
- •1.1 Ертедегі бейнелеу өнерін оқытудың қысқаша тарихы.
- •1844 Жылы Тулуз өнер мектебінің профессоры Галяр «Қолмен және
- •1888 Жылдан бастап геометриялық әдіс барлық жалпы білім беретін
- •19 Ғасырдың басында Георг Кершенштейнердің реакциялық мәндегі
- •19 Ғасырдың 30 жылдарында балалардың көркемдік тәрбиесі
- •1735 Жылы Ресейде неміс және орыс тілдерінде и.Д.Прейслердің
- •1834 Жылы а.П.Сапожников «Сурет курсын» баспадан шығарды. Бұл
- •1.3 Кеңес мектебінде суретті оқыту әдістемесі
- •20 Жылдардағы суретті оқыту әдістемесінің талдаулары әр түрлі
- •1931 Жылы шығарылған бағдарлама оқу материалдарының мазмұнын
- •20 Ғасырдың 40 жылдары сурет мектебі реалистік суреттің берік жолына
- •21 Ғасырдың 70 жылдарынан бастап ұлттық бейнелеу өнері мен сәндік
- •70 Жылдары жарық көрген қ.Ералиннің әдістемелік еңбектерінде
- •20 Ғасырдың 80 жылдарындағы Қазақстанда бейнелеу өнерін оқыту
- •1997 Жылы «Атамұра» баспасынан жарыққа шыққан «Бейнелеу өнерінің»
- •2002-2004 Жылдардан бастап осы авторлар құрамы әрбір оқулықтарға
- •50 Жылдардың басы мен 60 жылдардың аяғында мектептегі оқу мен
- •1964 Жылы ссср Ғылым Академиясының Көркемдік тәрбие беру
- •1980-1990 Жылдар аралығында Қазақстанда көркемдік білім беру
- •90 Жылдары бейнелеу мен оны оқыту және болашақ мұғалімдерді
- •1981 Жылдың аяғында «Өнер» баспасынан балаларға арнап
- •1981.№5,36-38Беттер)сурет салуға қажетті оқушылардың қарапайым дағдылары
- •1921 Жылы Семей қаласында ұйымдастырған. Қазақтың алғашқы
- •1935 Жылы Алматы қаласында ашылды. Кейіннен бұл ә.Қастеев атындағы
- •70 Жылдары республикалық баспасөз бетерінде өнер теориясы мен
- •70 Жылдары кейбір даңқты, әлем таныған суретшілер туралы қазақ
- •1978 Жылдың басында «Жалын» баспасынан ғалым-педагог Зият
- •1995-96 Жылында тұңғыш рет «көркемсурет зертттеушісі» мамандығы ашылып,
- •92 Оқу жылынан бастап «Қазақстан бейнелеу өнерінің тарихы» педагогика
- •2.1 Бейнелеу өнерін оқытудың мақсаттары мен міндеттері
- •2.Бейнелеу өнерін оқыту мақсаттарының бірі көркемдік білім мен қатар
- •4. Мектептегі бейнелеу өнерін оқытудың бір мақсаты- сурет сала білу
- •5. Бейнелеу өнерін орта мектепте оқытудағы басты тағы бір міндеті -
- •1958.79 С) өз естелігінде «Мектепте сурет пәнін дұрыс жолға қойғандығы үшін
- •7. Бейнелеу өнерін оқытудың маңызды міндеттерінің бірі -оқушыларды
- •2.2 Мектептегі бейнелеу өнері сабақтарының мазмұны
- •47 Сағат, тақырыптық сурет салу сабағына 30 сағат, өнер туралы әңгіме
- •2.4. Композиция заңдылықтары және оны оқыту әдістері
- •2.5. Жарықтану ілімі және оны оқыту әдістері
- •2.6.Перспектива заңдылықтары және оны бейнелеуге оқыту әдістері 94
- •2.7. Мұғалімнің оқу процесін ұйымдастырудағы орны
- •2.8.Сабақ мектептегі оқу жұмысын ұйымдастырудың негізгі формасы
- •1. Сабақты ұйымдастыру. Бұған мұғалімнің сыныпта қажетті тәртіпті
- •2. Жаңа материалдарды түсіндіру.
- •3. Оқушылардың өзіндік жұмысы. Жаңа материалдарды түсіндірген соң
- •4. Жұмыстың қорытындысын шығару және сабақты аяқтау. Жұмыстың
- •4. Сабақтың жабдықтары. Жоғарыдағы сабақтар үшін қандай жабдықтар
- •5. Сынып тақтасын пайдалану. Сынып тақтасы сабақтың жабдықтарының
- •2.9. Бейнелеу өнерін оқытудың дидактикалық принциптері
- •3.1.Өнертану туралы түсінік
- •3.2. Өнер шығармаларын талдаудың
- •XIX ғасырдың екінші жартысында (1847-1857 ж) қазақ жерінде болған
- •30 Жылдардың алғашқы кезеңінде көріне бастады. «Топтық портрет», «Көгілдір
- •1967 Жылы суретші қазақ әйелі Айша Ғалымбаеваға Қазақстанның халық
- •1951 Жылдан бастап м. Кенбаев өз білімін Москвадағы в. И. Суриков
- •1967 Жылы Қазақстан өнеріне еңбек сіңірген қайраткер,1981 жылы Халық
- •1970 Жылы Қазақстанның Мемлекеттік сыйлығы берілді.
- •1933 Жылы Пенза көркемсурет училищесін, 1952 жылы Ленинградтағы
- •1967 Жылы Москва қаласында оның «Ән қанаты» атты фильміне жасаған
- •1969 Жылы Ленинградтағы мүсін және архитектура институтын бітірген. 1969
- •1980 Жылы Қазақстан суретшілерінің одағының мүшесіне қабылданып,
- •XIX ғасырдың соңы мен XX ғасырдың басында салынған орыс
- •1926 Жылдан бастап Орта Азия мен Сібір арасында темір жол салына
- •XX ғасыр кескіндемесі уақиға ішіндегі белгілі бір символикалық жайды
- •2.Өнер шығармаларының көркемдік ерекшеліктерімен таныстыру; 3.Өнертану
- •1984 Жылдың май айында мен тұратын «Путь Ильича» колхозының музейін —
- •1968 Жылы ойдағыдай бітірді. Мүсінші халық өнерін қадірлеп өсті. Өнер
- •X. Науырызбаев, с. Мамбеев сияқты талантты суретшілерді тәрбиелеуге жол
- •4. Бұйымның тұрмыстық қажеттілігін түсіндіру (құмыра үлксн кішілігіне қарай
1980-1990 Жылдар аралығында Қазақстанда көркемдік білім беру
жүйесіндегі ізденістер нәтижелері қазақ бейнелеу өнері, халықтық қол өнері,
еліміздің өнердегі мәдени дәстүрі ескеріліп көңіл бөлінген Ә.Камаковтың,
Қ.Әмірғазиннің, Ұ .Ибрагимовтің, К.Болатбаевтің, Е.Асылхановтың,
К.Ералиннің басшылығымен бірнеше бағдарламалар жарық көрді. Бұл жағдай
мектеп мұғалімдерінде өзі тұрған өлкеге, табиғи ресурстарға, сол өлкенің қол
өнеріне, халық шеберлеріне лайықтап жасалған бағдарламаны таңдап алуға
мүмкіндік туғызды. Мысалы Ұ .Ибрагимов бағдарламада ұлттық өнерді
мектепке дейінгі бала-бақшаларда таныстыру көзделсе, Ә.Қалмақовтық
бағдарламасында қазақтың сәндік өнеріне көңіл бөлінеді. К.Әмірғазиннің
бағдарламасында көркем еңбектің мәні басты назарда тұрады. Қ.Болатбаев
бейнелеу өнерін оқыту барысында халықтық дәстүрді үйретуге, К.Ералин қазақ
бейнелеу өнерінің шығармаларына, халық шеберлерінің еңбектеріне терең мән 37
береді. Е.Асылханов халық өнерін оқытудағы бала бақшадан институтқа
дейінгі жүйені сақтауды ұсынды. Бұл зерттеу нәтижелерінде жасаған
бағдарламалар Қазақстандағы көркемдік білім беру жүйесінде атқаратын
лайықты міндеті бар оқу мен тәрбие құралдары болып табылады.
Оқушыларға эстетикалық тәрбие беру жайындағы мақалалар Қазақстан
журналдарының 70 жылдық алғашқы кезеңінде жарық көре бастады. Олардың
ішінде Ж.Балкеновтың, А.Камаковтың, К.Ералиннің, М.Әлімбаевтің,
Б.Өмірбековтың, С.Төленбаевтің, С.Мәмбеевтің еңбектерін айтуға болады.
Республика көлеміндегі журналдарындағы 80 жылдары
жарияланғанғылыми-методикалық мақалалар саны жағынан да, сапасы
жағынан да артып, тақырып ауқымы кеңейе түсті. Бұл еңбектердің мазмұны
өнер зерттеу, эстетикалық тәрбие, бейнелеу өнерін оқыту, бейнелеу өнерін
оқытудың психологиялық негіздері, оқушылардың шығармашылық қабілетін
дамыту мәселелерін қамтыған. Бұлардың ішінде бейнелеу өнері сабақтарын
оқыту мәселелерін қарастыратын Ж.Балкеновтың, оқушылардың кеңістік
туралы түсініктерін қалыптастыру және қазақ бейнелеу өнері шығармаларын
оқу тәрбие жұмысында қолдану мәселелерін көтерген К.Ералиннің,
оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту мәселелерімен айналысқан
Р.Мизанбаевтың, А.Камаковтың, Қ.Әмірғазиннің еңбектері жарық көрді.
Халық өнерін зерттеу және оның тәрбиелік, білімдік мәнін ашу осы
кездегі тақырыптарының бірі. Бұл салада В.Ивахнова, Р.Ыдыросова,
Т.Козловская, Ш.Әбдуаллиева өз іс тәжірбиесін баспа беттерінде жариялады.
Өнер зерттеу тақырыбы бұл кезеңдегі мерзімді баспасөз назарынан тыс қалған
жоқ. Бұл салада Д.Шоқпаровтың, С.Мұхтарұлының, А.Ниязовтың,
С.Төленбаевтың, Қ.Ыбыраеваның қазақ суретшілерінің шығармашылығы мен
сәндік қолөнері жайлы мақалалары жарық көрді.
Осы кезеңде жас ғалымдар Ж.Балкенов, Қ.Ералин, А.Ниязов, О.Сатқанов,
Е.Райымжановтардың бейнелеу өнеріне, еңбекке және болашақ мұғалімдерді
дайындау ісіне байланысты шағын кітаптары шыға бастады.
90 Жылдары бейнелеу мен оны оқыту және болашақ мұғалімдерді
дайындау мәселелері бойынша көптеген мақалалар республикалық мерзімді
баспасөз беттерінде жарық көрді. Ғылыми әдістемелік жинақтар шығарылды.
Суретші-ұстаздар М.Әбдірасиловтың, Д.Садығалиевтың, Қ.Болатбаевтың
мақалалары осы кезде баспасөз жарияланды.
Жасөспірімдерге көркемдік білім беруде бейнелеу өнерінен сыныптан
тыс жұмыстар: әңгіме, баяндама, кездесу өткізу, үйірмелер ұйымдастыру,
бейнелеу өнері кеші мен апталық ұйымдастыру, көркемсурет көрмелеріне бару
сияқты іс-шаралары бар. Бұлардың ішінде көркемсурет студиялары мен
үйірмелері көркедік білім беруде маңызды роль атқарады. Бұл салада
ізденістерімен жаңа оқу әдістерін, формаларын айқындаған тәжірбиелі ұстаздар
республикада көптеп саналады. Бұл ұстаздар арасында халық ағарту ісінің озық
қызметкерлері: Алматының 2 мектеп-интернатының бейнелеу өнері пәнінің
мұғалымы Сапа Ысқақовты, Түркістан қаласындағы №6 М.Мәметова атындағы
қазақ орта мектебінің мұғалімі Шарбану Ысқақованы, Қызылорда қаласындағы
суретші-педагог С.Ержанованы, А.Жидебаевты ерекше атау қажет. Бұлармен 38
қатар жезқазғандық Б.Еспенбетовтың ши тоқу үйірмесінің, шымкенттік
А.Жаппарқұловтың ер шабу, ағаш өңдеу үйірмесінің, Түркістандық
Ә.Құдайбергенованың кілем тоқу үйірмесінің жастарға көркемдік білім
берудегі ролі ерекше.
Қазіргі кезде халық шеберлері барлық облыстарда бар. Олардың ішінен
Жамбыл облысындағы: С.Байтаева, И.Ырғалбеков, Г.Күмісбеков,
М.Дәуренбеков, Р.Омарова есімдерін, Қызылорда облысынан Б.Шаназарова,
У.Мырзабаев, К.Жанпайызованы, И.Әбдімомынованы, К.Нұржанованы,
З.Өскінбаеваны, Оңтүстік Қазақстан облысынан К.Қарабдаловты,
Б.Романованы, М.Қалдыбаевты, Ш.Матеевті, Алматы облысынан
С.Келдібекованы, К.Құрбановты, Д.Розыбаевты, О.Нәлібаевты,
Талдықорғаннан Ж.Барымбетовты, Семейден Ж.Нұрғалиев есімдері
Қазақстанда көркемдік білімнің дамуы мен қалыптасуында елеулі орын алады.