2.3.1 Сынақтың жүргізілуі

2.3.1. Схеманы құрастырыныз (Сурет 2.2.).

2.2. Сурет

V2 – тексерілетін вольтметр;

ИП - бақылаушы вольтметр.

2.3.2 Алдымен стендті қосып, Т1 ЛАТР –ына қорек беру S4 тумблерін және тұрақты ток тізбегін қоректендіру S6 тумблерін қосыңыз;

Бұл жұмыста тексерілетін вольтметр R11 қосымша кедергісі бар (оның максималды ауытқуы 50В-қа тең) ИП миллиамперметрі қоданылады, ал V2-бақылаушы аспап болып табылады.

2.3.3. ЛАТР-дың ауыстырып-қосқышы арқалы кернеудің мәніне (бұл шама V2 вольтметрімен бақыланады) ИП аспабындағы өлшенетін кернеудің мәніне жеткенше өзгерту керек;

2.3.4. Есептеуге қажетті бірнеше рет өлшеулер жүргізіңіз;

2.3.5. Жұмыс біткеннен кейін, барлық аспаптарды бастапқы жағдайына қойып, стендті ажыратыңыз.

2.4 Сынақ нәтижелерін қорыту

2.4.1. Өлшеулер нәтижесі бойынша, тексерілетін вольтметр шкаласының бірнеше нүктелеріндегі абсалюттік қателікті есептеңіз;

2.4.2. Тексерілетін вольтметрдің келтірілген қателігін есептеңіз.

2.4.3. Тексерілген вольтметрдің дәлдік класын анықтаныз және осы мәнді тексерілетін вольметрдің шкаласындағы келтірілген дәлдік класымен салыстырыңыз.

2.5. Тексеруге арналған сұрақтар

2.5.1. Өлшеу аспабының (ИП) дәлдік класы дегеніміз не?

2.5.2. Тексерілетін аспап пен үлгілік аспаптар көрсетуін салыстыру әдісінің қандай варианттарын білесіз?

2.5.3.Тексерілетін аспаптың шкаласындағы көрсетілген дәлдік класының сәйкесін қалай тексереді?

2.5.4. Дәлдік класы 0,5 болатын вольтметрді тексеру үшін, дәлдік класы 0,2 болатын вольтметрді таңдаған дұрыс па?

Зертханалық жұмыс №3 электродинамикалық жүйеде ваттметрді зерттеу

3.1 Жұмыстын мақсаты

3.1.1.Ваттметрді тексеру схемасын зерттеу;

3.1.2. Тексерілетін ваттметрдің дәлдік классын анықтау;

3.1.3.Өлшенетің құралдардың тексеру әдісін зерттеу;

3.2.Негізгі теориялық мағлұмат

(№1лаборатоиялық жұмысты қараңыз

Электродинамикалық жүйенің ваттметрін өлшеу механизімі. Қозғалтқыштың катушкаларының ішінде өске бекітілген ток өткізбейтін сымдардан тұрады, магнитоэлектрлік жүйенің құрылысы сияқты бұған ток спиральды пружиналар арқылы келеді. Қозғалмайтын және қозғалатын өзекше токтарының өзара байланысуы арқылы керекті айнымалы моменттен тұрады. Бұндай механизмнің түрі ауалы және магнитоиндукцияда тыныштандырғышпен жабдықталады.

Электродинамикалық жүйедегі механизм шкаласының деңгейі келесідей :

1 dМ

 = ----- I1 I2 -------.

W d

Өзара индуктивті қозғалмайтын орамға салыстырмалы қозғалатын катушканың орналасуы және dМ/d көлеміне тәуелді. Жоғарыда көрсетілген шкала теңдеуінің келесідей жазуға болады:

1

 = ------ I1 I2 f().

W

Электродинамикалық құрылғылар амперметр, вольтметр және ваттметр түрінде қолданылады.

Суретте көрсетілгендей электродинамикалық жүйені өлшеу механизімінің катушкасын жүйеге қосқанда, онда суреттегі белгіленгенді пайдалану келесідей:

U

I2 = -----,

Rв

Rв = R +Rд.

Онда:

1 dМ dМ

 = ------ U I1 ----- = К Р -----,

W Rв d d

мұндағы К = const, Р - қуат.

Шкала құрылғысы тепе-тендікті ұстап тұру үшін келесі теңдік қажет:

dM

---- = const

d

Бұл катушканың формасы, размері және олардың бастапқы күйімен жүзеге асады.

Айнымалы ток желісіне ваттметрді қосқан кездегі құрылғының шкала деңгейінің көрсеткіші:

1 dМ

 = ------- U I cos( - ) ------,

W Zв d

мұндағы Zв – Параллелді желідегі ваттметрдің толық кедергі модулі;

- ваттметрдің бұрыштық қателігі болып табылатын, параллелді жүйенің реактивлігінен туындайтын I2 және U арасындағы жылжу бұрышы.  айнымалы токтың қуатына пропорцияна болу үшін,  бұрыштың өз мәнінде болуы керек. Қамтамассыз ететін электродинамикалық ваттметрге тұрақты токта және айнымалы токта қолдануға болатындықтан, олар тұрақты токта градуирленеді және тексеріледі.

Ваттметрдің бөліну мәні келесідей:

Uн Iн

Ср = -------,

Ан

мұндағы Uн, Iн – кернеуге және токқа сәйкес, бөлінген өлшеу шегі;

Ан – шкаланы бөлудің толық саны.

Ваттметрді дұрыс қосу параллельді және тізбектей тізбегінің біреунің қысымыі (*) түрде белгіленеді. Бұл қысым 3.1. суреттегі тізбектей қосылу керек