3.1. Сурет

Электродинамикалық ваттметр 0,2 және 0,5 класта шығарылады және де тасмалды зертханалық құрылғы түрде қолданылады. Бұлардың көрсеткіштері тұрақты токта да және айнымалы токтада бірдей болады. Бұл жұмыстағы ваттметрді тексеру үшін негізінен активті жүктеме кездегі ток пен кернеудің көрсеткіштері арқылы есептеледі.

Бұл жұмыстағы ваттметрді тексеру әртүрлі әдістер арқылы тексеріледі:

1) жанама әдіспен тексеру;

2) келісу бұрышын өлшеу арқылы тексеру;

3.3. Сынақты тексеру.

3.3.1. Жанама әдіспен ваттметрді тексеру.

3.3.1.1. Бұл жұмыста ваттметрді тексеру, ток, кернеу және активті жүктеменің мәндерін алу арқылы жүргізіледі.

3.3.1.2. 3.2. суреттегі схеманы жинау.

3.3.1.3. Активті қуаттың көлемін тексеру үшін келесі формула қолдаңылады:

Р = U I,

формуладағы есептеумен салыстырғанда:

Р = I² R

3.3.2. Ваттметрді келісу бұрышы өлшеу арқылы тексеру (фаза арқылы токпен кернеу арасындағы жылжу).

3.3.2.1. Берілген бөлімде ваттметрді тексеруде жанама әдіс фазометр арқылы тексеріледі. Белгілі активті кедергілі индуктивті жүктеме үшін ток, кернеу және келісім бұрышы алынған шамалар базасында активті қуат мәні есептеледі.

3.3.2.2. 3.3. Суреттегі схеманы жинау.

Стендті қоспай тұрып ЛАТР-ді бастапқы мәнге қойыңыз. Ток пен қуаттын мәнінің өзгерісі кернеу мәнінің өзгерісіне сәйкес болуы керек. Индуктивті кедергіні қосу арқылы да әдістерді қайталау керек және де әдісті бастамай тұрып кердеуді минималды мәннен бастау керек.

Қуат формуласы:

Р = U I cosf,

мәндерді салыстырып, келесі формуламен аламыз:

Р = I² R_L

3.2. Сурет

3.4. Сынақ нәтижелерін қорыту .

3.4.1. Ток, кернеу, келісім бұрышы және қуатты мәндерін активті және активті-индуктивті жүктемелердін әртүрлі мәндерінде өлшеу.

3.4.2. Қуатты есептеу формуласы:

Р = U I, Р = I² R, Р = U I cosf, Р = I² R_L

3.4.3. Қуат формуласымен алған мәнімен ваттметрден алған мінді салыстырыңыз.

3.4.4. Ваттметрдің қателік класын анықтаңыз.

3.5. Тексеруге арналған сұрақтар.

3.5.1. Электродинамикалық приборларды қолданатын обылысты көрсетіңіз.

3.3. Сурет

3.5.2. Ваттметрді қосу схемасын сызыңыз.

3.5.3. Ваттметрдің бағалау мәнің анықтаңыз:

Uн = 300В, Iн = 1А, Ан = 150;

Uн = 450В, Iн = 5А, Ан = 150;

Uн = 150В, Iн = 2А, Ан = 300.

Зертханалық жұмыс №4 индукциялық жүйедегі электрэнергияның бір фазалы санаушын тексеру

4.1 Жұмыстын мақсаты

4.1.1Бөлінген тізбекті кернеу және ток әдісі арқылы бірфазалы санауыштың тексеру схемасын зерттеу және де санауыш механизмінің жұмысымен таңысу.

4.1.2. Санауыштын нақты тұрақтылығын және оның әртүрлі жүктеме кезіңдегі қателігін табу;

4.1.3. Санауыштын сезімталдылығын және өзіндік жүрісінің жоқтығын анықтау.

4.2 Негізгі теориялық мәліметтер

Активті энергиялы бір фазалы санауыш 50Гц жиілікті тізбектін айналмалы тогының электрэнергиясын есепке алу үшін қолданылатын индукциялы интегралды құрылғы. Санауыштың бет жақ панелі номинальді кернеуі және төменгі границиялы-номинальды және жоғарғы макцимальды токтырдың диапазонын көрсетеді. Электр энергиясын есепке алуқабылдағышты қосу барысында айналмалы, алюминий дискісіне бекітілген, санауыш өсінен беріліс жүйесі арқылы қозғалысқа келтірілген роликті есептік механизм арқылы орындалады. Соңында және басында берілген уақыттың бір бөлігінің есептік механизімі арқалы электр энергиясының біршама уақыт ароалығындағы есептеудің әртүрлілігін анықтайды. Каждой единице, зарегистрированной электрической энергии в соответствии со значением передаточного числа зубчатых передач между счетным механизмом и осью счетчика, отвечает определенное число оборотов Nном., называемое передаточным числом счетного механизма, которое нанесено на табличку счетчика в виде надписи: "1 кВт.ч - Nном. оборотов диска.

Дисктін бір айналымының санауышты тіркелген электр энергиясы Сном санауыштын номинальды тұрақтысы болады. Егер бұл енергия Вт.с/об-пен өлшенше онда оның есептік механизімінің беріліс санымен байланыса Nном келесі формуламен анықталады:

Сном. = 3600*1000/Nном.

Измерительный механизм счетчика представляет собой, магнитную систему из двух электромагнитов переменного тока с магнитопроводами из листов электротехнической стали и неподвижными обмотками на них. Одна из них (параллельная) состоит из большого числа витков тонкого провода и включается на напряжение сети. Другая - последовательная - имеет малое число витков толстого провода и соединяется последовательно с приемниками.

Переменные токи двух обмоток возбуждают магнитные потоки, пропорциональные соответственно U и I, которые сдвинуты по фазе и не совпадают в пространстве. В результате этого возбуждается бегущее магнитное поле, которое наводит в диске соответствующие э.д.с. и вихревые токи. Эти токи взаимодействуют с бегущим магнитным полем и вовлекают диск в непрерывное вращение.

Мвр. = К₁ U I cos,

мұндағы К₁ – санауыш элементінің конструкциясына тәуелді коэффициент ;

U - параллель орамдағы қысқыштың кернеуі;

I - санауыштың тізбектелген орамының тогы;

cos - жүктеменің қуатының коэффициент.

Тежеуіш моменті тұрақты моментті тудырады:

Мт = К₂ N,

мұндағы К₂ - пропорциональды коэффициент

N – санауыштың айналу жиілігі.

Мвр = Мт теңестіру арқылы келесіні аламыз:

U I cos = С N,

мұндағы - С = К₂/К₁.

Мұнда U I cos = Р, демек Р = С N.

Уақыт аралығында t электр энергиясы W :

t t

W =  р dt = С  N dt = С N,

0 0

мұндағы N – уақыт аралығындағы дисктін айналым саны t .

С = W/N қатынасы - дисктін толық бір уақытының энергиясын көрсетеді. Ол электр энергиялы санауыштын нақты тұрақтылығы деп аталады. Номинальды тұрақтылығынан С сагауыштын нақты тұрақтылығының ауытқуы келесі қателік арқылы сипатталады:

₀ = (Wном. - W)/W ,

мұндағы W – t уақыт аралығындағы электр энергиясының нақты мәні, Wном. – төмендегі формулалар арқылы есептелген, сол уақыт аралығында санауыштын тексеру көрсеткішінің электр энергиясының мәні:

W = Сном.* N,

мұндағы N – t уақыт аралығындағы дисктін айналыс саны.

Активті энергия класы 2,5 cos = 1 және тогы 10-на 20% Iном болатын бір фазалы санауыштың салыстырмалы қателігі +3,5% аспау керек.

Егер жүктеме қуатының коэффициент f  0 болады 0,5  cos  1 аралығында жатса, онда ток 20% Iном өзгереді. Онда салыстырмалы қателік төменде көрсетілген мәнге дейін жетуі керек:

₀ = (5,5 ...3cos)%.

Санауыштың көрсеткіштерін дұрыстыгын тексеру контрольды вольтметр мен амперметр арқылы және үлгілі волтьметрмен секундомер арқылы жүргізеді.

Бір уақытта санауыштың сезімталдылығын анықтайды:

Iмин.

S = ------- 100%,

Iном.

мұндағы Iмин. - санауышының толаусыз айналымға келген кездегі cos = 1 тең болғандағы номинальды ток; Iном. – санауыштың таблициясында көрсетілген номинальды ток.

2,5% класты санауыштың сезімталдылығы номинальды кернеу кезінде 1% аспау керек. Параллель тізбектің қысылу кернеуінің және Iном = 0 тең болғанда, тізбектей жалғанған тізбектін әсерінен санауыштын дұрыс реттелуі, дискінің үздіксіз айналуы, яғни санауыштың өзіндік жүрісі бақыланады.