BPm w PolSce
Rozwiązania BPM pojawiły się w Polsce około 2002 r., mimo to polski rynek jest nadal w początkowej fazie rozwoju5.
Instytut Badawczy Ipsos we wrześniu 2006 r. na zlecenie firmy archITec prze- prowadził wśród dużych przedsiębiorstw polskich (zatrudniających ponad 250 pra- cowników lub notujących obroty powyżej 200 mln zł rocznie) oraz podmiotów ad- ministracji publicznej ankietę dotyczącą zastosowania technologii BPM. Z badań tych wynikało jasno, że wykorzystanie technologii Business Process Management w niewielkim stopniu wiąże się ze specyfiką danej branży. Procent wskazań na przedsiębiorstwa stosujące tę technologię w poszczególnych sektorach gospodarki był bowiem bardzo zbliżony – od 13% do 19%. Jednak tylko 8% przedsiębiorstw planuje zakup i wdrożenie technologii BPM w ciągu najbliższych dwóch lat.
Najczęstszymi obszarami zastosowań technologii BPM są: obsługa klienta (82%), administracja (75%) i księgowość (73%) (wykres 4). Firmy, które już ko- rzystają z rozwiązań, oceniają je jako bardzo zaawansowane.
Zdecydowana większość wdrożeń oprogramowania klasy BPM dotyczy proce- sów związanych z obsługą klienta. Wszędzie tam, gdzie występuje klient, doku- menty oraz kilkuetapowy proces zatwierdzania dokumentów i umów między oby- dwoma stronami, wykorzystuje się rozwiązania do zarządzania procesami bizneso- wymi. Najczęściej automatyzowane i integrowane procesy to: obsługa reklamacji, obsługa rozmów telefonicznych w contact center, rejestracja dokumentów i zwro- tów w działach korespondencji, obsługa korespondencji seryjnej, archiwizacja fak- tur oraz billingów. Kolejny duży obszar zastosowania technologii BPM to procesy administracyjne i księgowe.
Rozwiązania BPM wdrażane w procesach administracyjno-księgowych są sto- sowane głównie do zatwierdzania faktur, zatwierdzania obiegu dokumentów logi- stycznych i magazynowych oraz wymiany tych dokumentów z partnerami handlo- wymi. W podziale na branże wdrożenia BPM prowadzone są najczęściej w sekto- rach usług finansowych i telekomunikacyjnym. Zarządzanie procesami znajduje szerokie zastosowanie w bankowości, gdyż mogą uzyskać różnego typu korzyści, np. redukcję czasu realizacji procesu, spadek kosztów procesów, likwidację powta- rzalnych zadań czy podniesienie jakości świadczonych usług poprzez właściwy po- dział kompetencji. Również sektor paliw dostrzega w BPM element przewagi kon- kurencyjnej.
W Polsce narzędzia klasy BPM znajdują zastosowanie np. w sektorze: banko- wym, ubezpieczeniowym, energetycznym i zostały wdrożone m.in. przez następu-
134 5 Rynek w stadium początkowym, http://cio.cxo.pl/artykuly/56189.html z dn.6.02.08.
Tabela 41. Korzyści z zastosowania technologii BPM (w %)
Korzyści |
ogółem |
Przemysł |
bankowość |
Telekomu- nikacja |
Usprawnianie procesów |
18 |
15 |
17 |
31 |
Redukcja kosztów |
9 |
7 |
9 |
6 |
Poprawa dostępności do informacji i dokumentów |
9 |
13 |
4 |
13 |
Oszczędność czasu |
6 |
6 |
4 |
13 |
Zmniejszenie nakładów pracy ludzkiej |
2 |
2 |
2 |
0 |
Bezpieczeństwo / kontrola |
2 |
1 |
4 |
0 |
Inne |
5 |
8 |
9 |
0 |
Nie ma żadnych korzyści |
3 |
5 |
2 |
0 |
Nie wiem / trudno powiedzieć |
52 |
51 |
52 |
38 |
Odmowa odpowiedzi |
12 |
13 |
11 |
13 |
Źródło: E. Jaworska, op. cit.
jące przedsiębiorstwa: Fortis Bank, ING Bank Śląski, PKO BP, BGŻ, Agorę, Wyż- szą Szkołę Bankową, PTK Centertel, Polkomtel, Telekomunikację Polską.
Osoby potrafiące wskazać korzyści zastosowania technologii mówią najczęściej o usprawnieniu procesów w przedsiębiorstwie (18%), redukcji kosztów (9%) oraz poprawie dostępności i dokumentów (9%). Ponad połowa badanych przedstawicie- li firm nie potrafi jednak wskazać żadnych korzyści wynikających ze stosowania technologii BPM (55%) albo odmawia odpowiedzi (12%).
Zapewne również niewiedza i nieznajomość technologii BPM powodują, że pra- wie połowa badanych odpowiada, że nie potrafi ocenić, czy ma jakieś obawy zwią- zane z zastosowaniem tej technologii. BPM boi się tylko 9% badanych i są to przede wszystkim obawy związane z ograniczeniami technicznymi przy budowa-
135
niu systemu i ograniczeniami związanymi z wdrożeniem systemu. Do tego docho- dzi obawa o bezpieczeństwo danych, ale to również bardziej świadczy o nieznajo- mości technologii6.
Narzędzia BPM wykorzystywane w Polsce można podzielić na dwa rodzaje: produkty zachodnie oferowane przez duże firmy o zasięgu globalnym (SAS, SAP, IDS Scheer, IBM, Oracle, BEA, FileNet-IBM), wdrażane przez integratorów (ok. 60% rynku) oraz lokalne, polskie narzędzia, napisane w kraju i wdrażane przez pol- skie firmy (ok. 40%).Wśród polskich rozwiązań na wyróżnienie zasługują produk- ty Rodan System czy Newitech (NIL BPM), rozwiązania odpowiadające potrzebom małych i średnich firm. Rozwiązania BPM mają w swojej ofercie także ComArch (Comarch BPM) i Simple (Simple BPM) oraz Controlling Systems, NET3 Solu- tions czy Trimtab, proponujące produkty acSELLerate7.
Dla dużych przedsiębiorstw bardziej odpowiednie są produkty BPM świato- wych producentów czy rozwiązania nadbudowane na główne produkty SAP (SAP NetWeaver), wdrażane zarówno przez firmę, jak i jej partnerów.
Firmy większe lub oddziały dużych korporacji wybierają wdrażane narzędzia BPM spośród tworzonych przez liderów tego rynku. Decydują tutaj dyrektorzy IT w przedsiębiorstwach, którzy mają dostęp do analiz rynkowych; są w stanie spraw- dzić, które systemy działają na rynku od lat i ich implementacja daje bezpieczeń- stwo inwestycji. Przy wyborze istotne jest bowiem, by system miał już działające wdrożenia w Polsce. Zwraca się uwagę, aby na lokalnym rynku działały firmy part- nerskie, które mają doświadczenia we wdrażaniu danego systemu; koszt jego wdro- żenia i utrzymania jest wtedy niższy8.