5.17 Сурет. Осциллятор сұлбасы.

Осциллятордың сұлбасы 5.17 суретте көрсетілген.

Оның құрамына кіретіндер:шығу потенциалы бар жоғарылатқыш трансформатор , ұшқын разряды Р,жоғары жиілікті трансформатор , токты шектейтін кедергі толқын контурын ТК тудыратын сыйымдылық және индуктивтілік .

Контурдың толқындық жиілігі оның параметрлерімен анықталады және мына теңдеумен есептеледі

мұндағы -контурдың актив кедергісі.

L және C элементтері қоректенген желіге жоғары жиіліктің түсуіне кедергі жасайды, сыйымдылығы доғаның қоректену кезіндегі кернеуін жоғары жиілікті трансформатор ормасына түсуіне кедергі жасайды.

6 – тарау. Электрдоғалық және кен-термиялық пештер

§6.1. Доғалық пештердің жіктелуі

Электрдоғалық пештер металлургиялық, химиялық, машина жасау және тағы да басқа өнеркәсіптің салаларында қолданылады. олар келесідей жіктелуі мүмкін:

Электрдоғалық разряд қыздырылатын материалдың үстінде орналасқан электродтардың арасында жанатын, және электрлік доғаның және материал арасындағы жылу алмасу негізінен сәулелену есебінен жүзеге асатын жанама әрекетті доғалық пештер.

Тура әрекетті доғалық пештер. Оларда электрлік доға электродтардың және қыздырылатын материалдың ұшының арасында жанады. Материалдың қыздырылуы доғаның тіректік дағында энергия бөлінгенде, балқыма арқылы ток қткенде, сонымен қатар доға плазмасының сәулеленуі, конвекциясы және жылу өткізгіштігі есебінен жүзеге асырылады.

Кедергінің доғалық пештері. Оларда доға электр өткізгіш шихтаның қабатының астында жанады; жылу доғалық разрядта бөлінеді және балқытылған материалдарда шихта арқылы ток қткенде басым болады. Пеш көлеміне жылудың берілуі жылу өтімділіктің, сәулеленудің және конвекцияның аз мөлшердегі есебінен жүзеге асырылады.

Доғалық пештердің арасынан вакуумды доғалық пештерді ерекшелеп айтса болады. Оларда электрлік доға инертті газ немесе қайта балқытылған металдан жасалған шығындалатын электродтың және сұйық металдың ваннасының арасында немесе шығындалмайтын электрод және сұйық металдың ваннасының арасында төмен қысымда қайта балқытылатын материалдардың буларында жанады.

6.1.Сурет. Жанама әрекетті доғалық пештің сызбасы

Келтірілген жіктелуді қазіргі кезде кең ауқымда қолданысқа енгізілген плазмалық пештермен немесе балқытатын қондырғылары бар плазмалық-доғалық пештермен толықтыру қажет. Бұл қондырғыларда металдың қыздырылуы инертті газдың плазмасымен қатар орнатылған электрлік доғада орындалады. Бұл қайта балқытылатын металдың электрод материалымен бітеліп қалуын болдырмауға, пеш ваннасына энергия берілуінің қарқындылығын арттыруға мүмкіндік береді.

Жанама әрекетті доғалық пештер түсті металдарды және олардың құймаларын қайта балқытуға, сонымен қатар шойынның және никельдің кейбір түрлерін қорытуға арналған. оның негізгі артықшылығы – металды балқытқанда аз қалдық қалады, себебі электрдоғалық разряд қайта балқытылатын материалмен тікелей жанаспайды. Жанама әрекеттің бір фазалы доғалық пеші (6.1. сурет) ішінен отқа берік материалмен 1 астарланған көлденең орналасқан ванна. Оның қарама-қарсы бүйірлік қабырғаларында жеткізу механизмінің жану мөлшері бойынша орын ауыстырылатын электродтар 2 орнатылған. Қайта балқытылатын материалды 3 корпустың 5 бүйірлік беті арқылы ваннаның түбіне орналастырады. Электродтарға кернеу беріледі, одан кейін олар тізбектегі токтың жанасуына және пайда болуына дейін келтіріледі және одан кейін ажыратылады, бұл электрлік доғаның 4 пайда болуын тудырады. Доғамен бөлінген энергия жұтылғаннан кейін қыздырылу және металдың балқытылуы жүреді. Металл балқытылғаннан кейін пеш еңкею механизмімен еңкейеді және одан балқыма құйылып алынады. Пештің қуатын реттеу қорек көзінің көмегімен доға тогының өзгерісінің, сонымен қатар электродтар жақындатылғанда және алыстатылғандағы доға тогының ұзындығының есебінен жүргізіледі.

Доғалық әрекетті доғалық пештің электрқұрылғыларына пештік трансформатор, реттегіш реактор және электродьарды берудің механизмінің электржетегі жатады.

Электродтарға ток иілгіш кабельдер бойымен трансформаторлық подстанцияның пештерінен келтіріледі. Электродтардың арасындағы ара қашықтықты реттеу қызметкермен қашықтықтан басқарылатын немесе автоматты режимдегі реттегішпен жүргізіледі.

Жанама әрекетті доғалық пештер сыйымдылығы 0,25 және 0,5т өндіреді. Оларда графитизирленген электродтар қолданылады. олар қуаты 175-250 және 250-400кВ·А трансформаторлармен жабдықталған.