13. Устанаўленне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср і яе асноўныя характарыстыкі

1. Канстытуцыйнае афарм­лен­не савецкай палітычнай сістэ­мы і кіруючай ролі камуністычнай партыі. Сканцэнтраванне фу­н­кцый заканадаўчай, выканаўчай і судовай улады ў дзяржаўна-па­ртыйным апараце.

2. Палітычныя рэпрэсіі 1930-х гадоў.

3. Грамадска-палітычная сітуацыя ў БССР у першае пасля­ваен­нае дзесяцігоддзе ХХ ст.

4. Асаблівасці працэсу дэмакратызацыі грамадска-палі­тыч­на­га жыц­ця ў БССР у другой палове 50-х – 60-я гг. ХХ ст.

5. Грамадска-палітычнае жыццё БССР у 70-я– першай палове 80-х г. ХХ ст.

6. Спробы мадэрнізацыі савецкай грамадска-палітычнай сіс­тэ­­мы ў перыяд палітыкі перабудовы.

13. 1. Канстытуцыйнае афарм­лен­не савецкай палітычнай сістэмы і кіруючай ролі камуністычнай партыі. Сканцэнтраванне функцый заканадаўчай, выканаўчай і судовай улады ў дзяржаўна-пар­тыйным апараце

Асноўныя паняцці:

Аднапартыйная сістэма – усталяванне манаполіі адной партыі на палітычную ўладу.

Дэ­к­ла­ра­ваныя свабоды на спра­ве не выконваліся

Прынцып падзелу ўлады нерэалізаваны

Партыі меншавікоў, яўрэйскіх рабочых, беларускіх на­цыя­нальных арганізацый і іншыя прыпынілі існаванне

Улада належала Палітбюро ЦК УКП(б)

13. 2. Палітычныя рэпрэсіі 1930-х гадоў

Асноўныя паняцці:

Рэпрэсіі – (з лац. repressio – прыгнятанне) меры прымусу кар­ніц­ка­га ха­рак­та­ру, якія арганізоўваюцца дзяржаўнымі структурамі суп­раць апа­зі­цыі, іншадумства.

Партыйныя арганізацыі, пракуратура

13. 3. Грамадска-палітычная сітуацыя ў бсср у першае пасля­ваен­нае дзесяцігоддзе хх ст.

Асноўныя паняцці:

Генералісімус – (з лац. generalissiums – самы галоўны) вышэйшае во­ін­с­кае званне, якое прысваівалася палкаводцам, зрэдку дзяржаўным дзе­я­чам як ганаровае званне.

Касмапалітызмам – ідэйная плынь, якая выступае ў абарону агу­ль­на­ча­ла­ве­чых каштоўнасцей і ўзнімае іх вышэй за дзяржаўныя або на­цы­я­на­ль­ныя.

Камунізм – палітычная тэорыя, у аснову якой закладаецца ідэя гра­мад­с­кай арганізацыі, якая дазваляе ўсім людзям усебакова раз­ві­ваць свае здольнасці ва ўмовах свабоды, а таксама палітычная прак­ты­ка стварэння падобных адносін у фор­ме сацыялізма як пераходнай ста­дыі паміж імпералістычным ка­пі­та­ліз­мам і камунізмам.

13. 4. Асаблівасці працэсу дэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыц­ця ў бсср у другой палове 50-х – 60-я гг. Хх ст.

Асноўныя паняцці:

«Адліга» – неафіцыйнае вызначэнне перыяду дэмакратызацыі гра­мад­с­ка-палітычнага і эка­на­міч­на­га жыцця СССР.

13. 5. Грамадска-палітычнае жыццё бсср у 70-я – першай палове 80-х г. Хх ст.

Асноўныя паняцці:

«Развіты сацыялізм» – этап на шляху будаўніцтва камунізму ў СССР, разглядаўся Камуністычнай Партыі Савецкага Саюза (КПСС) як найвышэйшае дасягненне сацыяльнага прагрэсу ў пачатку 1970-х гг.