- •Алюминий тотығының өндірісі
- •С. Торайғыров атындағы пму ғылыми кеңесі ұсынған
- •Isbn 9965-583-11-0
- •1 Қазақстандағы бокситтың және алюминий тотығын өндіретін басқа шикізатардың қорлары
- •1.1 Нефелиндер
- •1.2 Саздар және ақсаздар
- •2 Өндірістегі алюминий тотығын өндіру тәсілдерінің түрлері
- •3 Алюминий тотығы өндірісінің Байерлік әдіспен өндіргендегі физика - химиялық негіздері
- •3.1 Бокситті ерітінділеу
- •3.2 Алюминий тотығын күйежентектелу әдісімен өндірудің физика - химиялық негіздері
- •3.3 Бокситті шикіқұрамды дайындау
- •3.4 Күйежентекті ерітінділеу
- •3.5 Алюминат ерітінділерінен кремниді ажырату
- •3.6 Алюминат ерітінділерін карбондау
- •3.7 Күйдіру жектектеу әдісі арқылы нефелиндерден алюминий тотығын, сода өнімдерін және цемент алу тәсілдері
- •4 Алюминий өндірісі
- •4.1 Алюминиді электролиттік әдіспен алудың теориялық негіздері
- •4.2 Электролиттің құрамы
- •4.3 Электролит компоненттерді ыдыратуы кернеуі
- •4.4 Анодтық әсер
- •4.5 Криолит-алюминий тотығы балқымаларын электролиздеу кезіндегі ток пен энергияның шығымдары
- •5 Павлодар алюминий заводының алюминий тотығы өндірісі технологиясының сұлбасы
- •5.1 Бокситті ұнтақтау және темір құмдарынан ажырату
- •5.3 Қызыл шламды қоюландыру және жуу
- •5.4 Қойылтқының ағызындысын сүзу
- •5.5 Қызыл шламды сүзу
- •5.6 Вакуумдық әдіспен салқындату
- •5.7 Декомпозиция
- •5.8 Гидратты өңдеу блогы
- •5.9 Төл ерітіндіні буландыру
- •5.10 Соданың ерітіндіден бөлінуі
- •5.11 Алюминий гидрототығын қыздыру
- •6 Күйежентектелу цехы
- •6.1 Шикіқұрам бөлімшесі
- •6.2 Тотықсыздандыру әдісі арқылы күйежентектелу
- •6.3 Металлургиялық пештерде қолданылатын отынның түрлері
- •6.4 Жану есептері
- •Оқулықтағы қысқартылынған сөздер
- •Негізгі қорытындылар
- •Әдебиеттер
- •Мазмұны
3.2 Алюминий тотығын күйежентектелу әдісімен өндірудің физика - химиялық негіздері
Бұл әдістің маңызы құрамында кремниі жоғары бокситті сода және әктас қосып жоғарғы температурада күйдіріп жентектеу. Осы күйежентектелеудің нәтижесінде бокситтің құрамындағы алюминий оксиді суда еритін натрий алюминатын (Na2O·Al2O3) құрайды, ал кремнезем аз еритін қос кальцилік силикатты құрайды (2СаО·SiO2).
Күйежентектелеу нәтижесінде алынған күйежентекті әрі қарай ерітінділегенде натрий алюминаты күйежентектен ерітіндіге өтеді, ал қос кальцилік силикат ерімейтін түрінде қалдық шламда қалады.
Алюминат ерітінділерінен алюминий гидроксидін бөліп алу үшін ерітіндіні көміртегі екі оксиді газдарымен өңдейді. Бұл операция карбондау деп аталады (сурет 3.2).
Сода
Боксит
Әктас
Ұсату Ұсату
Шикіқұрамды дайындау
Күйежентектелу СО2 газы
Күйежентек
Күйежентекті ұсату
Ерітінділеу
Алюминиат ерітіндісі Қызыл шлам
Кремниден ажырату Үйінді
Қойюландыру және сүзу
Ақ шлам Алюминат ерітіндісі
Карбондау
Қоюландыру және сүзу
Содалы ерітінді Гидрат
Буландыру Жуу Су
Al(OH)3
Өндіріс сулары
Кальциндеу
Алюминий тотығы
Сурет 3.2 – Бокситті күйежентектелу әдісімен өңдеудің технологиялық сұлбасы
