
- •Қазақстан республикасы «аппақ» жшс
- •6 Разрядты Слесарь жөндеуші
- •Алматы, 2011 ж.
- •1 Тақырып. Слесарьлық жұмыстар туралы жалпы мәліметтер
- •1.1. Слесарьлық іс
- •1.2. Кәсiби мамандандыру
- •1.3. Слесарьдың жұмыс орыны
- •1.4. Слесарь шеберханасы
- •1.5. Цехтың слесарь бөлiмшесi
- •1.6. Еңбектi қорғау, қауiпсiздiк және еңбектiң гигиенасы
- •2 Тақырып. Материал тану бойынша жалпы мәліметтер
- •2.1. Материал тануға кiрiспе
- •2.2. Шойындар және олардың бiр түрлерiнiң алуы
- •2.3. Болатты алу , оның сорты және таңбалау
- •1 Сурет. Металлургиялық өндiрiстiң өнiм түрлерi
- •2.4. Қатты қорытпалар
- •2.5. Түстi металлдар және олардың балқымалары
- •2.7. Металлдардың коррозиясы
- •2.8. Металлдық емес материалдар
- •2.9. Түрпiлi және қосалқы материалдар
- •2.10. Қыздыру өңдеуiнiң мақсаттары
- •2.11. Қыздыру өңдеуi үшiн жабдық
- •2.12. Болаттың қаттылығын және температурасын өлшеу
- •2.13. Болаттарды босандату
- •2.14. Болаттарды шынықтыру
- •2.15. Жылдам кескiш болаттарды термиялық өңдеу
- •2.16. Болаттардың беттiк шынықтыруы
- •2.17. Кейбiр құралдардың түрлерiн термиялық өңдеу
- •2.18. Термиялық өңдеуiнiң басқа түрлерi
- •2.19. Шынықтырудан кейiн операциялар
- •2.20. Болаттарды босандату
- •2.21. Шойынның термиялық өңдеуi
- •3 Тақырып. Металлдарды қысыммен өңдеу туралы жалпы мәліметтер
- •3.1. Қолды ыстық ұстахана өңдеуi
- •3.2. Механикалық ыстық өңдеуі
- •3.4. Металлдарды қысыммен өңдеу үшiн машиналар және құралдар
- •2 Сурет. Қолмен соғу үшін қалыпты құрал
- •3Сурет. Еркiн механикалық соғу үшiн ұсталық құрал
- •4 Сурет. Сығуды (а, ә) және қол сығымдағышты құрал (б) сұлбасы
- •4 Тақырып. Машина жасауда алмастырмалықтың негіздері. Шақтамалар, отырғызулар және өлшемдер
- •4.1. Жалпы ережелер
- •4.2. Беттердiң шақтамалары және кедiр-бұдырлықтары
- •5 Сурет. – Шақтама өрісі саңылаумен және білікті отырғызу кезде (саңылаудың ауытқуы оңды, біліктің ауытқуы терiс)
- •6 Сурет . (а, ә, б) беттiң кедiр-бұдырлығының белгiсiнiң таңбалары
- •4.3. Қондырғылар
- •7 Сурет. Отырғызулардың (а) саңылауды жүйеге және (ә) бiлiктiң жүйесiнде шек өрiстерiнiң орналастырылуының мысалдары
- •4.4. Өлшемдер
- •5 Тақырып. Слесарьлық жұмыстардың технологиялық негіздері
- •5.1. Технологиялық процесс
- •5.2. Әмбебапты өлшейтін құрал
- •8 Сурет. Кронциркүлмен (а ) және (ә ) ішкіөлшегіш өлшем
- •1 Және 2- жылжымалы еріндер; 2 және 3- жылжымайтын еріндер; 4- жылжымалы еріндер; 5- тоқтатқыш бұранда; 6 - сызғыш - қарнақ; 7 - тереңдiк өлшеуiш; 8 - нониуспен төрткілдеш
- •9 Сурет. Штангенциркуль
- •10 Сурет. Тереңдiк өлшеуiштi керең саңылауды тереңдiктiң өлшемi
- •1 Және 7 - жақтаушалар; 2 және 8-тоқтатқыш бұрандалар; 3 және 9 - қарнақтар; 4 және 10- микроөлшегiш құрылым: 5 және 11 - нониустар; 6- биiктік сызғыш; 12- жылжымалы ерін; 13- жылжымайтын ерін
- •11Сурет. Тiстiң қалыңдығын тiсөлшегiшпен өлшеу
- •5.3. Дәл өлшеу үшiн өлшеуішті құрал және аспаптар
- •12 Сурет. Микрометр
- •13 Сурет. Микрометрдiң көрсету мысалдары
- •14 Сурет. Микроөлшегiш саңылауөлшер
- •15 Сурет. Индикатордың құрылымы
- •16 Сурет. Шектi мөлшерлегіштер
- •19 Сурет. Жазық параллель шеткi ұзындық өлшемдерi (өлшемді тақталар)
- •20 Сурет. Бұрыштар
- •21 Сурет. Әм (әмбебапты) түрiнiң бұрышты өлшегiш
- •22 Сурет. Слесарь деңгейлерi
- •23 Сурет. Түзу сызықты және жазықтықты тексеру құралдар
- •5.4. Слесарьлық құрал, құрал-саймандар және білдектер
- •24 Сурет. Екi орындықты слесарьлық шеберүстел
- •25 Сурет. Слесарьлық қыспақтар
- •26 Сурет. Бұрандалы слесарьлық қысқыштар
- •27 Сурет. Сомынды кілттер
- •28 Сурет .Слесарьлық қышқаштар
- •5.5. Белгi
- •5.6. Қалыңтырлы материалды бөлшектердi кесу және профилдi ойып алу, шабу, кесіп алу
- •29 Сурет. Слесарьлық қашау
- •30 Сурет. Крейцмейсельдер
- •5.7. Қолды және механикалық металлды ию және түзету
- •31 Сурет. Слесарьлық балғашықтар
- •32 Сурет. Құбыр игіштер
- •33 Сурет. Серiппелер
- •34 Сурет. Қолмен қыспақтарда бұрандалы орау
- •5.8. Қолды және механикалық кесу немесе кесіп алумен
- •35 Сурет. Металлдарды кесу үшiн қолды қайшылар
- •36 Сурет. Қол ара
- •37 Сурет. Кесiлген тістерімен төсемдер
- •38 Сурет. Пышақты құбыр кескiштер (аунақшалы)
- •5.9. Қолды және механикалы түрпілеу
- •39 Сурет. Слесарьлық егеулердің пішіндері
- •40 Сурет. Егеулердiң кертулерiнің түрлері
- •5.10. Бұрғылау және жазу. Бұрғылау станоктерi
- •41Сурет. Бұрғылар
- •42 Сурет. Бұрғылау үшiн кондуктор тақтасымен құрал-сайман
- •43 Сурет . Ортаға дәл келтiру бұрғылар
- •44 Сурет. Ұңгіштер
- •45 Сурет. Жаймалар
- •46 Сурет. Тескіш
- •5.11. Бұрандаларды және бұрандакескiшті кесу құрал
- •47 Сурет. Қолды слесарьлық бұрандаойғыштар
- •48 Сурет. Бұранданың пішініі және кесіндісі
- •5.12. Тойтару үшiн тойтарма жұмыстары және құрал
- •49 Сурет. Тойтармалар
- •50 Сурет. Тойтарма қосулардың түрлері
- •51 Сурет. Тойтарма жiктерiнiң түрлерi
- •52 Сурет. Слесарьлық қырғыштар
- •5.14. Ажарлау және ажарлау білдектерi
- •53 Сурет. Екі еселі шарық
- •5.15. Ысқыштар, жылтырату және беттерін өңдеу
- •54 Сурет. Ысқыштар
- •5.16. Дәнекерлеу, қалайлылау, ішпектерді құю, металлдандыру және желімдеу
- •55 Сурет. Дәнекерлегiштер
- •6 Тақырып. Слесарьлық – құрастыру жұмыстары
- •6.1. Жалпы құрастыру технологиясы
- •56 Сурет. Құрама бөлiктегi кешендi бұйымдарды бөлу, құрастырушы элементтер және олардың өзара байланысы құрылымдық сұлба
- •57 Сурет. Құрастыруды сұлбасы (а) құрастыру бiрлiктерi (ә)
- •58 Сурет. Операциялық карта
- •6.2. Жылжымайтын , ажырағысыз қосылыстарды құрастыру
- •59 Сурет. Бөлшектердi нығыздап кiргiзудiң әдiстерi
- •60 Сурет. Тойтармалардың түрлерi
- •61 Сурет. Тойтарма жiктерiнiң сыртқы пiшiнi
- •62 Сурет. Тойтармалардың элементтерi
- •63 Сурет. Желiмдi қосулардың тағайындалатын конструктивтiк пішіндер
- •64 Сурет. Пісірудің негiзгi түрлерiнiң сұлбасы
- •65 Сурет. Пiсiру жiктерi
- •66 Сурет. Түйiстiру жiктерiнiң түрлері және олардың шартты белгiлері
- •6.3. Ажырамалы жылжымайтын қосылыстарды құрастыру
- •68 Сурет. Бұрандаларды тотпастыру
- •69 Сурет. Бұрамаұстастырмаларды бұрау үшiн құрал
- •70 Сурет. Кілтектер
- •71 Сурет. Оймакілтектер
- •72 Сурет. Оймакілтке қосылыстарының ортаға келтiруiнiң әдiстерi
- •73 Сурет. Сомынды кілттер
- •6.4. Айналмалы қозғалыстың механиздерін құрастыру
- •74 Сурет. Бiлiктер, өстер және тiректер
- •76 Сурет. Индикатор құрал-сайманымен осьтестiкті тексеру
- •77 Сурет. Арнайы бұрылатын құрал-сайман көмегiмен бiлiктердiң өстестiктiгін тексеру сұлбасы
- •78 Сурет. Мойынтректерді тексеру сұлбасы
- •79 Сурет. Мойынтрек тiректерiнiң өзара орналасу
- •80 Сурет. Тұрақты жалғастырғыштар
- •81 Сурет. Іліністі жалғастырғыштар
- •82 Сурет. Сақтағышты жалғастырғыштар
- •83 Сурет. Тежеуiштер
- •6.5. Қозғалыстың беріліс механизмдерін құрастыру
- •84 Сурет. Тiстi берiлiстер
- •85 Суркт. Құрама тiстi доңғалақ
- •86 Сурет. Конусты тiстi берiлiстiң iлiктiрудiң элементтерi
- •87Сурет. Орналастырылу конустық тiстi берiлiстi бояуға байланысу бақылауда өкше
- •88 Сурет. Тұрқыда бұрамдықты редуктордың саңылауларының өстерiнiң орналастырын бақылау
- •89 Сурет. Тұрқыда саңылаулардың орналасуын ( а) бәсеңдеткіш және (ә ) тiстi доңғалақтардың согуын тексеру сұлбасы
- •90 Сурет. Саңылаулардың тұрқыда бәсеңдеткіштің кешендi бақылау үшiн аспап
- •91 Сурет. Цилиндрлi тiстi берiлiстiң құрастыру кезінде (а) сапалы және (ә-в) сапасыз орналасу байланыс дақтар
- •6.6. Түрлендіру механизмдерін құрастыру
- •92 Сурет. Жалпы көрініс қосиінді- бұлғақты механизмнің (а ) және (ә ) бұлғақтың құрылысы
- •93 Сурет. Кулиса механизмi
- •94 Сурет. Қырылдақты механизмдер итшекті домалаумен (а), тұрақты қосиінді радиуспен (ә) және (б, в) алмалы-салмалы итшекпен
- •95 Сурет. Бұрандалы берiлістер
- •96 Сурет. Жүрiс бұранда-сомын берiлісі
- •97 Сурет. Домалаудың бұрама-сомын берiліс конструкциясы
- •98 Сурет. Бағыттаушы сырғанау (а), домалау (ә), және (б) – бағыттайтын гидростатикалық тұйықталмаған сұлба
- •99 Сурет. Компенсаторлар
- •100 Сурет. Жазықты бағыттаушы түйін
- •101 Сурет. Элемент бойынша бағыттайтын бақылау сұлбалары
- •6.7. Құбыржолдарды құрастыру
- •103Сурет. Құбыр қосылыстары
- •104 Сурет. Құбырларды фланецтермен қосу
- •6.8. Гидравликалық және пневматикалық жетектердiң түйiндердiң құрастыру
- •105 Сурет . Гидравликалық жүйелердiң элементтерiнiң шартты график түрiнде бейнелері
- •106 Сурет. Тістегерішті сорғыш
- •107 Сурет. Тілімшелі сорғыш
- •108 Сурет. Дифференциалды күш беретiн гидроцилиндр
- •109 Сурет. Керіқимылдау реттығындар
- •110 Сурет. Құбырлардың қосу түрлері
- •111 Сурет. Күш беретiн гидроцилиндрлердiң тығыздауы
- •112 Сурет. Гидрожетекті элементтерiн тексеру үшін стендтерін сынау сұлбалары
- •6.9. Такелаж жұмыстары
- •113 Сурет. Болаттан жасалған сым арқанының қимасы
- •114 Сурет -(а ) I және бұрандалы қысқыштармен (ә ) бұрым бекiтiлген аяқтары бар арқан жүк асып қоятын арқандар
- •115 Сурет. Жүк таситын шынжырлар
- •116 Сурет. Даналанатын жүктер үшiн басып алулар
- •119 Сурет. Стропалар
- •118 Сурет. Бұрылысты консольды қабырға краны ұшып
- •119 Сурет. Таль (а) және тельфер (ә)
- •120 Сурет. Орын ауыстыруды қолды механизімен дарарельстi арба
- •121 Сурет. Полиспасттар
- •7 Тақырып. Технологиялық жабдықты пайдалану және техникалық қызмет көрсету
- •7. 1 Технологиялық машиналардың пайдалану тиiмдiлiгі
- •122 Сурет. Тм (технологиялық машиналарды) пайдалану процессiнiң иерархиясы
- •7.2 Технологиялық машиналардың пайдалануының ерекше шарттары
- •7.3. Технологиялық машиналарды және электромеханикалық жабдықтарды пайдалану, оларды қолдану, тасымалдауға, техникалық қызмет көрсетуге, жөндеуге дайындық
- •123Сурет. Тм және техникалық қызмет көрсетудiң қолданылатын түрлерiнiң күй құрылымы
- •7.4 Технологиялық жабдықты пайдалануға дайындық
- •7.5 Технологиялық машиналардың техникалық және электрмеханикалық жабдықтың қызмет көрсету түрлерi
- •7.6 Технологиялық машиналарды жөндеу кезінде тқ (техникалық қамтамасыз ету) жұмыстарын ұйымдастыру
- •7.7 Технологиялық машиналардың техникалық қызмет көрсетудi жүйесiнiң көрсеткiштерiн ықшамдау
- •1, 2,... I... M-1 байланысайырмашылығы сияқты түріболады
- •7.8. Технологиялық жабдықтың техникалық диагностикасы
- •124Сурет.Полюстiк магниттеу (а)электромагнитiмен, (ә)соленоидпен
- •125 Сурет.Тоқпен циркуляр магниттеуi (а) бөлшек арқылы және (ә)өткiзгiш арқылы жартылай бөлшекте
- •126Сурет.Физикалық әдiс (рентгеноскопия ) ақаулардың табылуы
- •127Сурет. Ақаулардың ультрадыбыс арқылы табылуы
- •7.9 Сорғышты қондырғылар. Сорғышты қондырғыларды техникалық күту
- •128 Сурет. Сорғыштарды орнату сұлбасы
- •7.10. Сорғыштарды пайдалануға монтаж және іске қосу
- •129 Сурет. Консолды сорғыш үшiн дірілді оқшалауға жасайтын негiз
- •130 Сурет. Дөңгелек сомындар үшiн кiлт
- •131Сурет. Мойынтректердің (а) жарты муфталар және (ә) құрал-саймандар
- •132 Сурет. Ротордың бөлшектерiн алу үшiн құрал-сайман
- •133 Сурет. Домкраттардың секцияларының ағытуы
- •134 Сурет. Тiк сорғыштың салынған заттың сақинасының көрмесi
- •135 Сурет. Арақашықтық епелектiң қалыңдығын анықтау сұлбасы
- •136 Сурет. Сорғышты орнату
- •137Сурет. Сiңетiн сызықтағы кеpi клапаны бар сорғыштың құю сұлбасы
- •138 Сурет. Арынды сызықта кеpi клапаны бар сорғыштың құю сұлбасы
- •7.11 Ортадан тепкiш сорғыштарды сынау
- •139 Сурет. Сорғышты сынау сұлбасы
- •7.12 Сорғыштың арын анықтау
- •7.13 Кавитациялық сорғыштарды сынау
- •140 Сурет. Сорғыштардың ысырылу мiнездемелерi
- •7.14. Сорғыштардың негiзгi ақаулықтары, олардың табылуы және жоюдың әдiстерi
- •7.15. Компрессорлы қондырғылар. Пайдалану және техникалық қызмет көрсету. Поршеньді компрессорларды пайдалану
- •7.16. Сығымдағыштардың негiзгi ақаулықтары және оларды жою әдiстерi
- •7.17 Құбыржолдарды және тиек арматураларды пайдалану Құбырлар және фасонды бөліктері iшкiстационды коммуникациялары
- •141 Сурет. Тығыздамалар
- •142 Сурет. Болаттан пісірілген фасонды бөлiктер
- •8 Тақырып. Бөлшектеуге, жөндеуге, құрастыруға және техникалық қызмет көрсету туралы жалпы мәліметтер
- •8.1. Тағайындау және жөндеудiң түрлерi
- •8.2. Жөндеудiң шарты және орны
- •8.3. Жабдық, құрал және айлабұйымдар
- •8.4. Объектті жөндеуге және бөлшектеуге дайындық
- •8.5. Жөндеудi ұйымдастыру
- •8.6. Бөлшектерді және түйiндердi құрастыру
- •8.7. Құрастырудан кейiн операциялар
- •9 Тақырып. Жөндеу жұмыстары
- •9.1. Жөндеудiң технологиялық процесінің негiзгi кезеңдерi
- •9.2 Үлгiлі бөлшектерді және механизмдерін жөндеу
- •143 Сурет. Жонғыш білдегінің айналдырықтың жөндеу сызбасы
- •144 Сурет. Сыналы белбеудің орналастырылу сұлбасы
- •I, 2, 3, 4 - тiстi доңғалақтың беттерi жөндеуге ұшыралатын
- •145 Сурет. Тiстi доңғалақтың жөндеу тiзбегі
- •147Сурет. Тiстi тәж бұрандалармен, (а)пісірумен және (ә)бұрандамамен және (б) кілтекпен секторларында орнату сұлбасы
- •148 Сурет Құрама текстолит тiстi доңғалағының уақытша жөндеу
- •149 Сурет. Бұрамдық доңғалағының тiстi тәжiн алмастыруды сұлба
- •9.3. Құрал-саймандардың жасау және жөндеу
- •151 Сурет. Әмбебап патрондар
- •152 Сурет. Оқтаулы кондукторлар
- •153 Сурет. Әмбебап-құрама құрал-сайманның сұлбасы
- •154 Сурет. Қаңылтақты бұрамалы қысқы
- •155 Сурет. Негiзгi тiректер
- •156 Сурет . Призмалар
- •157 Сурет. Саусақтарды қондырғы
- •158 Сурет. Бұрамалы қыспақтар
- •159 Сурет. Эксцентрикті қыспақтар (в — эксцентриситет)
- •160 Сурет. Кондукторлы төлкелер
- •161 Сурет. Саңылауларды координаталық өңдеу үшiн әмбебап
- •9.4. Гидравликалық жетектердің түйiндерiн жөндеу
- •162 Сурет. Құбырларды және шлангтердi қосу
- •163 Сурет. Құбырларды шырқайналдыру және ию
- •1, 4, 11, 15 - Мойынтректер; 2 - тұрқы; 3, 12 - тістегеріштер; 5, 16 - ернемектер;
- •164 Сурет. Тістегерішті сорғыш
- •165 Сурет. Сынау стендiнiң сұлбасы
- •166 Сурет. Тілімшелі сорғы
- •9.5. Негiзгi механизмдерді және түйіндерді бақылау
- •167 Сурет. Құралкүймешіктердің орын ауыстыруды түзу сызықтығын
- •168 Сурет. Орын ауыстыруларды түзу сызықтықтығын сым арқылы және микроскоппен тексеру
- •169 Сурет. Машина жасауда қолданылатын оптикалық өлшемдер үшiн коллиматор
- •170 Сурет. Автоколлиматордың сұлбасы
- •171 Сурет. Күймемен және деңгейдi (извернутости ) иiлгендiктi анықтау:
- •9.6. Жөнделетін жұмыстарды орындау кезде қауiпсiздiк талаптар
- •10 Тақырып. Бөлшектерді қалпына келтіру
- •10.1 Жалпы мәлiметтер
- •174 Сурет. Су қобдиы және салмақтармен тартпа шкаф
- •175 Сурет. Эпоксидтық шайырдың негiзiнде құрамның даярлауы
- •10.2. Сызаттарды бiтеу
- •176 Сурет. Сызаттарды бiтеу
- •177 Сурет. Бұрандамалауға бұранды саңылаулары бар сызат
- •178 Сурет. Металлдық жапсырманың қоюы арқылы сызаттарын бiтеу
- •10.3 Ойықтарды бiтеу
- •179 Сурет. Жапсырмалардың салуы бар ойығының бетiмен бiрдей қылып бітеу
- •180 Сурет. Жапсырмалардың салуы бар ойығының бiтеуiн айқастыру
- •181 Сурет. Металлдық жамауды салу арқылы ойықтарды бiтеу
- •10.4 Жылжымайтын бұранды түйiндестердiң қалпына келтiру
- •182 Сурет. Бұрмалауды қоюды бұранды саңылауды қалпына келтiру
- •10.5. Полимерлi жабындарды газ жалынымен жүргізу
- •183 Сурет. Полимерлi жабындарды газ жалынымен жүргізу үшiн жабдық
- •10.6. Синтетикалық желiмдердi қолдану
- •184 Сурет. Қозғалтқыштың картерiндегi сызаттарды бiтеу
- •11 Тақырып. Пісіру туралы жалпы мәліметтер
- •11.1. Газбен пiсiру
- •11.2. Электрлі пісіру
- •11.3. Металлды газды оттекті кесу
- •11.4. Қауiпсiздiк талаптар және еңбектi қорғау
- •12 Тақырып. Технологиялық жабдықты майлау
- •12.1 Қирату және технологиялық жабдықты тозудың түрлерi
- •12.2 Тозудың механикалық түрлерi
- •183 Сурет. Бөлшектердiң тозу сипаты
- •184 Сурет. Домалау мойынтiректерiнiң тозуы
- •12.3. Үйкелiстiң түрлері және майлау материалдары
- •12.2. Майланатын майлар және оларға қоспалар
- •12.3. Технологиялық жабдықтың майлау режімін және түрін таңдау
- •12.6. Қою майлаудың орталықтандырылған жүйелері
- •12.7. Айналымынды сұйық майлау жүйелері
- •185 Сурет. Ротациялық-поршень сорғыштың сұлбасы
- •186 Сурет.Тістегерішті сорғыштың сұлбасы
- •187 Сурет. Фдж түрдiң диск сияқты өздiгiнен тазартатын сүзгiсiнiң сұлбасы
- •188 Сурет. Май суытқыштың сұлбасы
- •12.8. Құбыржолдар және арматура
- •189 Сурет. Құбырлардың қосылыс түрлері
- •13 Тақырып. Полимерлік материалдардан газ құбырларын жинақтау және сынауын жасау ерекшеліктері
- •13.1 Полимерлiк материалдардан құрбырлар және бөлшектер және оларды қолдану
- •13.2 Құбыржолдарды қосу түрлерi
- •190 Сурет. Термопластардан құбыржолдардың ажырамайтын қосулары
- •191 Сурет. Термопласттардан құбыржолдардың ажырамалы қосылысы
- •192 Сурет. Бурттары бар құбырлардың фаолитовты қосылысы
- •13.3 Кесу, ию және құбырларды қалыптау
- •193 Сурет. Қалыптаумен құбырлардың шеттерін өңдеу сұлбасы
- •13.4 Құбыржолдарды құрастыру, пісіру және жабыстыру
- •194 Сурет. Құбырларды және бөлшектердi жапсардың түйiспелiк пiсiру сұлбасы
- •195 Сурет. Нспм-110 түйістіріп пісіретін қосылыстар үшін электрқыздыру құрал
- •196 Сурет. Құбыржолдардың пісіру бөлшектерiн жасауды сұлба
- •197 Сурет. А)- түйiскен кең қоңыш және құбырлар
- •198 Сурет. А)-аспап түйiскен үшiн кең қоңыш және ә)- пісіру кең қоңыш - түйiстiру үшін
- •199 Сурет. Қол газды шыбықты пісіру а- кәдiмгi және ә- жылдамды сұлбасы
- •13.5 Пісірілген және желiмдi қосылыстардың сапасын бақылау
- •13.6 Құбыржолдарды монтаждау
- •200 Сурет. Резеңке сақиналарына вpacтpy6ның құбырларды жинақтау үшiн
- •13.7 Құбыржолдарды жинақтау және сынау кезінде қолданылатын конструкциялар
- •201 Сурет. Пластмасса құбырлары үшiн тiректердiң конструкциясы және самай асты
- •14 Тақырып. Уран жер асты өндіру және оны өңдеу
- •14.1 Уранның ашылуы және оны өнеркәсіпте қолдану
- •14.2. Уранның табиғатта таралуы және Қазақстан кен орындары
- •14.3. Уранның физикалық және химиялық қасиеттері
- •14.4 Уранды өндірудің жер асты скважиналық шаймалау әдісі
- •14.5 Өнімді ерітінділерді қайта өңдеу
- •14.6 Дайын өнімді алу
- •14.7 Кеніште өнімді ерітінділерді қайта өңдеудің технологиялық және аппараттық сұлбасы
- •Глоссарий
- •Қазақша ‑ орысша сөздігі
Қазақстан республикасы «аппақ» жшс
«БЕКІТЕМІН»
«АППАҚ» ЖШС
Бас директоры
________________ С.Т. Кабаев
«_____» _____________ 2011 ж.
Өнімді ерітінділерді қайта өңдеу және
геотехнологиялық аймак бөлімінің
6 Разрядты Слесарь жөндеуші
жұмысшы мамандығына арналған
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Келісілген:
«АППАҚ»
ЖШС Бас
директордың бірінші орынбасары –
Бас
инженер
_______________
А.А.
Шаменков
«_____»
___________ 2011
ж.
«АППАҚ»
ЖШС Кенішінің
бастығы
_______________
М.Б. Жандилдаев
«_____»
___________ 2011 ж.
АҚБ
бастығы
_______________
М.Е. Абуова
«_____»
___________ 2011
ж.
Құрастырған:
«Казақстанның
ядролық
университеті»
ЖШС
Бас
директор-Ректор
_______________
О.В.
Василевский
«_____»
____________ 2011
ж.
|
Алматы, 2011 ж.
Оқу-әдістемелік кешені құрастырылған «Өнімді ерітінділерді қайта өңдеу және геотехнологиялық аймак бөлімінің 6 разрядты Слесарь жөндеуші жұмысшы мамандығына арналған Біліктілік талаптары» және «Жұмыс және жұмысшы кәсібінің Бірыңғай тарифті-біліктілік анықтамалығы» негізінде, «АППАҚ» ЖШС Кеніші жағдайындағы жұмыс ерекшеліктері ескеріліп және 10 мамыр 2011 жылдың №155-ОИУ-2011 Шартына сәйкес жасалды.
Тапсырыс беруші: «АППАҚ» ЖШС
Құрастырушы: «Қазақстанның ядролық университеті» ЖШС
Орындаушылар:
Менеджер
т.ғ.к., доцент К.К. Елемесов
Менеджер К.А. Алиева
Аңдатпа
Бұл оқу-әдiстемелiк кешені «6 разрядты слесарь жөндеуші өнімді ерітінділерді қайта өңдеу және геотехнологиялық аймак бөлімінің» жұмыс мамандығы бойынша мамандығын жетiлдiру үшiн, «АППАҚ» ЖШС кенiн шарттарындағы жұмыс жасауының ерекшелiктерiн есепке алуымен арналады.
Оқу-әдістемелік кешенде тиісті кәсіптік бағдарламасы бойынша өз бетімен дайындалуға арналған 14 тақырыптық оқу материалы қамтылған.
Слесарьлық істе жұмысшылардың және өлшеушi аспаптардың, құрал-саймандар және құралдарда қолданылатын негiзгi слесарь операцияларының орындауы қабылдаулары туралы, шақтамалары және отырғызулар, материал тану, металлдардың қасиеттерi және жабдықтың пайдалануы туралы, сұрақтары қарастырылған.
Барлық материал мен терминология жұмыс iстейтiн нормативтiк құжаттарға сәйкестелген.
© «Қазақстанның ядролық университеті» ЖШС, 2011
МАЗМҰНЫ
МӘЛІМЕТТЕР ................................................................................................................ 1.1. Слесарьлық іс ................................................................................................................ 1.2 Кәсiби мамандандыру .................................................................................................. 1.3 Слесарьдың жұмыс орыны........................................................................................... 1.4 Слесарь шеберханасы ................................................................................................. 1.5 Цехтың слесарь бөлiмшесi ………………………………………………………….. 1.6 Еңбектi қорғау, қауiпсiздiк және еңбектiң гигиенасы .............................................. 2 ТАҚЫРЫП. МАТЕРИАЛ ТАНУ БОЙЫНШАЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР .... 2.1 Материал тануға кiрiспе ............................................................................................... 2.2. Шойындар және олардың бiр түрлерiнiң алуы ......................................................... 2.3. Болатты алу , оның сорты және таңбалау ................................................................. 2.4. Қатты қорытпалар ........................................................................................................ 2.5. Түстi металлдар және олардың балқымалары ........................................................... 2.6. Құю өндiрiсi .................................................................................................................. 2.7. Металлдардың коррозиясы ......................................................................................... 2.8. Металлдық емес материалдар ..................................................................................... 2.9. Түрпiлi және қосалқы материалдар ............................................................................ 2.10. Қыздыру өңдеуiнiң мақсаттары ................................................................................ 2.11. Қыздыру өңдеуi үшiн жабдық .................................................................................. 2.12. Болаттың қаттылығын және температурасын өлшеу ............................................ 2.13. Болаттарды босандату ............................................................................................... 2.14. Болаттарды шынықтыру .......................................................................................... 2.15. Жылдам кескiш болаттарды термиялық өңдеу ...................................................... 2.16. Болаттардың беттiк шынықтыруы ........................................................................... 2.17. Кейбiр құралдардың түрлерiн термиялық өңдеу .................................................... 2.18. Термиялық өңдеуiнiң басқа түрлерi ........................................................................ 2.19. Шынықтырудан кейiн операциялар ......................................................................... 2.20. Болаттарды босандату ............................................................................................... 2.21. Шойынның термиялық өңдеуi .................................................................................. 3 ТАҚЫРЫП. МЕТАЛЛДАРДЫ ҚЫСЫММЕН ӨҢДЕУ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР ................................................................................................................. 3.1. Қолды ыстық ұстахана өңдеуi ..................................................................................... 3.2. Механикалық ыстық өңдеуі ........................................................................................ 3.3. Суық өңдеу .................................................................................................................... 3.4. Металлдарды қысыммен өңдеу үшiн машиналар және құралдар ........................... 4 ТАҚЫРЫП. МАШИНА ЖАСАУДА АЛМАСТЫРМАЛЫҚТЫҢ НЕГІЗДЕРІ, ШАҚТАМАЛАР, ҚОНДЫРҒЫЛАР ЖӘНЕ ӨЛШЕМДЕР .................................... 4.1. Жалпы ережелер ............................................................................................................ 4.2. Беттердiң шақтамалары және кедiр-бұдырлықтары .................................................. 4.3. Қондырғылар ................................................................................................................. 4.4. Өлшемдер ...................................................................................................................... 5 ТАҚЫРЫП. СЛЕСАРЬЛЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ .......................................................................................................................... 5.1. Технологиялық процесс ............................................................................................. 5.2. Әмбебапты өлшейтін құрал ........................................................................................ 5.3. Дәл өлшеу үшiн өлшеуішті құрал және аспаптар ..................................................... 5.4. Слесарьлық құрал, құрал-саймандар және білдектер ............................................... 5.5. Белгi ............................................................................................................................... 5.6. Қалыңтырлы материалды бөлшектердi кесу және профилдi ойып алу, шабу, кесіп алу ........................................................................................................................ 5.7. Қолды және механикалық металлды ию және түзету .............................................. 5.8. Қолды және механикалық кесу немесе кесіп алумен ............................................... 5.9. Қолды және механикалы түрпілеу ............................................................................. 5.10. Бұрғылау және жазу. Бұрғылау станоктерi ............................................................. 5.11. Бұрандаларды және бұрандакескiшті кесу құрал ................................................... 5.12. Тойтару үшiн тойтарма жұмыстары және құрал .................................................... 5.13. Қыру және қыру үшін құрал ..................................................................................... 5.14. Ажарлау және ажарлау білдектерi .......................................................................... 5.15. Ысқыштар, жылтырату және беттерін өңдеу ........................................................ 5.16. Дәнекерлеу, қалайлылау, ішпектерді құю, металлдандыру және желімдеу........ 6 ТАҚЫРЫП. СЛЕСАРЬЛЫҚ-ҚҰРАСТЫРУ ЖҰМЫСТАРЫ ............................ 6.1. Жалпы құрастыру технологиясы ............................................................................... 6.2. Жылжымайтын, ажырағысыз қосылыстарды құрастыру ....................................... 6.3. Ажырамалы жылжымайтын қосылыстарды құрастыру .......................................... 6.4. Айналмалы қозғалыстың механиздерін құрастыру ................................................. 6.5. Қозғалыстың беріліс механизмдерін құрастыру ...................................................... 6.6. Түрлендіру механизмдерін құрастыру ...................................................................... 6.7. Құбыржолдарды құрастыру ....................................................................................... 6.8. Гидравликалық және пневматикалық жетектердiң түйiндердiң құрастыру .......... 6.9. Такелаж жұмыстары .................................................................................................... 7 ТАҚЫРЫП. ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЖАБДЫҚТЫ ПАЙДАЛАНУ ЖӘНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ............................................................................ 7. 1 Технологиялық машиналардың пайдалану тиiмдiлiгі.............................................. 7.2 Технологиялық машиналардың пайдалануының ерекше шарттары 7.3. Технологиялық машиналарды және электромеханикалық жабдықтарды пайдалану, оларды қолдану, тасымалдауға, техникалық қызмет көрсетуге, жөндеуге дайындық...................................................................................................... 7.4 Технологиялық жабдықты пайдалануға дайындық................................................... 7.5 Технологиялық машиналардың техникалық және электрмеханикалық жабдықтың қызмет көрсету түрлерi.......................................................................... 7.6 Технологиялық машиналарды жөндеу кезінде ТҚ (техникалық қамтамасыз ету) жұмыстарын ұйымдастыру ......................................................................................... 7.7 Технологиялық машиналардың техникалық қызмет көрсетудi жүйесiнiң көрсеткiштерiн ықшамдау ........................................................................................... 7.8. Технологиялық жабдықтың техникалық диагностикасы......................................... 7.9 Сорғышты қондырғылар. Сорғышты қондырғыларды техникалық күту.............. 7.10. Сорғыштарды пайдалануға монтаж және іске қосу ............................................... 7.11 Ортадан тепкiш сорғыштарды сынау ....................................................................... 7.12 Сорғыштың арын анықтау ........................................................................................ 7.13 Кавитациялық сорғыштарды сынау ......................................................................... 7.14. Сорғыштардың негiзгi ақаулықтары, олардың табылуы және жою әдiстерi...... 7.15. Компрессорлы қондырғылар. Пайдалану және техникалық қызмет көрсету..... 7.16. Сығымдағыштардың негiзгi ақаулықтары және оларды жою әдiстерi ............... 7.17 Құбыржолдарды және тиек арматураларды пайдалану......................................... 8 ТАҚЫРЫП. БӨЛШЕКТЕУГЕ, ЖӨНДЕУГЕ, ҚҰРАСТЫРУҒА ЖӘНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ......................................................................... 8.1. Тағайындау және жөндеудiң түрлерi ....................................................................... 8.2. Жөндеудiң шарты және орны .................................................................................... 8.3. Жабдық, құрал және айлабұйымдар ......................................................................... 8.4. Объектті жөндеуге және бөлшектеуге дайындық ................................................... 8.5. Жөндеудi ұйымдастыру ............................................................................................. 8.6. Бөлшектерді және түйiндердi құрастыру ................................................................. 8.7. Құрастырудан кейiн операциялар ............................................................................. 9 ТАҚЫРЫП. ЖӨНДЕУ ЖҰМЫСТАРЫ .................................................................. 9.1. Жөндеудiң технологиялық процесінің негiзгi кезеңдерi ........................................ 9.2 Үлгiлі бөлшектерді және механизмдерін жөндеу .................................................... 9.3. Құрал-саймандардың жасау және жөндеу ............................................................... 9.4. Гидравликалық жетектердің түйiндерiн жөндеу ...................................................... 9.5. Негiзгi механизмдерді және түйіндерді бақылау ..................................................... 9.6. Жөнделетін жұмыстарды орындау кезде қауiпсiздiк талаптар ............................. 10 ТАҚЫРЫП. БӨЛШЕКТЕРДІ ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУ.......................................... 10.1 Жалпы мәлiметтер ...................................................................................................... 10.2. Сызаттарды бiтеу ....................................................................................................... 10.3 Ойықтарды бiтеу.......................................................................................................... 10.4 Жылжымайтын бұранды түйiндестердiң қалпына келтiру...................................... 10.5. Полимерлi жабындарды газ жалынымен жүргізу.................................................... 10.6. Синтетикалық желiмдердi қолдану........................................................................... 11 ТАҚЫРЫП. ПІСІРУ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР ................................ 11.1. Газбен пiсiру............................................................................................................... 11.2. Электрлі пісіру............................................................................................................ 11.3. Металлды газды оттекті кесу.................................................................................... 11.4. Қауiпсiздiк талаптар және еңбектi қорғау............................................................... 12 ТАҚЫРЫП. ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЖАБДЫҚТЫ МАЙЛАУ............................. 12.1 Қирату және технологиялық жабдықты тозудың түрлерi....................................... 12.2 Тозудың механикалық түрлерi................................................................................... 12.3. Үйкелiстiң түрлері және майлау материалдары...................................................... 12.4. Майланатын майлар және оларға қоспалар............................................................. 12.5. Технологиялық жабдықтың майлау режімін және түрін таңдау........................... 12.6. Қою майлаудың орталықтандырылған жүйелері.................................................... 12.7. Айналымынды сұйық майлау жүйелері................................................................... 12.8. Құбыржолдар және арматура..................................................................................... 13 ТАҚЫРЫП. ПОЛИМЕРЛІК МАТЕРИАЛДАРДАН ГАЗ ҚҰБЫРЛАРЫН ЖИНАҚТАУ ЖӘНЕ СЫНАУЫН ЖАСАУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ....................... 13.1 Полимерлiк материалдардан құрбырлар,бөлшектер және оларды қолдану........................................................................................................................ 13.2 Құбыржолдарды қосу түрлерi................................................................................... 13.3 Кесу, ию және құбырларды қалыптау....................................................................... 13.4 Құбыржолдарды құрастыру, пісіру және жабыстыру............................................ 13.5 Пісірілген және желiмдi қосылыстардың сапасын бақылау................................... 13.6 Құбыржолдарды монтаждау...................................................................................... 13.7 Құбыржолдарды жинақтау және сынау кезінде қолданылатын конструкциялар........................................................................................................... 14 ТАҚЫРЫП. УРАН ЖЕР АСТЫ ӨНДІРУ ЖӘНЕ ОНЫ ӨҢДЕУ 14.1 Уранның ашылуы және оны өнеркәсіпте қолдану 14.2 Уранның табиғатта таралуы және Қазақстан кен орындары 14.3 Уранның физикалық және химиялық қасиеттері 14.4 Уранды өндірудің жер асты скважиналық шаймалау әдісі 14.5 Өнімді ерітінділерді қайта өңдеу 14.6 Дайын өнімді алу 14.7 Кеніште өнімді ерітінділерді қайта өңдеудің технологиялық және аппараттық сұлбасы ГЛОССАРИЙ ..................................................................................................................... ҚАЗАҚША‑ОРЫСША СӨЗДІК ..................................................................................... |
|