
- •1. Бас сүйектің милық бөлігінің сүйектері
- •2. Көз шарасы құрылысы, байланыстары
- •5. Буынның негізгі және қосымша элементтері.
- •6. Сүйектер байланыстарының түрлері.
- •1. Тісті жіктер
- •3 . Жалпақ жіктер
- •7. Омыртқа жотасының байланыстары.
- •8. Самай- төменгі жақ буыны, (Шықшыт буыны) оның құрылысы және биомеханикасы.
- •4 Тригонум пирогов 5 тригонум субментале
4 Тригонум пирогов 5 тригонум субментале
13. Шевкуненко б.мойын шандырлары топографиялық анатомия оқулықтарында оташылық мақсат үшін ең қолайлы шан-ң В.Н. Шевкуненко бой.сип.бер.ол 5 шандыр жапырақшаларын боледі;1 м.ш. Беткі мойын ш. Фасция коли супрфисиалис теріасты шандырының бөлігі болып табылады. 2 м.ш. Мойынның меншікті ш. Беткі жапырақшасы ламина суперфисиалис фасция коли проприя жаға тәрізді бүкіл мойынды қаусырып,тіласты сұй.жоғары және төмен орн.б. сілекей бездерін тамырлар мен нервтерді жауып жатады.Бүкіл шандырлы кеңістікті 2: алдыңғы және артқы бөлімге бөлетін,фронтальты тұратын пластинкпа түрінде шандырлы сілем шығарады.3 м.ш. терең жапырақшасы ламина профунда фасция коли проприя тек мойынның ортаңғы бөлігінде ғана м.стерноклейдомастоидеус артында білінеді.4 м.ш. мойынның ішкі шандыры фасция эндосервикалис мойын ішіндегі мүшелерді көмей,кеңірдек,қалқанша без,жұтқыншақ,өңеш және ірі тамырларды қаусырып тұрады.5 м.ш. алғы-омыртқалық фасция превертебралис омыртқа жотасында алдыңғы жағынан алғы-омыртқалық сатылы б.жауып қынаптар түзеді.Мойын ш. Дәнекер тканьді тәждер арқылы вена тамырлары қабырғаларымен мықтап байланысып,вена қанын ағып кетуіне жағдай жағдай жасайды.
14. Арқа б. олардың қызметтері 1Беткі б. 2 Қабырғаларға бекитін б. 3Терең б.Арқаның беткі б. 1Трапеция т.б. Қ-і иық белдеуін жоғары және төмен көтереді.түсіреді 2Аса жалпақ арқа б. м.латиссумус дорси Қ-і иықты жазып,көтерілген қолды түсіреді,тыныс алуға,тұлғаны қолға тартып жақындатуға көмектеседі.3 Ромб т.б.м.ромбоидеус Қ-і жиырылған кезде жауырынды омыртқаға жоғары қарай тартады.4Жауырынды көтеретін б.м.леватор скапулае.Қабырғаға бекитін б.1 Артқы жоғары тісті б.м сераттус постериор супериор Қ-і қабырғаларды көтереді 2Артқы төменгі тісті б.м сераттус постериор инфериор Қ-і төменгі қабырғаларды түсіреді.Арқаның терең б. Ременді б.м сплениус Негізіне 2 жолға бөлінеді Латералды жол:1Омыртқа жотасын жазатын б. м еректор спинае бекуіне сәйкес 3 бөлікке бөлінеді: мықын-қабырға б. м илиокосталес аса ұзын б. м лонгиссимус қылтанақты б м спиналис.Медиалды жол мынадай болімдер ажыратады:беткі қабат м семиспиналис жартылай қылтанақты ортаңғы қабат м мултифиди көп тарамды және терең қабат м ротаторес айналдырғыштар.Сонымен қатар 2 қиңаш 2 түзу б. тұрады.
15. Кеуде бұлщықеттері.1Қолдарға жататын кеуде б. :а үлкен кеуде б. м. Пекторалис майор.Қ-і қолды түлғаға ы жоғары қарай тартуға әкеледі,оны ішке қарай бұрады,бұғаналық бөлігі қолды бүгеді.Тынысалуға қатысады,өрмелегенде тұлғаны жоғары карай тартуға қатысады.б Кіші кеуде б. м.пекторалис минор Қ-і жауырынды алға және төмен қарай керіп тартады.в Бұғанаасты б. м.субклавиус Қ-і төстік-бұғана буындасуын нығайтады.4 Алдыңғы тісті б. м.сераттус антериор Қ-і жауырынды алға қарай тартып оны қозғалмайтын қалыпқа келтіреді.Бұл сипатталған 4 б. алдыңғы 2 трункопетальды,қалған 2 трункофугальды2 Аутохтонды кеуде б.. Сыртқы қабырғааралық б. м.интер косталис экстерни.Ішкі қабырғааралық б. м.интеркосталис интерни Қабырғаасты б. м.субкосталис Көлденең кеуде б.м.трансверсус тхорасис.Қ-і М интеркосталис екстерни тыныш тынысалу кезінде қызмет жасайды.М. интер косталис интерни тыныш күйде дем шығаруға қатысады.Сонымен қабырғаны төмен түсіреді.
16. Көкет құрылысы.Диафрагма күмбез тәрізді иілген үсті мен астынан шандыр және серозды қабықшалармен жабылған жалпақ б. м.пхреникус болып табылады.Көкірек-құрсақ тосқауылының б.бөлімінде талшықтардың шығатын жеріне қарай бел,қабарға және төстік бөл,ажыратады.Бел бөлімі парс лумбалис 2 оң және сол бөліктерден тұрады крус декструм ет синиструм тұрады.Қабырғалық бөлімі парс косталис 7-12 қабырғалардың шеміршектерінен басталып сіңірлі орталыққа қарай барады.Төстік бөлім парс стерналис төстіктің семсер тәрізді өсіндісінің артқы бетінен сіңірлі орталыққа қарай шығады Парс стерналис парс косталис арасында төстіктің жанында жұп үшбұрышты саңылау тригонум стернокостале жатады.Көлемділеу басқа жұп саңылау тригонум лумбокостале парс косталес парс лумбалестің арасында орналасқан.Қ-і Көкет демді алған кезде жиырылып күмбез жалпаяды да төмен түседі,осы кезде көкірек қуысы вертикалды бағытта үлкейеді.
17. Іштің тік б.қынабы Іщтің әрбір түзу б. қынаппен вагина м.ректи абдоминис қуысы қаусырылған.Қынап кідіктен жоғары б. былай қүраліан Іштің сыртқы қиғаш б. апоневрозы м. Ректус алдынан өтеді.ал көлденең б. апоневрозы – артынан өтеді ішкі қиғаш б. апоневроздық созылмасы 2 пластинкаға бөлінеді олар түзу б.алдынан артынан қаусырып сыртқы қиғаш және көлденең б-ң апоневроздарымен бітісіп-өсіп және солармен бірге қынаптың алдыыңғы ж артқы қабырғаларын түзеді.Төменгі бөлігінде 4-5 см төмендеу жерде қынаптың қүрылысы басқаша бұл жерде барлық 3 құрсақ б-ң апоневроздары түзу б-ң алдынан,оның қынабының алдыңғы қабырғасының қүрамында,өтеді,ал қынаптың артқы қабырғысы болмайды ол бүл жерде қүрсақ қабырғасын іштей астарлайтын жүқа қабыққа ауысады Қынаптың артқы апоневроздық қабырғасы осы жердің үстінде линеа аркуата деп аталатын біраз төмен қарай ойыстанған жиекпен аяқталады.
18. ШАП ӨЗЕГІ canalis inquinalis саңылау болып табылады ол арқылы еркектерде тұқым жібі финукулус сперматикус ал әйелдерде жатырдың сақиналы жалғамасы өтеді.Оның ұзындығы 4,5 см Ішкі қиғаш және көлденең б-ң төменгі жиектерінің үстіне және шап жалғамасының медиалды бөлімі арасында төменнен 3 бұрышты немесе сопақша саңылау пайда болады Осы саңылау шап өзегі деп аталады.Шап өзегінің саңылауы алдынан төменде шап жалғамасына айналатын іштің сыртқы қиғаш б.апоневрозымен ал арт жағынан fascia transversalis арқылы жабылғанШап өзегінде 4 қабырғаны ажыратуга болады.Алдыгы кабырганы іштің сырткы қиғаш булшыкеті, ал арткы қабырганы fasia tranversalis тузеді.Жоғарғыны ішкі қиғаш және көлденең булшыкеттердің колденең жиегі, ал төменгі қабырғаны шап жалғамасы құрайды,Шап өзегінің алдыңғы және артқы қабырғаларында бір-бірден шап сақинасы деп аталатын беткі және терең тесіктер бар.Беткі шап сақинасы,annulus superficialis сыртқы қиғаш булшыкет апоневрозы талшықтарының екі аякшаға ажырауы аркылы тузілген,ол аяқшалардың біреуі,crus laterale tuberculum pubicum-ге бекиді,ал екіншісі crus mediale –шат симфизіне бекиді.Терең шап сакинасы annlus inquinalis profundus шап өзегінің fascia transversalis тузген арткы қабырғасы аймағында жатады да сақина жиектерінен тұқым жібіне дейін созылып,оны ен жумырткасымен бірге қоршайтын қабықша, fascia spermatica interna тузеді.Латеральды шап шұқыршағы fossa inguinalis lateralis-тен латеральды жатады да , дәл терең шап сакинасына тура келеді; plica umbilicalis пен plica umbilicalis medialis аралығында жаткан медиальды шұқыршақ , fossa inquinalis medialis, шап өзегінің артқы қабырғасының ең осал бөліміне сәйкес келеді де, нақ беткі шап өзегінің қарсысында орналасады.
19. Қол топографиясы Тамырлар мен нервтер топографиясын дәлірек сипаттау үшін қолтық қуысының алдыңғы қабырғасын бірінің астына бірі орналасқан 3 үшбұрышқа бөлінеді.Ең жоғарғы 3шбұрышты бұғана мен м.пекторалис минор жоғарғы жиегі түзеді тригонум клавипектарале.Ортаңғы м.пекторалис минор сәйкес келеді – тригонум пекторале.Төменгі үшбұрышты м.пекторалис минор төменгі жиегі м пекторалис майор төменгі жиегі және м.делтоидеус шектейді тригонум субпекторале.Иықтың алдыңғы бетінде м.брахиалис пен м.бисепс жиектері арасында 2 жүлге орналасқан :сулкус бисипиталис медиалис ет латералис.Білек б. арасында 3 жүлге жатады.1 Медиалды шынтақтық сулкус улнарес Онда шынтақ нерві артерия және веналар өтеді 2 Латералды шыбықтық сулкус радиалис 3 Ортаңғы сулкус медианус Онда м.медианус өтеді.Шыбық-қоспа буыны аймағында сол жерде ретинакулум флексорум болуы нәтижесінде пайда болатын 3 өзек орналасады.Каналис карпалистен 2 жеке синовий қынабы орналасады:1 м флексорис дигиторум суперфисиалис ет профундус сіңірлі үшін 2 флексорис полиссис лонгус сіңірі үшін 1–ші вагина синовиалис коммунис м.флексорум саусақтардың терең және беткі бүккіштерінің 6 сіңірін қаусыратын медиалды орналасқан көлемді қапшық болып табылады.2-ші қынап вагина тендис м. Флексорис полиссис лонги латералды орналасқан ұзын және тар өзек онда қолбасы бас бармаңы бүккішінің сіңірі жатады .Сіңірлі қынаптар саусақтардың алақан жағында тығыз фиброзды пластинкамен жабылған.