КАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛЩ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ҰЛТТЫҚ ТЕСТІЛЕҮ ОРТАЛЫҒЫ

*&)

Оқу жетістіктерін сырттай бағалау

Әлеуметтік ғылымдар, экономика жэне бизнес

С¥Р АҚ КІТАПШ АСЫ 2104-нусқа

Байкау сынағы

С!ЖК_ Лек Аудитория № Орын №

Аты-женІ

Мамандық

шифры

Жауап парағының №

Студенттің қолы

АСТАНА - 2012

Қ¥РМЕТТІ СТУДЕНТ!

і. Тест сынағына берілетін уақыт - 150 минут (2 сағат 30 минут). Тест тапсырушылар үшін тапсырма саны - 100.

■2. БерІлген нұсқадағы эрбір тест тапсырмасындағы сегіз жауаптың үшеуін таңцауды қажет етеді.

3. Таңдаған жауабыңызды жауап парағындағы пәнге сәйкес сектордың тиісті дөңгелекшелерІн толық бояу арқылы белгілеу керек.

4. Есептеу жұмыстары ұшін сұрак кітапшасының бос орындарын пайдалануға болады.

5. Жауап парағында көрсетілген секторларды м^кият толтыру керек,

6. Тест сынағы аяқталғаннан кейін сұрақ кітапшасы мен жауап парағын аудитория кезекшісіне өткізу қажет.

8. Қатаң тиым салынады:

• Сұрақ кітапшасын ауыстыруға;

• Сұрақ кітапшасын аудиториядан шығаруға;

• Аныктама материалдарын, калькуляторды, ұяльг телефонды, сөздікті қолдануға.

9. Тестілеу уақытында ережені сактамаған жағдайда, ҚР БҒМ өкілі мен

аудитория кезекшІсі акт толтырып, студентті аудиториядан шығару және оның тестілеу нәтижесін жою туралы шешім қабылдайды.

tezf &■ </г #*'•&>'&■

2104-нусца

3

Экономикалық теория

1. Экономикалық теория зерттейді:

1. Адамның табиғатқа және затқа қатынасын.

2. Адамдардың шексіз қажетгілігін канағаттандыру үшін қоғамдағы шектеулі ресурстарды.

3. Өндірістік факторларды.

4. Адамның қоғамға қатынасын.

E) Өндіргіш күіптердің қатынасын.

F) Қоғамдық өндірістегі адамдар арасындағы қатынасты.

G) Адамдардың өзара қарым-қатынасын. Н) Шаруашылық жүйесін жүргізуді.

2. Қазіргі нарықтық экономиканың коғамдағы пайдалылық рөлі:

1. Шағын орта бизнестің ұлғаюы.

2. Тұтынушы егемендік кұқығын бұзуы.

3. Өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы байланыс.

4. Экономикалық өсуді қатамасыз ету.

E) Өндіруші егемендік кұқығын б^зуы. Ғ) Адамдардың тэуекелге бармауы.

G) Өндірутшлердің өндірген өнімінің жетістігі. Н) Жеке меншік сауда саясатының дамуы.

3. КР-да 1991-1992 ж. мемлекет меншігінің реформасы қалай жүргізілді:

1. Мемлекеттік меншіктІң болуы.

2. Тауар өндірушілердің экономикалық окшаулануы.

3. Өндірістік қатынастардың жаңа түрін қалыптастыру, меншІк иелерінің жаңа тобын қ¥РУ-

4. Накты бір енім өндірушілердің мамандануын білдіретін қоғамдық еңбек белінісі, шаруашылык өндірілген өнімнің айырбасқа (сатуға) түсуі.

E) Табиғи ресурстарға, жерге, үйге, өндіріс құрал-жабдықтарына меншік формасын езгерту процесі.

Ғ) Мемлекеттік меншікті мемлекет иелігінен алу жэне жекешелендіру G) Шаруашылық процестерін жургізу аркылы шектеулі ресурстарды пайдаланатын өндірістік кдтынастары. Н) Нарықтық экономикаға көшуге жағдай жасау үшін.

4. Мемлекеттің "кім үшін өндіру керек?" мәселесін шешудегі рөлі:

1. Экономикалық дағдарысты жоюға әрекет жасау.

2. Қоғамдагы тепе-теңдікті күиіейтуге жағдай жасау.

3. Пайданың өсуін ынталандыру.

4. КәсІпкерлер арасьтнда пайданы бөлу.

E) Қоғамдағы ақшалай табыстарды бөлу.

Ғ) Экономика тиімділігінІң есуін ынталандыру.

4

2104-иұща

G) Табысы шектелген нақты тұтынушыға көмек беру. Н) Экономикалық тұрактылыққа ыкпалын тигізу.

5. Меншіктің басқару қ^қығы:

1. Игіліктерді иеленуде ұйымдастыру қуқығы.

2. Игіліктерді қоддануды кім және қалай қамтамасыз етуді шешу қуқығы.

3. ИгіліктердІ пайдалану нәтижесіне ие болу кұқығы.

4. Игіліктерге міндеттелінген денелік (күш куаттылық) талдау құқығы,

E) Игіліктерді мұрагерлікке беру кұқығы.

Ғ) Игіліктерді сыртқы ортаның зияндылығынан қорғау кұқығы.

G) Игіліктің жұмыс қарқынын басқару куқығы.

Н) Игіліктерді жатсындыру, өзгерту, тугыну немесе жойып жіберу құқығы

6. Меншік субъектісі:

1. Бағалы кагаздар.

2. Ғимараттар.

3. Жер.

4. Өндіріс қңэал-жабдықтары.

E) Мемлекет.

F) Басқару орындары.

G) Табиғи ресурстар. Н) Адам.

7. Тауар - бұл:

1. Ақшаға айырбас заттың бірі.

2. Төлем кұралының бірі.

3. Жаңа құн.

4. Айналым құралының бірі.

E) Еңбек өнімі.

F) Еңбек нәтижесі.

G) Еңбек шығыны.

Н) Айырбас үшін шығарылған еңбек өнімі.

8. Тауар категориясына дщэыс анықтама беріңіз:

1. Табыс көзі.

2. Тұгыну құнына ие зат.

3. Үлттық қаржы, қоғамдық табыс.

4. Айырбас қ^нына ие тауар.

E) Қоғамның қажеттілігін қанағаттандыру қасиеті бар зат.

F) Еңбек құралы.

G) Өндірушінің өзі тұтынатын еңбек өнімі. Н) ¥лттық өнім, табыс, сауда.

9. Қолда қалған табыс:

А) Жұмыскерлердің ақша сомасы.

2104-нұсқа 93

22. Ақпараттты жинау тәсілін тандау боЙынша панельдер:

1. Панель мүшелерінен сүхбатталынады, панель мүшелері күнделік толтырады.

2. Ауылдық.

3. Қалалық.

4. Аумақтық.

E) Панель мүшелері бірдей уақыт аралығында сұхбат алынады, ал белгілі уақыт аралығында ақпаратты пошта арқылы жібереді.

F) Аймақтық.

G) Аудандық.

Н) Панель мүшелері қажетті ақпаратты поштамен жібереді.

23. Панелдік зерттеудің сипаттамалары:

1. Зерттеу жүргізу арзанга түседі

2. Респонденттер құрамы тұрақгы болады

3. Зерттеу бІр рет ғана жүргізіледі

4. Зерттеу объектілері өзгертІліп отырады

E) Зерттеудің пэні мен тақырыбы тұракты болады Ғ) Кезең сайын қайталал зерттеу жүргізіледі

G) Зерттеуге тек кәсіпорындар қатысады Н) Зерттеу жұргізу уақыты қысқа болады

24. Бір факторлы дисперсиялық талдау жасау процедурасының кезеңдері:

1. Арифметикалық орташаны есептеу

2. Тәуелді және тәуелсіз айнымалыларды анықтау

3. Моданы есептеу

4. Медиананы анықтау

E) Толық дисперсияны шашу және эффектілерді тексеру

Ғ) Маңыздылықты тексеру жэне нәтижелерді интерпретациялау

G) Топтық өзгермені анықтау

Н) Өзгерменің коэффициенты есептеу

25. Бір өлшемді статистикалық әдістердің жіктелуі:

1. Өзгермелі қатар

2. Биноминалды критерий

3. БІр факторлы дисперсиялық талдау

4. z-критерий

E) Екі топтық t-критерий Ғ) t-критерий

G) Жұп критерий

Н) Колмогоров-Смирнов критериі

Маркетингтік зерттеу ПӘНІНЕН СЬШАҚ АЯҚТАЛДЫ

92

2104-нусқа

Ғ) Есептеудің математикалық эдісІ

G) ЕркІн тәсіл

Н) Қарапайым тәсіл

18. Сандық зерттеулердің ерекшеліктері:

1. Зерттеуді форамлизациялау.

2. Сапалық процедураларға есептелген әдіс.

3. Жиналатын маліметтердің дәйексіз форматы.

4. Тура нәтижелер.

E) Жиналатын мәліметтердің нақты форматы мен оны алу көздері.

F) Күмәнді нәтижелер.

G) Кері нәтижелер.

Н) Зерттеу барысын қатаң стандарттау,

19. Фокус-топтарда шешім қабылдауда колданылатын сұрақтар:

1. БәсекелестердІ зерттеу

2. Ескі тауарлар жайлы жаңа ой алу

3. Үйымдық құрылымды талдау

4. Жабдықтаушыларды тандау

E) Жаңа өнімдер жайлы эсерлердІ анықтау

F) Тұгынушы қажеттілігін анықтау

G) ¥йымның қаржылық мүмкіндіктерІн анықтау Н) Персоналдың біліктілігін бағалау

20. Мақсатына байланысты фокус-топтардың типтері:

1. Қадағалаушылық

2. Тексерушілік

3. Клиникалық

4. Зерттеушілік

E) Феноменологиялық

F) Жағдайлық

G) Анықтаушылық Н) Фактілік

21. Модератор ушін нұсқаулык ережелері:

1. Пікір-талас кезінде топик-гайдты пайдаланып сұрактарды окуға болмайды

2. РеспонденттердІң қатысушылардың бірін талқылауына жол бермеуі керек

3. Сұрақтарды үшінші жақта қоймай өз атынан қойған тиімді

4. Басқа жауапқа жетелейтін көмекші сұрақтар қойып отыруы керек

E) Баска жауапқа жетелейтін сұрақпен толықтырмай тек бір с^рақ қою керек Ғ) ТІкелей пікір-талас кезінде сұрақтарды топик-гайдтан оқуы керек

G) РеспонденттердІ қатысушылардың бірін талқылауға итермелеуі керек Н) Фокус-топ мәселенің қозғалмаған аспектілерін қамтуы керек

210-І-нусқи 5

2. Еңбек кұны.

3. Адамдардың жұмсай алатын табыстары.

4. Тұрғындардың билігінде болатын табыс.

E) Халык төлейтін салыктардың жалпы көлемі.

F) Капитал кұны.

G) Кәсіпкерлік тәуекелдіктің қ^ны.

Н) Кэсіпкерлік тәуекелділігі мен капитал бағасына.

10. Нарықтағы тауар ұсынысы тәуелді:

1. Сапа, пайдалылық және қажеттілікке.

2. Өзара алмастырьшатын тауар бағаларының өсуіне.

3. Сапа, сұраныс жэне ұсынысқа.

4. Өндірілетін тауар ресурстарының бағасына,

E) Сапа, саны, бағаға.

F) Бәсеке күреске.

G) Орташа табысқа. Н) Сұраныс көлеміне.

11. Тепе-теңцік баға графигі көрсетедІ:

1. Сұраныс пен ұсыныс нүктесін.

2. ¥сыныс бағасын,

3. Сұраныс көлемі мен ұсыныс көлемінің теңдігін.

4. Артыкшылықты.

E) Баға мен сату көлемінің арасындағы тікелей тэуелділікті көрсетеді. Ғ) Нарыктык баға тендік бағадан төмен болса, сұраныс көлемі ұсыныс көлемінен артады.

G) Нарықтық баға тендік бағадан жоғары болса, ұсыныс көлемі сүраныс көлемінен артады. Н) Сұраныс бағасын.

12. Айналымдағы капиталдың формуласы;

1. Тауарлы ақша.

2. Өнеркәсіптік.

3. Акшалай.

4. Акша.

Е) т-А^т-е-т"

Ғ) Өндірістік. G) А-Т-А.

Н) Саудалық.

13. Капиталдың түріне негізгі жэне айнымалы болып бөлінуіне тән:

1. Тауарлы ақша.

2. Акционерлік меншік.

3. Өндірістік.

4. Ақшалай.

2104-нусңа

6

2104-күсқа

91

Е) Қарыз.

Ғ) Коллективтік меншік.

G) Саудалык. Н) Тауарлы.

14. Негізгі капитал:

1. Өндіріс тауары.

2. ӨндірІс процесінде қүнын өзгертпейтін капитал.

3. Бірнеше өндіріс процесіне катысатын және өз құнын жаңа өнімге бөлшектеп ауыстыру.

4. Натуралдық түрі толығымен тұратын капитал.

E) Өндіріс процесінде өз қүнын толық жоятьга жэне оны жаңа өнімге толық аударатын капитал.

F) Құнды қағаз түріндегі капитал.

G) Қосымша құн өндіру. Н) Айырбас кұнды өндіру.

15. Жиынтық (жалпы) табыс тең:

1. Қаражат қор жинақтау жиынтыгына.

2. Экономикалық өнімдердін жиынтыгына,

3. Таза экспортқа.

4. Капитал иелерінің жинаған ренталық төлемдерінің сомасына.

E) Жүмысшылардың тапқан теңгелерінің жалпы сомасына.

F) ТҮӨ-нің табысына.

G) Инвестицияларға.

Н) Өндірушілердің пайда ретінде алатын теңгелерінің сомасына.

16. Егер экономика біртұтас жүйе турінде талданса, онда ол жатады:

1. Сауда саясаты.

2. Еркін бәсеке.

3. ЕркІн кәсіпкерлІк қызмет.

4. Микроэкономикаға.

E) Позитивтік. Ғ) Нормативтік.

G) Макроэкономикаға.

Н) Халықаралық экономикаға.

17. Қалыптасқан дәстүрлер мен әдет-ғүрыптар негізінде кұрылатын, кепукладтық экономиканы қарастыратын экономикалық жуйе типін атаңдар:

1. Нарықтык.

2. Басқарушылық-әкімшілі.

3. Мемлекеттің нарық механизмдеріне араласуы,

4. Үрпақтан ұрпаққа жалғасып отырған дэстүр.

E) Салт дәстүр.

F) Индустриалды.

3. Далалық кезең

4. Тұжырымдамалық кезең

E) Жоспарлық кезең

F) Аналитикалық кезең

G) ¥йымдастыру кезеңі Н) Тексеру кезеңі

14. Сауалнама арқылы сұрау жүргізудің артықшылығы:

1. Мәліметтердің сапалы және ыңғайлы өндеуі.

2. Үлкен шығын.

3. Біршама төменгі қүн.

4. Сүхбат алушы мен респондент арасындағы кері байланыстың жоқтығы.

E) Көрнекті матерйалды қолдану.

Ғ) Тек дербес компьютерді қолданушылар үшін қол жетімді. G) Респонденттер тарапынан жауаптарды тәуелсіз ұйымдастыру, Н) Сұхбат алушының немесе компьютердің тарапынан эсер етпеу.

15. Сұрак кою әдІсінің артықшылықтары:

1. Білікті маманды іздеу.

2. Стандарттаудың жоғары деңгейі.

3. Терең талдау жүргізудің мүмкіндігі; алынған мэліметтерге талдау жасадың мүмкіндігі.

4. Мақсаттардың сәйкессіздігі.

E) Көп уақытты ж^мсау. Ғ) Ескірген мағл^мат.

G) Жүзеге асырудың жеңілділігі; кестелеу мен статистикалық талдауды

жүргІзудің мүмкіндігі.

Н) Көп фирмалық шығындар.

16. Маркетологқа іріктемені жоспарлауда шешім кабылдауға қажет:

1. Қашан с^рау керек

2. Кімнен сұрау керек

3. Қанша уақыт сұрау керек

4. РеспонденттердІ қалай тандау керек

E) Қалай сң)ау керек Ғ) Не сұрау керек

G) Қанша адамнан сүрау керек

Н) Респонденттен кім сү_рауы керек

17. Тәжірибеде қолданылатын іріктеме көлемін анықтаудың жолдары:

1. Күрделі әдіс

2. Есептеудің экономико-математикалық әдісі

3. Дәстүрлі есептеу әдісі

4. Есептеудің статистикалық әдісі

E) Арифметикалық орташа әдісі

2104-нусқа 90

2. Директордың көмекшісі міндетІн орындайды.

3. Ақпаратты өңцеудің статистикалық әдістері бойынша тәжірибе және теориясы бойынша маман ретінде қолданылады.

4. Маркетингтік зерттеулермен айналысатын кьізметкерлерді тексереді.

E) Маркетингтік зерттеулер жобасының іске асуына толық жауап береді. Ғ) Маркетингтік зерттеулердІң жобалануына толық жауапкершілікті алады. G) Маркетингтік зерттеулердің бөліміне мақсатгар және тапсырмалар орнатады.

Н) Маркетингтік зерттеулердің жобаларын басқару үшін толық жауапты.

10. Кодтау жэне мәліметтер енгізу бойынша қызметтері;

1. Дербес сұхбат алу арқылы мәлімеггер жинау.

2. Телефонмен сұхбат алу арқылы мэліметгер жинау.

3. Пошталық сұхбат алу арқылы мәліметтер жинау.

4. Кодтау схемасын өңдеу.

E) Мэліметтерді тиімді саралау эдІстерін анықтау. Ғ) Толтырылған сауалнамаларды редакциялау,

G) Компьютерге енгізу үшІн цифрларға сактаушыларға деректерді жазу. Н) Деректерді жинаудың тиімді әдістерін анықтау.

11. Объектіні бақылау және шешімдердің жазбасы механикалық құрылғы арқылы жузеге асырылатын зертгеушілік стратегияда колданылатын кейбір қүрылғылар:

1. Гальванометр

2. Тахистоскоп

3. Амперметр

4. Барометр

E) Телескоп

F) КөздІк камера

G) Манометр Н) Термометр

12. Бақылауды жүргізу үрдісІ ақпарат жинаудың кезеңдері:

1. Орталық кезең

2. КабинеттІк кезең

3. Кіріспе кезең

4. Далалық кезең

E) Дайындык кезеңі

F) Жоспарлық кезең

G) Техникалық кезең Н) Аналитикалық кезең

13. Экспериментті жоспарлау мен жүргізу кезеңдері;

1. Дайындык кезеңі

2. Жүзеге асыру кезеңІ

210'1-нүсқа 7

G) Аралас. Н) Дәстүрлі.

18. Капитал айналысы:

1. Капиталдың шеңбер айналымының үнемі кайталануы жэне жаңаруы.

2. Капиталдың ұдайы өндірісте болуында.

3. Техникалық кұрылым өзгерістерің көрсететін құндық қүрылым өзгерістері,

4. Капиталдың өндіріс жэне айналыс саласындағы қозғалысы.

E) Тұгылған және өзгермелі капиталдар қатынасы.

F) Өндірістің техникалық қурылымы.

G) Капиталдың 3-сатыдан кезекті түрде өтуі өзгермелі түрде 3-түріне ауысуы.

Н) Капиталдың айналыс саласына өтуі.

19. Макроэкономикалық жағдайында Вальростық жалпы экономикалык теңдігінің есебі бойынша:

1. Нарықтың барлығында да жетілмеген бэсеке күрес болады.

2. Салалық нарықтрда артықшылық ұсыныс жэне сұраныс болмайды.

3. Нарықтық барлық түрінде жетілген бәсеке күрес болады.

4. Тауарларға және ресурстарға баға тұрақты.

E) Потенциалдык ЖҮӨ-нің көлемі өссе.

F) Өндіріс факторларының запастары өзгермейді.

G) Экономикалық толық жүмыс бастылық жағдайда дамыса. Н) Нақты және потенциялды Ж¥Ө көмегі тең болса.

20. Өндірістік капитал пайдаланылатын сфера:

1. Айырбас кұнды ендіру.

2. Мәдениетте.

3. Қызметте.

4. Өндірісте.

E) Саудада.

F) ӨнеркәсІпте.

G) Кәсіпорында. Н) БілІмде.

8

2І04-нуси;а

21. К.Жуглярдьщ орташа толқындарының себептері мен ерекшеліктері:

1. Бастьг козғаушы күш технологиялық өндірІстегі технологиялық базаның радикалды өзгеруі мен оның к^рылымдык кайта к^рылуы.

2. Экономикалық циклдардың себептері күрделі күрылыспен байланысты.

3. Энергия куаты мен материалдарға байланысты.

4. Алтынның элемдік қорының тербелісі.

E) Ақша айналысындагы өзгерістер, кердиттік жүйенің мәселелеріне. Ғ) ЖҮӨ-нің тербелісіне инфляцияға, жұмыссыздыкқа әкеледі.

G) ЖҮӨ-нің, инфляцияның, жұмысбастылықтың тербелісіне әкеледі. Н) Халықтын әлеуметтік жағдайларының төмендеуіне әкеледі.

22. Ашық инфляция қандай формаға бөлінеді:

1. Ақша қундылығы мен кабІлеттілігінің төмендеуі.

2. Жалпы баға деңгейі инфляция.

3. Өмір сүру құны.

4. Болжау, күткен, кұтпеген инфляция.

E) Қағаз ақша, бағаның өсуі.

F) Баяу, қарқынды, ұшқыр инфляция.

G) Жұмыс, ақша, сұраныс тауар инфляци. Н) Сұраныс, шығын, кұрылымдық инфляция.

23. Өндірістің төмендеуі мен фирманың жабылуы салдарына жүмыстан босатылған адам:

1. Жұмыс күші саны өссе.

2. Ж^мыссыздықтың циклдық формасына.

3. Жиынтық сұраныстың өзгеруіне байланысты.

4. Жиынтык сұраныстың жетіспеуіне байланысты.

E) Жұмыссыздықтың фрикциондық формасына.

F) Жұмыссыздықтың маусымдық формасына.

G) Жұмыссыздыктың к^рьшымдық формасына. Н) Жұмыссыздықтың жасырын формасына.

24. Жылдық есептеудегі Ж¥Ө өзгеруінің қарқыны жоғары болса онда-ол:

1. Сақтанушы.

2. ӨндіргІштІң өсуі.

3. Экономикалық өсу.

4. Алыпсатарлық.

E) Эмбарго.

F) Жалпы ішкі өнім.

G) Икемділік.

Н) Өндіріс көлемІн олшеген кезде қос есепті болдырмау.

89

2104-нұсңа

5. Екінші реттІ деректер (ақпарат):

1. Таидалған мзселенІң мақсаттарынан ерекшеленетін, алдын-ала жиналған деректер.

2. Басқа мақсаттар үшін, алдын-ала жиналған деректер.

3. Нақты мақсатты шешу үшін жиналған деректер.

4. Накгы мақсат үшін жинақталған мэліметтер.

E) Аздалған көшірме негізінде құрылымсыз зерттеу әдістемесі.

F) Басқа мақсаттар үшін жиналған, ескіріп кеткен мәліметтер.

G) Нақты мақсаттар үшін жиналған деректер. Н) Есеп беру мәліметтері.

6. Қайталап зерттеудің репрезентативтілігінің төмен болуының себептерІ:

1. Зерттеуге аз адамның қатысуы

2. Панелге қатысушылардың көшІп кетуі, қызығушылығын жогалтуы

3. Респонденттердің өтірік жауап беруі

4. Жауаптарда жүЙелі қателердің көп болуы

E) Сұралушылардың үнемі біркелкі жауап беруі

F) Тұрғындардың зерттеуге қатысудан бас тартуы

G) Панелге қатысушыларға төлем жасау

Н) Зерттелушілердің профилдерінің эркелкі болуы

7. Басқару мэселесі (management decision problem);

1. Делдал мәселелері.

2. Бухгалтер кездестіретін мәселелер.

3. Өндіруші мәселелері.

4. Басқарушы мәселелері.

E) Менеджердің кездестіретін мәселесі.

F) Қаржы мамандарының мәселелері.

G) Қамтамасыз етушілер мәселесі.

Н) Шешім қабылдайтын адамның кездесетін мәселелері (топ-менеджер).

8. Аналитик:

1. Қорытынды есептеу нәтижесін әзірлейді.

2. Жеке құрайтын жобалардың іске асырылуына қатысады.

3. Сауалнаманың алдын ала тестілеуін өткізіп, өндейді.

4. Кабинеттік зерттеулердің көп белігін жүргізеді.

E) Таңдап алуға, бақылау және интервью алушылардың бағасының өткізуіне жауапты.

F) Сауалнаманы редакциялап кодпен жазады.

G) Ақпаратты өндеудің статистикалық әдістері бойынша тәжірибе және теориясы бойынша маман ретінде қолданылады.

Н) Маркетингтік зерттеулердің жобалауына қатысады.

9. Маркетингтік зерттеудегі жоба жетекшІсі:

А) Серіктестіктің барлық маркетингтік зерттеулеріне жауап береді.

88

2104-нусқа

Маркетингтік зерттеу

1. Проблеманы анықтау үшін маркетингтік зерттеулер (problem identification research) қолданылады:

1. Проблема айқындалған кезде, оның шешетін бағытты анықтау.

2. Істің шынайы күйін көрсететін, нақты ақпаратты беру үшін.

3. Жасырын болатын проблемаларды айкындау үшін.

4. Болашақта пайда болуы мүмкін мэселелерді анықтау үшін.

E) Ақпаратты жинақтау, талдау жасау, тарату жэне қолдану үшін.

Ғ) Маркетингтік проблемаларды жүйелік және объективті айқындау үшін.

G) Айқын емес жағдайларды аныктау үшін.

Н) Алты кезеңнен түратын эрекеттер кешенІ үшін.

2. Маркетингтік зерттеулердің негізгі бағыттары:

1. Лизинг.

2. Нарыкты, тауарды, бағаны, тауарды жылжытуды зерттеу.

3. Тұтынушыларды, бәсекелестерді, делдалдарды зерттеу.

4. Аудит.

E) Статистикалық зерттеулер.

F) Кэсіпорыннық ішкі ортасын зерттеу; өткізуді ынталандыру.

G) Консалтинг. Н) Сақтандыру.

3. Мақсатты нарық сегментін тандау үшін жүргізілетін маркетингтік зерттеулердің бағыттары:

1. Үй шаруашылықтарын зерттеу

2. Жеке түтынушыларды зерттеу

3. Әткізуді ынталандыруды зерттеу

4. Нарықты зерттеу

E) Тауарларды зерттеу

F) Нарыктағы бәсекелестікті зерттеу

G) Жанұяларды зерттеу

Н) Нарықтың фирмалық қүрылымын зерттеу

4. Екінші ретті ақпараттың артыкшылыктары:

1. өзектілігі

2. шынайылығы

3. жинау үнемділігі

4. салыстырмалылығы

E) крлдану ыңғайлылығы

F) кол жетімділігі

G) мақсатқа сәйкестігі

Н) басқару объектілерІ немесе функциялары түргысьшан жүйеленгендігі

2104-нүс^а 9

25. Техника мен технологияның жетілдірІлуі арқылы ^лттық экономиканы өсіру - бүл:

1. Аралас жолмен осу,

2. Үйымдастыру мен басқаруды жетілдіру.

3. Толық өнім.

4. Өндіргіш өсу.

E) Ресурстарды пайдалану әдІстерін жақсарту.

F) Жұмыс күшінің және заттық капиталдың сапасын жақсарту.

G) Интенсивті өсу, Н) Экстенсивті өсу.

Экономикалық теория ПӘНШЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

2104-нусқа

10

2104-нусқа

87

Макроэкономика

1. Нақты ЖІӨ сипаты:

1. Тұрақты бағадағы өнім шығару көлемін анықтайды

2. Номиналдьі ЖІӨ-нен әрқашанда үлкен

3. Номиналды ЖІӨ көлемі мен бағалар индексіне байланысты

4. Ағымдық бағалар негізінде есептеледі

E) Резиденттердің үлесін ескермейді Ғ) Инфляция деңгейі ескеріледі

G) Әрқашан Номиналды ЖІӨ-re тең Н) Меншіктен тускен табысты ескереді

2. Ласпейрес және Пааше индекстерінін айырмашылықтары:

1. Таза экспорт тү_рақтылығы ескеріледі

2. Инвестицияны ескереді

3. Қымбат тауарларды арзан тауарлармен алмастыру ескерілмейді

4. Қымбат бағалар алынады

E) Пааше индексін есептегенде ағымдағы жылдағы тауарларды тұгыну кұрылымының өзгеруі ескеріледі

Ғ) Пааше индексін есептегенде ағымдағы кезендегІ тауарлар қоржынының

қүрылымы алынады

G) Ласпейрес индексін есептеуде ағымдағы жылдағы тауарларды түлыну

құрылымының өзгеруі ескерілмейді

Н) Таза импорт тү.рактылығы ескеріледі

3. Макроталдаудьщ негізгі мәселесІ:

1. биржалық инфрақү_рылым дамыту

2. жеке субъектілердің қызметін талдау

3. үлттық экономикаға эсер ететін негізгі факторларды анықтау

4. нарықтағы тауарлардың кұрылуы

E) макротұракгылықты қалыптастыру Ғ) тепе-тең бағаны бекіту

G) нарыктағы тепе-теқдікті анықтау Н) әлеуметтік теңсіздік мәселесі

4. Төменде берілгендердің қайсысы сұраныс сілкінісімен байланысты:

1. Ақша сү_ранысының күрт өзгерісі

2. Ресурстарға бағаның кұрт өсуі

3. Инвестициялық сұраныстың тосын өзгерІсі

4. Табиғи апаттар

E) ЖІӨ өзгерісі

Ғ) Ақша айналымы жылдамдығының күрт өзгерісі

G) Ақша үсынысы

Н) Заңдылықтардағы өзгерістер

22. Нарыққа терең ену стратегиясын жүргізу кезіндегі шаралар;

1. өндіріс көлемін арттыру арқылы, өзіндік қүлды төмендету.

2. тауар беделін арттыру мақсатында бағаны жоғарылату.

3. бағаны төмендету арқылы сатылу көлемін ұлғайту.

4. нарықты зерттеу мақсатында сауалнама жұргізу.

E) тауар жылжытуды қарқындату, жарнаманың белсенділігін арттыру.

F) халықаралық нарық жайларын есепке алу,

G) сатып өткізуді ынталандыруды күшейту, сервис қызметін кеңейту. Н) бәсекелестер шараларын қайталаудан бас тарту.

23. Портер стратегиясы үлгісіндегі шығын артықшылығы стратегиясына тиесІлі әрекеттер:

1. халықаралық делдалдар қызметін пайдалану.

2. бэсекелестер жарнамасын қайталамау.

3. тауардың өзіндік құнын төмендетіп отыру.

4. төменгі бага арқылы тұгынушына өзіне тартып отыру.

E) жабдықтаушыларға қатаң талаптар енгізу.

Ғ) сатып өткІзу көлемін бір қалыпты ұстап тү_ру. G) нарыққа көп көлемді тауар шыгару. Н) делдалдар қызметінен бас тарту-

24. Халықаралық маркетингтің қарастырылатын негізгі орталары:

1. мегаорта.

2. медиаорта.

3. экономикалық орта.

4. қамтатасыз етілген орта.

E) нарыктық орта. Ғ) халықаралық орта G) мәдени орта,

Н) саяси-құқықтык орта.

25. Қызмет саласындағы орын алып отырған институттар:

1. өндірістік сектор.

2. халықаралық фирмалар секторы.

3. жеке меншікті бейкоммерциялық сектор.

4. коммерциялық сектор.

E) мемлекеттік сектор.

Ғ) біріккен кәсіпорындар секторы.

G) жарнамалық сектор

Н) аралық делдалдар секторы

Маркетинг ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

86

2104-нусқа

18. Тауарды өткізу арналарында қолданылатын көтерме сауданың тұрлері:

1. комивояжерлер көтерме саудасы.

2. бір реттік көтерме сауда.

3. коммерцнялық көтерме сауда.

4. жеңілдетілген көтерме сауда.

E) өндірушілер көтерме саудасы.

Ғ) агенттер, брокерлер арқылы көтерме сауда. G) мерзімдік көтерме сауда. Н) ерекше көтерме сауда.

19. Компаниянын, мақсатьгаа байланысты жарнаманың түрлерІ:

1. қатаң жарнама.

2. тікелей жарнама.

3. кеңесші (ұгіт) жарнамасы.

4. көз жарнамасы.

E) эмоционалды жарнама. Ғ) тауар жарнамасы.

G) ескерту жарнамасы. Н) ақпараттық жарнама.

20. Коммуникация:

1. тауарға/қызметке тұтынушының сенімін күшейту,

2. тауар мен қызметті жаңартып отыру.

3. тауарды/қызметтІ жеткізІп беру, кепІлдемесін орындау.

4. жаңа тауар ұсыну үшін тұтынушылардың көзқарасын аныктау.

E) тұгынушылармен байланысқа түсе отырыл, олардың зерттеу.

F) клиенттермен тығыз байланыс кұра отырып сауалнама жүргізу.

G) тауар/қызмет туралы ескерту үшІн қолданылатын әдіс-амалдар. Н) тауарлар/кызметтер туралы хабарландыру,

21. Маркетингті бақылаудың негізгІ үш түрі:

1. стратегиялық бақылау.

2. пайда деңгейін бақылау.

3. жылдық жоспардың орындалуын бақылау.

4. болжамдық бакылау.

E) өндіріс көлемІн бақылау.

F) нарық коньюнктурасын бақылау.

G) нарықулесін бақылау. Н) өндірістік бақылау.

11

2104-нусіса

5. AS қисығының жылжуына әкелуші факторлар:

1. тұтынушы талғамының өзгеруі

2. күқықтық нормалардың өзгеруі

3. түлынушылар шығындарының өзгеруі

4. мемлекеттік гаығьшдардың өзгеруі

E) тұгынушы табысының өзгеруі Ғ) нарық қүрылымы

G) өндірістік ресурстардың баға деңгейІнің өзгеруі Н) инвестициялық шығындардың өзгеруі

6. Жиынтық сұранысқа эсер ететін бағалык емес фактор:

1. Тауар бағасы

2. Халық саны

3. Валюталық бағам ауытқулары

4. Экспорт

E) Ауа райы

F) Салық

G) Тауардың арзандауы

Н) Тұгынушылар әл-аукаты

7. Қысқа мерзімді кезеңде ағымдағы қолда бар табыс өскен сайын:

1. Қор жинауға шекті бейімділік өседі

2. АРС өседі, APS кемиді

3. АРС кемиді, APS өседІ

4. Түлгыну шығындары да, қор жинау да кемиді

E) АРС жэне APS кемиді

Ғ) Тұтыну шығындары және қор жинау өзгермейді

G) Отбасы табысының өсуімен түлынуға кеткен шығын бөлігі салыстырмалы

қысқарады жэне қор жинағы салыстырмалы өседі

Н) Отбасы табысыньщ өсуІмен тұтынуға кеткен шығын бөлІгі салыстырмалы

өседі және қор жинағы салыстырмалы қысқарады

8. Егер қолда бар табыс көлемі темендесе,онда:

1. Түл-ыну шығындары да, қор жинау көлемІ қысқарады

2. Тұтыну шығындары және қор жинау өзгермейді

3. Қолда бар табыс көлемінің төмендеуі пайыз мөлшерлемесінің өсуі әсерІнен, нәтижесінде үй шаруашылығының байлығы, соның әсерінен оның түтынуы да азаяды

4. Тұтыну шығындары да, кор жинау да өседі

E) Түл-ыну шығындары қысқарады, ал қор жинау көлемі өседі Ғ) Түтыну шығындары өсіп, қор жинау көлемі қысқарады

G) Жиынтық ^сынысы өседі Н) Қор жинау өседі

2104-нуск;а

12

2104-Нусца

85

9. Неоклассикалық және кейнстік көзкарастарға ортақ үлгі;

1. IS-LM

2. Филипс пен Лаффер қисығы

3. Леонтьев үлгісі

4. Солоу үлгісі

E) IS-LM, AD-AS Ғ) Кейн кресі

G) AD-AS

Н) Лоренц қисығы

10. Банк жүйесінің бірінші деңгейіне мыналардың қайсысы жатады?

1. Қор биржасы

2. Коммерциялық банк

3. Арнайы ұйымдар

4. Орталық немесе Үлттық банк

E) Үлттық банк

F) Депозиттік банк

G) Центр-Кредит банк Н) Орталық банк

11. Номиналды пайыз мөлшерлемесінің өзгеру себебі:

1. ЖҮӨ өзгеруі

2. Салық өзгеруі

3. Инфляция қарқынының өзгеруІ

4. Сыйакы мелшерлемесінің өзгеруі

E) Пайыз мөлшерлемесі мен инфляция қарқынының өзгерулері

F) Нақты пайыз мөлшерлемесінің өзгеруі

G) ЖІӨ өзгеруі

Н) Жұмыссыздык қаркынының өзгеруі

12. Тепе-теңцік пайыз мөлшерлемесі мен ақша массасының ауытку себебі:

1. Тұтыну шығындары мультипликаторы

2. Депозиттер

3. Ақша нарығындагы экзогенді айнымалыларға байланысты

4. Қор жинағы

E) Ақша ұсынысының өзгеруі Ғ) Табыс деңгейінІң езгеруі G) Банктік резерв нормасы

Н) МемлекеттІк сатып алу шығындары

13. Инфляцияға қарсы фискалды саясат ерекшелігі:

1. Салық пен мемлекет шығындарының көбеюін

2. Салық салу деңгейін арттыру

3. Салық пен мемлекет шығындарының азагоын

4. Салық салу деңгейін азайту

G) ерекше сервистік қызметтер.

Н) тауарды сатқаннан кейінгі сервис.

14. Тауар ассортименті мынадай көрсеткіштермен сипатталалы:

1. ассортимент ені.

2. ассортименттің қамытылуы.

3. ассортименттің қайталанбауы,

4. ассортимент кескінІ.

E) ассортименттіңтолыққандығы. Ғ) ассортимент саны.

G) ассортимент көлденеңі. Н) ассортимент терендігі.

15. Бағаға эсер етуші негізгі факторлар:

1. макроорта факторлары.

2. медиаорта әсерлері.

3. тауар қозғалысына қатысушылар.

4. халықаралық нарық факторлары.

E) коғамдық орталықгар.

Ғ) бәсекелестер жэне мемлекет. G) шығындар және тұтынушылар. Н) табиғи орта жайлары.

16. Тауар таңбасының элементері:

1. көріністер.

2. стандартгар.

3. арнайы түстер.

4. сурет.

E) рәміз/символ.

F) біріккен әріптер, цифрлар.

G) эуендер. Н) дыбыстар.

17. Тауарды өткізу арналарынын үш деңгейлі арнасында өндіруші мен тұтынушыны байланыстырушылар:

1. комувояжер.

2. үхақ көтерме саудагер.

3. агенттер.

4. брокерлер.

E) жарнамалаушылар.

F) көтерме саудагер.

G) бөлшек саудагер Н) үхынушылар.

84

2104-нүсца

3. олигополиялық нарық,

4. бір ортадан басқарылатын жоспарлы нарық.

E) экспорттық, импорттық нарық.

Ғ) а/ш шикізаты, азық-түлік, орман шаруашылығы тауарлары нарыгы. G) Машиналар және өндіріс құрал-жабдықтары нарығы. Н) қызмет көрсету саласындағы ерекше қызметтер нарығы.

10. Тұтьгау тауарлары нарыгын сегменттеу негіздері:

1. нарықтың көлемі негізінде.

2. бәсекелестер іс-эрекетінің негізінде.

3. т^тынушылардың сатыпалу қабілеттілігІ негізінде,

4. психографиялық негізде.

E) география, демография негізінде.

F) тұтынушылардың құлығына байланысты.

G) нарықтық факторларға байланысты. Н) тұтыну ерекшелігіне байланысты.

11. Тауарлар топтамасын қарастыратын болсақ, кызмет түріндегі тауарлар:

1. түрмыстық қызметтер.

2. мерзімдік қызметтер.

3. стандарттық емес қызметтер.

4. халықаралық қызметтер.

E) арнайы қызметтер. Ғ) іскерлік қызметтер. G) элеуметтік кызметтер, Н) аралас қызметтер.

12. Тауардың өмірлік кезеңінің өсу кезеңінін сипаттамасы:

1. қарапайымдылықтың бірінші орынға қойылуы.

2. сату көлемінің өсуі.

3. тауардың экспортқа шығарыла бастауы.

4. тұгынушылардын тауарды кабылдауы.

E) стандартқа сай емес тауарлардың пайда болуы.

F) пайданың күрт төмендеуі.

G) сүраныстың өсе бастауы.

Н) салыстырмалы түрде тауардың беделі төмендейді.

13. Тауар саясатындағы сервистік қызметтіңтүрлері:

1. кепілдемелі, кепІлдемеден кейінгі сервис.

2. арнайы тұтынушылар тобына арналған сервис.

3. тауарды сатқанға дейінгі сервис.

4. жоспарлы түрдегі аралас сервис.

E) тұгынушының үйінде көрсетілетін сервистік қызметтер. Ғ) талап бойынша орындалатын сервис.

2104-нұска J3

Е) Салық механизм! қолданылмауы

Ғ) Мемлекеттік шығындарды қысқарту

G) Мемлекеттік шыгындарды азайтып, салық салу деңгейін арттыру

Н) Салық азаюы мен мемлекет шыгындарынын өсуін

14. LM қисығы графиктегі көлбеуі жатыңқы болса:

1. Тармактары жоғары бағытталған

2. Пайыз мөлшерлемесі икемді

3. Еңіс 0-ге тең

4. Теріс көлбеулі

E) Горизонтал Ғ) Оң көлбеулі

G) Пайыз мөлшерлемесі аз өзгергенде табыс көбірек өзгереді Н) Кему

15. IS- LM үлгісінің ішкІ айнымалылары: А)е

В)к

C)t

D)d

Е)І

F)R

G)a

Н)Ү

16. Қү.рылымдық жүмыссыздық:

1. Ұзақ мерзімді

2. Өз еркімен байланысты

3. Кейбір мамандықтарға сұраныс өзгергенде пайда болады

4. ӨндІрістегі технологиялық өзгерістерге байланысты

E) Экономикалық цикл фазасына байланыстьі

F) Басқа жұмыс орнын іздеумен байланысты

G) Циклдык өрлеу кезеңінде болмайды

Н) Кәсіптілік деңгейіне байланысты басқа жұмыс орнын іздеумен байланысты

17. Қүрылымдық жұмыссыздық:

1. Экономикалық құлдырау кезінде калыптасады

2. Басқа жұмыс орнын күтуге байланысты босағандар

3. Өндірістегі технологиялык өзгерістермен байланысты

4. Мамандыгы «ескіріп», қажет емес болған тұлғалармен сипатталады

E) Қысқа мерзімді сипатқа ие

F) Өндірістегі технологиялық өзгерістерден тәуелсіз

G) Мекемедегі қысқартуға байланысты босағандар Н) Ерікті түрдегі жұмыс ауыстыруда туындайды

14

2104'Нусңа

18. Шығын инфляциясы ненің нэтижесінде дамиды:

1. AD қисығының оңға жылжуыньщ

2. AS қисығының солға жылжуының

3. AD қисығының солға жылжуының

4. AD мен AS қисыктарының бір мезгілде солға жылжуыньщ

E) AS қисығының оңға жылжуының

F) Жиынтық ұсыныс қисығының солға жылжуының

G) Жиынтық ұсыныстың азаюынан

Н) Кәсіпорынның жалпы өнІмінің қысқаруы

19. Фискалды саясаттөлем балансы жағдайына келесі багытта эсер етеді:

1. Пайыз мөлшерлемесІ аркылы

2. Пайда арқылы

3. Табыс деңгейі мен пайыз мөлшерлемесІ аркьілы

4. Мультипликатор арқылы

E) Заң арқылы

F) Қосымша кұн арқылы

G) Мүлік салығы арқылы

Н) Табыс деңгейіне эсер арқылы

20. Нақты айырбас бағамына эсер ететін факторлар:

1. фирма бағаларының өзгеруІ

2. ақша массасының тұрақтылығы

3. мемлекеттік салықтардың өзгеруі

4. тауар құнының өзгеруі

E) жиынтық ұсыныстың өзгеруі Ғ) инвестицияның сұранысы G) ақша өтімділігінің өзгеруі

Н) мемлекеттік жинақтың өзгеруі

21. Шет ел мемлекеттерінде ынталандырушы бюджет-салық саясат жүргізу нәтижесінде:

1. Таза экспорт тұрақты

2. Таза импорт тұрақты

3. Инвестиция деңгейін төмендетеді

4. Әлемдік пайыз мөлшерлемесін өзгертедІ

E) Әлемдік пайыз мөлшерлемесін өсіреді Ғ) Инвестиция деңгейі тұ.ракты

G) Жалақыны өсіреді

Н) Пайыз мөлшерлемесін өзгертпейді

22. Еркін айналым бағамының кемшілігі:

1. Бағалар төмендейді

2. Сұраныс тұрақты

3. Импорт шектеулі

83

2104-нүсқа

2. қүнсыздану/инфляция деңгейІ, салык жүйесі, сыртқы саясат.

3. кәсіпкерліктің дамуы, табыстары мен сұранымның көлемІ.

4. мемлекеттін қаржы, қаражат жайы, сұраныс және түлыну икемдігі.

E) халықтын мәдени ерекшелігі мен жасының орташа көрсеткіші.

F) тууы мен өлімдер деңгейІ, неке мен ажырасу саны, этникалық, діни кұрылым.

G) халық тығыздығы, миграциялық бағыттары, өсім құрылымы. Н) тұрғындардың саны, аумакка байланысмты орналасуы.

6. Макроортаның экономикалық факторларының негізгі көрсеткіштері:

1. баға деңгейі, каражат жағдайы, салык жүйесі.

2. қоршаған ортаның ластану деңгейі мен ресурстарды түгыну деңгейі.

3. түрғындардың сатып алу қабілеті, инфляция деңгейі.

4. фирманың және оның бәсекелестерінің инновациялық әлуеті.

E) тұгынушылардың ерекшеліктері мен білІм деңгейі.

Ғ) шектес және бақылауға алынған салалардағы технологиялар. G) халықтың сатып алу кабілеттілігінің өзгеруі, сұраныс икемділігі. Н) тұрғындардың саны мен курамы, өсім кұрылымы.

7. Тұтынушыларды терең түсіну үшін зерттеу жұмыстары кәсіпорынға мүмкіндік бередІ:

1. тауарды сатудағы сервистік қызметі стандарттауға мүмкіндік береді.

2. сатып алу кезіндегі саудаласу жайларын жүргізу мүмкіндІгіне ие болады.

3. кәсіпорынның пайда көлемін арттыруға толық мүмкіндік береді.

4. маркетинг стратегиясын анықтап, оны жүргізуге мұмкіндік береді.

E) тұл:ынушылардың сатып алу кабылеттілігіне ықпал етуге мұмкіндік береді. Ғ) түл:ынушыларды толық канағаттандыру арқылы сеніміне ену.

G) тауарды жарнамалаудың бағыттарын анықтап береді.

Н) әлеуетті тұтынушымен қатынасты жақсарту, қажеттерін болжау

мұмкіндігі.

8. Тұтынушылардың сатып алу шешіміне эсер етуші психологиялық факторлар:

1. алушыны сендіру, онымен қатынас жасау қабілеті.

2. психологиялық ортаның ерекше факторлары.

3. халықаралық саяси факторлар әсерлері.

4. белгілі бір іс-эрекетке ынталандыру себептері.

E) шешІм қабылдау барысы, ісін меңгеруі. Ғ) сатып алу кезіндегі сервистік қызметтер. G) сатушының эстетикалық әсерлері.

Н) адамның жеке тұлғалық қасиеттері, беделі.

9. Тауарлардың салалық түріне байланысты тауарлы нарықтың түрлері:

1. минералды тыңайтқыштар және отын нарығы.

2. халықаралық сұранысқа ие тауарлар нарығы.

82

2104-нусқа

Маркетинг

1. Маркетингті енгізу үшін қажетті негізгі жайлар: А) Сатып алушы нарығы.

Б) Сатушылар нарығы.

3. Қызмет нарығы.

4. Тұтынушылар нарыгы.

E) Олигополиялық нарық.

F) Монополиялық нарық.

G) Үсыныстың сүраныстан үстемдігі. Н) Тауарлар нарығы.

2. Әлеуметтік-этикалық маркетинг тркырымдамасы маркетинг саясатының құрамындағы өзара тығыз байланысты үш фактордың қ^рамына кіреді.

1. кәсіпорын саясаты

2. тугынушылар көзқарасы

3. тауар ассортимент!

4. нарықтық сұраныс

E) қоғам мүдесі

Ғ) тұтынушылар қажеттілігі G) сату көлемі Н) фирма пайдасы

3. Ақпараттардың өңделуіне байланысты түрлері:

1. бастапқы.

2. анықтамалык-

3. теракты.

4. туынды.

E) айнымалы. Ғ) реттелген.

G) екінші реттік. Н) хабарламалы.

4. Шығу мерзіміне байланысты ақпараттың түрлері:

1. тұрақты ақпарат.

2. хабарламалы акпарат.

3. кепілдемелік ақпарат.

4. бастапқы акпарат.

E) анықтамалық акпарат.

F) нормативтік ақпарат.

G) айнымалы ақпарат. Н) эпизодтық ақпарат.

5. Макроортаның демографиялық факторларының негізгі көрсеткІштері: А) тұрғындардың сатып any қабілетгілігі, табысының көлемі.

2104-нусңа ү$

D) Үсыныс тұрақты

E) Тұрақсыздық

Ғ) Экспорт тұрақты

G) Белгісіздік

Н) Сауданың нашарлауы

23. Р.Солоу моделі бойынша бір жұмысбасты есепке алғанда шығару көлемінін тұрақты өсуі келесімен түсіндіріледі:

1. Технологиялық прогреспен

2. Халық санының өсуімен және жинактау нормасының өсуімен

3. Халык санының өсуімен

4. Халық санының өсуімен және технологиялық процеспен

E) Жинақтау нормасының өсуімен Ғ) Инвестиция өсуімен

G) Мультипликативтік эсермен

Н) Ғылыми жетістіктерін өндіріске ендірумен

24. Экономикалық өсудің интенсивті факторлары:

1. Өндіріс құралдары

2. Технологиялық прогресс

3. Жұмыскерлер санының өсуі

4. Қорлардың шығындарын азайту

E) Еңбек шығынының артуы

F) Жалақы, салық

G) Ресурстарды тиімді орналастыру Н) Капитал шығынының артуы

25. Экономикалык өсуді тежеуші факторлар:

1. Ресурстарды тиімді орналастьтру

2. Әлеуметтік саясат

3. Инвестиция

4. Экологиялық шектеулер

E) Ж^мысбастылық

Ғ) Үкіметгің тиімсІз экономикалық саясаты G) Ресурстық шектеулер Н) Техникалық прогресс

Макроэ ко н о м и ка ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

2104-нұсқа

16

2104-нүсца

%\

Кәсіпорын экономикасы

1. ¥лттық экономика:

1. Бүкіл ел, мемлекет дэрежесінде макрожүйе ретінде сипатталады

2. Бұкіл ел, мемлекет дәрежесінде микрожүйе ретінде сипатталады

3. Белгілі бір елдің когамдық еңбек бөлінісінің, ғылыми-техникалық дамудың, халықаралық қатынастың, қалыптасқан жэне өзара байланысқан саланың бірыңғай кешені.

4. Тек заңды тұлға мәртебесі жок ұйымдар жиынтығы

E) Заңцы тұлға мәртебесі бар ұ_йымдар жиынтығы

F) Белгілі бір елдің тек қогамдық еңбек бөлінісі

G) Ғылыми-техникалық дамудың бірыңғай кешені Н) Халықаралық қатынастың бірыңғай кешені

2. Меншік түріне байланысты экономика секторының түрлері:

1. Құкықты және құқықтық емес

2. Ақылы және тегін

3. Коммерциялық жзне коммерциялык емес

4. Орта және шагын

E) Мемлекеттік және жеке Ғ) Ірі жэне орта

G) Мемлекеттік Н)Жеке

3. Мазмұндық және керсеткіштік нысаны бойынша жоспарлау түрлері:

1. жылдық

2. қысқа уақыттық

3. ұзақ уақыттык

4. орташа уақыттық

E) индикативтік Ғ) директивтік G) казіргі

Н) стратегиялық

4. Мемлекеттік реттеудің негізгі құралдары;

1. Ғылыми-техникалық дамудың бІрыңғай кешенІ

2. Сыртқы экономикалық реттеу

3. Белгілі бір елдің қоғамдық еңбек бөлінісі

4. Табыстарды реттеу саясаты

E) Бүкіл ел, мемлекет дәрежесінде микрожүйе. Ғ) Заңды түлға мәртебесі жоқұйымдар

G) Ақша саясаты

Н) Халыкаралық қатынастың бірыңғай кешенІ

22. Қолданылатын ресурстардың сапасын артыру: А)сапа

2. қызметкерлердің біліктілігін арттыру

3. сапалы өнім

4. жаңа технология

E) жұмыс күшінің сапасын арттыру Ғ) инновация

G) заттық капитал сапасын жақсарту Н) инвестиция

23. Микроэкономикада экономикалық өсудің маңызды көрсеткшгі:

1. еңбек әлеуеті

2. бәсекеқабілеттік

3. елдің экономикалық өсу деңгейі

4. елдің экономикалық әлеуеті

E) зерттеу нәтижесі Ғ) статистика

G) жаңа технология

Н) елдін экономикалық қуаты

24. Бизнес-мемлекеттік қантынастармен басқару {кейс-әдіс}:

1. бизнес пен қоғам арасындағы кұнара ықпалды басқару

2. бағытталу

3. шаруашылық мәселелерінің талдауы

4. бәсекелестік

E) әдістеме

F) жобалау

G) жұЙелілік

Н) мемлекеттік мәселелердің талдауы

25. Бәсекелестікке өкіметтің ықпалдар жүйесі:

1. фирма стратегиясы

2. ғэдіылымды қолдау

3. мемлкеттік күрылымды қолдау

4. тұтынушылық жағдай

E) құпия болуы

F) факторлық жағдай

G) нарыктың өзгеруі Ғ£) шынайылық

Мемлекет жэне бизнес ПӘНШЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

2104-нусқа

80

2104-щща

17

G) Кэсіпкерлік қатынастарды зерттеп, ғылыми зерттеу инситуттарын құру Н) Сарапшылық кеңестерді ү-йымдастыру

18. ҚР жекешелендІрудің бірІнші кезеңі:

1. Кэсіпорындар еңбек ркымдарына берілді

2. Саяси партиялар дамыды

3. Еңбекпен дамуы

4. Экономикалық теорияға бағыт әкелді

E) 1992 жылы болды

F) «Кіші» жекешелендІру бағдарламасы жасалды

G) Мемлекеттік кәсіпорындар сатылды Н) 1993 жылы экономика дамыды

19. Жекешелендірудің төртІнші кезеңі сипатталады:

1. Мемлекеттік мүлікті коммуналдық меншікке бөлу

2. Өндіріс қорларын қысқартады және өнімді үлғайтады

3. Ахциялардың мемлекеттік пакетін иелену

4. Акциялардың пайдалану қү_қығын ведомстваларға беру

E) Өндіріс қорларын ұлғайтады жэне өндірісті кысқартады

F) Өндіріс қорларын молайтады және өндірісті кеңейтеді

G) Өндіріс қорларын жэне өндірісті де қысқартады Н) Өздерінің өндірістік бағытын езгертпейді

20. Азиядағы сауда-сатық үлгісінің бағыттары:

1. Үндістанға

2. аймақтын шеңберінде

3. Шығыс жартылай шар бағытыныда

4. Ресеймен

E) Иранмен

F) Батыс Европамен

G) Батыс жартылай шар бағытында Н) Еуропамен жэне Орта Шығыспен

21. Қолданылатын ресурстардың қолдануын жақсарту:

1. инновация

2. ұйымды жетілдіру

3. заттық капиталдың сапасын арттыру

4. өндірісті басқаруды жетілдіру

E) қызметкерлердің біліктілігін арттыру Ғ) инвестиция

G) технологияны жетілдіру

Н) жұмыс кұшінің сапасын арттыру

5. Өнім өндіру ерекшеліктері бойынша кәсіпорындар бөлінеді:

1. жабық

2. еңбексыйымды

3. материалсыйымды

4. капиталсыйымды

E) бөлшектік Ғ) ашық

G) бастапқы Н) толық

6. Меншік нысанына байланысты кәсіпорындар бөлінеді:

1. коммерциялык емес

2. мемлекеттік

3. жеке меншік

4. коммуналды

E) жергілікті Ғ) аралас

G) коммерциялык Н) кооперативе

7. Кәсіпорын шығындарының түрлері:

1. Өзгермелі шығындар

2. Қарапайым шығындар

3. Айналым капиталы

4. Негізгі кұ-ралдар

E) Шекті шығындар

Ғ) Корпорациялық шығындар G) Тұрақты шығындар Н) Әлеуметтік шығындар

8. Өндірістің капитал сиымдылығы келесі қатынас арқылы анықталады:

1. Өндіріс келемінің бір теңгесіне келетін негізгі өндірістік қорлардың орта жылдық ку-ны

2. НегізгІ қорларды ұстап тұру шығындары

3. Материалдық шығындар мен өндіріс көлемінің қосындысы

4. Өндіріс көлемі мен кәсіпорынньщ негізгі жэне айналым кұралдарының құны

E) Өнім көлемі мен негізгі өндірістік қорлардың орташа жылдық қ^нының жиынтығы

Ғ) НегІзгі өндІрістік қорлардың орташа жылдық құнының өндіріс көлеміне

қатынасы

G) Материалдық шығындар мен негізгІ өндірістІк қорлардың орташа жылдық

құнының айырмасы

Н) Капитал қайтарымына кері көрсеткіш

2104-пусқа

18

2104-нусқа

79

9. Негізгі капиталдың қалдық кұны:

1. Негізгі капиталды сатушы мен сатып алушының арасындағы келісілген құн

2. Б¥л негізгі қорлардың белгілі бір мерзімдегі нарықтық баға бойынша құны

3. НегІзгі капиталдың бастапқы және болжанған жою қунының қосындысы

4. Негізгі капиталдың пайдалық қызмет мерзімі аяқталған кейін бұзу, жоюдан алынған іске жарамды бөлшектер құны.

E) Бұл негізгі капиталды салуға, сатып алуға, экеліп жеткізуге, орнатуға кеткен шығындар.

Ғ) Ағымдағы құннан жинақталынған амортизация мөлшерін алып

тастағандағы құньі

G) Негізгі кагіиталдың бастапкы немесе агымдағы құнынан жинақталынған

амортизиция мөлшерін алып тастағандағы құны

Н) Бастапкы кұннан жинақталынған амортизация мөлшерін алып

тастағандағы қ^ны.

10. Пайда болу сипаттамасы бойынша, шикізат бөлінеді:

1. өнеркәсіптік

2. химиялық

3. минералды

4. органикалық

E) кәсіптік Ғ) өндірістік G) алғашқы Н)сонғы

11. К.Маркс тэсілдемесі бойынша өндіріс факторлары:

1. Ғимарат

2. Еңбек заты

3. Кәсіпкерлік

4. Жұмысшы күші

E) Рухани байлық

F) Бизнес

G) Еңбек кұралы Н) Капитал

12. Кәсіпорын айналым капиталы:

1. өндІрістік инвентарь

2. айналым қорлары

3. материалдық емес активтер

4. ақшалай қаражаттар

E) құрал-жабдыктар

F) кәсіпорынның ғимараттары

G) өндірістік қор жэне ақшалай қаражаттар Н) қоймадағы дайын өнім

G) фактілі дербес шаруашылық Н) жоғары қарқында

14. Меншік құкығы түсінігі:

1. жерді жарамсыз ету құқығы

2. өз еркімен қолдану құқығы

3. жерді игеру қуқығы

4. сеніп тапсыру к¥кығы

E) жерді бұлдіру кұқығы

F) сезіну кұқьіғы

G) жерді қолдану құқығы Н) тұрақтылык кұкығы

15. Кәсіпкерлік функциясы:

1. жеке

2. мемлекеттік

3. ұйымдастырушылық

4. шынайы

E) ресурсты

F) коммерциялық

G) шығармашылық Н) көмекші

16. Кэсіпкерлік қызметті жүзеге асырудағы кәсіпкерлік тәуекелдердің бөлінеуі:

1. Шет ел арасындағы

2. Қызметтік

3. Коммерциялык

4. МемлекеттІк

E) Қаржылық

F) Бюджеттік

G) Өндірістік Н) Халықаралық

17. Жеке кәсіпкерлІкті мемлекеттік қолдау және дамытуды жүзеге асырудың жолдары:

1. Бизнес центрлер мен индустриалдық аймақтың қызметін ұйымдастыру

2. Сатып алушылар санының өсуіне байланысты жоғары сүраныстың қалыптасуы

3. Егер баға сатып алушыларға да, сатушыларға да тең болса

4. БірІн-бірі толықтырушы және бірін-бірі алмастырушы тауарлардың байланысы

E) Тұгынушыларды қанағаттандыру деңгейі көтеріледі

Ғ) Бағаның бір пайызға төмендеуі сату көлемін он пайызға өсіретін болса

2104-нусқа

78

2104-пускп

19

3. тэуелсіз органдар

4. партиялық аппараттын жоғарғы жағы

E) басқару құрылымы

F) партия қызметкерлері

G) белсенділер

Н) эсери-өндірістік кешені қолбасшысы

10. Саяси үрдіс қатысушылары:

1. окушылар

2. сайлаушылар С)лоббтар

D)топтар

£) бюро және бюрократтар

F) мүгедектер

G) қоғам

Н) көшбасшылар

11. Аралас экономика:

1. мемлекеттік және жеке кәсІпорын тиімді еместігі

2. экономикалық үрдІстің киындығы

3. экономикальгқ үрдістің икемділігі

4. мемлекеттік және жеке кәсіпорын тиімділігі

E) монополия

Ғ) бәсекелестің болмауы

G) экономикалық даму мен әлеуметтІк эділдікті қорғау мақсатына жетуге

бағытталған қатынас

Н) басқару икемділігі

12. Жапониядағы мемлекеттік кэсіпорын:

1. бюджетті

2. қоғамдық корпорация

3. автономды

4. халықтық

E) капиталы мемлекеттік, ал басқаруы жеке фирмалар

F) аралас кәсіпорындар

G) ведомствалық

Н) мемлекет бюджетіндегі

13. Қазақстанда жеке меншіктің даму тенденциясы:

1. тез дамуда

2. мейлінше жоғары деңгейде

3. ең төменгі деңгейдс

4. экономикалық жауапкершІліктІң байқалуы

E) баяу

F) бюрократиялық иерархияның жоқтығы

13. КәсІпорын айналыста үнемі пайдаланатын тұракты пассив құрамы:

1. Жабдыктаушыларға құжаттары рәсімделмеген тауарлар бойынша берешек

2. Қоғамдық тауарлар қажеттілікті қанағаттандырумен және әлеуметгік — экономикалық тэртіп шарасын жүргізу

3. Шетел инвесторларының алдында мемлекеттік міндеттемені орындау

4. Жеке бизнесті қолдау үшін несиелік ресустарға мемлекеттік қажеттілікті қанағаттандыру

E) Жұмыскерлер мен кызметкерлер еңбекақысына берілетін ең аз мөлшердегі көлемі

F) Тамақтану өніміне және қажетті басқа тауарлар мен қызметтерге тұрғындар қажеттілігін қанағаттандыру

G) Отандық тауар өндірушілер өнІмін толық өткізумен камтамасыз ету Н) Әлеуметтік сақтандыру мен салық төлемдерінен, келешекте болатын төлемақылар резерв!

14. Айналым кұралдарын пайдалану тиімділігі сипаттайтын көрсеткіштер:

1. Еңбектің қормен қарулануы

2. Айналымдылық коэффициент!

3. пайда, өндіріс рентабельдігі

4. Қор қайтарымы

E) Қор сиымдылыгы

F) Материал қайтарымы жэне материал сиымдылығы

G) Бір айналым ұзактығы, айналымдылық коэффициенті Н) Бір айналым ^зақтығы

15. Кәсіпорынның еңбек ресурстары;

1. кәсіпорынның тізімдІк қүрамына кіретін жұмыскерлердің жиынтығы

2. кэсіпорынның негізгі жұмысын атқаратын құрал-жабдыктардын жиынтыгы

3. кәсіпорынның негізгі капиталы

4. зейнеткерлікке шыкқан кісіпорын мамандары

E) кэсіпорынның айналым капиталы

Ғ) әртүрлІ кэсіби мамандыққа қатысты кэсіпорындағы жұмыскерлер

тобыньвд жиынтығы

G) өндірІс қызметкерлерінің жалпы сандағы ер азаматтардық үлес

салмақтары

Н) кәсіпорынның тізімдік қү-рамына кіретін әртүрлі кәсіби мамандыққа

қатысты жүмыскерлер тобының жиынтығы

16. Еңбек ресурстарын пайдалану тиімдІлІгін сипаттайтын көрсеткіштер:

1. білікті мамандардың саны

2. қор сыйымдылығы

3. енімділік деңгейІ

4. кор қайтарымы

E) жұмысшылар қызметінің жемістілігі

2104-нұсқа 20

Ғ) еңбек сыйымдылығы G) кадрлар ағымдылығы Н) еңбек өнімділігі

17. Еңбекақының мотивациялық функциясы:

1. Еңбетің сапасын арттыруға ықпал етеді

2. Сапасыз еңбекті қолдайды

3. Өз жүмысын сапалы орындауға мүмкіндік бермейді

4. Жұмысшыгың жүлысқа деген ынтасын төмендетеді

E) Елдің мақсаттарына сәйкес жоспар жасауға ықпал етпейді

F) Еңбекақы, сыйақы, бонустар, материалдық көмекті қажет етпейді

G) Еңбек өнімділігін арттыруға ықпал етеді Н) Жүмысқа деген белсенділікті күшейтедІ

18. Қозгалмайтын мүлікті бағалау эдістері:

1. Қосымша құн сальтғы

2. Табыстылық

3. Рентабельділік

4. Шығындық

E) Ықтималдылық

F) Салыстырмалы

G) Өзіндік қ^н Н) Табыс салығы

19. Инновациялык қызметтің мамандандырылған субъектІлері:

1. инновациялык қор

2. технологиялық парк

3. виоленттер

4. коммутанттар

E) патиенттер

F) ес-инкубатор субъектілері:

G) еншілес фирмалар Н) эксплеренттер

20. Өзіндік қүнвың түрлері:

1. Шарттььтүракты шығындар

2. Үстеме шығындар

3. Кезкң шығындары

4. Өзгермелі шығындар

E) Нормативтік өзіндік құн

Ғ) Есеп беру кезеңіндегі өзіндІк щк G) Жоспарлы өзіндік кұн Н) Тұрақты шығындар

11

2104-нүсқа

5. Мемлекеттік басқару субьектілерінің белгілері бойынша бөлінеуі:

1. Парламент палаталарына

2. Әкімшілік лауазымдар жиынтығының саралаушылық силатгамасы негізінде

3. Қызметтерді стандартгау мәселелері бойынша нормативтік қүжаттарына қарай

4. Билікпен баскаруды ұйымдастыру деңгейіне

E) Қызмет саласына, қүрамына қарай

Ғ) Лауазымдык өкілеттіктін саралаушылық сипаттамасы бойынша

G) Құрылымдық бөлімшелерінің арасында лауазымдық міндетіне қарай

Н) Мемлекеттік билік түрі бойынша

6. Көленкелі экономиканын түрі:

1. криминальды

2. қаржылық пирамида к¥ру

3. орташа

4. іскерлік

E) формальды емес экономика Ғ) салық салу

G) аналогті Н) параллельді

7. Жеке кэсіпкерліктІ экономикалык ынталандырудың негізгІ әрекеті:

1. нарыкты зерттеу

2. ынталадыру

3. қорғау және қолдау

4. кеңес беру жұмысын ұйымдастыру

E) экономикалык ақпараттандыру жэне болжау қызметін жасау

F) мотививациялау

G) сактандыру

Н) несиелік шот ашу

8. Кәсіпкерлік кызмет үшІн тиімді заңнаманы құрастыру:

1. ықпал ету ережесін жасау

2. жүйелік кадамды құрастыру

3. қоғам үшін кұқыкьітык. инфрақурылым жасау

4. жаңа қаржылық сектор жұмысына ережелер кдоастыру

E) мемлекет үшін кұқықтық инфракдаылымды жасау

F) біріңғай база кұрастыру

G) жаңа жеке сектор үшін салық салу жүйесІн кздэастыру Н) жеке сектор үшін қүдықтық инфрақүрылымды жасау

9. Социалистік бюрократизмнің формасы:

1. басқару жүйесі құрылымы

2. шаруашылык ведомстволар жетекшілері

2104-иусца

76

2104-нүсца

21

Мемлекет және бизнес

1. Схема бойынша басқару стилі (адам - қогам - мемлекет):

1. аймақтық

2. оперативтік

3. жалпы халықтық

4. тоталитарлы

E) федералды

Ғ) демократиялық G) зайырлы Н) салалық

2. Экономиканы мемлекеттік реттеудің эдістері:

1. Прогрессивті

2. Интенсивті

3. Аралас

4. Жанама (экономикалык)

E) Тікелей (әкімшілІк) Ғ) Қосымша

G) Тура

Н) Экстенсивті

3. Мемлекетке тэн белгілер:

1. Шекарасының болуы

2. Бір орталықтан экономиканы жоспарлы реттеу

3. Жоғарғы биліктің болуы

4. Өндірістің қоғамдануы

E) Меншік нысанының көп түрлі болуы

F) Тэуелсіздіктін болуы

G) Тауар өндірушілердің оқшаулануы

Н) Қолөнер кәсібінің ерекше шаруашылық ретінде оқшаулануы

4. Мемлекеттік басқару субъектісінің қызмет тұрлері:

1. Мемлекеттік қызметтерді көрсетудің әлемдік тәжірибесін және практикасын талқылау

2. Бақылау жасау, бағдарламалар мен жоспарлау

3. Экономика-элеуметтік сфераның қоғамдық катынастары

4. Мемлекеттік қызметтерді көрсету процестеріне инновациялық шешімдер енгізуді талап ету

E) Жоспарлар мен элеуметтік-экономикалық бағдарламаларды жасау

F) Ресми құжаттар,аналитикалық есептер,сатистикалық мәліметгер

G) Мемлекеттік биліктің ^йымдық құрылымдарын, кадрлармен жұмыс жүргізу технологиясын жетілдіру

Н) Мемлекеттік жэне муниципальдық кызметтің мәртебесін көтеру

21. Өнімнің өзіндік құнына кірмейтІн және кезең шығындары:

1. Тауарлы-материалдық қорларды сатып алу шығындары

2. Цех шыгындары

3. Әкімшілік шығындар

4. Тауарлы-материалдық қорларды сактау шығындары

E) Банк несиесін төлеуге жұмсалған шығьшдар

F) Өндірістік жүмысшылырдың негізгі еңбек ақы шығындары

G) ӨндірІсте тұрған бұйымдарды дайындау мен құрастырып жинау шыгындары

Н) Коммерциялык шығындар

22. Өндіріс жоспарында қарастырылатын мәселелер:

1. Өндірілетін өнімнің өзіндік құны қандай болатыны жоспарланады

2. Салық органдарының ықпалын арттыру мэселелері жоспарланады

3. Түскен пайданы бөлісу.

4. Тауарлар қайда дайындалатыны, қандай өндірістік қуаттар қажет болатыны жоспарланады

E) Бәсекелестікке мән бермеу мәселелері жоспарланады

F) Т^тынушылардың талабын ескермеу мэселелері жоспарланады

G) Шикізат пен материалдар кімнен және қайдан сатып алынатыны жоспарланады

Н) Жұмыс күнінің ^зақтыгын арттыру мәселелерІ жоспарланады

23. Жалпы пайданың негізгі жиынтық элементтері:

1. Кэсіпорын саласы мен жұмыскерлер саны

2. Объектінің халық шаруашылығы кәсіпорын саласы мен жұмыскерлер саны

3. Жұмыскерлер саны

4. Өнімді сатудан, қызмет атқарудан, қызмет көрсетуден түсетін пайда

E) Негізгі қорларды, сол сияқты басқа да кәсіпорынның мүлІктерін сатудан түсетін пайда

F) Негізгі қорлар құны

G) Өткізуден тыс операциялардан түсетін пайда Н) Объектінің халық шаруашылығындағы маңызы

24. Экономикалықтиімділіктің дифференциалды көрсеткіштері:

1. Еңбек өнімділігі, материал сиымдылығы

2. Еңбек сиымдылығы

3. Өндіріс шығындары

4. Еңбек өнімділігі, материал қайтарымы және кор қайтарымы

E) Материал сиымдылығы, қор сиымдылығы Ғ) Бәсекеге қабілеттілік

G) Айналым капиталының коэфициенті

Н) Өнім рентабелдігі және өндіріс рентабелдігі

2104-иүсңа

22

2104-нусқа

75

25. Қаржылық т^рақтылықтың тұрлері:

1. Қаржы-несиелік жүйесіндегі қарым-қатынас

2. Кәсіпорынның ағымдығы қаржылық тұрақтылығы

3. Қалыпты емес қаржылық жағдайы

4. Тұрақсыз қаржылық жағдай, дағдарыстық жағдай

E) Кәсіпорынның салыстырмалы қаржылық түрақтылыгы

F) Салық салу саясатындағы тұрақсыздық

G) Кәсіпорынның абсолютті қаржылық тұрақтылығы

Н) Кәсіпорынның инвестициялық-инновацшшық жағдайы

Кәсіпорын экономикасы ПӘНШЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

25. Әлеуметтік-саяси эдіс:

1. адамдардың тұрмыс, еңбек жағдайлары

2. басқарудың мазмұньш түсіндіру

3. адамдардың тұрмыс, еңбек жағдайларымен, оларға әлеуметтік қызмет көрсетумен, коғамдық және саяси белсенділігін дамыту

4. моральдық ынталандыру

E) моральдық ынталандыру мен жаза қолдану Ғ) шара қолдану

G) коғамдық жэне саяси белсенділігін дамыту Н) басқарудың мақсаттары түсіндіру

Меилекеттік басқару теориясы ПӘНІНБН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

2104-нусқа

74

2104-нұсқа

23

22. Басқару қызметінің әдістері:

1. басқарылатын қоғамдық үрдІстерде адамдардың саналары мен мінез қулықгарына эсер ету

2. басқару жағдайларын талдау, бағалау амалдары мен тэсілдері

3. жандандыру тәсілдері мен амалдары

4. дербесік, заңды теңдік, мемлекеттік мүліктік қатынастары негізінде реттелетін нормативтер жиынтығы

E) мемлекеттік органдар тарапынан адамдар қызметін ынталандыру Ғ) алға қойылған мақсаттар мен міндеттерге кол жеткізу құралы

G) басқару үрдІсІнде қолданылатын барлық әдіс-тәсІлдер

Н) құқыктык және ұЙымдастырушылық нысандарды пайдалану

23. Басқару кызметінің кезеңдері:

1. ұйымдастыру-бақылау-жинактау

2. қажеттІліктер-шешімдер

3. мақсаттар-функциялар-мүдделер-қажеттіліктер-шешімдер

4. ақпарат-білім-қорлар-іс-әрекет-бағалау

E) талдау-бағалау-болжау-модельдеу-құқықтық қамтамасыз ету ұйымдастыру-бакылау-жинақтау

F) талдау-бағалау-болжау-модельдеу-кұқықтык

G) басқару функциясын жеткізу, шогырландыру және қамтамасыз ету Н) мүдделер-кажеттіліктер-шешімдер

24. Мемлекеттік басқарудың мақсаттары мен функцияларын асыруды қамтамасыз ету әдістері бөлінеді:

1. экономикалық-әкімшілік

2. жалпы және нақты эдістер

3. әлеуметтік-саяси

4. моральдық-этикалық

E) жарлықтар, бұйрықтар, тапсырмалар Ғ) балаистық, нормативті

G) сактау, өзгерту, диферсификация, нормалау Н) экономикалық-математикалық

Халықаралық экономика

1. Халықаралық экономиканың макроэкономикалық бөлімінде қарастырылады:

1. Шекті пайдалылық теориясы.

2. Өндіріс ресурстарының ауысымы.

3. Елдің төлем балансы.

4. Протекционист саясат.

E) Қоғамдық қажеттІ еңбек шығындары.

F) Таза сауда теориясы.

G) Ашық экономика үлгілері.

Н) Халықаралық қаржы-несие және валюта кдтынастары.

2. Нарықтарды даму эволюциясына қарай тІзбекте:

1. Валюта нарығы.

2. Ақша нарығы.

3. Еңбек нарығы.

4. Ішкі нарық.

E) Өндіріс факторларының нарыгы. Ғ) Тауарлар мен кызметтер нарығы. G) Халықаралық нарық.

Н) ¥лттық нарық.

3. Экспорт имггорттан жоғары болса, онда:

1. Елде пассивті тауар сальдосы қалыптасады.

2. Елде активті тауар сальдосы қалыптасады.

3. Үлттық жинактың қысқаруы калыптасады.

4. Мемлекет экспортты ынталандыру саясатын жүргІзеді.

E) Сыртқы сауданың оң сальдосы орын алады.

Ғ) Шетелдік сектор жинағының артуы қалыптасады. G) Шетелдік сектор жинағының азаюы қалыптасады. Н) Сырткы сауданың теріс сальдосы орын алады.

4. Халыкаралық сауданың баламалы теориялары:

1. Масштаб эффектісі теориясы.

2. Меркантелистік теория.

3. Абсолготті артықшылык теориясы.

4. Бәсекелестік артықшылық теориясы.

E) Өндіріс факторларының қатынасы теориясы.

F) Салыстырмалы артықшылық теориясы.

G) ӨндІріс шығындары теориясы. Н) Өнімнің өмірлік циклі теориясы.

5. Сыртқы сауданың классикалық теорияларындағы ортақ жорамалдар: А) Тұтынушылардың талғамдары мен жоғары бағалаулары эртүрлі.

2104-нусңа

24

2104-нүсқа

73

2. Жалғыз өндіріс факторы - еңбек.

3. Жетілген бэсеке жағдайындағы сауда.

4. Баға бойынша сұраныстың толық икемсіздігі.

E) Әрбір елде өндіріс факторларының көлемІ шектелген. Ғ) Құнның еңбек теориясы.

G) Екі өндіріс факторы - еңбек пен капитал.

Н) Өндіріс факторларының толығыменен қолданылуы.

6. Фактор интенсивтілігі дегеніміз:

1. Белгілі бір тауарды өндіруге өндіріс факторларының салыстырмалы шығынын анықтайтын көрсеткіш.

2. Елдердің өндіріс факторларымен салыстырмалы қамтамасыз етілуін көрсететін көрсеткіш.

3. Бір тауар - капиталсыйымды, 2-ші тауар - еңбексыйымды екендігін көрсететін көрсеткіш.

4. 1-ші тауарға карағанда 2-ші тауар неғұрлым капиталсыйымды екендігін көрсетеді.

E) Әрбір ел бір тауарды шетелге қарағанда төмен бағамен өндіріп, айырбастауы.

F) 1-ші тауарға қарағанда 2-ші тауар неғұрлым еңбексыйымды екендігін көрсетеді.

G) Салыстырмалы түрде альтернативті темен құнмен тауарлар мен қызметтер өндіру мүмкіндігі.

Н) Бір ел екіншІ елге қарағанда бір немесе бірнеше тауарларды темен шығынмен өндіруі.

7. Сауданың факторлық шарты:

1. Тауарлық сауда шартын экспорттық секторлардың өнімділігінің индексіне көбейту арқылы есептеледІ.

2. Толығымен экспорттан түскен акша есебінен тауарларды импорттаудағы елдің потенциалын көрсететін индекс.

3. Сауданың тауарлық шартын экспорттың сандық индексіне кебейту арқылы есептеледі.

4. Экспорттық секторда өнімділіктің өсу бірлігіне алынған импорт көлемін көрсетеді.

E) Экспорттан алынатын кірістердің өсуіне қарай импорттық потенциалдың артуын көрсетеді.

Ғ) БелгІлі бір тауардың экспорттық және импорттық бағаларының қатынасы, G) Толығымен алғандағы экспорттык жэне импорттық бағалар индексі. Н) Бір немесе бірнеше өндірІс факторларьшьщ өнімділігімен импорттық бағаларды байланыстыратын индекс.

8. Халықаралық саудаға ықпал ету көзқарасы турғысынан экономикалық

өсудіңтиптері:

А) Сауданың нейтралдық өсуі.

Е) заңцар, мемлекеттік органдардың жарлыктары, мемлекеттік және қоғам

кайраткерлерінің баяндамалары

Ғ) заң актілерінің нормалары, күрделі мәселелер, фактілер, қарым-

қатынастар, әр турлі отырыстардың хаттамалары

G) статистикалық жылнамалар, халық санағының мәліметтері, сот шешІмдері

Н) азаматтардың занды мүдделерін, күқықтары мен бостандықтарын

орындау жөнінде мемлекеттІк органдар алдында мәселе қоюы

19. Баскару мэдениетінің талаптарын ескеру және жүзеге асыру мүмкіндіктері:

1. азаматтардың заңды мүдделерін, құқыктары мен бостандықгарын орындауға

2. түрлі отырыстардың хаттамаларын жүргізуге

3. мемлекеттік органдар алдында мәселе қоюға

4. мемлекеттік органдар алдында мәселе қоюға жғне түрлі отырыстардың хаттамаларын жүргізуге

E) бақылау арасында фактілердің анықталатына

Ғ) басқарушылық еңбекті ұйымдастыру деңгейін катеруге

G) басқару қызметкерлерінің еңбек жағдайын жақсартуға, жұмыстарының

дұрыс жолға қойылуын қамтамасыз етуге жэне тиісінше мемлекеттік басқару

тиімділігін арттыруға

Н) әр түрлі басқару операциялары мен процесін ықшамдауға

20. Конституциядағы негізгі мемлекеттік рәміздер:

1. Халық

2. Елтаңба

3. Аумақ

4. Егемендік

E) Әнұран Ғ)Тіл G)Ty Н)Дін

21. Саяси лауазымдарға:

1. Мемлекеттік қызмет істері жөнІндегі өкілетті органның басшысы

2. Үйымдастырушылық қызметкерлер

3. Мемлекеттік меншік негізІнде экономикалық қызметкерлер

4. Қоғам өмірінің әр түрлІ салаларында ұйымдастырушылық қызметкерлер

E) Конституцияга сәйкес Президент пен үкіметінің өкілдері болып табылатын мемлекеттік қызметшІлер

Ғ) ҚР Президенті тағайындайтын мемлекеттік саяси қызметшілер, олардың

орынбасарлары

G) ҚР Парламентінің палаталары және олардың төрағалары тағайындайтын

мемлекеттік саяси қызметшілер, олардың орынбасарлары

Н) Әлеуметтік жгне басқа саладағы қызметкерлер

2104-нүсца

72

2104-нүсқа

25

G) өзекті, икемділігі, жеделдІлігі болуы

Н) көкейкестілігі, шындыққа жанасуы, ашық, айқын болуы

16. Буржуазиялық-демократиялық режимге тэн белгілер:

1. бірқатар саяси (оның ішінде оппозициялык) партиялардың болуы, мемлскеттік биліктің орталық және жергілікті органдарының сайлануы мен алмастырылуы

2. мемлекеттік билік жеке адамның құқығы мен бостандығын жариялаумен қатар оны жүзеге асыру үшін өзінің барлық мүмкіншілігін қолдану

3. азаматтар мен олардың ұйымдарының әлеуметтік-экономикалық жэне саяси құдықтарының конституциялық жариялануы және Ішінара жүзеге асырылуы,

4. бұқаралық ақпарат қү_ралдары арқылы антикоммунизм мен антисемитизмдІ орнату

E) буржуазиялық-демократиялық заңдылық пен конституциялық қағидасының, билік бөлінісі қағидасының ресми мойьшдалуы

F) басқарудың репрессивті әдістерін кедей топтардың кұқықтарын қорғау жөніндегі әлеуметтік және саяси демогигиямен үштастыру

G) биліктің қызметІ бостандықты қамтамасыз ету бағытталған

Н) халыққа қарсы жүргізіліп жатқан саясатты оларға қамқорлық жасау үрандарымен бүркемелеу

17. Мемлекеттік басқарудың демократиялық тұрі:

1. саяси институттар мен басқарушы лауазымды тұлғалардың иерархиялық кздэылымы

2. халықпен сайланады

3. халыққа қарсы жүргізіліп жатқан саясатты оларға қамқорлык жасау ұрандарымен бүркемелеу

4. жүргізіліп жатқан саясатты колдамайтындарды құқығына ұшырату

E) адамның қүдығы мен бостандығын жариялау

Ғ) басқарудың репрессивтІ әдістерін кедей топтардың күқықтарын қорғау

жөніндегі әлеуметтік және саясн демогигиямен ұлптастыру

G) бұқаралық ақпарат қүралдары арқылы антикоммунизм мен

антисемитизмді орнату

Н) халықпен сайланатын және онымен ауыстырылатын саяси институттар

мен басқарушы лауазымды тү-лғалардың иерархиялық құрылымы ретінде

көрініс табады

18. Мемлекеттік басқару акпараттарының негізгі көздері:

1. жоғары мемлекеттік органдардың нұсқаулары, бақылау арысында анықталатын фактілер, қарым-қатынастар, күрделі мэселелер, қарама-қайшьшықтардөтенше жағдайлар

2. бухгалтерлік, қаржылық актілер, қызметкерлер хабарламасы

3. халықаралық ұйымдардың мэліметтері

4. заң актілерінің нормалары

2. Экстеңсивті өсу.

3. Аралас осу.

4. Интенсивті өсу,

E) Импорт алмастырушылық өсу.

F) Техникалық өсу.

G) Экспорт кеңейтуші өсу. Н) Сакдық өсу.

9. Рыбчинский теоремасының мэні, кай жылы және кіммен шығарылған:

1. 1955 жылы.

2. Т.Рыбчинский.

3. 1941 жылы.

4. Халыкдралық саудадағы спецификалык оидіріс факторлары арасындағы байланысты дәлелдеді.

E) П. Самуэльсон.

F) Дж. Стюарт Милль. G)B. Столпер

Н) Өндіріс факторлары ү-сынысының өсуі және өндірістің ұлғаюы арасындағы арақатынасты дәлелдеді.

10. Масштаб экономикасының үлгісі:

1. Өндіріс факторларының қайтарымдылығы бойынша бірдей немесе ете жақын елдердІң арасындағы сауда,

2. Фактор бірлігі шығындарының өсуі кезіндегі өндірісті дамыту өндірістің өсуіне көбірек экелетінін көрсетеді.

3. Импортпен бәсекелесетІн салалар үшін спецификалык факторлар иелерініқ табыстары қысқарады.

4. Технологиялық бір-бірІне жақын немесе бірдей өнім өндіретін елдер арасындағы сауданы түсіндіреді.

E) Өндіріс факторы үшеу - капитал мен жер (спецификалык факторлар) жэне еңбек (мобильді фактор).

F) ЕркІн сауда мен абсолютті артьтқшылық негізінде улттык өндірісті дамытуға болады.

G) Сауда нэтижесінде экспортгық салалар үшін спецификалык факторлар иелерІ табыстарын жоғарылатады.

Н) Халықаралық сауда бағасы өсІп келе жатқан тауарларды өндіру үшін қолданылатын интенсивті фактор иесінің табыстарының есуіне алыи келеді.

11. Әртүрлі елдерде қолданылатын лицензияны тарату механизмі:

1. Қаржы нарығы.

2. Анық талғамдар жүйесі.

3. Техникалық шектеулер.

4. Биржалык сауда.

E) Аукцион арқылы.

F) Экспортты еркін шектеу.

3104-нұсқа 26

G) Бағаяық емес негізде лицензияны тарату. Н) Әкімшілік.

12. КедендІк баж салықтарының атқаратын қызметтері:

1. ПротекционистІк.

2. Реттеу.

3. Ынталандырушылық.

4. Баланстық.

E) Техникалық шектеулер. Ғ) Фискалдық.

G) Қайта бөлу.

Н) Мемлекетік сатып алымдар.

13. Өтем қалыпты деп есептеледі, егер де ол:

1. Тиімсіз.

2. Тез.

3. Жеткілікті.

4. Тиімді.

E) Қайтарьшсыз. Ғ) ЖеткілІксІз.

G) Кепілденбеген болып табылса. Н) Баяу.

14. Шетелдік инвестициялармен жұмыс істейтін кәсіпорындардың формалары:

1. Т^тынушы кооперативтері.

2. Туынды компаниялар.

3. Ассоциацияланған компаниялар.

4. Филиалдар,

E) Картельдер.

F) Жауапкершілігі шектелген серіктестіктер.

G) Синдикаттар.

Н) БІріккен кәсіпорындар.

15. Жапоядық еңбек моделіне тән сипаттар:

1. Еңбек кұшінің мобильділігінің жогарылауы.

2. Мемлекеттік реттеу қаталдығы.

3. Еңбек ақынық заңды жоғары деңгейін бекіту.

4. Еңбекті қорғаудың жоғары деңгейі.

E) Шетел азаматтары үшін кәсіби дискриминация.

Ғ) Жүмыс берущінің жұмысқа any мен босату мәселесіндегі еркіндігі.

G) Экономиканың элеуметтік бағытталуы.

Н) Адам капиталына ішкі фирмалық инвестициялар.

71

2104-нусщ

12. Азаматтық қоғам:

1. әлеуметтік саясатының негізгі бағыттарына ықпал ету қауымдастығы

2. саяси жуйеден тәуелсіз әрекет ететін жэне оған ықпал етуғе қабілеттІ әлеуметгік қарым-катынастар мен институттардың жэне жеке индивидтер мен әлеумеггік субъектілердің қоғамдастығы

3. экономикалық саясатының негізгі бағыттарына ықпал ету қауымдастығы

4. хальгқтан байсалдылық пен күш-жігерді талап етеді

E) саяси жүйеден тәуелсіз эрекет ететін жэне оған ықпал етуге қабІлеттІ әлеуметтік карым-қатынастар мен институттардың қоғамдастығы

Ғ) саяси жүйеден тәуелсіз әрекет ететін және оған ықпал етуге қабілетгі жеке

индивидтер мен әлеуметтік субъектілердің қоғамдастығы

G) дамудьщ бірнеше кезендерІн камтиды

Н) элеуметтік — экоиомикалық саясаттың жалпы бағыттарына ықпал ету

13. Мемлекеттік органдар жүйесінің тәуелсіздІгін айқындаудың негізгі қайнар көзі:

1. Жарғылықтар

2. Қазақстанның тарихи даму жағдайы

3. Елбасының Қазақстан халқына Жолдаулары

4. Кодексттер

E) ҚР-ның Зандары

F) Республикалык референдумда қабылданған шешІмдер

G) Қаулылар

Н) Қазақстанның 2030 жылға даму стратегиясы

14. Құкықтық реттеу әдІсІне:

1. мзжбір ету, рұқсат беру, тыйым салу, міндет жүктеу әдісі

2. орталықсыздандырылған, диспозитивті реттеу-үйлестіру әдісІ

3. мгмлекеттік басқарудың мақсаттары мен функцияларын жүзеге асыруды қамтамасыз ету әдісі

4. орталықтандырылған, императивті ретгеу-субординация эдісі мен орталықсыздандьфылған, диспозитивті реттеу-үйлестіру әдісі

E) орталыктандырылған, императивті реттеу-субординация әдісі

Ғ) мемлекетгік билік пен жергілікті басқару орғандарының қызмет ету әдісі G) моральдық-этикалық, әлеуметтік-саяси, экономикалық-әкІмшілІк эдісі Н) баланстық, нормативтік, бағдарламалық-мақсаттық әдісі

15. Құқықтык реттеу нысандарына қойылатын талаптар:

1. ірілену жғнс ұсақтану қасиетке ие болуы

2. к^кықтық реітеу нысандары тұрақты болуы

3. құқық нормаларын дер кезінде қабылдау

4. мемлекеттік органдар туралы ережеге сәйкес болуы

E) кудық нормаларының өзара байланыстылығы және кешенділігі Ғ) салыстырмалы болуы

2104-нүсца

70

210-1-нүсқа

27

Ғ) азаматтардьщ қүқыктары мен саяси бостандыЕсгарын жою немесе шек

коюмен

G) мемлекеттік биліктің бүкіл бітім болмысын қамтып көрсетеді

Н) оппозиялық партиялардың және басқа үйымдардың кызметіне тыйым

салумен, сайланбалы мемлекеттік органдар рөлін шектеумен жғне атқарушы-

өкілді органдардың кұзыретін мейлінше кеңейтумен сипатталады

9. Мемлекеттік билікке қатысты және басқару функцяясын жүзеге асьтру сипатына қарай мемлекеттІк басқару субъекта белінуі:

1. экімшілік-кұқықтық қатынастар субъектісі

2. лауазымды қызмет субъектісі

3. мемлекетгік басқару субъектісі

4. қызмет субъектісІ

E) кұқықтық қатынас субъектісі

F) авторлық қүқық субъектісі

G) саясат субъектісі

Н) азаматтық кұқықтық қатынас субъектісі

10. Қүқықтық мемлекетте басқару ісіндегі зандылықты камтамасыз етуде маңызды рөл атқарады:

1. заң ережелері

2. заңдар мен эртүрлі құкықтық акті

3. халықтың саяси белсенділігі

4. атқарушы билік

E) құқыктық орган

F) сот билігі

G) кұкыктык акті Н) әкімшілік билік

11. Мемлекеттік басқарудағы заңдылық:

1. заңдар мен эртүрлі құқықтық актілердің жүзеге асырылуын қамтамасыз етуге бағытталған зан нормаларының жүйесі

2. барлық халық шаруашылығының қызметі, жоспары

3. зандар мен әртүрлі құқықтық актілердің жүзеге асырылуын қамтамасыз етуге бағытталған заң ережелерінің жүйесі

4. адамдардың қүкыққа қатынасын бейнелейтін көзқарастардың қоғамдық сананың нысандарының бірі

E) басқару қатынастарының барлық субъектілерінің мемлекеттің аумағында қолданылып жүрген нормативтік құкықтык. актілерді дэл, қатал және мүлтіксіз сақтауы мен орындауы

F) еңбек тәртібІнің катаң сакталуы

G) мемлекеттік органдардың жэне жергілікті баскару органдары қызметінің

әдісі

Н) мемлекеттік органдардың және жергілікті басқару органдары кызметінің

режимі

16. Халықаралық еңбек нарығындағы реципиент-елдің саясаты:

1. Жұмыссыздық деңгейін төмендету.

2. Жзр^ысшы күшінін құрылымын жоғары маманданган топтар пайдасына өзгерту.

3. Жүмыспен қамту саясатын қалыптастьгру.

4. Экономикаға валюта каржыларының келуі.

E) Экономикальщ жэне саяси мүдделеріне байланысты елге келген жұмысшы-мигранттарды тиІмді пайдалану.

Ғ) Иммигранттарды селективтік таңдап белу. G) Еңбек нарығындағы бәсекені күшейту. Ff) Төлем балансын дұрыстау.

17. Техникалық прогресс моделінің авторы және осы үлгінін алғышарттары:

1. Олардың салыстырмалы бағалары тұракты болып калады.

2. А.Смит.

3. Барлық тауарларды өндіру үшін 3 фактор қолданылады: енбек, жер_: капитал.

4. Дж. Хикс.

E) А.Льгоис.

Ғ) Шетел еңбегін тарту экономикалық өсудің ынталандырушы кұралы

ретінде карастыру.

G) Олардын салыстырмалы бағалары өзгермелі болады.

Н) Барлық тауарлар екі фактор - енбек пен капитал көмегімен өндІріледі.

18. Нейтралды техникалық прогресс:

1. Еңбектің ғана емес, соныменен қатар еңбектің де. капиталдың да унемдеуіне экелетін техникалық прогресс.

2. Бір мезгілде еңбек өнімділігінің артуын қамтамасыз ететін технологияға негізделген прогресс.

3. Капиталға қарағанда еңбек өнімділігін жоғарлатуды қамтамасыз еттін технологияга негізделген прогресс.

4. Тауарларды өндіру факторларының күрамында капиталды еңбек ауыстыратын прогресс.

E) Бір уақытта капитал өнімділігінін артуын қамтамасыз ететін технологияга негізделген прогресс.

F) Тауардың белгІлібІр көлемін өндіруге шығындалатын еңбек пен капиталдың саны қысқаратьшын көрсететін прогресс.

G) Еңбекке қарағанда капитал өнімділігіи жоғарлатуды камтамасыз ететін технологияға негізделген прогресс.

Ғ£) Тауарларды өндіруфакторларының қүрамында енбекті капитал ауыстыратын прогресс.

19. Интеграциялық процесті дамытуға бағытталгаи тауарлардьтң ортак нарығын қалыптастырудан күтілетін нәтижелер:

А) Экспортты көбейту.

2104-щща

28

2104-нусқа

69

2. Жұмые орындары санын көбейту.

3. Қайталанатын жаңа өндірІсті күру шығындарын қыскарту.

4. ӨнеркәсІптІк жэне ауыл шаруашылық өндірістің өсуін ынталандыру. £) Ішкі шекараны қорғау шығындарын азайту.

Ғ) Ішкі тауарлар нарығын көбейту.

G) Салықтар тұсімін көбейту.

Н) Үшінші елдерге қатысты сырткы бірыңғай саясат жүргізу.

20. 1948 жылы күрылған Бенилюкс - экономикалық кеңістігіне кіретін елдер

1. Марокко.

2. Тунис.

3. Гвинея.

4. Нидерланды.

E) Люксембург.

F) Бельгия.

G) Либерия. Н) Алжир.

21. Алтын стандарт жүйесінің негізгі белгілерІ:

1. Әрбір валюта бірлігінде белгілі алтын мөлшерінің болуы.

2. Валтаның алтынга айырбастылу мумкіндігінің ел ішінде де, мемлекет шекарасынан тысқары жерлерде де сақталуы.

3. Алтын қүймалардың тауарларға айырбасталуы.

4. Долларға Еуропадағы сүраныстың көбеюі.

E) Валюталық операцияларды орталықсыздандыру.

Ғ) Дүниежүзілік шаруашылық байланыстарының интернационалдануы. G) Валюта операцияларын үйлестірудің мәнінің артуы. И) Алтынның үлттық қоры мен ел ішіндегі ақша ү-сынысы арасындағы қатаң байланыстың болуы.

22. Еуропалық валталық-экономикалық одақтың мәні:

1. Үлттық валюта бірлігіндегі алтынның мелшерін ресми бекітуге негізделген халықаралық валюта жүйесі.

2. Белгіленген паритетке сэйкес валюта курстарының унификацияланған жүйесін енгізу.

3. Ортақ валютаның енгізілуі.

4. Елдердің өз еркімен тандауы бойынша валюта бағамының кез-келген түрін қолдана алуы.

E) Біртүтас орталық банктің құрылуы.

F) Біртұтас ақша саясатына көшуді қарастыратын Еуропалық Одақ елдерінің валюталық-қаржылық интеграциясының даму стадиясы.

G) Ресми бағамы бойынша алтындағы екі резервтІк валютаның айналымдылығын қамтамасыз ету.

Н) Алтынға карағандағы валюта паритетін белгілеу.

G)саяси

Н) азаматтардың қажеттІлІктерІн қанағаттандыру деңгейІ мен сапасына

тікелей эсер ететін еңбекті жетІлдіру

5. Мемлекеттік басқарудың әлеуметтік тиімдІлігіннің көрсеткішІ:

1. қоғамдық қатыныстардың тғртіпке келуі

2. адамдардың өмір сүру сапасының жоғары деңгейі

3. жалпы сыртқы өнімнің өсуі

4. жалпы ішкі өиімнің өсуІ

E) үлттық байлыктың өсу қаркыны

F) ішкі жэне сыртқы өнімнің өсуі

G) ұлттық өнімнің өсуі жэне ІшкІ өнімнің өсуІ Н) жалпы улттық өнімнің өсуі

6. Мемлекеттік басқарудың функциялары мен басқару функцияларының сипаты, мазмұнының белгісі бойынша жалпы функцияларға:

1. азаматгық мэселелерді шешуді бекіту

2. азаматтардың өмір сүру деңгейін көтеруді қамтамасыз ету

3. бақылау, мотивациялау

4. кадрмен қамтамасыз ету

E) реттеу, ынталандыру

F) үйымдастыру, жоспарлау

G) болжау, бакылау Н) реттеу, бакылау

7. Саяси режимдердің тарихта белгілі турлері:

1. қоғамдық

2. авторитарлык

3. гуманистік

4. демократиялық

E) фашистік

Ғ) халықаралық G) либералдық Н) тотаритарлык

8. Қолданыстағы саяси режим:

1. мемлекеттік билІкті жүзеге асыру әдістері мен тәсілдерінің мазмүны бойынша ажырата бІлудің маңызы

2. парламенттің жгне басқа да мемлекеттік билік органдарының рөлін тек формалдық институттар жағдайында жеткізумен сипатталады

3. азаматтардыд бостандыгына шек қою әдістері арқылы жүзеге асырады

4. мемлекеттік билікті жүзеге асыру қуфалдарының мазмүлы бойынша ажырата білудің маңызы

E) мемлекет басшысының немесе үкіметтің қолында үлкен билік өкілеттігінІң шоғырлануымен сипатталады

2104-нусқа

68

2104-мұсңа

29

Мемлекеттік басқару теориясы

1. Мемлекеттік басқару максаггарынын калылтасу кезеңдері:

1. басқару мақсаттарының кұрылымы мен иерархиясы

2. анықтау мақсаттарының субъективі жағы

3. мақсаттар иерархиясы

4. басқару мақсаттарының кздрылымы

E) анықтау мақсаттарының субъективі жағы және соған байланысты қалыптасатын салыстьірмалылығы, қоғамдық негіз, басқару мақсаттарының құрылымы

F) қоғамдық негІз

G) анықтау мақсаттарының субъективі жағы жэне осыған байланысты қалыптасатын салыстырмалылығы

Н) қоғамдық негіз жэне иерархиясы

2. Мемлекеттік басқару теориясының мазмұны:

1. Басқару Ісінің нысаны, әдістері, кұралдары

2. Мемлекеттік саясатты ғылыми негіздеу

3. ӘлеуметтІк басқару ғылымының түсІнгі

4. Мемлекеттің маңызды функциялары

E) Мемлекеттік шешімдер мен қабылданған шешімдер

F) Зандылықтар мен қағидаларды оқып-үйрену

G) Билік субъектілерінің денгейі

Н) Жалпы үлттық жғне топтық кұндылықтар

3. Мемлекет типологиясы:

1. басқару ерекшелІктері

2. билік күшінің бастауымен егемендік иесі, басқару нысаны

3. мақсаттар иерархиясы

4. тұтас қоғамға ықпалы

E) әлеуметтік мғселелерді шешу

Ғ) атқарушы билік органдарының бақылау түрлері G) мемлкеттік құрылым Н) саяси тәртіп

4. Мемлекеттік саясаттың үйлесімдІ мэселелерді шешІлуіне қарай бағалануы

1. адамдардың әл-ауқатының артуын қамтамасыз ету

2. әлеуметтік-экономикалық

3. әлеуметтік-экономикалық және саяси жағдайы

4. сапасына тікелей эсер ететін еңбекті жетілдіру

E) елдІң ресурстык, өндірістік, еңбек жэне интеллектуалдық мүмкіндіктерін тиімді пайдалануды қамтамасыз ету

Ғ) еңбек жағдайын, өнімділігін, әлеуметтік нәтижелігін қамтамасыз ету

23. Қалқымалы валюта бағамының түзетілетіи валюта бағамын қолданатын елдер:

1. Чили.

2. Ауғаныстан.

3. Қытай.

4. Қазақстан.

E) Грекия. Ғ) Эквадор. G) Норвегия. Н) Никарагуа.

24. Ағымдағы трансферттер дегеніміз:

1. Негізгі капитал сатып алуға берілетін трансферттер.

2. Негізгі капиталды қолданумен немесе сатып алумен байланыссыз трансферттер.

3. Кредитордың қарызын жоюды қарастырмайтын трансферттер.

4. Тікелей инвестициялардан алынатын табыстар.

E) НегІзгІ капиталға меншік кұқығын беруді білдірмейтін трансферттер.

F) Қарыз алушылар кдрызын жоюмен байлынсты трансферттер.

G) Қоғамның әлеуметтік қорғалмаған тобына төленетін төлемдер. Н) Инвестициялык трансферттер.

25. Өсімтал нарықтар:

1. Қаржылық қауіппен сауда құралдары.

2. Жоғары қауіппен, өсудің жоғары қарқыньшен және нарыктык, капитализацияның темен деңгейімен мінезделетІн акция нарықтары.

3. Өтпелі экономикалы елдердің акция нарықтары.

4. Биржа арқылы ұиымдастырылыған сауданың жоғары үлес салмағын мІнездейтін акция нарықтары.

E) Дамушы елдердің акция нарықтары.

Ғ) Акцияларды сатудың ұйымдық және кұқықтык қамтамасыз етілудің пайдаланылған жүйесі.

G) АҚШ, Жапония жэне Еуропалық Одақ елдеріндегі акция нарыктары. Н) Индустриалды дамыған елдердін, тауар нарықтары.

Халықаралық экономика ПӘНШЕН СЬШАҚ АЯҚТАЛДЫ

2104-нұсгф

30

2104-нүсца

67

Ияновациялық менеджмент

і. Инновациялық процестің жаңашылдык сипаты боЙынша жІктемелері

1. Қ^кықтық

2. Абсолютті

3. Қызмет көрсету

4. ¥йым ішіндегі

E) ¥йымаралық Ғ) Шартгы

G) Салыстырмалы Н) Зерттеу

2. Товардың өмірлік циклының стадиялары:

1. Өнім өндіру шығындары

2. Тауарларды эксплуатациялау

3. Ғылыми-сараптау

4. Ж^мысшы күштер

E) Тактикалық маркетинг Ғ) Тауарларды сату

G) Инновациялық маркетинг Н) Стратегиялық маркетинг

3. Жоспарлау инновациялык менеджменттід функциясы ретінде қызметті карастырады:

1. мақсатқа жету жолдарын бағалау

2. инновациялык жүйені сәйкестікке жеткізу

3. шешімдер варианттарын қарастыру

4. жумыстарды жобалау

E) фирманың бәсекеге қабылеттігін талдау

F) нарықты стратегиялық сегменттеу

G) жоспарларды енгізу

Н) жүйе компоненттерін ^йымдастыру

4. ¥йымдастыру инновациялық менеджменттІң функциясы:

1. нарықты стратегиялық сегменттеу

2. жоспарларды енгізу

3. жүйе компоненттерін ұйымдастыру

4. фирманың бәсекеге кабылетгігін талдау

E) жумыстарды жобалау

F) мақсатқа жету жолдарын бағалау

G) инновациялық жүйені сәйкестікке жеткізу Н) ендірістің бІрІзділігІ және ырғақтылығы

5. Инновациялық үдерістің бастауыш кезеңдері: А) маркетинг

22. Қаржы дағдарысының дамуының сыртқы факторларын талдау кезінде үш шағын топқа бөлінеді:

1. негізгі емес қызмет

2. өзге сыртқы факторлар

3. елдің жалпы дамуының элеуметтік - экономикалык факторлары

4. жалпы экономикалык, факторлар

E) қаржылық факторлар

F) тиімсіз стратегия

G) жанама факторлар Н) нарыктық факторлар

23. Дағдарыс жағдайында кәсіпорынның қаржысын т^рактандыру мына негізгі кезең бойынша жүйелі түрде жүзеге асырылады:

1. қаржының тұрақтылығын қалпына келтіру

2. толық каржылық тұрақтылық

3. қызметті диагностикалау

4. тиімсіз стратегия

E) ұзақ кезенде қаржы тепе - тендІгін камтамасыз ету Ғ) төлемге қабілетсіздікті жою

G) өтімділіктің алдын алу

Н) жалпы экономикалык. факторлар

24. Жоспарлау әдісі:

1. жоспарлы шешімді оңтайландыру жэне экономикалык - математикалық модельдеу

2. нормативтік және баланстық

3. тІзбекті

4. көпфакторлы

E) есеп айырысу - талдамалы (аналитикалық) Ғ) баланстық емес

G) сызықтық

Н) экономика - есептік

25. Шаруашылық операцияның уш түрі және онымен байланысты тиІсінше ақша ағыны:

1. қаржылық

2. баланстық

3. көпвариантты

4. перспектиалық

E) экономика - есептік Ғ) негізгі емес қьізмет G) инвестициялық

Н) ағымдағы (операциялық) қызмет