлердiң негiзгi және туынды түрлерi.
- •20. Нормативтік құқықтық актілерді жоспарлау, әзірлеу және келісу
- •21. Нормативтік құқықтық актілердің реквизиттері, құрылымы және мәтінін рәсімдеу.
- •22. Нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларын дайындау жоспарлары.
- •23. Нормативтiк құқықтық актінің жобасын әзiрлеутәртiбi.
- •24. Мемлекеттік қызметтің қағидалары.
- •25. Мемлекеттік қызметтің еңбектің қоғамдық бөлінісіндегі рөлі мен орны.
- •27. Мемлекеттікқызметшілердіңміндеттері.
- •28. Қазақстан Республикасында мемлекеттік қызметті басқару.
- •29. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызметтің пайда болу тарихы.
- •30. Мемлекеттік қызметшілер лауазымдарын сынаптау.
- •31. Мемлекеттік қызметшілердің лауазымдарының жіктелуі.
- •32. Мемлекеттік қызметте орнын басудың тәртібі мен тәсілдері.
- •33.Мемлекеттік қызметтің арнайы белгілері.
- •34. Мемлекеттік қызметтің жіктелуі.
- •35. Мемлекеттік қызметті тоқтату негіздерін топтастыру: жалпы, қосымша
- •36. Мемлекеттік қызметті тоқтату тәртібі.
- •37. Заңсыз жұмыстан шығаруды сот арқылы қорғау.
- •38. Мемлекеттік саяси және әкімшілікке қызметке кіру.
- •39. Мемлекеттік қызметке кіру кезінде қойылатын талаптар.
- •40. Мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулер.
- •41. Мемлекеттік әкімшлік лауазмға орналасуға арналған конкурс.
- •42. Мемлекеттік қызметті өткеру.
- •43.Лауазымды адамдардың құзыреті
- •44. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің қызметін бағалау және оларды аттестациялау
- •45. Мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу және демалысы.
- •Мемлекеттік саясиқызметшілердің отставкағы шығуы және қызметтен бостылуы
- •47. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің мемлекеттік қызметті тоқтатуының негіздері
- •48. Мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымға орналасуға арналған конкурс
- •49. Мемлекеттік қызметті тоқтатудың қосымша негіздері.
- •51. Мемлекттік қызметшілірге қызмет этикасын сақтау жөнінде қойылатын талаптар
- •52. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына ауысу тәртібімен орналасу
- •53. Мемлекеттік лауазым
- •54.Мемлекеттік қызметшілердің әкімшілік – құқықтық мәртебесі
- •55. Мемлекеттік органдардың жұмысын жоспарлау.
- •56. Мемлекеттік қызметшілерді көтермелеу және олардың жауаптылығы.– 50 сұрақ бірдей
- •57. Мемлекеттік басқаруды ақпараттық қамтамасыз ету.
- •58. Басқарушылық процесс және оның кезеңдері.
- •59.Мемлекеттік қызмет реформасын құқықпен қамтамасыз ету.
- •60.Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызметті реформалау.
4. Мемлекеттік басқарудың негізгі белгілері
Мемлекеттік басқарудың негізгі белгілері.
1) Мемлекеттік басқару мақсатқа – бағыныштаушылық сипатқа ие және кез келген тапсырмаларды шешуді қамтамасыз етеді.
Мемлекеттік басқарудың сапалы ерекшеліктерін өзінің нормативтік белгіленген мақсаты айқындайды.
2) Мемлекеттік басқару бүкіл қоғамның мүддесін білдіреді, басқарудың барлық салаларының келісімді дамуын қамтамасыз етеді. Басқарудың қызметі күнделікті орындау үшін қоғамдағы басқаруды мемлекет атынан мүзеге асыратын арнайы аппарат құрылады. Мемлекеттік басқару органдары мемлекеттік ішкі және сыртқы қызметі жүзеге асырылады.
3) Қоғамнан мемлекеттік жалпылық биліктің бөлініп шығуы ерекше адамдар қатарының пайда болуымен байланысты, яғни басқарудың қажетті мемлекет атынан жүзеге асыратын – кәсіпқойлар (профессионалы). Бұндай органдар қызметкеріне сайлау, конкурс қорытындысы бойынша тағайындау жолымен орналасады. Мемлекеттік органдар жүйесінде мәжбүрлеу аппаратын ерекше айта кеткен жөн. Ол өзіне әскери құрылымдар (армия, полиция, ұлттық гвардия, разведка т.б.) мен арнайы мәжбүрлеу мекемелерін (сот, түрме, еңбектік-тәртіптік мекемелер) қамтиды.
4) Мемлекеттік басқарудың келесі белгісі - өзіне сәйкес территория шеңберінде барлық елдерге таралуы болып табылады.
5) Мемлекеттік басқаруға азаматтардың әлеуметтік институты тікелей қатысты. Азаматтық – ол адамның нақты бір мемлекетпен саяси, тұрақты құқықтық байланыст. Азаматтық институты арасындағы өзінің билігі төнірегінде тұлғалар мен мемлекет арасындағы қарым-қатынас белгіленеді.
6) Әлеуметтік жүйеге мемлекеттің әсер етуі - әкім территориясының құрылысымен байланысты. Ол 1-ден: белгілі бір мемлекеттің территориясын басқа мемлекеттің территоиясынан бөлетін мемлекеттік шекараның нақтылығын білдіреді; 2-ден: белгілі-бір территорияда шеңберінде мемлекеттік биліктің жоғарылығы қамтамасыз етіледі; 3-ден: Әкімшілік терирориялық құрылыстың ендірілуі орталық және жергілікті мемлекеттік органдардың құрылуын, олардың арасындағы қызметтер мен құзіретті белгілеп береді.
7) Мемлекеттік басқару – мемлекеттің егемендігіне әсерін тигізеді.
8) Мемлекеттік басқару жүйесінің сапасы – мемлекет нысаны болып табылатын яғни басқару нысаны, құрылым нысаны және меншік режим.
6. Мемлекеттік басқару механизмі.
Мемлекеттік басқару механизмі дегеніміз– басқарушылық процес ретінде қоғамдық жүйеге мақсатты бағытталған әсері болып көрінетін ядросы ретінде мемлекеттік аппараттың жүйесін орындау болып табылады.
“Мемлекеттік басқару жүйесі ” мен “мемлекеттік басқару механизмі” түсінігі өзара байланысты және бір – бірінен айырылмас болады. Механизм басқарудың 3 бейнесі көрсетілген:
- ұйымбастырушылық – құрылымдық жүйесін
- функционалдық (мазмұндық)
-қоғамдық жүйеге басқарушылық әсерінің өзі.
Заң әдебиеттерінде мемлекеттік басқару механизмі көп жылдар бойыталқыланып келеді. Алайда мемлекеттік басқару механизмінің моделінің қоғамдық процесске әсеретуінің өзі әлі теориялық тәжірибеде аяқталған жоқ. Мемлекеттік механизмнің құрамына тек қана мемлекеттік органдар емес, сондай-ақ кәсіпорындар, мекемелер, сонымен қатар олардың арасындағы екіжақты байланыс та кіреді.
Ю.А. Тихомиров мемлекеттік механизм басқару туралы мынандай ой пікірлер айтқан болатын:: «Мемлекеттік басқару механизмі – бұл қоғамдық процесске басқарушылық әсер етудің демократиялық мемлекеттік ұйымдары» бұл механизмнің элементі болып басқару звенолары ретіндегі мемлекеттік органдар жүйесі; мемлекеттік механиз жүйелеуінің динамикасын білдіретін басқару процесстері;
Осы айтылғандарды есепке ала отырып, мемлекеттік басқару механизмін мемлекеттік аппарат жүйесін қызметтендіру ретінде анықтауға болады, оның ядросы болып қоғамдық жүйеге мақсатты бағытталған әсердің басқарушылық процесі танылады. Соынымен қатар мемлекеттік басқару механизмі оның соңғы нәтижесінің әлеуметтік бағасын болжайды, яғни қоғамдық тәжірибеге тиімділігі сондықтан да оны оқып-білуге әлеуметтік жақындаулармен толықтырылуы қажет.
Мемлекеттік әсерлерді қоғамдық жүйеге ұйымдастыру күрдел сипатқа ие. болады. Бұған бірнеше компоненттер кіреді: бір жағына басқарушылық процессті қамтамасыз ететін мемлекеттік қызмет ақпаратының кадрлері және ұйымдық техника; басқа жағынан мемлекеттік басқарудың қағидалары, функциялары, әдістері мен нысандары және басқару стильдері, бұлар мемлекеттік басқарудың саяси-әлеуметтік мәнін және мазмұнын білдіреді, ең соңғы – басқарушылық процесстің өзінің элементтері (басқарушылық циклдың сатылары, басқарушылық қатынастар және т.б.). Мемлекеттік басқарудың арнайы ерекшеліктерін есепке ала отырып, оның механизмі құқықтық нысанда бекітіледі.