Тақырып: Ревматикалық қызба.
Ревматизм – генетикалық бейімді адамдарда туындайтын, А тобының гемолиздік стрептокогымен шақырылған, патологиялық процесске жүрек пен буындарды қосумен дəнекер тінінің жүйелік қабынбалы ауруы.
Қауіп-қатерлі факторлар:
дымқыл климат
нашар əлеуметтік-экономикалық жағдай
генетикалық бейімділік
Ресей ревматологтар Ассоциациясының жіктемесі (2003 ж.):
1. Клиникалық варианттары: жіті ревматизмдік қызба, қайталама ревматизмдік қызба.
2. Клиникалық көріністер:
Негізгілері: кардит, артрит, хорея, сақинатəрізді эритема, тері асты ревматизмдік түйіндер.
Қосымша: қызба, артралгия, абдоминалды синдром, серозиттер.
3. Аяқталуы:
сауығу
жүректің созылмалы ревматизмдік ауруы (жүрек ақауынсыз, жүрек ақауымен)
4. Жеткіліксіздік стадиясы
Клиникалық белгілері:жүрек тұсындағы ауырсынулар жəне қолайсыздық, ентікпе, жүректің қағуы,тахикардия.
аурудың басталуы стрептококкты мұрынжұтқыншақ инфекциясымен байланысты
уыттану симптомы
артралгиялар активті жəне пассивті қозғалыстардың шектелуімен
жиірек ірі буындар зақымдалады, зақымдалу ұшпалы және симметриялылы
жіті ревматизмдік қызба кезінде: қызба 90% науқастарда, тері асты түйіндері, сақинатəрізді эритема, хорея, ревмокардит кардиалгиялармен, ентікпемен, ортопноэмен, аритмиямен көрініс табады, аускультация кезінде – жүректің белгілі ақауы үшін мінезді шулық көрініс.
Үлкен критерилер - кардит, полиартрит, хорея, сақинатəрізді эритема, тері асты ревматизмдік түйіндер.
Кіші критерилер – артралгиялар, қызба.
Диагностикасы
1.Қанның жалпы анализі.
2. Зəрдің жалпы анализі.
3. Жалпы ақуыздарды анықтау.
4. Ақуыздық фракцияларды анықтау.
5. С-реактивті ақуызды анықтау.
6. Электрокардиография: Т амплитудасының жəне S-T интервалының төмендеуі, аритмиялар.
7. Жүрек рентгенографиясы: жүрек көлемінің ұлғаюы, жиырылғыштық қасиеттің төмендеуі.
8. ЭХОКГ (ДОППЛЕР ЭХОКГ):митралды жəне аорталық регургитации белгілері.
9.Аңқадан жұғындыны бактериологиялық зерттеу.
Ем мақсаты:
1. Жіті ревматизмдік қызбаның қайта шабуылы мен жүрек ревматизмдік ақауының алдын алу жəне (диспансерлік бақылау).
2. Медициналық емшараларды орындау кезінде туындайтын бактериемияны қайтару.
№ 10 емдік стол.
1. Антибактериалды терапия (антибиотиктер: пенициллин, амоксициллин,цефазолин, кларитромицин)
2. Стероидтық емес қабынуға қарсы препараттар (СЕҚҚП): натрий диклофенак.
3. Глюкокортикоидтар (ауыр кардит, əсіресе жүрек функциясының жеткіліксіздігі симптомдары кезінде)
4. Инфекция ошағын санациялау
5. Симптоматикалық терапия
6. Ырғақ бұзылуын емдеу: жыпылықтағыш аритмия кезінде: дигоксин, кальций немесе амиодарон антагонистері, көрсетімдер бойынша - кардиоселективті В-адреноблокаторлар: жүрек жиырылуын, АҚ, ЭКГ бақылауында.
7. Жүрек функциясының жеткіліксіздігі: зəр айдағыштар: фуросемид, ісіну синдромы кезінде – верошпирон
8. Калий препараттары: аспаркам, панангин
Ревматизмдік қызбаны, ревматизмді емдеу стационарда жүргізіледі.
Асқынулары:
митральды ақаудан дамитын жыбыр аритмия
жүрек шамасыздығы
тромбоэмболиялар
Алдын алуы:
Біріншілік: инфекция ошақтарын жою
Екіншілік: бензатин - бензилпенициллинмен:
Кардитсіз жедел ревматикалық қызбамен ауырған науқастар үшін (полиартрит, хорея) – 5 жыл
Кардитпен жедел ревматикалық қызбамен ауырған науқастар үшін, профилактиканы 5 жылдан астам жүргізу қажет (ең болмағанда науқасқа 25 жас толғанша)
Жүректің қақпақшалық ақауымен науқастарға жəне жүрек ақауын хирургиялық түзету орындалған науқастарға - өмір бойы
Тақырып: Жүрек ақаулары.
Жүректің жүре біткен ақаулары – туылғаннан кейін жүрек құрылымдарының түрлі себептерден бұзылыстары.
Себептері:
түрлі аурулар (ревматизм, инфекциялық эндокардит, коллагеноздар, мерездік аортит, атеросклероз)
жүрек жарақаттары
Ең жиі кездесетін митральді және аорта қақпатарының аурулары.
Митральді қақпақтың шамасыздығы.
Патогенезі:
қақпақтар толық жабылмай, жармаларының арасында саңылау болуы немесе қақпақтың тесілуі
систола кезінде қанның біршамасы жабылған қақпақтың арасындағы саңылаулардан немесе тесілген қақпақтан сол жүрекшеге оралуы. Кері оралаты қанның көлемі қақпақ кемістігінің аумағына және митральді тесіктің сақиналық бұлшықетінің жиырылу мүмкіндігіне тәуелді.