- •1. Қр Мемлекеттік басқарудың түсінігі мен ерекшеліктері.
- •2. Мемлекеттік басқару қағидаларының мәні мен жіктелуі
- •3. Мемлекеттік басқарудың функциялары мен қағидалары.
- •4. Мемлекеттік басқарудың негізгі белгілері
- •6. Мемлекеттік басқару механизмі.
- •7. Мемлекеттік басқару саясаты және мақсаттары.
- •8. Басқарушылық процесс және оның кезеңдері.
- •9. Басқарушылық қатынастар және олардың жіктелуі.
- •10. Мемлекеттік органдардың штаты мен жеке құрамы.
- •11. Басқарушылық қатынастардың құқықтық реттелуі.
- •12. Әкімшілік рәсімдер туралы іс жүргізу және оның түрлері.
- •13. Әкiмшiлiк рәсiмдердi белгілеу қағидаттары.
- •14. Мемлекеттік басқаруды заңдылық пен тәртіптілікпен қамтамасыз ету.
- •15. Мемлекеттік басқарудың ұйымдастырушылық құрылымының түзілуі.
- •17. Мемлекеттік басқару объектісінің және субъектісінің өзара байланыстары.
- •18. Нормативтік құқықтық актілердің түсінігі мен жіктелуі.
- •19. Нормативтiк құқықтық актiлердiң негiзгi және туынды түрлерi.
- •20. Нормативтік құқықтық актілерді жоспарлау, әзірлеу және келісу
- •21. Нормативтік құқықтық актілердің реквизиттері, құрылымы және мәтінін рәсімдеу.
- •22. Нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларын дайындау жоспарлары.
- •23. Нормативтiк құқықтық актінің жобасын әзiрлеутәртiбi.
- •24. Мемлекеттік қызметтің қағидалары.
- •25. Мемлекеттік қызметтің еңбектің қоғамдық бөлінісіндегі рөлі мен орны.
- •27. Мемлекеттікқызметшілердіңміндеттері.
- •28. Қазақстан Республикасында мемлекеттік қызметті басқару.
- •29. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызметтің пайда болу тарихы.
- •30. Мемлекеттік қызметшілер лауазымдарын сынаптау.
- •31. Мемлекеттік қызметшілердің лауазымдарының жіктелуі.
- •32. Мемлекеттік қызметте орнын басудың тәртібі мен тәсілдері.
- •33.Мемлекеттік қызметтің арнайы белгілері.
- •34. Мемлекеттік қызметтің жіктелуі.
- •35. Мемлекеттік қызметті тоқтату негіздерін топтастыру: жалпы, қосымша
- •36. Мемлекеттік қызметті тоқтату тәртібі.
- •37. Заңсыз жұмыстан шығаруды сот арқылы қорғау.
- •38. Мемлекеттік саяси және әкімшілікке қызметке кіру.
- •39. Мемлекеттік қызметке кіру кезінде қойылатын талаптар.
- •40. Мемлекеттік қызметте болуға байланысты шектеулер.
- •41. Мемлекеттік әкімшлік лауазмға орналасуға арналған конкурс.
- •42. Мемлекеттік қызметті өткеру.
- •43.Лауазымды адамдардың құзыреті
- •44. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің қызметін бағалау және оларды аттестациялау
- •45. Мемлекеттік қызметшілердің еңбегіне ақы төлеу және демалысы.
- •Мемлекеттік саясиқызметшілердің отставкағы шығуы және қызметтен бостылуы
- •47. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілердің мемлекеттік қызметті тоқтатуының негіздері
- •48. Мемлекеттiк әкiмшілiк лауазымға орналасуға арналған конкурс
- •49. Мемлекеттік қызметті тоқтатудың қосымша негіздері.
- •51. Мемлекттік қызметшілірге қызмет этикасын сақтау жөнінде қойылатын талаптар
- •52. «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына ауысу тәртібімен орналасу
- •53. Мемлекеттік лауазым
- •54.Мемлекеттік қызметшілердің әкімшілік – құқықтық мәртебесі
- •55. Мемлекеттік органдардың жұмысын жоспарлау.
- •56. Мемлекеттік қызметшілерді көтермелеу және олардың жауаптылығы.– 50 сұрақ бірдей
- •57. Мемлекеттік басқаруды ақпараттық қамтамасыз ету.
- •58. Басқарушылық процесс және оның кезеңдері.
- •59.Мемлекеттік қызмет реформасын құқықпен қамтамасыз ету.
- •60.Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызметті реформалау.
1. Қр Мемлекеттік басқарудың түсінігі мен ерекшеліктері.
Мемлекет түсінігін анықтау барысында біркелкі қоғамдық құбылыстарды әр адамның әрқилы қабылдау мүмкіндігін білдіретін субъективті сипатын ғана емес, сонымен қатар олардың объективті жағдайларын ескерген жөн. Бұл жерде сөз, ең алдымен, құбылыс ретіндегі мемлекеттің күрделілігі мен көпқырлығына және соған сәйкес оның түсінігін анықтау варианттарының көптігі туралы болып отыр. Осыған байланысты Г.Кельзен: «мемлекет түсінігін анықтаудағы қиыншылықтар аталмыш терминмен көптеген әр түрлі нысандар мен құбылыстар белгіленетіндіктен одан сайын күрделене түседі» деп атап өтеді. Жалпы алғанда мемлекет түсінігінің өзі кең және тар мағынада қолданылады.
Басқару-түрлі табиғи ұйымдастырылған жүйелердің белгіленген құрылымын сақтау үшін олардың қызмет ету режимін көтермелец үшін бағдарламаларын мақсаттарын жүзеге асыратын элемент немесе функция.
Мемлекеттік басқару дегенеміз– мемлекеттік органдарымызбен және мемлекет атынан жүзеге асырылатын қызметі, яғни мемлекттік міндеттерді, мақсаттарды жүзеге асырудағы іс-әрекетті. Мысалы: үкімет.
Мемлекет басқару бұл тек қоғам процес құбылысы емес сонымен қатар бқл ғылым және оқу курсы. Ғылым ретінде мемлекет басқару институттарын, органдарды, құбылыстарды, тәсілдерді, процестерді зерттейді, олардың жақсы жаман жақтарын анықтап кемшіліктерін талдайды.
Мемлекеттік басқарудың басты міндеті –тұлғаның ұжымның мемлекет пен қоғамның тіршілік әрекетін және өзара қатынастарын реттеумен және мемлекеттік билікті қолдану арқылы олардың рационалды қарым қатынастар орнату болып табылады.
Мемлекет басқарудың элементтері.
Басқару субъектісі
Басқару объектісі (тікелей және кері)
Арадағы қатынас (мемлекеттік органдар)
Мемлекеттік биліктің қайнар көзі ретінде «халық» болып табылады.
Қорыта айтқанда, мемлекет дегеніміз кез келген қоғамның табиғатынан туындайтын тар ауқымдағы міндеттерді ғана емес, сонымен қатар ортақ істерді атқару үшін қажетті саяси билік ұйым болып табылады. Бұл анықтама жоғарыда аталған анықтамаларға қарағанда мемлекет түсінігін ғана емес, сонымен бірге билік басындағы таптардың немесе топтардың мүдделерін қамтамасыз ететін институт болып табылады.
2. Мемлекеттік басқару қағидаларының мәні мен жіктелуі
“Қағида” ұғымы (латынның – бастау, негізгі деген сөзінен шыққан) адамның негізгі тәртіп ережесі, бастапқы, басшы идея дегенді білдіреді. Қағида өзіне мемлекеттік басқарудың мәндік қасиеттерін таңдайды және соның құрамынан бөлініп шығады. Осыған сәйкес мемлекеттік басқару қағидасы мемлекеттік басқару жүйесі құрылымдық элементтерінің ішкі келісімі мен мәнін білдіретін, негізгі басшылық бастамасы болады. Мемлекеттік басқарудың мәні мен жіктелуі бір жағынан ҚР әлеуметтік – экономикалық және саяси дамуының жалпы заңдылықтарын, екінші жағынан – мемлекеттік басқарушылық саладағы обьективтік процесске негізделеді.
Мемлекеттік басқару жүйесінің негізгі элементі ретінде қағида заңдарда белгіленіп, бекітілуі тиіс. Тек осындай кезде ғана олар басқарушылық тәжірибе үшін міндетті заңды мәнге ие болады.
Мемлекеттік басқару қағидаларының қызметтік рөлін мына ұстанымдар арқылы білдіруге болады:
Қағидалар басқарушылық қатынастарды құқықтық реттеуде бастапқы нұскама болып табылады.
Қағидалар басқарушылық тәжірибеде ресми басғдарламалар ретінде болып тұр, себебі олар құқықтық актілерде бекітілген.
Қағидалар мемлекеттік басқарудың құқықтық тіреулерге тұрақтылық береді.
Мемлекеттік басқару қағидаларының мәні мен жүйеленуі бір жағынан ҚР әлеуметтік-экономикалық және саяси дамуының жалпы заңдылықтарына, ал екінші жағынан мемлекеттік басқарушылық саладағы объективтік процестерге негізделеді.
- Еңбекті бөлушілік-еңбек өнімділігін жоғарлатуға септігін тигізетін.
- Биліктілік-әмір беруге құқығын көрсететін және бағынуға мәжбүр ететін күшінің болуы.
- Тәртіп-бағыну, ынталану, қызмет.
- әділеттілік.
- персоналдар құрамының тұрақтылығы.
- персоналдың бірлігі.
- жұмысшылардың бастамашылығы.
Мемлекеттік басқару қағидалары былай жіктеледі: жүйелілік, ғылыми, гуманизм, демократизм, заңдылық, биліктің бөлінуі, тиімділік, объективтік, жариялылық.