I

t

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ҰЛТТЫҚ ТЕСТІЛЕУ ОРТАЛЫҒЫ

Оқу жетістіктерін сырттай бағалау

Әлеуметтік ғылымдар, экономика және бизнес

СҮРАҚ КГГАПШАСЫ

2103-нұсқа

Байқау сынағы

СЖК Лек Аудитория № Орын №

Аты-жөні •-■- _____ .

Мамандық

шифры ______ —-

Жауап парағының № .

Студенттің қолы

АСТАНА - 2012

қүрметті студент:

1. Тест сынағына берілетін уақыт - 150 минут (2 сағат 30 минут). Тест тапсырушылар үшін тапсырма саны - 100.

2. Берілген нұсқадағы әрбір тест тапсырмасындағы сегіз жауаптың үшеуін тандауды кажет етеді.

3. Таңцаған жауабыңызды жауап парағындағы пэнге сәйкес сектордын тиісті дөңгелекшелерін толық бояу арқылы белгілеу керек.

4. Есептеу жұмыстары үшін сұрақ кІтапшасының бос орындарын пайдалануға болады.

5. Жауап парағында көрсетілген секторларды мұқият толтыру керек.

6. Тест сынағы аяқталғаннан кейін сұрақ кітапшасьі мен жауап парағын аудитория кезекшісіне өткізу қажет.

8. Қатаңтиым евлыЦіды^* • j.-*^™.--. .* '•• ■>■ ■■—■-■

• Сұрақ кітапшасын ауыстыруға;

• Сұрақ кітапшасын аудиториядан шығаруға;

• Анықтама материалдарын, калькуляторды, ұялы телефонды, сөздікті крлдануға.

9. Тестілеу уақытында ережені сакгамаған жағдайда, ҚР БҒМ өкілі мен

аудитория кезекшісі акт толтырып, студентті аудиториядан шығару және оның тестілеу нәтижесін жою туралы шешім қабылдайды.

■t?Pt or- ^А. £>Г. /£

2103-нұсқа

3

Экономикалық теория

1. ҚР мемлекетінің аралас экономикадағы рөлІ:

1. Мәнді.

2. Жоғары.

3. Шектеулі.

4. Шағын жэне орта бизнес.

E) Шаруашылық секторы.

F) Экономикалық өсуі.

G) Көрінбейді.

Н) Жеке меншік сауда саясаты.

2. Дедукция:

1. Заңдар мен категорияларды талдау.

2. Жеке фактілерден жалпы қорытынды шығару.

3. Жалпы функционалды бөлшектеу әдІстері.

4. Экономикалык теорияны абстракциялық қарастыру.

E) Жалпыдан жекеге, бүтіннен бөлшекке көшу.

F) Экстраполяция (болжау), баланстық.

G) Фактілерден теорияны бөліп қурастыру.

Н) Экономика-математикалық модельдер эдісі.

3. Мемлекеттің "кім үшін өндіру керек?" мәселесін шешудегі рөлі:

1. Қоғамдағы ақшалай табыстарды бөлу. _t

2. Қоғамдағы тепе-теңдікті күшейтуге жағдай жасау.

3. Экономикалық тұрақтылықка ыкпалын тигізу.

4. Экономика тиімдІлігінің өсуін ынталандыру.

E) Экономикалық дағдарысты жоюға эрекет жасау.

F) Пайданың өсуін ынталандыру.

G) Табысы шектелген нақты тұтынушыға көмек беру. Н) Кәсіпкерлер арасында паЙданы бөлу.

4. Нарықтың курылымдықтүрлері:

1. Өндіріс құралдарының нарығы.

2. Жұмыс кұші нарығы.

3. ӨндІріс факторының нарығы.

4. Қунды қағаздар нарыгы.

E) Игіліктер мен қызметтер нарығы.

F) Қаржы нарығы.

G) Ғылыми - техникалық кұралдар нарығы. Н) Тауарлар мен кызметтер нарығы.

5. Меншік дегеніміз:

1. Адамдардың затты иелікке алуына байланысты бір-бірімен қатынасы.

2. Әлеуметтік құбылыс.

2103-нүсңа

4

3. Тауар өндірушілердің экономикалық оқшаулығы.

4. ӨндірушІлердің тұйықтылығы.

E) Өнім өндіруге жалдамалы еңбеккерлерді пайдалану.

F) Адамның затка катынасы.

G) Заттың өзі.

Н) Табиғи құбылыс.

6. Игіліктерді пайдалану нәтижелеріне иелік ету құқығы:

1. Қалдык сипатты кү:қық.

2. ҚауІпсіздік құқығы.

3. Пайдалану к^кығы.

4. Егемендік кұкығы.

E) Басқару құқығы. Ғ) Иелік ету құқығы.

G) Табысты алу құқығы.

Н) МүрагерлІкке қалдыру құкығы.

7. Тауар - бұл:

1. Айналым қуралының бірі.

2. Еңбек нәтижесі.

3. Еңбек шығыны.

4. Жаңа құн.

E) Төлем қүралының бірі.

Ғ) Айырбас үшін шығарылған еңбек өнімі.

G) Еңбек өнімІ.

Н) Ақшаға айырбас заттың бірі.

8. Тауарлы өндіріс - бүл:

1. Өндірілген еңбек өнімдерін жұмысшы күші иелері.

2. Жэрмеңкеге шығару.

3. Нарыққа шығаруға адамдардың айырбасқа немесе жеке бас қажеттіліктерін өтеу үшін өндірілетін өнім.

4. Еңбек өнімдерін нарыққа тусетін айырбас үшін өндіру.

E) Өндірілген еңбек өнімдерін өндіріс құралдарының иесі.

Ғ) Еңбек өнімдері өз кажеттіліктерін қанағаттандыру үшін қолдану.

G) Жүмыспен қамту және енім өндіру.

Н) Ресурстар шығындарымен сол арқылы өндірілген тауар мен қызметтердің

қатынасы.

9. Жиынтық сүраныс қисығы көрсетеді:

1. Өндірілген нақты ЖҮӨ мен баға деңгейі арасын.

2. Баға мен сату көлемінің арасындағы тікелей тәуелділікті.

3. Баға деңгейімен сатушылар арасын.

4. Тауарлар мсн қызметтерді сатып алуға жиынтық шығындар мен деңгейі арасын.

22. Панель түрлері:

1. Қызмет ету уақыты бойынша.

2. Т^сгынушы мәртебесіне.

3. Бағалау принциптеріне.

4. Шыгын деңгейіне.

E) Тәуелділік дәрежесіне.

Ғ) Ақпаратты алу жолымен мәселелерді анықтау сипатына. G) Зерггелетін бірліктер (субъектілер) сипатына. Н) Табыс деңгейіне.

23. Өнеркэсіптік нарык кәсіпорындары панелі кезІнде қол жететін нәтижелер:

1. Сауда делдалдарын ынталандыру

2. НегІзгі өндірушілердің нарықтағы үлесІ

3. Бэсекелестер қызметін бағалау

4. Бизнесгі дамыту перспективаларын анықтау

E) Экспортталатын және импортталатын өнімдерге квота бекіту

Ғ) Тауар қозғалысы жүйесін жетілдіру бойынша ұсыкыстар әзірлеу

G) Тауарларды өткІзу бойынша дүкендер типтерінің тенденцияларын

анықтау

Н) Жарнама кампаниясының тиімділігін бағалау

24. Тарату орталықтарының көрсеткіштері:

1. Арифметикалық орташа

2. Геометриялык, орташа

3. Мода

4. Орташа шаршылық ауытку

E) Өзгерменің ауыткуы Ғ) Дисперсия

G) Медиана

Н) Өзгерменің коэффициент!

25. Маркетингтік зерттеулерде қолданылатын негізгі математикалық процсдуралар:

1. Стратегиялык талдау.

2. Гибридті процедуралар; статистикалық эдістер; желілік бағдарламалау.

3. Жүйелік талдау.

4. SWOT-талдау.

E) Маркетингтік талдау.

Ғ) Модельдеу, операцияларды детерминациялық талдау әдістері.

G) Индекстік талдау.

Н) Көпөлшемді эдІстер, регрессия және болжау.

Маркетингтік зерттеу пәшнен сынақ аяқталды

2і03-иусңа ^

Е) Тугынушьшарды қанағаттандыратын баға денгейі мен өндірушілерді

қанаттандыратын баға деңгейі арасын.

Ғ) Өндірілген және тұтьшылған накты түрдегі Ж¥Ө көлемі арасын.

G) Ұсыныс бағасын.

Н) Сұраныс бағасын.

10. Сұраныс пен ^сыныс деңгейінің ара-қатьшасьшдағы тепе-теңдік баға:

1. Нарықтағы су_раныс пен үхыныс тепе-теңдігІн қалъштастыратын баға.

2. Өнімнің нақты бағасы.

3. Сұраныс пен ұсыныс қисығының қиылысқан тепе-тендік нүктесі.

4. Тауардың бағасы мен кэлемІнің қиылысуы.

E) Сұраныс пен ү_сыныс қисығының қиылысуы арқылы пайда болған баға. Ғ) Сатып алушылардың белгІлі уақыт аралығында бағасы аныкталған тауарларды сатып алу қабІлеттілІгі.

G) Барлық шарттар өзгеріссіз болған уакыттағы тауар бағасының өсуі,

Н) Белгілі уақыт аралығында бағасы анықталған тауарларды нарыкка сатуға

ұсыну.

11. Жиынтық ұсыныс кисығын дағы кейнсиандық бөлік:

1. С^раныс бағасьшың өсуі.

2. Всртикалды сызықпен берілтен,

3. Онды сызықты көрсетеді.

4. ТерІс сызыкден берілген.

E) Аралық сызықпен.

Ғ) Баға мен сату көлемінің арасындағы тікелсй тәуелділікті. G) Горизонталды сызыкпен берілген. Н) Тікелей сызыкден.

12. АЙналымдағы капиталдың формуласы:

1. Ақшалай.

2. Өндірістік.

3. Өнеркәсіптік.

4. Саудалық.

E) А-Т-А. Ғ)Т-А¹-Т.«Ө-Т¹¹ G) Тауарлы ақша. Н) Ақша.

13. Капиталдың түріне негізгі жэне айнымаяы болып бөлінуіне тән:

1. АкционерлІк меншік.

2. Қарыз.

3. Өндірістік.

4. Коллективтік меншік.

E) Тауарлы ақша. Ғ) Тауарлы.

6

2103-нұсқа

G) АқшалаЙ. Н) Саудалык.

14. Негізгі капиталдың моральдықтозуы:

1. Өндіріс процесінде кызмет атқару не тоқтап қалуына байланысты тұгыну құнын жою.

2. Капиталдың шеңбер айналымының ұнемі қайталануы және жаңаруы.

3. Ескі көліктерді өнімділігі жоғары жаңа көлІктермен ығыстыру.

4. Пайдалану мерзімінің өтелуі төмендегенде.

E) Капиталдың ^Дайы өндірісте болуы.

F) Көліктің бірдей конструкциясының к^ньшың төмендеуі.

G) Капиталдың айналыс саласына өтуі.

Н) Еңбек өнімділігі мен техникалық прогрестің өсуіне байланысты құнның жойылуы.

15. ҚР еңбек ету нарығында жалақьтдан жумыскердІң зейнетақы шотына аударылуынын. пайыз мвлшері:

1. 10%.

2. он бір пайыз.

3. 6%.

4. 1%.

E) 5%.

F) 7%.

G) он %.

Н) он пайыз.

16. Улггық экономикалык жүйе қоғамдық өндІрістің динамикалык өсіп- еркендеуіне экономикалық дәрежеде талдау жасайды:

1. Тұтынушылар шығысы.

2. Жиынтық инвестициялар.

3. Таза инвестициялар,

4. Микро және макроэкономика.

E) Инвестициялар мсн мсмлекеттік шығыстар. Ғ) Ресурстарға ж^мсалынатын шығындар.

G) Тауарлар мен қызметтердің таза эксперты. Н) Акпараттық қызмет.

17. Егер экономика бүтін жүйе ретінде зерттелсе, онда бұл талдау аталады:

1. Нормативті.

2. Макроэкономикалық.

3. Микроэкономикалық.

4. Позитивті.

E) Танушы.

F) Экономиканың кәп уюіадтылығы.

91

2103-нуска

E) Респонденггердін жасын анықтау

F) Іріктеме үрдісін жузеге асыру

G) Бас жиынтықты анықтау және ірІктеме піішнін кэдрУ Н) Іріктемелер санын есептеу

18. Фокус-топтардын сипаттамасы: А) Респондеттер бір-бірін танымайды В)¥зақтығы 1-3 сағат

3. ¥зақтығы 5-8 сағат

4. Қатысушылар 10-20 адам

E) Топ кұрамы біртекті емес Ғ) Қатысушылар 8-12 адам G) Формалды жағдай

FI) Формалды емес жағдай

19. Сапалық зерттеу әдістер:

1. Проекциялық әдістер

2. Фокус-топ

3. Пошта арқылы пІкір сұрау

4. Эксперимент

E) Пікір сұрау Ғ) Бақылау

G) Терендетілген сұхбат Н) Қарапайым сзрсбат

20. Фокус-топтардың артықшылығы:

1. Синергия, «жентек қар» нәтижесі, жылдамдық.

2. Фокус-топтарды баскару.

3. Кездейсоқ, иктуитивті көрегендік, мамандану.

4. Ынталандыру, қауіпсіздік, асқан дэлдік, құрылым.

E) Іріктеудің көрнексіздігі.

F) Бейберекеттік.

G) Оны дұрыс қолданбау. Н) Дұрыс емес бағалау.

21. Жақсы рекрутингтің стандарттары:

1. Жақсы топик-гайд эзІрленуі керек

2. Респонденттерді пікір-талас пәнінімен таныстыруы керек

3. Талап етілетін респондентгер саны уақытында фокус-топқа келулері керек

4. Респондентгер бІр-бірін білмеуІ керек

E) Рекрутер респонденттермен алдын ала таные болуы керек Ғ) Респондентгер арнайы тандалуы керек

G) Респондентгер рекрутермен таныс болмауы керек Н) Рекрутер респондетгерді бақылай алуы керек

2103-нүсқа 90

13. Сынақ маркетингінің мүмкіндігін шектейтін факторлар:

1. ПаЙда мөлшері

2. Жүзеге асыру мүмкІндігі

3. Бәсеке деңгейі

4. Тиімділігі

E) Уақыт

Ғ) Шығындар

G) Бақылау мүмкіндігі

Н) Ықшамдылығы

14. Сауалнама кұрылымында қамтылатын үш бөлік:

1. Кіріспе белім

2. Кестелер бөлімі

3. Негізгі бөлім

4. Жауап нүсқалары бөлімі

E) Басты сұрақтар бөлІмі

F) Реквизиттік бөлІм

G) Сұхбат бөлімі Н) Мэтін бөлімі

15. Пікір сұрау әдісінің өзІндік артықшылықтары:

1. Терең талдау жэне статистикалық өндеу жасау мүмкіндігі бар

2. Респонденттерді тарту оңайға түседі

3. Салыстырмалы түрде арзан

4. Жүргізу формасыяың икемділігімен сипатталады

E) Жүргізу жеңіл

Ғ) Көп мамандарды қажет етпейді

G) Респонденттің мінез-қулқын анықтауға мүмкіндік береді

Н) Көп уақыт алмайды

16. Іріктемеге колданылатын үгымдар:

1. Іріктеменің қатесі.

2. Нарық сегменті.

3. Іріктеменің каламсауыты.

4. Макромаркетинг.

E) Іріктеменің контуры.

F) Іріктеменің сызғышы.

G) ІрІктеменің қисығы.

Н) Іріктеме контурының қатесі.

17. Іріктемені жоспарлау үрдісінің кезендері:

1. Бас жиынтықты іздеу

2. Іріктеме әдісін тақдау және көлемін анықтау

3. Ықтималды іріктеме құру

4. Кездейсоқ бас жиынтық құру

2103-нусқа 7

G) Экономикадағы идеология. Н) Орталыктан жоспарлау.

18. Жиынтық сұраныс қисығы жоғарылайды, егерде:

1. Өндіргіш күштер жоғарласа.

2. Солға - төменге (азаюы).

3. Солға - жоғары (азаюы).

4. Баға деңгейі жоғарыласа.

E) Баға деңгейі төмендесе. Ғ) Оңға - төменге (өсуі). G) Инфляция жоғарласа. Н) Оңға - жоғары (өсуі).

19. Негізгі капиталдың элементтерінің түтыну кұнын жою дегеніміз:

1. Өндіріс к^рал жабдыкггарын қайта өндіруге кеткен шыгын.

2. Табиғи тозу.

3. ӨндІріс процесінде кызмет атқару не тоқтап қалуына байланысты.

4. Моральдық тозудың 2-түрі.

E) Техниканы жаңарту.

Ғ) Ескі көлІктердІ өнімділігІ жогары жаңа көліктермен ығыстыру.

G) Моральдық тозудың 1-түрі.

Н) Көліктің бІрдей конструкциясынын күнының төмендеуі.

20. Нарыктық экономикаға көшкенде рентабельділігі төмен өндірістерді ауыстыруға болады:

1. Жеке кәсіпкерліктің еркіндігі.

2. МеншІктің ұжымдық басқаруга көшуі.

3. Үрпақтан ұрпаққа жалғасып отырған дәстүр.

4. ӘкімшілІк әміршілік.

E) Мемлекеттің нарық механизмдеріне араласуы.

F) Меншіктің еңбек ұжымдығына баскаруға көшуі.

G) Сыртқы саудаға мемлекеттік монополияның орнауы. Н) Акциаландыру.

21. Мемлекеттік меншік және мемлекеттІк реттеу басым елдер шаруашылығының қайсысын әкімшілік-әміршілдік жүйеге жатқызуға болады:

1. Ресей.

2. Жапония.

3. Ежелгі Египет.

4. КСРО.

E) Германия. Ғ) Қытай. 0)АҚШ.

Н) Турция.

S

3/03-нусқа

22. Инфляцияға қарсы саясат:

1. Өндіріс орындарының азаюьі.

2. Қазына - кор қысқарады.

3. Көлеңкелі экономика дамуында, бартерлік іс-эрекет.

4. Халықтың сатып алу кабілеті төмендейді.

E) Бағаны реттейтІн мемлекеттің бақылауы. Ғ) Мемлекеттік реттеу құралдары.

G) Тауар тапшылығы, өнім сапасының төмендеуін. Н) Макроэкономикалық талдау.

23. Жүмыссыздықтың табиғи деңгейі:

1. Нақты жэне потенцалдық Ж¥Ө-нің көлемі.

2. Экономикалық толық жүмыссыздық жоғарылауы.

3. Накты және потенциялды Ж¥Ө көмегі.

4. Жұмыспен толык камтылған жағдайда жұмыссыздықтың белгІлі бір деңгейіндегі кажетті жэне заңды процесстер.

E) Толық жүмысбастылық кезІнде фрикциондық жэне кұрылымдық жүмыссыздыктың қосындысы.

F) Потенциалдық Ж¥Ө-нің көлемі өссе.

G) Экономикалық толық жүмыс бастылық жағдайда дамыса ғана. Н) Жиынтық ұсыныстың байланысы.

24. Алдыңғы он жылдықта халықтық табиғи өсуінің жоғарғы қарқыны:

1. Демографияның субъективті кұбылыстары.

2. Демоғрафиянық объективті құбылыстары.

3. Халық өмірінің әлеуметтІк жағдайы.

4. Енбек ресурстарының жұмыс бастылығы.

E) Жұмыссыздықтың пайда болуы. Ғ) Экономикалык. жағдайы.

G) Құкыктық жағдайы.

Н) Демографиялык төңкеріс жэне демографиялык жарылыс.

25. Экономикалык өсудің экстенсивтік факторы:

1. Капитал көлемінің өсуі.

2. Еңбек өнімділігінің өсуі.

3. Қосымша өндірІс факторларын тарту арқылы ұлттық өнімінің өсуі.

4. Еңбек ресурстарының саны мен сапасы.

E) Өндірістегі жұмысшылардың санының өсуі.

F) Өндірістік куаттарды жетілдіру.

G) Жүмыс күшінің санынын өсуі.

Н) Өндірісті үйымдастыруды жақсарту.

Эконом и калы қ теория ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯКТАЛДЫ

2103-нусңа 89

2. Зерттеу жобасының нәтижесін таратуға құқы жоқ

3. Сұхбат алушының барлық тапсырысшылармен өкілеттІлігі болмаса, онда бір уақытта екі немесе одан артық тапсырмаларды атқара алмайды

4. Тапсырыс беруші немесе негІзгі клиенттің тұлғасы құпия ақпарат болып табылады

E) Зерттеу жоспарын автордың рұхсатынсыз басқа мекемеге орындауға бере алмайды

Ғ) Зерттеулер ақпараттың құпиялылығына қауіп төндірсе, онда клиент бәсекелестеріне зерттеу жүргізбейді

G) Зерттеуші қасакана немесе жоспарлы түрде жалған мәлімет бермеуі тиіс Н) Алынған акпарат жеке мақсатта пайдалануға берілмейді

10. Маркетингтік зерттеулерде қолданылатын үлгілер:

1. Аналитикалық және математикалық үлгілер.

2. Вербальді үлгі.

3. Жүйелік үлгі.

4. Графикалық.

E) Зерттеуші үлгі. Ғ) Индекстік үлгі. G) Бағалық үлгі.

Н) Маркетингтік үлгі.

11. Нәтижелі бақылау жүргізу үшін орындалуы керек шарттар:

1. Оқиға жиі жэне болжанатын болуы керек

2. Бақылау объектісі ретінде тек сауда орындарын алу керек

3. Бақылау қысқа уакыт аралығында іске асырылуы керек, ал оқиға тез аяқталуы керек

4. Бақыланатын қүбылыстар жиі қайталануы керек

E) Бақылау жүргізу үшін бақыланушыларды кездейсоқ тандау керек

Ғ) Бақыланатын құбылыстар қолжетІмді болуы, көпшілік алдында жүргізілуі

керек

G) Бақылау жүргізу үшін техникалық құралдарды колдануға болмайды

Н) Бакылау жүргізу үшін бас жиынтықтың көлемі үлкен болуы керек

12. Бақылауды жүргізу үрдісі ақпарат жинаудың кезеңдері:

1. Далалық кезең

2. Кабинеттік кезең

3. Дайындық кезеңі

4. Аналитикалық кезең

E) Техникалық кезең Ғ) Кіріспе кезең

G) Жоспарлық кезең Н) Орталық кёзең

88

2103-нүсца

5. Екінші ретті ақпараттың артықшылыктары:

1. жинау үнемділігі

2. шынайылығы

3. қол жетімділігі

4. өзектІлігі

E) салыстырмалылығы Ғ) мақсатқа сәйкестігі

G) қолдану ыңғайлылығы

Н) басқару обьектілері немесе функциялары тұрғысынан жүйеленгендігі

6. Маркетингтік зерттеулер өткізіледІ:

1. Қаржы бөлімімен.

2. Үйымның өзіндік күштерімен.

3. Бухгалтериямен.

4. Дербес, оздігінен.

E) Өндіріс бөлімімен.

F) Материалдық-техникалық жабдықтау бөлімімен.

G) Кеңседе.

Н) Мамандандырылған кенес беру ұйымдарының көмегімен.

7. Мәселе анықтау:

1. Тауар сипаты, факторлары мен атрибуты.

2. Мэселені шешуде маркетинг басқарушысының қолданатын альтернативті шараларының тІзімін аныктау.

3. Симптомдардың негізінде жаткан себептер мен негізгі мэселелерді айқын мазмұндау.

4. Эмпирикалық дәлелденген эділ ақпарат.

E) Симптомдарьш табу.

F) Тауардың факторлары мен мІңездемесі немесе ауыспалы.

G) Нағыз деп қабылданатын концепциялар. Н) Дэлелденбеген бекітулер.

8. Маркетинг зерттеушісінің басқару дағдылары:

1. Маркетинг процестері.

2. Деректер қорын басқару.

3. Үлгіні жасау, жобаларды басқару, өңдеу, жобаның тұжырымдамасы.

4. Жүйелік жобалау.

E) Жобалар, себептер, адамдарды үйлестіру; қызметшілерді әзірлеу.

F) Компьютер сауаттылығы.

G) Каржылық әкімшілік, жоспарлау, стратегия.

Н) Коммуникациялар, статистикалық талдау, есеп құрастыру.

9. Американдық маркетинг ассоциациясының этикалық кодексінде практик- зерттеушілер аныктаган қағидалар:

А) сұхбатты қатаң түрде берілген нұсқауларға сәйкес еткізу керек

2103-нүсқа 9

Макроэкономика

1. Нақты ЖІӨ өлшенеді:

1. Пайызбен

2. Базистік жылдағы бағалармен

3. Қазіргі багалармен

4. Тұтыну бағасының индексі бойынша

E) Инфляцияны ескеріп, баға нндексі арқылы

F) Ағымдағы айырбас курсы бойынша

G) Агымдағы жылдағы бағалармен Н) Өткен уақыттағы бағалармен

2. Түтыну бағаларының индексі:

1. Қызметтер мен тауарлар жиынын есептейді

2. Тугынушылардың кызметтер мен тауарларды сатып алу бағаларын ескереді

3. Жанама салықтарға байланысты

4. Өзгермейтін кызметтер мен тауарлар жиынына есептелінеді

E) Тұтыну шығындарына байланысты

F) Жинаққа байланысты

G) Қызметтер мен тауарлар «қоржынының» орташа бағаларының өзгеруін сипаттайды

Н) Инвестицияға байланысты

3. Бағалар индексі өскенде:

1. Пааше индексі теріс санға тең болады

2. Инфляция карқыны төмендейді

3. Өмір сүру деңгейі төмендейді

4. Нақты ЖІӨ кемиді

E) Тұтыну «қоржынының» орташа бағалары өседі Ғ) Тұтыну «қоржынының» орташа бағалары кемиді G) Фирманың тауар-материалдық қорлары өседі Н) Таза жеке инвестициялар өседі

4. Жиынтық сұраныстың анықтамасы:

1. шығын мен өнІм арасындағы тэуелділік

2. өндірілген өнім саны мен баганың жалпы деңгейінің арасындағы тэуелділік

3. табыс пен өндірілген өнім арасындағы байланыс

4. сатып алушының сұранысы

E) эрбір берілген баға денгейінде сатып алатын тауарлар мен көрсетілген ьсызметтер санын көрсетедІ.

F) сатушының ұсынысы

G) сатып алушының саны

Н) капитал мен еңбек арасындағы тэуелділік

2103-нусца

10

2103-нусқа

87

5. Үсыныс сілкінісімен байланысты:

1. Тосыннан қымбаттаған өнІмдІ ұсыну

2. Тұтынушылардың талғамы

3. Салықтар

4. Халықаралык мұнай картельдерІнің бағаны тосыннан төмендетуІ

E) Сұраныс нен үсыныс функцияларының тү_ракты жагдайында баға деңгейінің өзгеруі

F) Акша жиынының өзгеруіне

G) Тұтынушылардың табысы Н) Кэсіподақ күресі

6. AS қисыгының классикалық нұсқасына сәйкес ұзақ мерзімдегі жалпы сұраныстың өзгеруі:

1. Өнім көлеміне емес, баға деңгейІне эсер етеді

2. Инфляция деңгейІне эсер етеді

3. Өнім көлеміне эсер етпейді

4. Бага денгейіне эсер етедІ

E) Өнім көлемі мен баға деңгейіне эсер етпейді

F) Ж¥Ө эсер етпейді

G) AS қисығы тік болады

Н) Өнім көлемі мен баға деңгейіне эсер етеді

7. Үй шаруашылыгы қор жинағының мотивтері:

1. Тұгыну мен жинақтауға жіберілген жылдык кірістің үлесін арттыру

2. Тұтынуға бөлінген, жылдық табыстың үлесін арттыру

3. Қымбат тауарларды сатып алу

4. Нақты пайыз мөлшерлемесі

E) Таза пайда нормасын барынша азайту

F) Таза пайда нормасын барынша көбейту

G) Балалардың болашагын камтамасыз ету Н) Кәрілікті қамтамасыз ету

8. Кейнстік көзкарасты жақтаушылар пайымдаудың жолын ұсынады:

1. Баға нарықты тепе - тендік жағдайға әкелетін құрал деп жорамалдайды

2. Белгілі бір уакыт аралығында кейбір бағалар өзгеруге бейім емес

3. Инвестиция нарықты тепе - тендік жағдайға әкелетін құрал деп жорамалдайды. Жиынтық с^раныс экономикалық белсенділікті анықтайды.

4. Салықтар нарыкты тепе - тендік жағдайға әкелетін құрал деп жорамалдайды

E) Тұгыну нарықты тепе - тевдік жағдайға әкелетін қүрал деп жорамалдайды

F) Накты пайыздық мөлшерлеме нарықты тепе - теңдік жагдайға экелетін қүрал деп жорамалдайды

Маркетингтік зерттеу

1. Шешімдерді қабылдауды қолдау жүйесі (Decision Support System - DSS) - бұл:

1. Тәуелсіз маркетингтік зерттеу компаниялары.

2. Толық қызмет түрлерІн ұсынатын компаниялар.

3. Ақпараттық қамсыздандырудан тұратын біріккен жүйе.

4. Кеңес беру фирмалары.

E) Байланыс жүйесінен түратын біріккен жүйе.

F) Фирманың шеңберінде қызмет атқаратын, маркетингтік зерттеу бвлімдері.

G) Ақпаратты алу, талдау, сақтау үшін жүргізетін ресми іс-әрекеттердің тәртібі.

Н) Деректер қоры мен үлгілер қорынан тұратын біріктірілген жүйе.

2. Өткізуді ынталандьтру мен жарнама жүйесін зерттеу:

1. Жабдықтаушылардың, делдалдардың, тү.тынушылардың мінез-күлықтары.

2. Тауарды сынау.

3. Жарнаманың тиімділігі.

4. Тұтынушылардың кәсіпорынга қарым- қатынасы.

E) Нарық динамикасын талдау.

F) Баға қүрамын талдау.

G) Нарық сыйымдылығын бағалау. Н) Сауда көлемін болжау.

3. Маркетингтік зерттеулерді жүргізуде қолданылатын көрсеткіштер жүйесінің жіктелуі:

1. Бағалық көрсеткіштер

2. Өнімнің бәсекеге қабілеттілік көрсеткіштері

3. Оңтайлылық көрсеткіштері

4. ӘлеуметтІк-мәдени көрсеткіштер

E) Тауардың қасиетгерін сипаттау көрсеткіштері

F) Пайдалылық көрсеткіштері

G) Фирманың шаруашылык қызметі нәтижелерІ көрсеткіштері Н) Нарық шарттарын талдау көрсеткіштері

4. Сапалы зерттеулер (qualitative research):

1. Зерттеуге болатын мәселенің терең түсінігі үшін арналған зерттеулер.

2. Зерттеушілермен жинакталған жаңа мәліметтер.

3. Баска мақсаттар үшін, алдын-ала жиналған деректер.

4. Аздалған таңдама негізінде құрылғаң зерттеу.

E) Құрылымсыз зерттеу әдістемесі.

F) Басқа мақсаттар үшін жиналган, ескіріп кеткен мәліметтер.

G) Есеп беру мәліметтері.

Н) Нақты мақсаттар үшін жиналған деректер.

2103'Нусқа

&6

2103-иүсқа

11

G) кандай кызметтер түрлері орындалады.

Н) орындалмаған жағдайда қайта қарастырылуы.

23. Стратегңялық жоспарлаудьщ алғашқы үш кезеңі:

1. ұйымның мақсатын белгілеу тарауы.

2. стратегиялық шаруашылық бөлімшелерін құру тарауы.

3. алғашқы мәліметтер жинау жэне талдау тарауы.

4. маркетингтік зерттеулерді ұйымдастыру тарауы.

E) стратегиялық жоспарлауға кіріспе.

F) тұтынушылармен қарымкатынас қуру тарауы.

G) маркетингтік зерттеулер тарауы.

К) маркетинг макеатын белгілеу тарауы.

24. Халықаралық маркетингтің даму кезеңцерінің алғашқы үш кезеңі:

1. экспорт маркетингі.

2. дэстүрлі экспорт.

3. тауар тасымалы.

4. халықаралық нарық

E) біріккен кәсіпорындар.

F) аралас нарық.

G) сыртқы экономикалық байланыс. Н) халықаралық маркетинг.

25. Қызмет саласындағы коммерциялық сектор:

1. бақылау органдары.

2. банктер.

3. полиция.

4. әуе жолдары.

E) мектеп. Ғ) пошта.

G) қонақүйлері. Н) сот органдары.

Маркетинг ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

G) Кейбір баға аз өзгермелі дегенге жол береді

Н) Мемлекетгік сатып алулар нарыкты тепе - тендік жағдайға әкелетін құрал

деп жорамалдайды

9. Кейнстік үлгіде:

1. Монетарлық саясат макроэкономикалық тұрақтандырудың ең тиІмді құралы

2. Бағалар, жалақы және пайыз мөлшерлемесі икемді

3. Негізгі тендеу MV = РУ

4. Макроэко номинал ык, саясат пассивті, себебі экономика тұракты

E) Макроэкономикалық саясат белсенді

F) Фискалды саясат макроэкономикалық тұрақтандырудың ең тиімді кұралы

G) Негізгі теңдеу У = C+I+G+Nx

Н) Толық жұмысбастылық өзі орнайды

10. Ақша-несие саясатының негІзгі турі:

1. Ынталандырушы ақша-несие саясаты

2. Рестрикциялық ақша-несие саясаты

3. Дефляциялык ақша-несие саясаты

4. Мемлекет шыгындарын азайту

E) Салық салу деңгейін арттыру

F) Ревальвациялық ақша-несие саясаты

G) Экспансиялық ақша-несие саясаты Н) Салыкты реттеу

11. Акша функциясы: А)Қор жинактау құралы

2. Стагфляция өлшемІ

3. Дефляция өлшемі

4. Инфляция өлшемІ

E) Құн өлшемі

F) Жұмыссыздық өлшемі

G) Ревальвация өлшемІ Н) Айырбас құралы

12. Ақшага с^раныс факторлары:

1. Инвестиция

2. Қор жинагы

3. Салық

4. Жанама салык,

E) Табыс деңгейі

F) Тікелей салық

G) Ақша айналысының жылдамдығы Ff) Пайыз мөлшерлемесі

2103-нусқа 12

13. IS- LM үлгісінің ішкі айнымалылары:

1. a

2. I C)d D)R E)t F)Y G)e H)k

14. LM қисығы графиктегі көлбеуі жатыңқы болса:

1. Еңіс 0-ге тең

2. Оң көлбеулі

3. Тармақтары жоғары бағытталған

4. Пайыз мөлшерлемесі икемді

E) ТерІс көлбеулі

F) Горизонтал

G) Пайыз мөлшерлемесі аз өзгергенде табыс көбірек өзгереді Н) Кему

15. IS қисығы анықтайды:

1. Тауар нарығындағы тепе-теңдікті

2. I=S орындалатын нүктелер жиынтығын

3. Жалақы деңгейін

4. Шекті шығындармен байланысты

E) Түлынуды

F) Коммерциялық банктердің пайыздық қойылымын

G) Табыс пен пайыздык койьшымның тепе-теқдік деңгейін Н) Табыс деңгейін

16. Жұмыс күшІ құрамынан шыққандар:

1. Шетел азаматтары

2. Механизаторлар

3. Жұмыс іздеуден күдер үзгендер

4. Еден жуушылар

E) Жүмыспен қамтылғандар

F) Мүғалімдер

G) Жұмыс істеуге қабілеті барлар, бірақ кейбір себептермен жұмыс істей алмайтындар

Н) Зейнеткерлер

17. Жұмысбастылар категориясы:

1. 16 жастан асқан азаматтар

2. Жұмыспен камтылғандар

3. ЗеЙнеткерлер

85

2103-нусңа

D) бөлшек сауда.

E) өндіруші.

F) халықаралық сауда.

G) тасымалдаушы. Н) ұсынушы.

19. Коммуникацияның қолданыстағы әдіс-амалдары:

1. жарнама, арнайы сату.

2. сатуды ынталандыру,

3. сауалнама жүргізу.

4. қоғаммен байланыс.

E) зерттеулер жүргізу.

F) семинар ұйымдастыру.

G) жаңа тауар ұсыну.

Н) кездесулер ү-йымдастыру.

20. Коммуникация:

1. тауарға/кызметке тұтынушының сенімін күшейту.

2. тауарлар/қызметтер туралы хабарландыру.

3. клиенттермен тығыз байланыс құра отырып сауалнама жүргізу.

4. тауар мен қызметті жаңартып отыру.

E) тауар/қызмет туралы ескерту үшін қолданылатын әдіс-амалдар.

F) түтынушылармен байланысқа түсе отырып, олардың зерттеу.

G) жаңа тауар ұсыну үшін түлынушылардың көзқарасын анықтау. Н) тауарды/кызметті жеткізіп беру, кепілдемесін орындау.

21. Маркетингтік жоспарлардың аукымы бойынша жіктемелік түрлері:

1. әрбір негізгі өнімге арналған маркетингтік жоспар.

2. түл-ынушылардың бір тобына бағытталған жоспар.

3. бәсекелестердІң іс-әрекетіне байланысты жоспарлар.

4. тауардың өмірлік кезеңіне байланысты маркетингтік жоспар.

E) арнайы маркетинг тауарына бөлІнген шаруашылық жоспары.

F) кәсіпорынның халықаралық нарықитағы маркетинг жоспары.

G) фирманың ішкі нарықтағы маркетингтік жоспары,

Н) барлық өнімдерді қамтитын жалпы маркетингтік жоспар.

22. Стратегиялық жоспардың бірінші бөлімі, мекеменің мақсатын белгілеу тарауында мынадай жайлар анықталуы тиіс:

1. жалпы сұрактардың саны мен келемі.

2. қандай тргынушылар тобына қызметтер көрсетіледІ.

3. жоспардың нақты орындалу мерзімІ.

4. қандай өндІріс үдерістері қолданылады.

E) кімнің жауапекршілікке ие екендігі.

F) кәсІпорынның жоспарды орындаудағы Іс-әрекеттері.

2103-нусқа

84

Ивиусқа \1

14. Жаңа тауарды сатып алушылардың, түтынушы ретіндегі түрлері:

1. «жақтаушылар», «прогресшілер»,

2. «мода қуушылар», «беделділер».

3. «жиі келушілер», «көңілді клиенттер».

4. «про гресшілер», «күмэнданушылар».

E) «көтерме саудагенрел», «бөлшек саудагерлер». Ғ) «күмәнданушылар», «кертартпалар».

G) «таңдаушылар», таңдамаущылар»

Н) «құмартушылар», «қарсы болушылар».

15. Тауардың бағасын есептеу эдісІнде тауардың құндылығын көрсету үшін бағадан тыс эсер етуші шаралар қолданылады:

1. ерекше кепілдемелер беру.

2. тауарға аралас қызметтер көрсету.

3. бағаны бәсекелестердІн бағасына сзйкестендіру.

4. бағаны сатып алушының белгілеуіне мүмкіндік беру.

E) жеңілдіктер мен ынталандыру эдісін қолдану.

F) сервистік қызметтер көрсету.

G) тауарларды талдау эдісі.

Н) тауардын болжамдық бағасын белгіпеу.

16. Тауар қорабының (оралуының) атқаратын қызметтері:

1. тауардық бұзылуынан сактау, тасымалдауды, тиеп-түсіруді жеңілдету.

2. сату үшін салмағы мен көлемін оңтйландыру.

3. тауарды тасымалдаудың күрделілігін қамтамасыз ету.

4. жарнама жасау жэне қоймадағы тіркеу, жинаудың қолайлы болуы.

E) тауардың сапасын арттыру мақсатындагы іс шаралар.

F) бәсекеқабілеттілікте камтамасыз ету.

G) маркетингтік ортаның әсерлеріне бейімделу.

Н) нарыкгық бәсекелестікте жетекші орынга ие болу.

17. Тауарды өткізу арналарында қолданылатын көтерме сауданың түрлері:

1. жеңілдетілген көтерме сауда.

2. коммерциялық көтерме сауда.

3. комивояжерлер көтерме саудасы.

4. мерзімдік көтерме сауда.

E) ерекше көтерме сауда.

F) өндірушілер көтерме саудасы.

G) агенттер, брокерлер арқылы көтерме сауда. Н) бІр реттІк көтерме сауда.

18. Тауарды өткізу арнасының бір деңгейлІ арнасына қатысушылар:

1. тұгынушы.

2. көтерме сауда.

3. коммерциялық сауда.

D) Мектеп окушылары

E) Жұмыссыздар

F) Толық емес жұмыс күн жұмыс ІстеЙтіндер

G) Студенттер

Н) Толық емес жұмыс апта жұмыс Істейтіндер

18. Инфляцияның әлеуметтік зардаптары :

1. Қолда бар табыс артады

2. Халықтың сатып алу қабілеті төмендейді

3. Өмір сүру деңгейі төмендейді

4. Түтыну шыгындары өседІ

E) Үлттық табыстың қайта бөлінуі

F) Шаштаразшы жұмыссыз қалады

G) Фирманыңтауар-материалдық қорлары еседі

Н) Жеке фирма жү-мысшыларының жалақысы артады

19. Ашық экономиканы зерттеу үлгісінің авторы:

1. А. Смитт

2. Манделл - Флеминг

3. М. Флеминг

4. А. Оукен

E) Н. Мэнкью

F) Р. Манделл

G) К. Маркс

Н) Т. Мальтус ■

20. Нақты айырбас багамына эсер ететін факторлар;

1. мемлекеттік салықтардын өзгеруі

2. ақша өтімділігінің өзгеруі

3. инвестицияньтң сүранысы

4. фирма бағаларьгаың өзгеруі

E) ақша массасының түрақтылығы Ғ) тауар құнының өзгеруі

G) мемлекеттік жинақтың озгеруі Н) жиынтық ұсыныстың өзгеруі

21. Еркін валюта бағамы әдісінің ерекшелігі:

1. Валюта багамы тұрақты

2. Валюта бағамын валюта нарығы анықтайды

3. Валюта тапшылығын мемлекет жоюы керек

4. Валюта жетіспеушілігі автоматты түрде жойылады

E) Валюта бағамын ауытқулар шегінде анықтайды

F) Валюта бағамын ұлттық банк тағайындайды

G) Валюта бағамын нарықтағы сұраныс пен ұсыныс анықтайды Н) Валюта бағамын алтын стандарты бойынша анықтайды

2103-нусқа

14

2103-нусқа

83

22. Валюта бағамын белгілеу эдісі:

1. Валюта бағамы

2. Уақытша валюта бағамы

3. ¥зақ мерзімдік валюта бағамы

4. ТағаЙындалатын валюта бағамы

E) Қысқа мерзімдік валюта бағамы

Ғ) Еркін немесе тағайындалатьга валюта бағамы

G) Еркін валюта бағамы

Н) Маусымдық валюта бағамы

23. Солоу үлгісінін экзогенді айнымалылары:

1. g - техникалык прогресс қаркыны

2. К - капитал

3. s - қор жинағының нормасы

4. R - пайыз мөлшерІ

E) n - халықтың өсу қарқыны

F) I - инвестиция

G) M - акша массасы Н) Т — салық

24. Өндірістік функцияның көлбеу тангенс бү.рышы анықтайды: А)МРК

В) Тауар нарығындағы тепе-тендІкті С)Т

D) Капиталдың шекті өнімін

E) Инвестицияны

F) Тулынуды G)R

Н) Капиталдың әр<бірлікке өзгергендегі өнім көлемін

25. Толық ж^мысбастылық қамтамасыз етілген экономикада экономикалық өсу шарты;

1. Қор жинақтау мен инвестиция нормаларының өсулері

2. Қор жинақтау мен инвестиция нормаларын төмендету

3. s жэне і-дің жоғары нормасы

4. Қор жинақтау мен инвестицияның жоғары нормасы

E) Инвестицияның жоғары нормасы

F) Қор жинақтау мен инвестицияның темен нормасы

G) Қор жинактаудың жоғары нормасы және инвестицияның томен нормасы Н) Қор жинақтаудың темен нормасы

Макроэкономика ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

D) тұтыну ерекшелігіне байланысты.

E) нарықтың көлемі негІзінде.

F) тұтынушылардың қ^лығына байланысты.

G) түлынушылардың сатыпалу кабілеттілігі негізінде. Н) психографиялык негізде.

10. Нысааалы маркетинг талап ететін шаралар:

1. жарнама қызметін жандандыру.

2. нарыққа тауарды жайғастыру.

3. т^тынушылармен тығыз байланыс қүру.

4. тауардың түрленуіне тыйым салу.

E) тауардың бағасын төмендету.

F) сатушылармен байланыс күру.

G) нысаналы сегментті таңдап алу. Н) нарықты сешенттеу,

11. Тауарлар топтамасын қарастыратын болсақ, қызмет түріндегі тауарлар:

1. әлеуметтік қызметтер.

2. стандарттық емес қызметтер.

3. аралас қызметтер.

4. іскерлік кызметтер.

E) тұрмыстық қызметтер.

F) арнайы қызметтер.

G) мерзімдік қызметтер. Н) халықаралық кызметтер.

12. Тұтыну тауарлары тұтыну әдісІне байланысты бөлінетін топтары:

1. ұзақ мерзімді тауарлар.

2. қызмет түріндегі тауарлар

3. күнделікті сұраныстағы тауарлар.

4. шикізат түріндегі тауарлар.

E) алдын ала таңдап алынатын тауарлар.

F) үнемді, экономиялық тауарлар.

G) оңтайлы сұраныстағы тауарлар.

Н) ерекше және енжар сұраныстағы тауарлар.

13. Тауар ассортиментінің элементері:

1. ассортимента к позициялар.

2. ассортименттік талдаулар.

3. ерекше топтамалар.

4. тауардың арнайы топтамалары.

E) тауар түрлері.

F) аралас топтамалар.

G) ассортименттік топтар.

Н) ассортиментах сипаттамалар.

2103-нусъа

82

гіОЗ-нүсқа

15

5. Макроортаның құрылымы:

1. нарықтан тыс факторлар жиынтығы.

2. бәсекелестер, жабдықтаушылар.

3. экономикалық, нарықтық факторлар.

4. саяси-құқықгык, мэдени факторлар.

E) ғылыми-техникалык, табиғи факторлар. Ғ) демографиялық, экономикалық факторлар. G) жабдықтаушылар, маркетингтік делдалдар. Н) клиенттер мен нарык факторлары.

6. Макроортаның демографиялық факторларының негізгі көрсеткіштерІ

1. тұргындардың саны, аумаққа байланысмты орналасуы.

2. кәсіпкерлІктің дамуы, табыстары мен сұранымның көлемі.

3. қулсыздану/инфляция деңгейі, салық жүйесІ, сыртқы саясат.

4. халық тығыздығы, миграциялық багыттары, өсім құрылымы.

E) мемлекеттің қаржы, қаражат жайы, сұраныс жэне тұлыну икемдігі. Ғ) тууы мен өлімдер деңгейі, неке мен ажырасу саны, этникалык, діни құрылым.

G) халықтық мәдени ерекшелігі мен жасының орташа көрсеткіші. Н) тұрғындардың сатып алу қабІлеттілігі, табысынын көлемі.

7. Тұтынушылардың сатып алу шешіміне эсер етуші мэдени факторлар:

1. саяси ортаның салыстырмалы көрсеткіштері.

2. мәдени саладағы үрдістер.

3. демографиялық жарылыс.

4. мэдениет саласындағы өзгерістер.

E) экономикалық жағдайдың жақсаруы.

Ғ) әлемдік деңгейдегі экологиялық шаралар. G) қоғам топтарының қасиеттерІ. Н) халықаралық саяси шаралар.

8. Тұынушылардың сатып алу шешіміне эсер етуші факторлар:

1. экономикалық орта факторлары.

2. психологиялық факторлар.

3. жеке тұлғалык қасиеттер.

4. ғылыми техникалық факторлар.

E) к^қықтық орта факторлары.

Ғ) маркетингтік шаралардың әсерлері. G) мәдени, әлеуметтік факторлар. Н) адами факторлар.

9. Т^тыну тауарлары нарығын сегменттеу негіздері:

1. бәсекелестер іс-әрекетінің нсгізінде.

2. нарықтык факторларға байланысты.

3. география, демография негізІнде.

Кәсіпорын экономнкасы

1. Үлттык экономика:

1. Бүкіл ел, мемлекет дәрежесінде микрожүйе ретінде сипатталады

2. Букіл ел, мемлекет дәрежесінде макрожүйе ретінде сипатталады

3. Тек заңды тұлға мәртебесі жоқ ұйымдар жиынтығы

4. Белгілі бір елдің тек қогамдық еңбек бөлінісі

E) Занды тулға мәртебесі бар ұйымдар жиынтығы

F) Белгілі бір елдің қоғамдық еңбек бөлінісінің, ғылыми-техникалық дамудың, халықаралық қатынастың, қалыптасқан жэне өзара байланысқан саланың бірыңғай кешені.

G) Халықаралық қатынастың бірыңғай кешені

Н) Ғылыми-техникалык. дамудың бірынғай кешені

2. Нарық субъектілері:

1. Занды тұлғалар

2. Нарық тетігінің әсерімен

3. Мемлекеттік құрылымдық саясаттың әсерімен

4. Негізгі жэне айналым капиталы

E) Мемлекет

Ғ) Жеке адамдар

G) Мемлекеттік қүрылымдық саясат пен нарық тетігінІң эсерімен

Н) Жоспарлы экономиканын эсерімен

3. Ақша-несие саясатының мақсаттары:

1. Монетарлық теорияны қолдау

2. Орта және шағын бизнес өкілдерін қолдау

3. Экономикадағы инфляцияны тежеу

4. Бәсекелестікке қабІлеттілікті тежеу

E) Кондратьев толқындарын теориялық ңегіздеу Ғ) ¥лттық экономиканы дамыту

G) Кейнсиандық мектеп өкілдерінің пікірлерін қолдау Н) Неоклассикалық мектеп өкілдерінің пікірлерін қолдау

4. Экономиканы мемлекеттік реттеудің тұжырымдамасын іске асырудағы факторлар:

1. Жобалау

2. Қуралдардың жиынтығынан тұратын факторлар

3. Мақсатты бағыттар

4. Жоспарлау

E) Болжау

Ғ) Кеңес беру

G) Басымдық мэселелерден туратын факторлар

Н) Мемлекеттік реттеу сипатындағы факторлар

16

2103-нүсца

5. Меншік нысанына байланысты кәсіпорындар бөлінеді:

1. аралас

2. мемлекеттІк

3. коммерциялық емес

4. кооперативе

E) коммуналды Ғ) жергілікті

G) коммерциялық Н) жеке меншік

6. Кәсіпорын құрылымын анықтайтын факторлар:

1. өндіріс саласы

2. технологиялық және мамандандыру деңгейі

3. өндірістік - экономикалық конъюнктура

4. жер тілімдерінің көлемІ

E) өндіріс көлемі

Ғ) территориялық орналасуы

G) бөлІмшелер құрамы

Н) ішкІ бөлімшелердін арақатынасы

7. Енбек өнімділігін өсірудІң, маңызды факторлары:

1. Тыныштықты күзету

2. Қор қайтарымы

3. Еңбекті ынталандыру

4. Айналымдылық коэфиценті

E) Еңбек сыйымдылығын анықтау

F) Еңбек қуралын жетілдІру

G) ¥тымды пайдалану

Н) Өндіріс рентабельдІлігі

8. Негізгі корлардың бастапқы құны:

1. НегізгІ қорларды, сатып алуға, орнатуға кеткен шығындар.

2. Негізгі капиталдың қалдық щкы

3. Негізгі капиталдың теңдестІк кұны

4. Негізгі капиталдың қалпына келтіру құны.

E) НегізгІ капиталдың амортизациялық кұны

F) Негізгі капиталдың келісілген қ^ны

G) Негізгі қорларды тасымалдау шығындары

Н) НегізгІ қорларды жұмыс жағдайына жеткізгенге дейінгі барлық бастапқы шығындар

9. Негізгі капиталдың қалдық құны:

А) Негізгі капиталды сатушы мен сатып алушының арасындағы келісілген кұн

81

2103-нүсқа

Маркетинг

1. Әлеуметтік-этикапық маркетинг тркырымдамасы маркетинг саясатының құрамындағы өзаратығыз байланысты үга фактордың құрамына кІреді.

1. қоғам мүдесі

2. тұгынушылар қажеттілігі

3. фирма пайдасы

4. тугынушылар көзқарасы

E) сату көлемі

F) тауар ассортиментІ

G) кәсіпорын саясаты Н) нарыктык сұраныс

2. Демаркетингке байланысты маркетингтін мІндеті мен мақсаты:

1. ынталандыруды, сервисті азайту.

2. тауар сапасын жақсарту.

3. бағаны төмендету.

4. тауарға колжетімділіктІ жеңілдету,

E) бағаны көтеру.

Ғ) жарнаманы күшейту.

G) жаңа сату арнасын іздеп табу.

Н) сұраныс көлемін төмендету.

3. Маркетинг ортасының түрлері: А) мегаорта

В)саясиорта

3. макроорта

4. экономорта

E) жекеорта Ғ) медиаорта

G) нарықтық орта Н) микроорта

4. Шығу мерзіміне байланысты ақпараттыңтүрлерІ:

1. хабарламалы ақпарат.

2. бастапқы ақпарат.

3. анықтамалық ақпарат.

4. кепілдемелІк ақпарат.

E) тұракты ақпарат.

Ғ) нормативтік ақпарат. G) айнымалы ақпарат. Н) эпизодтық ақпарат.

2103-нүсқа

80

2103-иусқа

17

22. Экономикада пропорция:

1. топ бойынша

2. аймақтық

3. республикандық

4. салааралық

E) ішкіөндірістік Ғ) түр бойынша G) өндІрІс аралық Н) ішкі салааралық

23. Экономиканың өсуінің интенсивті типіне бағытталу:

1. интенсивті өндіріс

2. есу жинақтау

3. ресурс жинақтау

4. интенсивті емес өндіріс

E) еңбек жинақтау Ғ) несие жинақтау G) баға жинақтау

Н) капитал жинақтау

24. Бизнес-мемлекеттік қантынастармен басқару {кейс-әдіс}:

1. жүйелілік

2. бағытталу

3. әдістеме

4. бэсекелестік

E) бизнес пен қоғам арасындағы күнара ықпалды баскару Ғ) жобалау

G) шаруашылық мәселелерінің талдауы Н) мемлекеттік мәселелердің талдауы

25. Бәсекелестікке өкІметтің ықпалдар жүйесі:

1. тұтынушылық жағдай

2. мемлекеттік құрылымды қолдау

3. нарыктың өзгеруІ

4. шынайылық

E) фирма стратегиясы Ғ) құпия болуы

G) факторлық жағдай Н) құрылымды қолдау

Мемлекет және бизнес ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

2. Негізгі капиталдың бастапқы немесе ағымдағы құнынан жинақталынған амортизиция мөлшерін алып тастағандағы құны

3. Негізгі капиталдың пайдалық қызмет мерзімі аякталған кейін бұзу, жоюдан алынған іске жарамды бөлшектер кұны.

4. Бастапқы куннан жинақталынған амортизация мөлшерін алып тастагандағы құны.

E) Ағымдағы кұннан жинакталынған амортизация мөлшерін алып тастағандағы құны

Ғ) Бұл негізгі қорлардың белгілі бір мерзімдегі нарықтық баға бойынша құны G) Бұл негізгі капиталды салуға, сатып алуға, әкелІп жеткізуге, орнатуға кеткен шығындар. Н) Негізгі капиталдың бастапқы жэне болжанған жою к^нының қосындысы

10. Экономикалық сипаты бойынша шикізаттың түрлері:

1. Ауылшаруашылық шикізат

2. Материалдық емес актнвтер

3. Табиғи ресурстар

4. Адам капиталы

E) Ауылшаруашылық шикізат, өндірІстік шикізат Ғ) Отын ресурсы

G) Еңбек ресурсы Н) Өндірістік шикізат

11. К.Маркс тәсілдемесі бойынша өндІріс факторлары:

1. Кәсіпкерлік

2. Бизнес

3. Жұмысшы күші

4. Еңбек заты

E) Рухани байлық Ғ) Еңбек құралы G) Капитал

Н) Ғимарат

12. Кәсіпорын айналым капиталы:

1. айналым қорлары

2. өндірістік инвентарь

3. қ^рал-жабдыктар

4. өндірістік қор және ақшалай каражаттар

E) материалдық емес активтер Ғ) қоймадағы дайын өнім

G) ақшалай каражаттар

Н) кәсіпорынның ғимараттары

13. Айналым құралдарын пайдалану тиімділігі сипаттайтын көрсеткіштер: А) Қор сиымдылығы

2103-нүща

18

2103-нусқа

79

2. Қор қайтарымы

3. Еңбектің қормен қарулануы

4. Материал қайтарымы және материал сиымдылығы

E) Айналымдылық коэффициент

F) пайда, өндіріс рентабельдігі

G) Бір айнапым ұзактығы

Н) Бір айналым ұзактығы, айналымдылық коэффициенті

14. Айналым капиталын мөлшерлеу қажеттілігі:

1. Дайын өнім дайындауга қажеттІ айналым капиталының көлемін анықтау

2. Кезең шығындарын төлеудің жолдарын табу

3. Материалдық кұндылықтар қорьгн күруға жеткілікті айналым капиталының көлемін анықтау

4. Материалдар мен аяқталмаған өндірісті көптеп жұмсау

E) Жоғары сұранысқа ие өнІм көлемін анықтау Ғ) Өнімнің сапасын көтеру

G) Өндіріске қажетгі адами ресурстарды аныктау

Н) Аяқталмаған өндіріске қажетті запастар мен баска да айналым

капиталының көлемін анықтау

15. Еңбек ресурстарының сапалық көрсеткіштері:

1. жұмысшылардың еңбек демалыстары

2. кадрлар ағымы

3. еябек сыйымдылығы

4. бІліктілік деңғейі

E) орташа еңбекақы

Ғ) жүмысшылардың орташа тІзімдік саны G) ж^мысшылардың мамандану деңгейі Н) кәсіби деңгейі

16. Жетілген еңбек нарығының қызметІ:

1. Шикізат ресурстарына әлемдік бағаның конъюктурасын белгілейді

2. Нарық субьектілеріне, зан мөлшерлеріне, экономикалык бағдарламаларға, үш жақты жэне ұжымдық келісімдерге неғізделеді

3. Экономиканың жаьандануын реттейді

4. Жұмыссыздық пен соған байланысты элеуметтік төлемдерді нарық тетіктері арқылы реттеледі

E) Еңбектің халықаралық бөлінуіне қарсылық білдІреді Ғ) Кез-келген кәсіпорындағы өнім бағасын анықтайды G) Халықаралық көш-қонды қолдайды

Н) Енбек нарығынын инфрақұрылымы, кызметтің балама басқада тұрлерін жетілдіруге ықпал етеді

17. Сыйақы нәтижелеріне жетуге ықпал етеді: А) Разрядаралық коэффициенттерді белгілеу

18. Жекешелендіруді ынталандыру:

1. баскарушылық позицияны бекІмдеу

2. шаруашылықтың кеңейуі

3. қаржылық нарықтын іріленуі

4. ішкі қаржылык нарыктын іріленуі

E) бағдарлама

Ғ) нарықтық куш қимылын мақ^лдау

G) кэсіпорынның бөлшектенуІ

Н) сыртқы қаржылық нарықтын ірілеиуі

19. Жекешелендіру қадамы: А) әкІмшілік

В)саяси

3. шынайы

4. халықтық

E) жүйелік

Ғ) 3KOHOMHKajTHK G) мемлекетгік Н) муниципалды

20. ЖекешелендІруді жүргізу мақсаты:

1. Корпоративті табыс салығының ставкасын белгілеу

2. Жергілікті бюджетті әзірлеу

3. Социалдық жуйеден нарықтық жұйеге көшу үшін

4. Шаруашылық субьетілерІнің белсенділігін арттыру үшІн

E) Жергілікті бюджеттІ бекіту

F) БәсекелестІкті жандандыру үшін

G) Аймақтық даму жоспарын әзірлеу

Н) Жергілікті кәсіпорындардың қызметтеріне бақылау жасау

21. Қолданылатын ресурстардың қолдануын жақсарту:

1. заттық капиталдың сапасын арттыру

2. өндірісті баскаруды жетілдіру

3. ұйымды жетілдіру

4. технологияны жетілдіру

E) қызметкерлердің біліктілігін арттыру

F) инвестиция

G) жүмыс күшінің сапасын арттыру Н) инновация

2103-нүсца

78

2103-нусқа

19

Е) белгілер Ғ) сызықтар G) шарбақтар Н) масштаб

14. Шет елдерде жерді иеленудегі аумакты аймақтау:

1. Индия

2. Венгрия

3. Германия

4. Бельгия

E) Италия Ғ) Франция G) Греция Н) Польша

15. Шетелдік капиталды колдану сатысында мемлекеттік реттеу функциясы:

1. қор нарығын кұру

2. келісім-шартын орындауды бақылау

3. байқаулар өткізу

4. еркін сату аймағын құру

E) мемлекетгік бағдарламаны енгізу

F) тендерлер өткІзуге тыЙым салу

G) жеке жағдай туындағанда бағаны реттеу Н) жүйелеу

16. Кэсіпкерлікке жататын қызметтің түрлері:

1. Инновациялық

2. Тарихи-моральдық

3. Коммерциялық-делдалдық

4. Экономикалық

E) Қарапайым іс

F) Кеңес беру

G) Құқықтық Н) Әлеуметтік

17. Нарықтық ортаны қалыптастыру {жеке кәсіпкерлікті ынталандыру} :

1. жекеменшІк ойына жаңа менталитеттін қалыптастыру

2. бәсекелестікті қолдау

3. аймактық ерекшеліктерге талдау

4. жеке кәсіпкерліктІ қолдаудың мемлекеттік жүйесІн қү_ру

E) фирманың коммерциялық қызметі

F) мемлекеттік қызметті коммерциалау

G) қаржылық институттарды қалыптастыруды колдау Н) кәсіпкерліктің бар болуы

2. Ресурстарды үнемдеу, басқа да қол жеткізілген жетістіктерге жету

3. Басшылырдың іссапарына жұмсалатын шығындарды көбейту

4. Қызметкердің еңбекақысын уақытында төлеп отыру

E) Нысандарды өз мерзімінде және мерзімінен бұрын пайдалануға

F) Жәрдемақылар мен өтемақыларды төлеу

G) Еңбек өнімділігін өсіру, жұмыс және қызмет сапасын жақсарту Н) Еңбек демалыстарын ү_зарту

18. Инвестиция түрлері:

1. Портфельдік

2. Факторинг

3. Дисконт

4. Диверсификация

E) Тікелей

F) Лузинг

G) Накты H) Пайыз

19. Инновациялық кызметтің мамандандырылған субъектілері;

1. коммутанттар

2. патиенттер

3. виоленттер

4. инновациялық қор

E) ес-инкубатор субъектілері: F)эксплеренттер

G) технологиялык парк Н) еншілес фирмалар

20. Калькуляция түрлері:

1. Белгілі бір шарт бойынша бағаны белгілеу

2. Өндірілген өнімнІң нақты өзіндік құны

3. Нормативтік және жобалық калькуляция

4. Кезкң шығындары

E) Жоспарлы калькуляция Ғ) ӨзІндік кұн сметасы G) Сметалық калькуляция Н) Тұрақты шығындар.

21. Өзіндік кұнныңтүрлері:

1. Өзгермелі шығындар

2. Шартты-тұракты шығындар

3. Үстеме шьгғындар

4. Тұрақты шығындар

E) Жоспарлы өзіндІк қүл

Ғ) Есеп беру кезеңіндегі өзіндік қүл

20

2103-иусқа

G) Кезең шыгындары

Н) НормативтІк өзіндік құн

22. Өндіріс жоспарында қарастырылатын мәселелер:

1. Шикізат пен материалдар кімнен және кайдан сатып алынатыны жоспарланады

2. Өндірілетін өнімнің өзіндік кұны кандай болатыны жоспарланады

3. Жұмыс күнінің ұзактығын арттыру мәселелері жоспарланады

4. БәсекелестІкке мән бермеу мәселелері жоспарланады

E) Тұгынушылардың талабын ескермеу мэселелері жоспарланады

F) Салық органдарының ықпалын арттыру мәселелері жоспарланады

G) Түскен пайданы бөлісу.

Н) Тауарлар қайда дайындалатыны, қандай өндірістік куаттар қажет болатыны жоспарланады

23. Жалпы пайданың негізгі жиынтық элементтері:

1. Ж¥мыскерлер саны

2. Негізгі қорларды, сол сияқты басқа да кәсІпорынның мүліктерін сатудан тусетін пайда

3. Өнімді сатудан, кызмет аткарудан, қызмет көрсетуден түсетІн пайда

4. Кәсіпорын саласы мен жұмыскерлер саны

E) Объектінің халық шаруашылығындағы маңызы

F) Өткізуден тыс операциялардан түсетін пайда

G) Негізгі қорлар кұны

Н) Объектінің халық шаруашылығы кәсіпорын саласы мен ж^мыскерлер саны

24. ӨнімдІ өндіруден тұсім мен шығын арасындағы айырма:

1. Шығыс

2. Таза пайда

3. Өтімділік

4. Өзіндік құн

E) Табыс

F) Пайда G)Eara

Н) Шығындар

2103-нұсқа 11

9. Лоббизм:

1. екі топтың қызығушылығы

2. жүйеліліктІң болуы

3. бағыттылық

4. жоғары деңгейлі біліктілік

E) бір топтың қызығушылығы

F) саяси мағына болу

G) құқыктық негіздін, болуы Н) тізбектелу

10. Экономикалық басқарудың негізгі кдаылымдары:

1. Жоспарлык

2. Әлеуметтік

3. Салалық

4. Мәдени

E) Сапалық

F) Атқарымдық

G) Негізгі Н) Саяси

11. Жаьанданудың маңызды сипаты:

1. экономика

2. міндет

3. қаржы

4. төтенше жеңілдету

E) қоғам

F) экономикаға ұлттық мемлекеттің ықпалының азаюы

G) ақпараттық революция Н) мақсат

12. Жапониядағы мемлекеттік кәсіпорын:

1. ведомствалық

2. аралас кәсіпорындар

3. капиталы мемлекеттік, ал басқаруы жеке фирмалар

4. қоғамдық корпорация

E) бюджетті

F) халықгық

G) мемлекет бюджетіндегі Н) автономды

13. Жерді иелену кұкығы {рәсімдеу}:

1. қоршаулар

2. карта

3. белгі таякдіалар

4. шенбер куру

2103-нүск,а

76

2!03-нүсқа

21

5. Мемлекетгік басқару субьектілерінің белгілерІ бойынша бөлінеуі:

1. Әкімшілік лауазымдар жиынтығының саралаушылық сипаттамасы негізінде

2. Билікпен басқаруды ұйымдастыру деңгейІне

3. Қызмет саласына, кұрамына қарай

4. Парламент палаталарына

E) Лауазымдык өкІлетгіктің саралаушылык сипаттамасы бойынша

F) Қ¥Р^ЫЛЬІМД^ЬІІ< бөлімшелерінің арасында лауазымдық міндетіне карай

G) Мемлекеттік билік түрі бойынша

Н) Қызметтерді стандарттау мәселелерІ бойынша нормативтІк құжаттарына қарай

6. Аралас посткапиталистік жүйенің қалыптасуының негізгі тенденциясы:

1. экономикалық үрдістерді реттеу

2. нарық

3. бәсекелестік

4. бизнес

E) тауар айналым

F) әлеуметтік үрдістерді реттеу

G) кәсіпкерлік Н)капитал

7. Өкілділік мекемелер {бюрократиялық машина звеносы}:

1. бөлімдер

2. муниципалды органдар

3. департаменттер

4. комитеттер

E) органдар

F) әкімшілік

G) заң шығарушы комиссиясы Н) парламент

8. Билік пен басқаруды ^йымдастыру деңгейіне қарай, мемлекеттік басқару субъектісінің бөлінеуі:

1. Жергілікті

2. АЙмақтық

3. Жергілікті аткарушы орган

4. Бюджеттік қаржылар

E) Жергілікті өкілетті орган

F) Орталық

G) Бюджеттік кредиттер Н) Органдық

25. Акша қаражатының есептен шығу себептері:

1. ¥зак мерзімді несиелердің түсуі

2. Қысқа мерзімді несиелерді өтеу

3. Негігі капиталды сатып алу

4. Қысқа мерзімді несилердің түсуі

E) Құрылтайшылардың салған салымдарының табысы Ғ) ¥зақ мерзімді несиелерді өтеу

G) Акцияны сату

Н) Дивиденттерді төлеу

Кәсіпорын экономнкасы ПӘШНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

2101-иусца 22

Халықаралық экономика

1. Халықаралық экономиканың макроэкономикалык бөлімІнде карастырылады:

1. Өндіріс ресурстарының ауысымы.

2. Қоғамдық кажетті еңбек шығьшдары.

3. Таза сауда теориясы.

4. Елдің төлем балансы.

E) Протекционистік саясат.

F) Шекті пайдалылық теориясы.

G) Халықаралық қаржы-несие жэне валюта қатынастары. Н) Ашық экономика үлгілері.

2. Әлемдік бағалардың динамикасы мен деңгейін аныктау үшін қолданылатын бағалар:

1. ПреЙскуранттық бағалар.

2. Жылжымалы бағалар.

3. Анықтамалық бағалар.

4. Сұраныс бағасы.

E) Нақты мәмілелер бағасы. Ғ) Биржалық котировкілер. G) Көтерме бағалар.

Н) Өндіруші бағасы.

3. Дүниежүзілік шаруашылыктың қазіргі кұрылымына сэйкес елдерді топтастыру:

1. Өнеркэсібі дамыган елдер.

2. Социалистік елдер.

3. Метрополиялық елдер

4. Әлемдік капиталистік елдер.

E) Жаңа индустриалды елдер.

F) Артта қалған елдер.

G) Экономикасы өтпелі кезендегі елдер. Н) Демократиялық елдер

4. А.Смиттің абсолютті артықшылық теориясының мәні:

1. Елдердің ұқсас тауарларды өндіріп, айырбастауы.

2. Тауарлардың өндіріс факторларымен неғұрлым жоғары камтамасыз етілуінде.

3. Шекті өнімдердің тұтынушылардың толық тұтыну мүмкіндігінде.

4. Бір ел екінші елге қарағанда бір немесе бІрнеше тауарларды темен шығынмен өндірген уақыттың тиімділігі.

E) Өндіріс факторларының бағасын теңестіруде.

F) Салыстырмалы түрде альтернативті төмен құнмен тауарлар мен кызметтер өндіру мүмкіндігі.

75

2103-нүсца

Мемлекет жэне бизнес

1. Нарықтық механизмдерге мемлекеттің ыкпалы:

1. кәсіпкерлер аркылы

2. түлынушылар аркылы

3. бақылау бойынша

4. салық салу арқылы

E) реттеу арқылы

F) шектеу бойынша

G) өз шығыңдары негізінде Н) сатып алушылар арқылы

2. Мемлекетгің басқару субьектілері:

1. Діни басқарма

2. Сот өкілдері

3. Ресми топтар

4. Әлеуметгік топтар

E) Атқарушы орган

F) Үкімет

G) Парламент Н) Президент

3. Экономикалык жүйенің түрлері:

1. Ецбек, жер, капитал, кәсіпкерлік кабілет

2. Дәстүрлі экономика

3. Аралас экономика

4. Инфрақұрылым жэне оның элементтері

E) Нарықтық экономика

F) Экономикадағы мемлекетгік қызмет

G) Еңбек, капитал, акпарат, технология Н) ¥лттық экономика

4. Мемлекеттік басқару субьектілері қызметінің негізгі белгілері:

1. Басқару деңгейлерінің иерархиялылығы бойьгаша

2. Бюрократиялық әдістер мен ережелердің тұрақты қиындауымен

3. Макроэкономикалық тұрақтылықты қолдау мен халық шаруашылыгының тиімді теңестіру бойынша

4. Қызметкерлердің қызметке тағайындалуының қүлиялылығымен

E) Басқару процесстерінің жеткіліксіз

F) Заңмен реттеледі, ресми құжат етілген әдістермен жүзеге асады

G) Бёлгілі бір қызмет түріне құқыгы бар Н) Субьектілер мемлекет алдында жауапты

2103-чусқа

74

2103-п'^сц-л

23

25. Мемлекеттік басқарудың мақсаттары мен функцияларын асыруды қамтамасыз ету әдістері бөлінеді:

1. жарлықтар, бұйрыктар, тапсырмалар

2. сақтау, өзгерту, диферсификация, нормалау

3. жалпы және нақты әдістер

4. экономикалық-әкімшілік

E) экономикалық-математикалық Ғ) әлеуметгік-саяси

G) баланстық, нормативті Н) моральдық-этикалық

Мемлекеттік бзсқару теориясы ПӘНШЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

G) Тауарлардьщ салыстырмалы к^нының айырмашьшығын тудыратын өндіріс ресурстары мен елдердің салыстырмалы қамтамасыз етілуі. Н) Әрбір ел бір тауарды шетелге қарағанда темен бағамен өндІрІп, айырбастауы.

5. Микроэкономиканың негізін қалаушылар:

1. Дж.МЛСейнс.

2. А.Смит.

3. Д.Рикардо.

4. Л.Вальрас.

E) К.Ментер.

F) А.Маршалл.

G) У.Петти, Н) Р.Вершж.

6. ӨндірІс факторларына бағаларды тенестіру теоремасы:

1. Халықаралық сауда сауда жасайтын елдерде гомогенді факторлардын абсолютті және салыстырмалы бағаларын тенестіреді.

2. Д. Рикардоның теориясы.

3. А.Смиттің теориясы.

4. Халықаралық сауда тауарлардьщ абсолютті жэне салыстырмалы бағаларын теңестіреді.

E) Хекшер-Олин-Самуэльсон теоремасы.

F) Еркін сауда кезінде бәсекеқабілетсіз өнім өндірушілер зардап шегеді.

G) Еркін сауда мен абсолготті артыкшылық негізІнде үлттық өндірісті дамытуға болады.

Н) Елдер импортқа өндіруге шығын кеп кететін тауарларды адады.

7. Халықаралық сауданың стандартты жэне жадпы тепе-тевдік теорияларының негізін қалаушылар:

1. Г.Хэберлер.

2. А.Маршалл.

3. Т.Мен.

4. Д.Рикардо.

E) А.Смит.

F) Дж.Ст.Милль

G) А.Монкретьен. Н) Ф.Эджоуорт.

8. Сауданың факторлық шарты:

1. Тауарлық сауда шартын экспорттык секторлардың өнімділігінің индексіне көбейту аркылы есептеледі.

2. Сауданың тауарлық шартьш экспортгың сандық иыдексіне көбейту

арқылы есептеледІ.

2103'иұсқс.

24

гіОЗ-нұсқа

73

3. Бір немесе бірнеше өндіріс факторларының өнімдшігімен импорттық бағаларды байланыстыратын индекс.

4. Экспорттық секторда өнімділіктің есу бірлігіне алынған импорт көлемін керсетеді.

E) Экспорітан алынатын кірістердің өсуіне қарай импорттық потенциалдың артуьш көрсетеді.

F) Толығымен экспорттан тускен ақша есебінен тауарларды имдорттаудағы елдін потенциалын көрсететін индекс.

G) Белгілі бір тауардың экспорттық және импорттық бағаларының қатынасы Н) Толығымен алғандағы экспорттык және импорттық бағалар индексі.

9. Сауда нәтижесІнде табыстарды қайта бөлуді түсіндіретін спецификалык өндіріс факторларының теориялары:

1. Салыстырмалы артықшылық теориясы.

2. Самуэльсон-Джонс теориясы.

3. Рыбчинский теориясы.

4. Столпер-Самуэльсон теориясы.

E) Абсолютті артыкшылық теориясы.

F) ШектІ пайдалылық теориясы.

G) ӨндІрІс шыгындарының теориясы.

Н) Экономикалық ауытқулардың қальштасу теориясы.

10. Жетілген бәсеке шарттары:

1. Еркін бага белгілеу.

2. Ақпараттардың шектеулігі.

3. Накты тауар тұрін өндіретін бірнеше ірі фирмалардың болуы.

4. Нарықта жалғыз сатушьшың болуы.

E) Біртипті тауарлар.

Ғ) Нарыққа еркін кіру және одан еркін шығу.

G) Монопсония.

Н) Сатушылар мен сатып алушылардың санының кеп болуы.

31. Жасырын тарифтік емес сауда саясатының құралдары:

1. Салықтар мен жинактар.

2. Субсидиялау.

3. Квоталау.

4. Экспорпы несиелеу.

E) Лицензиялау.

Ғ) Техникалық шектеулер. G) Экспортты ерІкті шектеу. Н) Меылекетік сатып алымдар.

12. Қаржылық тарифтік емес сауда саясатынын куралдары:

1. Субсидиялау.

2. Салыктар мен жннақтар.

G) Қоғам өмірікің әр түрлі салаларында ұйымдастырушылық қызметкерлер Н) Конституцияга сэйкес Президент пен укіметінің өкілдері болып табылатын мемлекеттік кызметшілер

22. Басқару қызметІнің әдістері:

1. басқару жағдайларын талдау, бағалау амалдары мен тәсілдері

2. басқару үрдісінде қолданылатын барлық әдіс-тәсілдер

3. құқықтык және ұиымдастырушылық нысандарды пайдалану

4. жандандыру тәсілдері мен амалдары

E) мемлекеттік органдар тарапынан адамдар қызметін ынталандыру

F) алға қойылған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу құралы

G) дербесік, занды тендік, мемлекеттік мүліктІк қатынастары негізінде реттелетін нормативтер жиынтығы

Н) басқарылатын қоғамдық үрдістерде адамдардың саналары мен мінез-құлықтарына эсер ету

23. Басқару дегенІміз:

1. адамдармен жасалған жәие икемделген қоғамдық кұбылыс

2. әлеуметтік реттеудің жүйесіне мақсаттылыкгіен ықпал ету лроцесі

3. әлеуметтік реттеудің жүйесіне мақсаттылыкпен ықпал ету процесі, соның нәтижесінде қойылған мақсаттарға сәйкес оның реттелуіне, дамуьша қол жеткІзіледі

4. кез келген ұжымдық экономикалық қызметтің міндетті функциясы

E) қоғамдық дамудың нақты қозғаушы күші

F) мемлекеттік органдар тарапынан адамдар қызметін ынталандыру

G) адамдардық интеллектуалдық және тәжірибелік қызметтерінің ен қиын және жауапты саласы

Н) қойылған мақсаттарга сэйкес оньщ реттелуІне, дамуына қол жеткізіледі

24. Моральдық-этикалық шарасы:

1. басқарудың мақсаттары мен мазмұнын түсіндіру жұмыстары

2. талдау ж^мысы

3. қадағалау жұмысы

4. бақылау жұмысы

E) басқарудың тәрбие жұмыстары

F) эсер ету жұмысы

G) ұйымдастырущылық ж^мыс

Н) моральдық ынталандыру мен жаза қолдану

72

2103'Нусқа

Ғ) жоғары мемлекеттік органдардың нұсқаулары, бақылау арысында

анықталатын фактІлер, қарым-қатынастар, күрделі мәселелер, қарама-

қайшылықтар,төтенше жағдайлар

G) заң актілерінің нормалары

Н) заңдар, мемлекеттік органдардың жарлықтары, мемлекеттік және қоғам

қаЙраткерлерінІң баяндамалары

19. Басқару мэдениетінің талаптарын ескеру жэне жүзеге асыру мүмкіндіктері:

1. азаматтардың занды мүдделерін, кұқықтары мен бостандықтарын орындауға

2. басқарушылық еңбекті ұйымдастыру деңгейін көтеруге

3. бақылау арасында фактІлердІң анықталатына

4. басқару қызметкерлерінің еңбек жағдайын жақсартуға, ж^мыстарының дұрыс жолға қойылуын қамтамасыз етуге және тиісінше мемлекеттік баскару тиімділігін арттыруға

E) мемлекеттік органдар алдында мэселе қоюға жғне түрлі отьфыстардың хаттамаларын жүргізуге

Ғ) мемлекетгік органдар алдында мэселе коюға

G) эр түрлі басқару операциялары мен процесін ықшамдауға

Н) түрлі отырыстардың хаттамаларын жүргізуге

20. Саяси мемлекеттік кызметке кабылдауда қосымша талаптарды анықтайтын лауазымды тұлға:

1. ҚР Парламент палаталарының төрағалары

2. Елбасы

3. ҚР Премьер-министр!

4. Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі өкілетті органның басшысы

E) Көшбасшы

Ғ) ҚР Конституциялық кеңесі

G) ҚР Президент!

Н) ҚР Парламент палаталарьшың төрағалары

21. Саяси лауазымдарға:

1. Әлеуметтік және басқа саладағы кызметкерлер

2. Мемлекеттік меншік негізінде экономикалық қызметкерлер

3. Мемлекеттік қызмет істерІ жөніндегі өкілетті органның басшысы

4. Үйымдастырушылық қызметкерлер

E) ҚР Парламентінің палаталары және олардың төрағалары тагайындайтын мемлекеттік саяси кызметшілер, олардың орынбасарлары

F) ҚР Президент! тагайындайтын мемлекетгік саяси қызметшілер, олардың орынбасарлары

2103-щсца 25

3. Техникалық шектеулер.

4. Квоталау.

E) Демпинг.

F) МемлекетІк сатып алымдар.

G) Экспортты несиелеу. Н) Лицензиялау.

13. Мерзімі бойынша шет ел капитал салымдары бөлінеді:

1. Қысқа мерзімді.

2. Мемлекеттік.

3. Портфельді.

4. ¥зақ мерзімді.

E) Орта мерзімді.

F) Тікелей.

G) Жекеменшік. Н) КэсіпкерлІк.

14. Тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау шаралары:

1. Шетелдік инвестицияларды сақгандыру.

2. Халықаралық инвестициялау ережелерін қабылдау.

3. Дамыған елдердің ғылыми сыйымды тауарларды көп қажет етуі.

4. Протекционистік саясатты қалыптастыру.

E) Мемлекеттік кепілдікті беру.

Ғ) Кдтаң ақша-несие саясатын қалыптастыру. G) ӘкімшІлік және дипломатиялык қолдау. Н) Табиғи ресурстарды қолдануға шектеу қою.

15. Жұмыс күшінің сапасына қойылатын баска талаптар:

1. Жас мөлшерін шектеу.

2. Келуші мигранттардың денсаулығының жаксы болуы.

3. Бірқатар мамандықтар мен кэсіптерге қойылатын қосымша кэсіби талаптар.

4. Мамаңдық бойынша жұмыс тәжірибесіне талап.

E) Жұмыс уақытын ұзартуға байланысты талаптар.

Ғ) Жеке тұлғалық және психологиялык тұрғыдан шектеу.

G) Елге келу, елде болу мерзімін ұзарту, жұмыс орнын ауыстыруға

бағытгалған шаралар.

Н) Ең төменгі акы қою бойынша талаптар.

16. Импортер елдер үшін жұмысшы күші миграциясының экономикалык салдары:

1. Мигранттардың валюталық қаржыларыньщ келуі.

2. Үлттық еңбек нарығында бәсекенің күшеюі.

3. Жұмыссыздық деңгейін төмендету.

4. Төлем балансының теріс болуы.

2103-нұсқа

26

2103-нұсқа 71

Е) Елде жұмыссыздық деңгейінін күрт өсуі. Ғ) Төлем балансының оң болуы, G) Еңбек нарығындағы бәсекені төмендету. Н) Елде элеуметтік теңсіздіктің өсуі.

17. Еңбекті сақтайтын техникалық прогресс:

1. Капиталға қарағанда еңбек өнімділігін жоғарлатуды қамтамасыз еттін технологияға негізделген прогресс.

2. Тауарларды өндіру факторларының кұрамында капиталды еңбек ауыстыратын прогресс.

3. Бір уақытта капитал өнімділігінің артуын қамтамасыз ететін технологияға негізделген прогресс.

4. Бір мезгілде еңбек өнімділігінің артуын қамтамасыз ететін технологияға негізделген прогресс.

E) Еңбекке қарағанда капитал өнімділігін жоғарлатуды қамтамасыз ететін технологияға негІзделген прогресс.

Ғ) Еқбектің ғана емес, соныменен қатар еңбектің де, капиталдың да

үнемдеуіне әкелетін техникалық прогресс.

G) Тауардың белгілібір көлемін өндіруге шығындалатын еңбек пен

капиталдьщ саны қысқаратынын көрсететін прогресс.

Н) Тауарларды өндіру факторларының құрамында еңбекті капитал

ауыстыратын прогресс.

18. Джон Хикстің моделіне сэйкес техникалық прогрестің түрлері:

1. Коммерциялық емес.

2. Капиталды сақтайтын техникалық прогресс.

3. Патентік келісім.

4. Эволюциялық техникалық прогресс.

E) Лицензиялык келісім.

Ғ) Ғылыми техникалық прогресс.

G) Нейтралды техникалық прогресс.

Н) Еңбекті сақтайтын техникалық прогресс.

19. МЕРКОСУР мемлекеттер бірлестігі құрылған уақыт, орналасқан жері және құрамына кіретін елдер:

1. 1991 жылы.

2. Аргентина - Бразилия — Парагвай- Уругвай.

3. Алжир - Ливия - Мавритания - Марокко - Тунис.

4. Латын Америкасы.

E) Орталық Еуропада. Ғ) Африкада.

G) 1994 жылы. Н) 1973 жылы.

G) мемлекеттік қызметті атқаруға байланысты қатынастарды анықтап отыру Н) нормативтік актілер арқылы қоғамдық қатынастардың орындалу жолдары бағыттарын анықтап отыру

16. Мемлекеттік басқарудың демократиялық түрі:

1. саяси институттар мен басқарушы лауазымды трігалардың иерархиялық құрылымы

2. халыққа қарсы жүргізІліп жаткан саясатты оларға қамқорлық жасау ^рандарымен бүркемелеу

3. халыкден саЙланады

4. адамның құкығы мен бостандығын жариялау

E) басқарудың репрессивті әдістерін кедей топтардың құқықтарын қорғау жөніндегі әлеуметтік және саяси демогигиямен ұштастыру

Ғ) жүргізіліп жатқан саясатты қолдамайтындарды к^қығына ұшырату

G) халықпен сайланатын және онымен ауыстырылатын саяси институттар

мен басқарушы лауазымды тұлғалардың иерархиялық құрылымы ретінде

көрініс табады

Н) бұқаралық акпарат құралдары арқылы антикоммунизм мен

антисемитизмді орнату

17. Демократизм қағидасы:

1. мемлекеттік басқару жүйесінде алуан түрлі көрініс беруі мен әрекет етуі

2. мемлекеттік баскару жүйесінде алуан түрлІ ұйымдық топтардьщ көрініс беруі мен әрекет етуі

3. мемлекеттік жэне қоғамды басқаруға тікелей қатысу қуқығын жүзеге асыруға мүмкіндІк береді

4. мемлекеттік басқару жүйесінде мүдделер тобының көрініс беруі мен әрекет етуі

E) мемлекеттік басқару жүйесінде қарама-қарсы элементтердің, идеялар мен ^станымдардын көрінІс беруІ мен әрекет етуі

Ғ) мемлекетгік басқару жүйесінде алуан түрлі идеялар мен ұстанымдардың

көрініс беруі мен әрекет етуі

G) мемлекеттік және коғамды басқаруға тікелей немесе сайланбалы органдар

арқылы қатысу құқығын жүзеге асыруға мүмкіндік береді

Н) сайланбалы органдар арқылы қатысу құқыгын жүзеге асыруға мүмкіндік

береді

18. Мемлекеттік басқару ақпараттарының негізгі көздері:

1. бухгалтерлік, қаржылық актілер, қызметкерлер хабарламасы

2. халықаралық ұйымдардың мәліметтері

3. статистикалық жылнамалар, халық санағының мәліметтері, сот шешімдері

4. заң актілерінің нормалары, күрделі мэселелер, фактілер, қарым-қатынастар, әр түрлі отырыстардың хатгамалары

E) азаматтардың заңды мүдделерін, құқықтары мен бостандықтарын орындау жөнінде мемлекеттік органдар алдында мәселе қоюы

2103-нусқа

70

2103-нуска

27

12. Азаматтық қоғам:

1. саяси жүйеден тэуелсІз әрекет ететін және оған ықпал етуге қабілетті әлеуметтік қарым-қатынастар мен институттардың және жеке индивидтер мен әлеуметгік субъектілердің қоғамдастығы

2. саяси жүйеден тәуелсіз әрекет ететін жэне оған ықпал етуге қабілетті жеке иңдивидтер мен әлеуметтік субъектілердің қоғамдастығы

3. әлеуметтік саясатьгаың негізгі бағыттарына ықпал ету қауымдастыгы

4. дамудың бірнеше кезеңдерін қамтиды

E) халықтан байсалдылық пен күш-жігерді талап етеді

F) экономикалық саясатының негізгі бағыттарьгаа ықпал ету қауымдастыгы

G) элеуметтІк - экономикалық саясатгың жалпы бағыттарына ықпал ету Н) саяси жүйеден тэуелсіз әрекет ететін жэне оған ықпал етуге қабілетті әлеуметгік қарым-катынастар мен институттардың қоғамдастығы

13. Қазақстан мемлекеттік тәуелсіздік пең толық мемлекеттік егемендікке қол жеткізгеинен кейін алған бағыт:

1. зандардың орындалуын ұйымдастыру

2. азаматтық қоғам мен кұқықтық мемлекет Қ¥РУ

3. азаматгық қоғам қалыптастыру

4. әлеуметтік-экономикалык саясаты қалыптастыру

E) мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық саясатының негізгі бағыттын эзірлеу

F) құқықтық мемлекет құру

G) әлеуметтік-экономикалық саясаты ұйымдастыру Н) мемлекетті басқару

14. Қуқықтық реттеу нысандарына қойылатын талаптар:

1. құқыктық реттеу нысандары тұрақты болуы

2. құқық нормаларын дер кезінде қабылдау

3. ірілену және ұсақтану қасиетке ие болуы

4. көкейкестілігі, шындыққа жанасуы, ашық, айкын болуы

E) салыстырмалы болуы

F) құқық нормаларының өзара байланыстылығы және кешенділігі

G) өзекті, икемділІгі, жеделділІгі болуы

Н) мемлекеттік органдар туралы ережеге сәйкес болуы

15. Қ^қықтың реттеу функцйясы:

1. қоғамдық қатынастарды анықтап отыру

2. жалпы экономикалық қатынастарды анықгап отыру

3. нормативтік актілер арқылы қоғамдық қатынастардың орьшдалу жолдарын анықтап отыру

4. азаматгар арасьгадағы қатынастарды анықтап отыру

E) ұлттық экономиканың құрылымдық қатынастар анықтап отьфу

F) нормативтік актілер арқылы қоғамдық қатынастардың бағыттарын анықгап отыру

20. Интеграциялық процесті дамытуға бағытталған ортақ аграрлық нарықтан күтілетін нәтижелер:

1. Жұмыс орындары санын көбейту.

2. ІшкІ шекараны қорғау шығындарын азайту,

3. Ауыл шаруашыльщ өнімдер көлемін көбейту.

4. Экспортты көбейту.

E) Үшінші елдерге қатысты сыртқы бірыңғай саясат жүргізу. Ғ) Тамақ өнімдерінің сапасын арттыру.

G) Қайталанатын жаңа өндірісті қуру шығындарын қыскарту. Н) Азық-түлік кауіпсіздігін камтамасыз ету.

21. Еуронарықтың пайда болу себептері:

1. Долларға Еуропадағы сұраныстың азаюы.

2. Біртұтас орталық банктің құрылуы.

3. Елдердің өз еркімен таңдауы бойынша валюта бағамының кез-келген түрін қолдана алуы.

4. Біртұгас ақша саясатына көшуді қарастыратын Еуропалық Одақ елдерінің валюталық-қаржылық интеграциясының даму стадиясы.

E) АҚШ долларын шетелдерғе шығару мүмкіндіктерінің пайда болуы. Ғ) Ортақ валютаның енгізілуі.

G) Долларға Еуропадағы сұраныстың ^лғаюы.

Н) АҚШ-тың өзінде жасалатын валюталық операциялардан гөрі еркін

нарықтағы операциялардын анағурлым қолайлы болуы.

22. Ағымдағы жэне капиталмен операциялар бойынша телем балансында бейнеленетін халықарлык операциялардың типтеріне қарай валюталардың түрлері;

1. Қатаң валюта.

2. Шетелдік валюта.

3. Толық айналымды валюта.

4. Резервтік валюта.

E) Жартылай айналымды валюта.

F) ¥лттық валюта.

G) Капиталдық операциялар бойынша еркін айналымды валюта. Н) Ағымдағы операциялар бойынша еркін айналымды валюта.

23. Халықаралық экономиканың қалыптасуының айрықша белгілері:

1. Жабык экономикалық жүйе.

2. Экономиканың ашықтығығы.

3. Өндіріс ресурстарынын шектеулігі.

4. Транс¥лттық корпорациялардың кеңінен тарауы мен пайда болуы.

E) Халықаралық сауданың дамуы.

Ғ) Мемлекетаралық өндІрІс факторларының ауысымының шектелуі.

G) Жұмыссыздық деңгейінің жоғарлауы.

Н) Экономикалық ағенттердің арасындағы байланыстардың кеңеюі.

2103-нүсңа

28

2103-нүсх;а 69

24. Төлем балансы теорияларын қарастырған экономикалық теория бағыттары:

1. Классикалық бағыт.

2. Кейнсиандық бағыт.

3. физиократтық бағыт.

4. Меркантелистік бағыт.

E) Маржиналистік бағыт.

F) Институционалдық бағыт.

G) Неоклассикалық бағыт. Н) Монетаристік багыт.

25. Своп келісім-шарттарының түрлері:

1. Пайыздық своптар.

2. Валюталық своптар.

3. Тауарлық своптар.

4. Валюталық опцион.

E) Еуропалық опцион. Ғ) Сатьш алушы свопы. G) Сатушы свопы.

Н) Пайыздық опцион.

Халықаралық экономика ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАДДЫ

D) азаматтардың кұқыктары мен саяси бостандықтарын жою немесе шек қоюмен

E) парламенттің және басқа да мемлекеттік билік органдарының рөлін тек формалдық институттар жағдайында жеткізумен сипатгалады

F) оппозиялық партиялардың және басқа ұйымдардың қызметіне тыйым салумен, сайланбалы мемлекетгік органдар рөлІн шектеумен жғне атқарушы- өкілді органдардың кұзыретін мейлінше кенейтумен сипатталады

G) азаматтардың бостандығына шек қою эдістері арқылы жүзеге асырады Н) мемлекеттік билікті жүзеге асыру кұралдарынын мазмұны бойынша ажырата білудің маңызы

9. Мемлекеттік басқарудың субъектісі:

1. мемлекет

2. халық

3. кез келген азамат

4. жалпы алғанда мемлекет

E) мемлекеттің өзі

F) президент

G) 30 жасқа толған кез келген азамат

Н) 5 жылдан кем емес азаматтығы бар азамат

10. Заңдылыктың маңызды белгілері:

1. ұтымдылық

2. біріңғайлық

3. кепілдік беру

4. мемлекетпен қамтамасыз ету

E) жүйелілік

F) тұрактылықты жаппай қамту

G) нормативтік

Н) сыртқы ортада болып жатқан өзгерістерге икемді бейімдеу

11. МемлекеттІк басқаруда зандылыкты қамтамасыз ету құралдарына бақылау механизмдері:

1. сырткы, Ішкі бақылау

2. мамандандырылған сыртқы бақылау

3. импорттық бақылау

4. кедендік бакылау

E) жалпы бақылау

F) эспорттық бақылау

G) санитарлық бақылау Н) экологиялық бақылау

68

2103-нүща

G) саяси шешімдерді орталықтандыру ұйымы

Н) ортақ ІстердІ атқару үшін қажетті саяси билік үйымы

5. Мемлекетгік басқарудьхң өзіне ғана тэн ерекшеліктері:

1. билік күші, адамға үстемдік көрсету

2. билікке сүйенуі арқылы қамтамасыз етілуі, барлық қоғамға таралуы, жүйелілігі

3. басқарушылық әсерінің мемлекеттік билікке сүйенуі

4. тэуелділік, мемлекеттік меншік негізінде эконамикалық қызметтерді жүзеге асыру

E) әлеуметтік және басқа қызметтер көрсету

F) қогам емірінің әр түрлі салаларында ұйымдастырушылық функцияларды орындау

G) баскарушылык әсерінің мемлекеттік билікке сүйенуі жғне сол арқылы қамтамасыз етілуі, барлық қоғамга таралу, жүйелілігі

Н) саяси режим

6. Мемлекетгік басқарудың функциялары мен басқару функцияларының сипаты, мазмұнының белгісі бойынша жалпы функцияларға:

1. реттеу, ынталандыру

2. реттеу, бақылау

3. азаматтық мәселелерді шешуді бекіту

4. бақылау, мотивациялау

E) болжау, бақылау

F) ү_Йымдастыру, жоспарлау

G) кадрмен қамтамасыз ету

Н) азаматгардың өмір сүру деңгейін көтеруді қамтамасыз ету

7. Саяси режим бойынша мемлекет:

1. федеративті

2. унитарлық

3. либералды мемлекет

4. пролетариаттық, конфедеративті

E) демократиялық

F) буржуазиялық

G) авторлық, диктаторлык Н) пролетариалдық мемлекет

8. Қолданыстағы саяси режим:

1. мемлекеттік билікті жүзеге асыру әдістері мен тәсілдерінІң мазмұны бойынша ажырата білудің маңызы

2. мемлекет басшысынын немесе укіметтің қолында үлкен билік өкілеттігінің шоғырлануьшен сипатталады

3. мемлекеттік билІктің бүкіл бІтім болмысын қамтып көрсетедІ

2103-нусңа 29

Инновациялық менеджмент

1. Қазіргі әлемдІк экономиканың 40-60 жылдык цикл толқындарының авторы:

1. Е.Домар

2. Р.Солоу

3. Н.Кондратьев

4. Й.Шумпетер

E) Р.Харрод

F) С.Глазьев

G) К.Кларк

H) Д.Форрестер

2. ЕкІнші технологиялық толқынның жаңартпалары (1830-1880):

1. микроэлектроника

2. су кемесін жасау

3. механикалық тоқыма станоктар

4. су энергетикасы

E) атом энергетикасы

F) жеңіл өнеркәсіп

G) теміржол транспорт! Н) машина жасау

3. Стратегиялық маркетингтің инновациялық менеджмент кұрамында аткаратын рөлі:

1. нарықты стратегиялық сегменттеу

2. жүйе компоненттерін ұйымдастыру

3. фирманың бэсекеге кабылеттілігін талдау

4. фирманың нарық стратегиясын талдау

E) жумыстарды жобалау

F) инновациялық жүйені сәйкестікке жеткізу

G) максатқа жету жолдарын бағалау Н) жоспарларды енгізу

4. Инновациялық қызмет түрлері:

1. қоғам ұйымдары.

2. көтерме-бөлшек сауда

3. стандарттау және сертификаттау

4. жаңа идеялар мен ғылыми жаңалықтарды енгізу

E) логистикалык қызмет

F) халықаралық сауданы реттеу

G) нарық инфрақұрьглымды қ¥ру және дамыту Н) жүйелерді жобалау жұмыстар

2103-нусу,а

30

2103-нусқо

67

5. Инновацияны жылжыту - бүл:

1. нарықта тауар партиясының пайда болуы

2. өткізудІ ынталандыру

3. тиімді реклама

4. клиенттерге тауарды тиеу

E) мақсаттық сегменттерді таңдау

Ғ) тұгынушылармен келісім-шартқа отыру

G) инновацияның шығын және пайдасын анықтау

Н) инновацияныңрентабелдік индексін анықтау

6. Инициация - бұл:

1. бәсеке стратегиясын әзірлеу

2. идеяны ойлап табу

3. тұтынушының тәртібін үлгілеу

4. нарық конъюнктурасын зерттеу

E) өидіріс үдерісін жабдықтау

F) жаңа өнІмді негіздеу

G) технико-экономикалық негіздеу

Н) еңбек күралдары мен заттарын таңдау

7. Төмен, орташа, жоғары инновациялык потенциалдың мүмкіндіктері: A)S = (0,1,1)

2. S = (1,0,1)

3. S = (1,1,0) D)S = (0,0,0) E)S = (0Д1) F)S = (1,0,0) G)S = (1,1,1) H)S = (0,1,0)

8. КәсІпорындагы инновациялык потенциал көздерІ:

1. басқарушылық

2. материалдық

3. әкімшілік

4. жиынтық

E) психологиялық Ғ) физикалық

G) интеллектуалдық Н) кадрлық

9. Инновациялық жобаның стратегиялық аспектісі:

1. өндіріс қауіпсІздІгінің деңгейін аныктау

2. кәсіпорындағы технология деңгейін талдау

3. уақыттың, шығынның, жоспарлануынан орындалуындагы ауытқулар

4. жобаның орындалуынан кейінгі кәсіпорынның өсу потенциалы

Мемлекеттік басқару теориясы

1. Мемлекеттік басқару теориясының мақсаты:

1. қоғамдық өндірістің жеке салаларының, аумақтық өндірістік кешендердің, әкімшілік-аумақтык бІрліктердІң, шаруашылық субъектілердің әлеуметтік-кұрылымдардың іс-әрекетін тиімді пайдалану

2. мемлекеттІк басқару теориясы саласындағы заңнамалық актілерді байқау

3. базалық категорияларды анықтау

4. пайда болатын мәселелерді шешуге мүмкіндІк беретін кағидалар, нысандар мен әдістерді айқындау

E) әлеуметтік-экономикалық кұрылымдар арасындағы қатынастарды зерттеу

F) басқарудың объектісі мен субъектісінің негізгі мақсаты бар тұгас жүйе ретінде қарастыру

G) аумақтық өндірістік кешендердің, шаруашылық субъектілердің әлеуметтік-құрылымдардың іс-әрекетін тиімді пайдалану

Н) әкімшілік-аумақтық бірліктердің, шаруашылық субъектілердІң әлеуметтік-құрылымдардың іс-әрекетін тиімді пайдалану

2. Мемлекеттік басқару теориясының зерттеу заты:

1. саяси топтар арасындағы қатынастарды реттеу

2. қоғамда қалыптасқан саяси-құқықтық катынастарды талдау

3. элеуметтік мәселелерді шешу

4. әлеуметтік топтар арасындаты қатынасты реттеу

E) билік лауазымдарын бөліп қарастыру

Ғ) экономикалық катынастардың зандық негізін жасау

G) әлеуметтік қатынастарды талдау

Н) мемлекеттІк билІк органының қызметін талдау

3. Мемлекет типологиясы:

1. тұтас қоғамға ықпалы

2. мақсаттар иерархиясы

3. билік күшінің бастауымен егемендік иесі, басқару нысаны

4. әлеуметтік мәселелерді шешу

E) саяси тәртіп

F) басқару ерекшеліктері

G) атқарушы билік органдарының бақылау түрлері Н) мемлекеттік қщзылым

4. Мемлекет у_йым ретінде:

1. билік жүргізу ұйымы

2. өз злеуметтік-саяси кеңістігін сипаттайтын қоғамның аймақтық уйымы

3. өміріндегі ахуалды реттейтін ^йым

4. мәселені дербес қарайтын ұйым

E) ортақ мәселені бІрлестіретін ұйым

F) маңызды мәні болатын адамдардың аймақтық ұйымы

2103-нүСфі

66

2103'Нүсца

31

22. Кәсіпорынды қайта ұйымдастырудың нысандары:

1. төлем кабілетсіздіктің алдын алу

2. бөлінуде және бөлінІп шығу

3. қызмет диагностикасы

4. қайта құру

E) толық қаржылық тұрақтьшық Ғ) косылу

G) ұйымды ауыстыру

Н) екі кәсіпорын біріккенде және қосылуда

23. Корпорация қаржысын талдауда есептелетін коэффициенттер:

1. Функционалды коэффициент.

2. Эмпирикалық коэффициент.

3. Тз^тыну бағаларының коэффициент].

4. Айналым коэффициенте

E) Нарықтық белсенділік коэффициент!. Ғ) Шығындылық коэффициенте

G) Төлем қабілеттІгі немесе капитал құрылымы коэффициент!.

Н) Өтімділік коэффициенті және іскерлік белсендІлік коэффициент!.

24. Кәсіпорынның қаржы жай-күйінде дағдарыстың даму ауқымын багалаЙтын сипаттамасы:

1. Қаржы апаты.

2. Трендтік.

3. Терең қаржы дағдарысы.

4. Функционалды.

E) Себеп-салдарлы.

F) Деңгейлес.

G) Сатылас.

Н) Жеңіл қаржы дағдарысы.

25. Қаржыны жоспарлауда норма жэне нормативті қосатын нормативтік жүйе:

1. жергілікті

2. бюджеттік

3. салалық

4. баланстық

E) сызықтық

Ғ) көпфакторлы

G) экономика - есептІк

Н) республикалык

Корпоративтік қаржы ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

Е) бәсекелестІк күрестегі позициясын анықтау

Ғ) жоба нэтижесінің нарықтың негІзі сұранысымен сәйкестігі

G) нарықтың жалпы сыйымдылығын бағалау

Н) кәсіпорьшның стратегиясымен сэйкестігі

10. Инновациялық жобаның кадрлық аспектісі:

1. кэсіпорын стратегиясына сәйкестік

2. кэсіпорынның инновациялық мәдениетін бағалау

3. жаңа экологиялық таза материалдарды қолдану

4. қызметкерлерді мотивациялау

E) қоршаған ортаны қорғау туралы заңнаманы сақтау

F) қызметкерлерінің сәйкес санының және мамандануының болуы

G) ақша ағымдарын бағалау

Н) энергосақтаушы өндіріс технологиясын қолдану

11. «Көлденең» инновациялық өмірлік циклын құрастырған

1. Ф.Кенэ

2. М.Фридмен

3. А.Ромео

4. Э.Менсфил

E) Т.Ман Ғ) Г.Менш G) А.Смит Н) С.Девис

12. «Жаңа комбинация» кагидалары

1. Жаңа тәртіптің қалыптасуы

2. Жаңа өткізу нарығының ашылуы

3. Технологиялық тәртіптің негізгі басым болу компоненттері

4. Жаңа ресурс көздері мен түрлерін ашу

E) Инвестицияны тартуға мүмкіндік береді

F) Жаңа енгізілген процестердің тракты саісгалуы

G) Технологиялық тәртіптің артықшылығы Н) ӨндірістІн жаңа технологиясын пайдалану

13. Инновациялық белсенділіктің теңсіздік тұжырымдамасын зерттеушІлер:

1. У.Стендли Джевонс

2. М.Фридмен

3. Ф.Кене

4. В.Торстейн

E) Х.Фримен

F) У.Петти

G) Я.Ван Дейн Н) Й.Шумпетер

32

2103-нусқа

14. Қазақстандағы инновациялық қызметтің негізгі бағыттарына жатпайтындар:

1. Отын шикізатгық кешенде

2. Трансиортгық кешенде

3. Химиялық және мұнай химиясы өндірісінде

4. Логистякалық кешен

E) Электр энергетика кешенінде

F) Микроб иол огиялық өндірісте

G) Туризм кешенінде Н) Ақпараттық кешенде

15. Pricewaterhous Coopers [PWC] зерттеулері келесі заңдылықтардың анықталуына мүмкіндІк берді

1. Инновациялық процестің іске асу уақытын қысқартады

2. Инновациялық қызметті жұзеге асырушы компаниялардың капиталы акционерлері үшІн жиынтық табыстың орташа мөлшерден асып кетуіне мүмкіндік береді (жылына 37%~дан жоғары)

3. Инновациялық процестердің іс-әрекеттерін үйлестіруге мүмкіндік береді

4. Өзгерістерге оперативті жауап беру мүмкіндігі артады

E) Жаңа тауар мен қызметтерді жасауга байланысты жұмыстарды біріктІреді

F) Инновациялық процестердің барлық қатысушыларының белсеқді эрекеттерге жағдай жасайды

G) Инновациялық компаниялардың нарықка енгізген тауарлары мен кызметтерІнің пайдасы

Н) Инновациялық компанияларға инвестициялардың құйылуы сала бойынша түсетін орташа пайдадан да едәуір жоғары пайда әкелетіндігі туралы қорытынды жасауга мүмкіндік береді

16. Инновациялық процестерді ұйымдастырудағы дәйектілікпен ұйымдастырудың артыкдіылықтары:

1. Жаңа тауар мен қызметтерді жасауга байланысты жұмыстарды біріктіредІ

2. Жаңа өнімдер жасауды және инновациялық процестерді созып жібереді

3. Қаржылық тәуекел деңгейі жоғарылайды

4. Қаржылық тэуекелділіктердІ азайтады

E) Инновациялық үрдістің іске асу уақытын қысқартады Ғ) Инфляция деңгейін қадағалау

G) Зерттеу жұмыстарын бақылауды оңайлатады Н) Қаржылык тэуекелді төмендетеді

17. Қазақстан Республикасының экономикасына байланысты

технопарктердің үлгілері:

1. Саяси орталықтар

2. Үлттык технопарктер

3. Халықаралық инновациялар

4. Әлеуметтік - экономикалык орталықтар

2103-нүеқа 65

18. М. Гордонның формуласы арқылы акцияның бугінгі нақты құнын бағалау ушін көрсеткіштер қолданылады:

1. компанияның таза кірісі

2. күтілетін дивиденд

3. дивидендтің жыл сайынғы кутілетін өсімі

4. акция номиналы

E) салық ставкасы

Ғ) акцияны бағалау кезеңдегі рыноктық баға

G) акция курсы

Н) акцияның баланстық құны

19. Облигациялық қарыздарды орналастырумен байланысты шығындар құрылады:

1. кепілмен қамту құнынан

2. пайыздан, облигация бойынша дисконттан

3. амортизациялық аударым

4. қаржылық делдалға (андеррайтерге) комисиондық сыйақы

E) шығару және орналастыру бойынша қосымша шығындар

F) сақтандыруға шығыннан

G) облигацияның номиналды құнын өтеу бойынша шығындары Н) дивидендтік төлем

20. Кәсіпорынның қаржылық жоспарлау әдістері:

1. Баланстық және жоспарлы шешімді оңтайландыру.

2. Функционалды.

3. Деңгейлес.

4. Есеп-айырысу - талдамалы жэне нормативтік.

E) Амортизациялық. Ғ) Статистикалық. G) Сатылас.

Н) Экономика-математикалық модельдеу.

21. Кәсіпорынның қаржылық жоспарлауында қолданылатын нормативтІк жуйе:

1. Жергілікті және салалық.

2. Баланстық.

3. Сатылас.

4. Амортизациялық.

E) Кэсіпорынның өз нормативтері. Ғ) Республикалык-

G) Функционалды. Н) Статистикалық.

62

2103-нүсца

3. ТОЛЫҚ ЛИЗИНГ

4. ішкі

E) аралас

F) жанама

G) сублизинг

Н) қаржылық лизинг

6. НегІзгі капиталға кіретіндер:

1. негізгі құралдар

2. еңбек құралдары

3. қысқа мерзімді инвестициялар

4. ұзақ мерзімді қаржылық инвестиция

E) материалды емес активтер

F) тартылған капитал

G) аяқталмаған өндІріс Н) ақша қаражаттары

7. Сатылып алыну мақсатына қарай материалды активтер:

1. Қаржылық инвестициялар.

2. Гудвилл-(фирма бағасы)

3. Авторлық құқықтар.

4. Меншіктік.

E) Тауарлы материалдык. корлар. Ғ) Патенттер.

G) Негізгі құралдар.

Н) Пайдалану мерзімі бір жылдан аспайтын өндірІс кұралдары.

8. Айналым капиталыньщ айналымдылығын бағалау көрсеткіштері:

1. Инвестиция көздерін пайдалануды ұйымдастыру.

2. Негізгі қорларды тиімді пайдалану.

3. Айналым қаражатының айналымдылығы.

4. Айналым қаражатының бІр айналымының ұзақтығы.

E) Меншікті капитал тиімділігі.

F) Қаражаттардың салыстырымдылық көрсеткіші.

G) Жалпы инвестиция тиімділігі.

FT) Айналымдағы қаражаттарды жүктеу коэффициент!.

9. Дебиторлық және кредиторлық берешектІн жай- кұйІн жақсарту:

1. дебиторлық және кредиторлық берешектің жол берілмейтін түрін аныктау қажет

2. өндірістік циклды бақылау

3. дебиторлық және кредиторлық берешектің арақатынасын ұцайы қадағалау қажет

4. мерзімі өтіп кеткен берешек бойынша есеп айырысудық жай- күйін бақылау

,)

2103-нусқл 35

25. Үлттық инновациялық жүйе:

1. Өнім ассортименты көбейту

2. Инновациялық қызмет жасайтын субъектілердің жиынтығы

3. Нормативтік көрсеткіштер

4. Үйымнын бөлімшелеріне міндеттерді белгілеу

E) Инноваідиялық қызмет жасайтын субъектілерді тарту және пайдалану процесі

F) Сұраныс пенқажеттіліктерді қанағаттандыру

G) Қаржылық мүмкіндІктер

Н) Инновациялық субъектілердің қатынастары арқылы жаңа білІмді дамыту