- •«Аймақтық экономика жєне басқару» пәні бойынша
- •5В051000-«Мемлекеттік жєне жергілікті басқару»
- •1. Пәннің оқу бағдарламасы – syllabus
- •1.1. Оқытушы туралы мәліметтер
- •1.2.Пән бойынша мәліметтер:
- •1.3. Пререквизиттері:
- •1.5. Қысқаша сипаттама:
- •1.6 Оқу нәтижелері
- •1.7 Пән бойынша тапсырмаларды орындау және өткізу кестесі
- •1.8. Єдебиеттер тізімі:
- •1.9 Бағалау туралы ақпарат
- •Аралық бақылау:
- •Үй жұмысы:
- •Рейтинг- шкала
- •1.10 Курстың саясаты мен процедурасы
- •2. Пән бойынша оқу-әдістемелік материалдар
- •2.1. Тақырыптық жоспары
- •2. 2 Лекциялық сабақтар тезистері
- •2.Қазіргі аймақтық ғылымды қалыптастыру
- •1. Елдің қайта өндіріс үрдісіндегі аймақтық экономиканың орны
- •2. Елдің аймақаралық байланысты сипаттайтын көрсеткіштер
- •3. Біркелкі кешен ретінде аймақ экономикасының қызмет ету сызбасы
- •4. Аймақтық қайта өндірістік пропорциялар
- •Аймақ экономикасы дамуының және жағдайының
- •2. Аймақтарды түрлендіру мәселесі
- •3. Өндідісті орналастырудың құрылымдық – логистикалық және баланстық әдістері.
- •4. Аймақтық кешенінің салааралық моделі
- •Имитациялық-эксперттік модельдеу әдісі.
- •1.Аймақтық экономикалық саясаттың мақсаттары жєне міндеттері
- •2. Аймақтық басқарудың субъектілері жєне оның қызығушылықтары
- •3. Экономикалық дамуды басқару облысындағы
- •4.Аймақтың экономикасын басқару органдарының
- •5. Экономиканы басқару саласындағы мемлекеттік
- •Елдің өндірістік күштерін дамытудың және
- •2.Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуыныңболжамы
- •3. Елдің дамуын стратегиялық жоспарлау
- •4. Елдің дамуының индикативті жоспары
- •1. Аймақтық бюджеттік жүйенің қызметтері
- •2. Мемлекеттік бюджетті қалыптастыру әдістері
- •3. Елдің дамуындағы бюджеттің рөлі және орны
- •Мемлекеттік бюджеттің тапшылығын жою
- •Тақырып 7. Аймақтық инвестициялық саясат және оны жүзеге асыру
- •1.Инвестициялық саясаттың мазмұны, мақсаты және
- •Шетелдік инвестицияларды тарту тәсілдері және стратегиясы.
- •Өтпелі экономика жағдайында жұмысбастылық мәселелері
- •2. Жұмысбастылықты реттеу формалары мен әдістеріне теориялық тұрғы
- •3. Тұрғындардың жұмысбастылық мәселелерін шешудегі шағын бизнестің ролі
- •Аймақтандырудың мемлекеттік саясатының негізгі түсініктері
- •Ұлттық шаруашылықтағы еэа объективті қажеттілігі, ролі және мәні.
- •2.3 Семинар сабақтарының жоспары
- •Тақырып 7. Аймақтың инвестициялық саясаты және оны жүзеге асыру
- •2.5 Оқытушының жетекшелігімен орындалатын студенттің өзіндік жұмысы бойынша өткізілетін сабақтың жоспары
- •Тақырып 7. Аймақтың инвестициялық саясаты және оны жүзеге асыру
- •2.6 Студенттердің өзіндік жұмысы бойынша сабақтың жоспары
- •Тақырып 7. Аймақтың инвестициялық саясаты және оны жүзеге асыру
- •2.6.1 Пән бойынша жазбаша жұмыс тақырыптары
- •Курстық жұмыстың тақырыптары
- •2.7 Оқу сабақтарына бағдарламалық және мультимедиялық ілеспе
- •2.8 Өзіндік бақылау үшін тестік тапсырмалар
- •2.9 Пән бойынша емтихан сұрақтары
- •Мазмұны
1.Аймақтық экономикалық саясаттың мақсаттары жєне міндеттері
Экономикалық саладағы аймақтық саясаттың мақсаты болып ауданаралық еңбек бµлінісінің объективті артықшылықтарын, территориялық агломерация жєне кооперациясын тиімді қолдану жолындағы µмір сапасын жєне деңгейін арттыру мақсатындағы єр т‰рлі шектеулі µндірістік ресурстарды ±тымды пайдалану болып табылады.
Аймақтық дамудың мақсаты бірінші кезекте аймақтың табиғи, капиталдық, еңбек ресурстарын ±тымды пайдаланумен, шаруашылық, єлеуметтік жєне табиғи-экологиялық кешендік аймақтық дамудағы ж‰йелік т±рғыны қамтамасыз етумен тығыз байланысты.
Мемлекеттік аймақтық саясаттың мақсаты жеткілікті кµпт‰рлі Солардың ішінде келесідей т‰рде бµлінеді:
• Қазақстандық мемлекеттің єлеуметтік-экономикалық негізін нығайту жєне оның т±тастығын сақтау, єскери жєне экономикалық қауіпсіздікті жєне экологиялық т±рақтылықты қамтамасыз ету;
• ҚР аймақтарының µмір с‰ру деңгейін арттыру;
• ҚР барлық халқының ±лттық- мєдени дамуы ‰шін жағдай жасау
• жеке аймақтармен єлеуметтік топтардың омір деңгейін єлеуметтік теңдігін қамсыздандыру жєне олардың мемлекеттің єлеуметтік-экономикалық саясатыммен қызығушылықтарын арттыру;
• халықты єлеуметтік қорғауды қамтамасыз ету, аймақтардағы нарықтық экономиканы қалыптастыру.
Аймақтық дамуды реттеудің басты мақсаты территориялырдың салыстырмалы артықшылықтарын қолдану жєне мамандандыру саласының дамуын ынталандыру базасындағы негізделген ішкі аумақтық пропорцияларды қалыптастыру ‰шін жақсы жағдай жасаудан т±рады.
1. Аймақтың индустриалдық дамуының кµрсеткіштері.
2. Аймақтың дамуының єлеуметтік факторлары.
3. Аймақтың қаржылық кµрсеткіштері
4. Потенциалдың ресурстың кµрсеткіштері.
2. Аймақтық басқарудың субъектілері жєне оның қызығушылықтары
Аймақтық қызығушылық аумақтарда орналасқан аймақтардың өндірістік, еңбектік және табиғи ресурстарын тиімді қолдануда жүзеге асырылады.
Экономикалық қызығушылық — аймақтың экономикалық және саяси дамуының тенденциясын анықтауға қажетті түсінік. Оның анықталуы шаруашылық қызметіндегі түрлі субъектілерінің іс-әрекетін зерттеуді болжамдайды, оның объективті жағдайын талдауын, халықтың жеке топтарының қызуғышылықтарының трансформа иясының бағыттарын және қалыптасуының перспективаларын анықтайды.
Аймақтық қызығушылықтың маңызды компененттері болып екі құраушылар табылады: тікелей және жанама. Тікелей құраушы компененттер болып, белгілі бір аймаққа қатынасты қажеттіліктерді анықтаушы, — халықтың өмір сүру деңгейін жақсартуды қатамасыз ету, халықты тұтыну тауарларына деген қажеттілікті қанағаттандыру, әлеуметтік инфрақұрылымды қамсыздандыру, халықты еңбекпен қамтамасыз ету.
Жанама құраушы болып аймаққа кіші жүйе ретінде кіретін, қажеттіліктің жоғарғы деңгейі табылады.
Аймақтық деңгейдегі экономикалық қызығушылықтың проводниктері болып экономикалық саясаттың субъектілері табылады. Экономикалық саясаттың субъектілерін үш топқа бөлуге болады: тасушылар, анықтаушылар және шаруашылық қызығушылықты орындаушылар.
Шаруашылқ қызығушылықты тасымалдаушылар болып мына белгілер бойынша бөлінетін, әлеуметтік топтар: мүлік, кіріс бойынша, қызмет бойынша, мамандық бойынша, салалық және аймақтық қызығушылық бойынша.
Шаруашылқ қызығушылықты анықтаушылар болып мамандандырылған ұйымдар: маманданған одақтар, кәсіпкерлік одақтар, фермерлер, маклерлер және т.б.
Шаруашылқ қызығушылықты орындаушылар болып аймақтың мемлекеттік саясатын жүзеге асырушылар табылады.
Аймақтық дамудың үш түрін бөлуге болады: асимметриялық, гармониялық, нейтралдық.
