Кәсіпорын экономикасы

1. Нарықтық ортаның негізгі құраушысы:

A) табыстар

B) инфрақұрылым

C) шығындар

D) ұсыныс

E) фактор

F) ассортимент

2. Қазақстан Республикасындағы мемлекет иелігінен ал және жекешелендіру жүргізудің кезеңдері:

A) I кезең 1931-1949ж.ж

B) I кезең 1991-1992ж.ж

C) III кезең 1962-1964ж.ж

D) II кезең 1993-1995ж.ж

E) II кезең 1951-1956ж.ж

3. Өнім өндіру ерекшелітері бойынша кәсіпорындар бөлінеді:

A) толық

B) капиталсыйымды

C) еңбексыйымды

D) бастапқы E) ашық

F) жабық

G) бөлшектік

4. Өндірістің экономикалық тиімділігін сипаттайтын негізгі көрсеткіштер:

A) еңбекақы қоры, зиянсыздық нормасы

B) бірқалыпты, өндірістік және шоғырланымдық әдістер

C) еңбек өнімділігі, материал сыйымдылығы

D) қор сыйымдылығы, еңбек сыйымдылығы, капитал сыйымдылығы E) шығындардың жалпы және салыстырмалы экономикалық тиімділігі

5. Жанатын қазбалар:

A) Көмір

B) Түрлі-түсті металл

C) Қара металл

D) Газ E) Темір рудалары

F) Мұнай

G) Байытылған қазбалар

6. Нормаланатын айналым қаражаты:

A) барлық өндіріс қорлары

B) өндірістік айналым қорлары, оған қоса қоймадағы дайын өнім

C) барлық кәсіпорындардың айналым қаражаты

D) айналым құралдары қозғалысының орташа жылдамдығы E) есептегі қаражат, ақшадай қаражат, түсірілген тауарлар бірақ сатып алушымен төленбеген

7. Персонал қозғалысының көрсеткіштері:

A) Жұмысқа қабылданған қызметкерлердің саны

B) Жұмыстан кеткен қызметкерлердің саны

C) Өз еркімен жұмыстан кеткен қызметкерлер саны

D) Жүктілігі бойынша демалыс алғандар E) Есепке алынбаған қызметкерлер

F) Жұмыссыздар

8. Тізімдік құрамға енгізілетіндер:

A) Нақты жұмыс істейтіндер

B) Жұмыстан шығарылғандар

C) Барлық мүшелері бірдей жауап береді

D) Кәсіпорын қаражаты есебінен біліктілікті арттыру курсында оқитындар E) Жұмыстан қысқартылғандар

F) Еселенген салым мөлшерінде жауап береді

9. Еңбекақыны мемлекеттік реттеу қажеттілігі:

A) Жалдамалы еңбектің отбасы үшін маңыздылығын көрсету

B) Өнімнің өзіндік құнын төмендету жолдарын іздеу

C) Еңбекақыға аймақтық коэффициенттер мен үстемақы пайызын белгілеу

D) Жұмыс күшінің сапасын анықтау E) Бюджеттік сала қызметкерлері үшін біртекті тарифтік кесте құру

10. Жобалық циклдің кезеңдері:

A) Жобаны аяқсыз қалдыру

B) Жобаны тарату

C) Жобаны сараптау

D) Жобаны тоқтату E) Жобаның тұжырымдалуы

F) Жобаны бекітпеу

G) Жобаны құптамау

11. Экономикалық шығындар:

A) шығарылатын өнімнің көлемі тікелей үйлесімді өзгеретін және шығарылым құрылымына тәуелді болатын шығындар

B) нақты бір өнім түрін өндірумен байланысты экономикалық бір текті шығыстар

C) ресурстарды пайдаланудың (жіберілген мүмкіндіктер шығыны) баламалы жолымен байланысты шығындар

D) өнімнің бірнеше түрін дайындаумен немесе оны өндеудің түрлі кезеңдерімен байланысты болғандықтан жекелеген бұйымдарды тікелей тиісті белгісіне қарай есептеуге болмайтын шығыстар E) өнімді дайындаудың технологиялық процестерімен тікелей байланысты шығындар

F) шығын түрлерін тікелей сол шығын жеткізушілеріне жатқызу процесі

12. Маркетингтің негізгі функциялары:

A) Шығындарды есептеу

B) Шығындарды үнемдеу

C) Пайданы бөлу

D) Жаңа кұрал-жабдықтар сатып алу E) Салықтарды төлеу

F) Нарықтың сегменттерін зерттеу

13. Экономикалық талдау:

A) өзіндік құнға шығынды азайту

B) кәсіпорынның күш-қуатын бағалауда зерттеудің кеңсе ішінде жүргізілетін тәсілдерінің бірі

C) тұтынушылардың талап-тілектерін арнайы зерттеуді көздемейді

D) географиялық, демографиялық және әлеуметтік-экономикалық белгілері бойынша жүргізілмейді E) өндіріс тиімділігін төмендетеді

14. Өнімді өндіруден түсім мен шығын арасындағы айырма:

A) Таза пайда

B) Шығындар

C) Өтімділік

D) Баға E) Шығыс

15. Табыстар құрылу көздері:

A) Таза дисконттық табыс

B) Көрсетілген қызметтердің құны

C) Орындалған жұмыстардың құны

D) Еңбек ақы шығындары E) Сатылған тауарлардың құны

16. Ақша қаражатының есептен шығу себептері:

A) Негізгі капиалды сатып алу

B) Акцияны сату

C) Ұзақ мерзімді несиелердің түсуі

D) Қысқа мерзімді несиелерді өтеу E) Ұзақ мерзімді несиелерді өтеу

F) Өнімді өткізуден түскен түсім

G) Қысқа мерзімді несиелердің түсуі

17. Негізгі өндірістік қорларды қолдану деңгейін сипаттайтын көрсеткіштер:

A) рентабельділік

B) еңбек сыйымдылығы

C) жұмыскерлер еңбегінің қор қарулануы

D) жұмыскерлер еңбек өнімділігі E) қор қайтарымдылығы

F) қор қайтарымдылығы, қор сыйымдылығы

18. Айналым капиталының мөлшері қамтитын уақыт кезеңдер:

A) Материалды қабылдау, түсіру, іріктеу, қоймаға орналастыру және зертханалық тексеру жүргізу уақыты

B) Өнім бірлігін өндіруге жұмсалатын ақша-қаражат

C) Тарифтік ставка, тарифтік сетка

D) Нормативті шығындар, нақты жұмыс уақыт шығын E) Жұмыс уақыты бірлігіне өндірілген өнім саны

F) Өндіріске даярлау, ағымдағы қоймада запас түрінде сақталуын және кепілдік қоры түрінде сақталу уақыты

G) Материалдың жолда болу уақыты

19. Қоғамдық өндірістің тиімділігін арттыратын факторлар:

A) жобаны орындауға шығарылған бағалы қағаздардан түскен табыс

B) жекелеген шығындардың тізбегі

C) өндіріс үдерісінде негізгі құралдарды қолдануды жақсарту

D) экономика құрылымын дамыту, оңтайлы инвестициялық саясат E) тиімді басқару, өнім сапасын арттыру

20. Акционерлік қоғамға тән белгі:

A) Акционерлердің жалпы жиналысы өткізіліп тұрады

B) Өз қатысушыларының міндеттемелі бойынша жауап бермейді

C) Қаражат тарту мақсатында акциялар шығарады

D) Жарғылық капиталы 100 еселенген айлық есептік көрсеткіш E) Қосымша мүлкімен жауап береді

F) Жарғылық капиталы кем дегенде айлық есептік көрсеткіштің 50000 еселенген мөлшерінде болады

21. Өндіріс тиімділігін арттырудың негізгі бағыттары:

A) өндірісті автоматтандыру

B) рухани игіліктерді бойы сіңіру

C) кәсіпорындағы өнім сапасын жоғарылатуды жоспарлау

D) ғылыми-техникалық прогресс E) еңбектің тартымдылығымен қанағаттану

F) жұмыс орнына қызмет көрсету

G) еңбек өнімділігінің жоғарылауы

22. Негізгі қорларды натуралды түрде, бағалауда шамалар анықталу үшін қолданылады:

A) жаңалық енгізу мен өнімді жаңалау

B) қондырғылардың өнімділік мөлшері

C) сервистік қызметтермен қамтамасыз етуді

D) өндірістік бағдарламалардың жоспарлануы E) кәсіпорынның күшті және әлсіз жақтары

F) кірістіліктің деңгейі мен көлемі

G) кәсіпорын қуаттылығы

23. Тарифтік жүйе:

A) оның кең тараған нысандары: еңбекақы тарифтік жұмыс уақытына қарай және еңбекке мерзімдік сыйлық төлеу

B) ол тарифтік мөлшерлемеге сәйкес немесе нақты жұмыс істеген уақытына айлықпен есептеледі

C) оның негізгі элементтері: тарифтік-квалификациялық анықтама, 1-разрядтағы тарифтік мөлшерлеме, тарифтік тор, еңбекақыға аудандық коэффициент және тарифтік мөлшерлемеге қосымша мен қалыпты еңбек жағдайынан ауытқығаны үшін үстеме

D) орындалатын жұмыстардың күрделілігіндегі өзгешеліліктен және еңбек шартынан шығатын еңбекақы дифференциациясын қамтамасыз ететін нормалар мен нормативтер жиынтығы E) қызметкерлерге еңбекақы белгіленген тарифтік мөлшерлемеге немесе өндірісте нақты жұмыс істеген уақытындағы қызмет ақысына беріледі

F) жұмысшылар мен қызметкерлерге еңбекақысын, еңбек сипаты мен жағдайына, өндіріс түріне, экономика және аймақ саласына байланысты реттеуге және саралауға мүмкіндік беретін нормативті материалдар жиынтығы

24. Калькуляция түрлері:

A) Кезең шығындары

B) Өндірілген өнімнің нақты өзіндік құны

C) Нормативтік және жобалық калькуляция

D) Жоспарлы калькуляция E) Белгілі бір шарт бойынша бағаны белгілеу

F) Өзіндік құн сметасы

G) Тұрақты шығындар

25. Нарықтық қатынастар категориясы ретінде пайданың атқаратын қызметі:

A) ақпараттық қауіпіздікті қамтамасыз етеді

B) инвестициялық жобаларды кемітеді

C) әртүрлі деңгейдегі бюджетті қалыптастыру көзі болып табылады

D) бір мезгілде қаржылық нәтиже және кәсіпорынның қаржылық ресурсының маңызды элементі бола тұрып, реттеуші қызметті атқарады E) өнім өндірісі мен өткізу шығындарын төмендету проблемаларын шешуге мүмкіндік берді

F) кәсіпорынның қауіпсіздік саясатын жүргізеді