Түсініктеме енгізу. Диаграммада бірнеше мәліметтер бейнеленген кезде, х осінің бойында орналасқан бірнеше бағаналардың ішінен әрқайсысына қандай мән сәйкес келетінін анықтау қиынға соғады.

Диаграммаға түсініктеме қосу үшін алдымен Диаграммалар саймандар тақтасын іске қосамыз. Үнсіз келісім бойынша Excel-дің терезесіндегі Диаграммалар саймандар тақтасы көрінбей тұрады. Осы саймандар тақтасын экранға шығару үшін ТүрСаймандар тақтасы командасын орындағанда ашылған тізімдегі Диаграммалар қатарын белгілейміз. Диаграммалар тақтасындағы Түсініктеме (Легенда) батырмасын шертеміз

Мәндерді көрсету (Разметка значениями). Кейбір жағдайларда диаграмманы құру кезінде графиктегі әрбір нүктенің қандай мәнге сәйкес келетінін анықтау қажеттігі туады. Бұл мәндерді кестеден қарауға да болады. Кестеге әрбір нүктені анықтау кезінде көңіл бөлмеу үшін диаграмманың өзінде де белгілеп қоюға болады. Ол үшін:

1.Мәндерге сәйкес элементті (нүкте, бағана, сызық, т.б.) белгілеңіз.

2.Белгіленген аймақта тышқанның оң батырмасын шертіңіз. Жанама менюден Мәліметтер нүктелерінің форматтары (Формат точки данных) командасын таңдаңыз.

3. Ашылған Мәліметтер элементтерінің форматы (Формат элемента данных) сұхбат терезесінде Мәліметтер жазылымы (Подписи данных) астарлы бетіне көшіңіз. Мәндер (Значение) ауыстырғышын іске қосыңыз .

4.ОК батырмасын шертіңіз.

Диаграммада жазылымдарды орналастыру. Диаграммаға сандық мәндермен бірге басқа да жазылымдарды қосуға болады. Элементтердің форматы (Форматы элемента) сұхбат терезесіндегі Мәліметтердің жазылымдары (Подписи данных) астарлы бетінде категория ауыстырғышын таңдаймыз.

Кез келген Мәліметтің жазылымында (Полписи данных) тышқанды екі рет шертсек, Мәліметтер жазылымдарының форматтары (Формат подписей данных) сұхбат терезесі ашылады. Қаріп (Шрифт) астарлы бетінде қаріптің көлемін және сызылымын өзгерту мүмкіндігі бар. Айталық, қаріпті 16 пунктті биіктікке және Arіal түріне өзгертеңіз. Ол үшін мына әрекеттерді орындау жеткілікті:

1. Қаріптер тізіменен Arіal түрін таңдаңыз.

2. Өзіңізге ұнайтын түсті таңдаңыз.

3. Қаріптің қажетті көлемін көрсетіңіз.

Мәлімет жазылымдарының орналасу бағытын өзгерту үшін Түзету (Выравнивание) астарлы бетін ашамыз. Бағыт (Ориентация) аймағындағы Жазба (Надпись) деген сөз жазылған өрісте қажетті бағытты таңдаймыз. Мәтін (Текст) сөзі жазылған өрісте тік (вертикал) бағытты тағайындауға болады. Өзгерістер жасаған соң Ок батырмасында тышқанды шертеміз. Жазылымдарды өзіне тиісті орынға орналастыру үшін, жазылым аймағында тышқанды шерткенде пайда болған маркерлердің жақтауын тышқан көмегімен жылжытамыз.

Осьтерді форматтау. Диаграмманың осътерін оның басқа элементтері сияқты форматтауға болады. Бұл әрекет Осьтердің форматтары (Формат оси) сұхбат терезесінде орындалады. Осы сұхбат терезені ашу үшін, осьтерде тышқанды екі рет шерту жеткілікті.

Осьтердің форматтары сұхбат терезесінде қаріптің форматын, мәтіннің орналасу бағытын өзгерту мүмкіндігі бар. Сондай-ақ осы сұхбат терезеде сандардың форматын, жазылымдардың бағытын өзгерту мүмкіндігін беретін астарлы беттер орналасқан. Түр (Вид) астарлы бетінде осьтің қалыңдығы, түсі, сызықтың типі сияқты параметрлерін өзгерте аламыз.

Осьтердегі масштабты өзгерту (Изменение масштаба оси). Диаграммалар шебері У осі бойынша негізгі және аралық бөліктің құнын автоматты түрде таңдайды. Әдетте, бұл оське мәндер өсу реті бойынша орналасады. Оське бөліктің құнына сәйкес белгілер қойылады.

Диаграммалар шебері таңдаған өсу қадамы барлық кезде тиімді бола бермейді. Excel бағдарламасы У осі бойынша қадамды өзгерту мүмкіндігін береді. Оське орналасқан ең аз (минимум), ең үлкен (максимум) шаманы өзгерту немесе басқа өсу қадамын таңдау үшін мына әрекеттерді орындаңыз:

1. Осьтерде тышқанды екі рет шерту арқылы Осьтердің форматы сұхбат терезесін ашамыз.

2. Шкала астарлы бетін ашамыз.

3. Excel бағдарламасы осьтерді масштабтау кезінде қолданылған ағымдағы мәндерді көрсетіп тұрады. Оның кез келгенін өзгерту үшін, мәндер өрісінде тышқанды шертіп, жаңа мәндерді енгіземіз. Бұл кезде, автоматты режим өшіріліп қалады (автоматты режимді, өрістің аты жазылған аймақтағы ауыстырғыштағы белгілерді өшіру арқылы да алып тастауға болады).

Диаграммаға тақырып жазу. Диаграммаға арналған тақырыпты Диаграммалар шеберімен оны құру кезінде де жазуға болады. Егер диаграмманы құру кезінде тақырып жазылмай қалса немесе тақырыпты өзгерту керек болса мына әрекеттерді орындаймыз;

• Жаңа тақырып жазу. Диаграмманың өз аймағының кез келген жерінде тышқанның оң батырмасын шертеміз де, жанама менюден Диаграмманың параметрлері (Параметры диаграммы) командасын таңдаймыз. Тақырыптар (Заголовки) астарлы бетін ашамыз. Тақырыпты Диаграмманың аты (Название диаграммы) өрісіне теріп жазамыз да, ОК батырмасын шертеміз.

• Бұрын жазылған тақырыпты өзгерту. Диаграмманың тақырыбында тышқанды кідіріс жасай отырып екі рет шертеміз. Тақырып аймағында пайда болған курсор орнына жаңа тақырыпты теріп жазамызда, диаграмма аймағының кез келген жерінде тышқанды шертеміз.

• Тақырып форматын өзгерту. Тақырыпта тышқанды екі рет шертеміз де, ашылған сұхбат терезеде тиісті өзгертулерді жасаймыз.

• Тақырыптың орнын ауыстыру. Тақырыпта тышқанды шертіп, оның айналасында пайда болған жақтауды қажетті орынға орналастырамыз.