м

5.1 Сурет - Екі түтікті (u-

тәріздес) манометр

ұндағы - жұмыстық сұйықтың ,

ал - сұйықтың үстіндегі ортаның тығыздығы.

Сұйық бағанының һ биіктігі және биіктіктердің қосындысына тең.

Капилярлық күштердің әсерін жою үшін диаметрлері 8-10 мм шыны түтікшелер қолданылады. Сынап толтырылған манометрлерде шыны түтікше диаметрін одан да азайтуға болады.

Су толтырылған екі түтікті манометрлер ауаның және агрессив емес газдардың қысымын, сейілуін, қысымдар айырмасын ±10кПа – ға дейін өлшейді. Манометрді сынаппен толтырғанда, өлшеу шектері 0,1МПа – ға дейін кеңейеді. Мұндай манометрдің өлшеу ортасы су, агрессив емес сұйықтар және газдар болуы мүмкін.

5.3.2 Бір түтікті манометрлер.

О h

f

F

5.2 Сурет - Бір түтікті манометрдің сұлбасы

Бір түтікті (табақтық) манометрлер сұйық деңгейлерінің биктіктерінің айырмасын анықтау дәлдігін көтеру үшін қолданылады. Мұнда екінші түтікше кең табақшамен алмастырылған (5.2 сурет), оған түсірілген қысым . Өлшеу түтікшесі шкалалық пластинаға бекітілген, ол атмосферамен қатынасады. Жұмыстық сұйық нөлдік белгіге дейін құйылады. Түсірілген қысымның әсерінен жұмыстық сұйықтың біраз бөлігі табақтан өлшеу түтікшесіне ағады. Табақтан ығыстырылып шығарылған сұйықтың көлемі өлшеу түтікшесіне ағып келген сұйықтың көлеміне тең болғандықтан былай өрнектеледі

, (5.7)

мұндағы f - өлшеу түтікшесінің, ал F – табақшаның көлденең қималарының аудандары.

екенін ескерсек,

. (5.8)

Сумен толтырылған бір түтікті (табақтық) манометрлердің минимал өлшеу диапазоны 1,6 кПа (160 мм су бағ.). Бұл жағдайда өлшеудің келтірілген қателігі ±1% - тен аспайды.

5.3.3 Микроманометрлер.

Біртүтікті (табақтық) манометрлердің бір түрі болып табылатын

микроманометрлер 3 кПа – ға дейінгі қысым мен қысымдар айырмасын өлшеу үшін қолданылады. Олардың ең көп тарағаны көлбеу түтікшелі ММН типті микроманометрлер 5.3 суретте келтірілген.

Микроманометрдің көрсетуі

жұмыстық сұйықтың

бағананың n –

ұзындығымен анықталады.

1 - өлшеу түтікшесі, 2 – кең

ыдыс (табақша), 3 –

шкалалы кронштейн өлшеу

-

түтікшесімен бірге 4 –

сектордың бес күйінің

біріне бекітіледі.

Сектордың k=0,2;

0,3; 0,4; 0,6; 0,8 белгілері

(0,6 –2,4) кПа